LESSON 9 *November
25 – December 1
Ukna
Neite Tungah Mission Sepna
SABBATH NITAAK
Tu Kaalsung Simding: Daniel 4; 2 Kum.5:1–19; Johan 3:1–12; 7:43–52; 19:38–42; Matt. 19:16–22.
Kamngah: “Mi
khatpeuh in hih leitung khempeuh a ngah hangin a nuntakna bulpi suplawhleh bang
phattuamna om ahi hiam? A nuntakna bang tawh leikik thei nawn ding ahi hiam? (Matthai
16:26)
Lai
Siangtho a kigelh khit kum tultampi cing khin himah taleh, tuni dongin Lai
Siangtho in Pasian Kammal ahihna kiptawntung hi. Lai Siangtho in Pasian
kiangpan thuman thute honglak hi. Tua bangin a honghilh thute lakah mihing
pianzia honglak hi. Kum zalom guk hunlai
mite le kum zalom 21 Brazil mite in kibang hiam cih a kipan: mi khempeuh in
mawhnei mi hi-in Pasian hehpihna kisam ihi hi.
Hih sungah a hau a zawng kihelkim hi. Lai Siangtho sunga
mihau le ukna neite in tuhun hauhna le ukna neite tawh kilamdanglo hi. A
diakdiakin ah neih-le-lamh tawh kisai, min ngahna ding tawh kisai mihing in
huaiham tawntungin kicing cih hun nei ngeilo hi. Midangte nengniamna tungtawnin
neih-le-lamh hauhna kizong ciat hi. Ahi zongin Pasian in tua bangin nenniam
thuakte, a zawng mi gentheite ahi-a, a hau, ukna neite in hotkhiatna sung a tun
ding uh deihsakna lianpi a nei hi. Lai Siangtho sungah hauhna, liatna nei mi
thupi tampi om hi. Tua bang mite in midangte tungah thupha a suak thei uh hi:
Abraham, Isaac, Job, Solomon, le Joseph cihte in hauhna liatna nei hi-in
midangte adingin thupha suak uh hi, cih kimu thei hi.
Tu
kaalsungin i thusin ding thute in hauhna, liatna neite tungah Pasian mission
nasepna thute i pulaak ding hi. Seventh-day Adventist pawlpi in hih bang mite
tungah teci ahi dingin sapna ngah ihih i phawk tawntung ding kisam hi.
*December
2, Sabbath a ding kiginkholhna in tukaal lesson sim in.
SUNDAY November 26
Nebuchadnezzar
Seventh-day
Adventist thu-um mi ihihna-ah “ciangtan omlo mawhmai-na” cihthu pawlpi in i pom
hi. Hih in Khristian mi kimkhatte pulaak thu tawh kibanglo hi. Khristian sungah
“mi khempeuh adingin Khrih in sihna hong thuak hi. Mi kim khat bek hilo-in mi khempeuh adingin hotkhiatna
sung a tung dingin hongseh khin hi, ci uh hi. Banghang hiam cihleh Pasian in
“mi khempeuh in hotkhiatna ngahin thuman thutak theihtelna ngah dingin hongdeih
hi” (1 Tim. 2:4), Zeisu in amah le amah hong kipia-in “mawhmai-na i ngah
nadingin eite ading bek thamlo-in leitung minam khempeuh mawhmai nadingin sihna
a hong thuak hi (1 Johan 2:2). Tua hangin kuamah in Pasian a um kei
zongin “Leitung pianma pekin Ama sungah teltuam ngah khin ihi hi (Efe. 1:4).
Tua
hangin Pasian hotkhiatna sungah i tungkim hi, ci uh hi.
Simin: Daniel 4. Kumpipa tungah bang piang hiam? Hih in
vangliatna tawh kidim leitung ukna khat tungah hotkhiatna hong tunna thu bang
honghilh hiam?
_____________________________________________________________________
Ukna nei vangliatna tawh kidim kumpite tungah hotkhiatna
thu a tun theihna khat in Nebuchadnezzar tungtawnin kimu thei hi. Amah
in a masa-in Pasian upna neilo hi. Pasian thukhenna a thuak kumpi khat hi. Ama
thuak bangin Israel kumpite in zong a thuak uh hi (2 Khang. 32:25, 26; 1
Kum. 14:21–31; 1 Samuel 28). Lai Siangtho pulaak Nebuchadnezzar thu tawh
kisai-in kumpipa in a thu theihna hong ngahkik ciangin Piangsak Pa Pasian
theihtelna hong ngah hi. Hihin Pasian in cimawh dongtuak a gentheite a hehpih
bangmah in leitung ukna, liatna neite tungah zong hehpihna nei ahihna kimu thei
hi. Aneu 37 pulaak bangin leitungah kei sangin vanglianzaw kua om hiam?
ci-in a pulaak bangin “Tu-in Kei, Nebuchadnezzar in vantung Kumpipa pahtawi-in
Amin ka phat hi. A khut tawh na sepna khempeuh in thuman thutang hi. Kiphatsakna tawh a nungta mi in siatna sung tung ding hi”
(Dan. 4:37). Hauhna, ukna nei khempeuh in hihthu theitelta uh hen.
Hih thupiang panin bang thu na mu thei hiam? Khatna-ah
Pasian in thu-um mite’n Daniel bang mahin thu-umlo mite tawh kizopna nei
dingin hongdeih hi. Nihna-ah Pasian in tua bangin thu-umlo hauhna liatna
neite tawh kizopna-ah Amah mahin na hongsem thei ahihna i phawk ding kisam hi. Nebuchadnezzar
in Pasian ukna nuai-ah a kiniamkhiat thei hi. Hihin a lamdang thupiang hong
hilhnop thu in bangzahin hauhna liatna tawh a kidim mite zong Pasian in
niamkhiat thei hi, cih honghilh hi.
Leitung
ah hauhna, liatna nei ihih loh hangin, tua bangin kiphatsakna, kiliatsakna
cihte sungah i om khak lohding kidop huai hilo hiam? Bang hangin tuabang
lungsim in siatna sung hong tunpih thei ziau hiam?
Naaman
Khrih
in mi khempeuh adingin sihna hongthuak hi; hauhna, liatna, minam, kampau
bangmah deidanlo-in mi khempeuh adingin a nuntakna hongpia hi. Pasian in
Khristian upna a nei nailo liatna, hauhna neite zong niallo-in amaute in zong
hotkhiatna sung a lut nadingun nasem tawntung hi. Tua bang mite tungah i ngah
khuavak i vapuak ding kisam hi. (Ellen G. White, The Acts of Apostles,
p. 416).
Simin: 2 Kum.5:1–19. Topa kiangah mite tunpih ding tawh kisai
bang thu mu thei i hiam?
2 Kum. 5:17–19 sungah Naaman thu kimu thei hi. Naaman in phaak natna
pan damna a ngah khitciangin a pulaak ngeilo thu nih a pulaak kimu thei hi. Amasa-in
a nungta Pasian a biak theih nadingin Naaman in Israel leitang lomkhat
puakhia dingin Syria gamah ciahpih dingin ngen hi. Hih bangin Naaman in a
pulaak hi: “Tua ahihleh kong thum hi, na nasempa tungah la-sakol nih puakkhop
leitangh hongpia in. Banghang hiam cihleh tu a kipanin na nasempa in meihal
biakna ahi a, biakpiakna ahi zongin pasian dangte khat peuhpeuh tungah pialo in
Topa’ tung bekah piading hi.” (2 Kum. 5:17). Nihna-ah,
kuamah in kumpipa a biak loh uh hangin Naaman in kumpi pa mai-ah kun dingin a
ngen hi.
Tu-in Naaman in a nungta Pasian bia mi hongsuak hi. Tua
bang hi napi-in, amah in dawi biakna sungah a nungtalai hi. Israel gam panin
leitangh la-in, tua leitangh tungah biaknatau khat lamin Pasian bia ding cih a
ngaihsutna in, a Piangsak Pasian theihtelna neilo ahihna kilangh hi. Leitung
pasian tuamtuamte bangin a nungta Pasian in mun-le-mualte nuai-ah omin ciangtan
nei hi, ci-in Naaman in a ngaihsun hi. A biak ngei pasian a
upna le a nungta Pasian a theihna thu kihelh ziau hi. Naaman taangthu in tuhun
adingin Khristian lo mite tungah Khrih thu pulaakzia ding honghilh hi. Naaman
tangthu in i khuamuhzia, i ngaihsutnate kikhel thei ahihna hong musak hi.
Thumna-ah
ama
nget thu-in lungbuai-na a piangsak ngetna hi. Bang hangin Naaman in kumpipa mai-ah kun dingin ngen
hiding hiam? Tua khitciangin Pasian kiangpan mawhmai-na ngen hiding hiam?
Kamsangpa in hih bangin a dawngkik hi: “Lungnuamin pai in” (2 Kum.5:19).
Syria
gamah ukna nei mi khat ahih bang mahin, Naaman in amuh thak upna-ah to-na a
ngah hi. Thu-um mi thakte adingin upna thu-ah kalsuanzia ding lamlahnate kimu
thei hi, cihthu in a thupi mahmah khat hi. Pasian uplohna panin ngei-na
tuamtuam panin kikheelin a nungta Pasian upna-ah kikheelna lianpi kimu thei hi,
cih honghilh hi.
Naaman
in a nungta Pasian bialo gam a-omlai-in phaak natna tawh kidimin om himah
taleh, damna ngahin a nungta Piangsak Pasian nungzui mikhat hong suak thei hi.
Hihbang upna sungah a kalsuanna-ah khangcing dingin kalsuan hong kipan thei
suak hi. Hih bangin a nuntak nadingin hun kisam hi.
Khristian
upna nei nailo mite in Khristian upna sung honglut uh ciangin thakhat thu-in
nawh sep theih thu hilo hi, cih honghilh hilo hiam?
TUESDAY November 28
Pilna Neite Tungah Teci
Hihna: Nicodemus
Nicodemus pen pilnanei mipil khat hi. Lai Siangtho in
amah pen Jewte tungah ukna nei mi khat hi, ci-in pulaak hi (Johan 3:1).
Zeisu in Israelte tungah laihilhsia khat hi, ci hi (Johan 3:10). Amah in
Lai Siangtho theihtelna nei-in Topa a lunggulh tawntung mipil khat hi. Mihing
ngaihsutna-ah amah pen Pasian a zuizui mi khat hi. Thukham khempeuh a zui mipa
hi. Tua manin Jewte lakah a kizahtak mahmah khat hongsuak hi. Amah
pen ukna nei khat hi-in, huzaap lianpi a nei khat hi. Neih-le-lamh zong kicing
takin a nei mihau khat hi. Jew mi tampi in amah pen Pasian thupha tampi a sang
mipa hi, ci-in ciamteh uh hi. Tua bangin mite pi’muh milian mi thupi khat himah
taleh, hihte khempeuh in puatham hoihna bek hi.
Simin: Johan
3:1–12. Hih in Nicodemus kitangsap thu bang pulaak hiam? Koi bangin Zeisu in a
dawngkik hiam?
Nicodemus
in Zeisu kiang zuanin hongpai ciangin, ama dinmun mah kheng in vapai veve hi.
Ahi zongin Pasian in Nicodemus lungsim ngaihsutna a theikhin hi. Tua bang mahin
Pasian in ahau, alian a kuama khempeuh i ngaihsutna mu-in thei hi. Nicodemus in Zeisu kiang vazuan in Zeisu thu hilhnate
zong a sang thei pah hi. Ama kiphatsakna lungsim in Zeisu in Topa hi, ci-in
kilangh tangin a pulaak ngam kei hi. Ahi zongin tua zanin Zeisu tawh a kimuhna
panin a tawntungin a kikhel mi hongsuak hi. Zeisu in Pasian Tapa hi, ci-in a
sankhit ciangin zong Zeisu Khrih nungzui mi khat ahihna kuamah a theisak nuam
kei hi; a simthamin Nungzui mi khat a suak hi.
Simin: Johan 7:43–52 le Johan
19:39. Hihte in Nicodemus le Zeisu thu bang pulaak uh hiam?
________________________________________________________________
Hih thute in Nicodemus nunzia honghilh hi; Zeisu tawh a
kimuh a kipan a nunzia hong kikhel hi, cih kimu thei hi. Zeisu
nunna huu-in dal dingin a ngaihsun hi. Zeisu a sih ciangin zong a luang a
zahtak mi khat hongsuak hi. Zeisu
in Nicodemus khel hi, cih muanmawh nading omlo hi. Amah in theihna, pilna nei
himah taleh Nicodemus in Honpa kisam ahihna kimu hi.
“Thuman
i nei, i thei hi” ci-in, tua bang theihna in hotkhiatna sung hong tunpih lo
ahihna, bang hangin tua bang ngaihsutna kidop huai hiam? Mi bangzahin theihna nei napi, vantungmi thumte thupuak
theihna nei himah taleh a mang thangte lakah kihel ding hiam?
WEDNESDAY November
29
A Haute Tungah Mission
Sepna
Simin: Matthai
19:16–22. Hih thupiang panin bang pilna thu kimu thei hiam? Nicodemus tawh
kibanglo-in Zeisu a sang lote tawh bang kilamdanna kimu thei hiam?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Zeisu
in ukna nei a hau tangvalpa tawh a kimuhna-ah hauhna in lauhuai mahmah ahihna
kimu thei hi. Hih kammalte ngaihsun in: “Pasian ukna sungah mihau khat a lut
ding sangin phimbil vang sungah kalaoh khat a lutding baihzaw lai hi,” a ci hi (Matt.
19:24). Hihin a haute in hotkhiatna sung tunglo ding uh hi, cihna hilo hi.
Hauhna in hotkhiatna tawh hong kigamla sak thei hi, cih hong hilhna hizaw hi.
Hauhna neih le lamhte in hotkhiatna nasepna-ah muibun takin nasem thei hi.
A
tawpna-ah a haute le a zawngte tuah ding kibang hi. A silo ding kuamah a om kei
hi. Tua hi-in a haute in a zawngte bang mahin hotkhiatna kisam uh hi. Sum in na
tampi leithei himah taleh sih nading panin hong honkhia theilo hi. Sihna tawh
kipelh theihna in Pasian hong piakkhong bek hi. Zeisu in hongpiak khong hi-in
upna tawh i sang ding hi. ‘Tua ciangin Zeisu in, “Keimah in a sisa mite
thosakin a hingsak theipa kahi hi. Kei
hong um mi peuhmah a sih hangin nungta ding hi” (Johan 11:25).
Simin: Luka 19:1–10. A hau ukna
nei tangvalpa tawh kibat lohna bang thu kimu thei hiam?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Zacchaeus
in Zeisu a dawnkikna-ah a hau tangval sungah a kimulo thu khat hi. Zeisu in a
hau tangvalpa tungah a sawl bangin Zacchaeus tungah a neihsateng zuakin
mizawngte pia dingin sawllo hi. Zeisu in tua hauhna in a hau tangvalpa hencip
ahihna thu a thei hi. Tua hangin a hau tangvalpa in a neihsate zuak ding sawlna
a ngah hi. Zeisu in Zacchaeus inn ah bang thuteng gen hiding hiam, cih i thei
kei zongin, Zacchaeus in a nuntakna khempeuh tawh Zeisu sang thei ahihna kimu
thei hi. A hauhna in Zeisu tawh
kizopna a khaktan kei hi.
“Mi khatpeuh in hih leitung khempeuh a ngah hangin a
nuntakna bulpi suplawh leh bang phattuamna om ahi hiam? A
nuntakna bang tawh leikik thei nawn ding ahi hiam?” (Matt. 16:26). Hih
thu in bang hong gen hiam?
Ukna
Neite Tungah Mission Sepna
Zeisu
in ukna neite tawh kilawmtatna a nei hi. Tua bang mi tampi in Zeisu zahtak mahmah uh hi. Tua zah khat mahin tua bang
mi tampi mah in Zeisu a nial uh hi. Ukna neite Zeisu kiangah hongpaite tungah
Zeisu in hehpihna nei-in amaute a lung himawh hi. A hau, ukna nei mi tampi in
Zeisu a sangthei kei uh hi. Ahi zongin tuabang mite mah in Zeisu in Pasian Tapa
hi, cih a santheih hun hong om veve ahihna kimu thei hi. Tua bangte lakah
Nicodemus le Arimathea khua mi Joseph zong kihel uh hi.
Simin, Matthai 27:57–60 (Marka
15:43–47; Luka 23:50–53 le Johan 19:38–42). Topa in a hau tangval a zawh
nadingin Zeisu in bangthu tawh thuzawh hiam?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Arimathea
khua mi Joseph thu kipulaak laitakin a hau tangvalpa thu hong suak hi. Hih in
genkholhna a tangtunna khat hongsuak hi. Pasian in Ama geelna a tangtun
nadingin leitung mihaute zang hi, cih kimu thei hi. Tua ahih manin eite in zong
mihau, ukna neite tungah hotkhiatna thu i vapuak ding kisam hi.
Ukna
neite tawh kizop zawh ding cihthu in a hamsa thu khat hi. A tangpi-in ukna
neite tawh kizopna pat vet loh zong a hoih zawkna khat om hi. Amaute-in nang kiang hong zuanzaw uh hen. Zeisu in zong
tua bangin nasem hi. Amaute’n Zeisu thu teci pang mite hong suak thei uh hi.
Amaute-in Zeisu in Pasian Tapa hi takpi hi, cih a sang thei uh hi.
Ukna
neite in hotkhiatna nasepna-ah kihel nuamin lampi a kankan mi tampi om hi.
Amaute’n mihingte nunzia kihelna-ah nahoih tampi a semnuam uh hi. Tua bangin
amaute a kihel nuam uh hi. A kilangh tangin a pulaak loh uh hangin a haute le
ukna neite in zong hotkhiatna kisam uh hi.
A
thunihna-ah lungsim takpi tawh a haute kiangah hotkhiatna nasep theih nading
Topa in lampi hong honsak ding hi. Na kiim na paam a mite kiangah hotkhiatna nasem dingin na hun zang in.
To-na:
Na
thungetna sungah a hau, ukna neite ading thunget sakna zong hel in. Thu-um nailo ahih uh le zong thu upna sung hong tun zawh
nadingun hanciam in. Damdamin amaute in thuman thutak hong
um thei ding uh hi.
To-na
Bangin Kalsuanna: A hau ukna neite tungah laikhak gelh
in. Na theih ngei loh ahih hangun amaute ading thu na ngetsakna zong amaute
theisak in.
FRIDAY December
1
Ngaihsutbeh Ding: Ellen
G. White, “Ministry to the Rich,” The Ministry of Healing, pp. 209–216; “Captive
Maid Shows Concern for Naaman,” Reflecting Christ, p. 337 simin.
Zeisu
in a hau, a zawng, a kuama ciat tungah a hong itna kibang hi. Amah in kumpipa
adingin sihna hongthuak bang mahin a zawng penpen adingin zong hong si hi.
Zeisu in mihingte lungsim ngaihsutna khempeuh hongmu hongthei hi. Hih bangin
hong vauhilh khol hi: ‘Pasian’ ukna sungah mihau khat a lutding sangin phimbil
vang sungah kalaoh khat a lut ding baihzaw lai hi,” a ci hi (Marka 10:25).
A hau, ukna neite tungah Zeisu Khrih hong hotkhiatna thu tawh i vaphak ding sapna
ngahciat ihi hi. Midangte bang mahin amaute in zong hotkhiatna kisam uh hi.
Neih-le-lamhte in hotkhiatna sung hong tunpih theilo hi; Khrih sungah khamuanna
hong ngahsak theilo hi, cihthu i tel mahmah ding kisam hi.
“Nektawm
zong mite tungah masuan tampi i neih bang mahin neih le lamh hauhna tawh a
kidimte tungah zong a neuzaw tuanlo masuan i nei ciat hi. Mi tampi in tua bang mite lamet bei bangin ngaihsun uh
hi. Neih-le-lamh a hau mi tul tampi in vauhilh kholhna zalo-in hanmual tung uh
hi. Vantung thute lunglutlo bangin nungta uh himah taleh hauhna liatna neite
tungah hotkhiatna thu i vapuak ding kisam mahmah hi.” Ellen
G. White, The Ministry of Healing, p. 210.
Kikupding Dotnate:
1. Zeisu
in a hau le a zawng kideidan nate a hemkhia hi. Tua banah tua bang mite tungah
hotkhiatna na hongsem hi. Koi bangin Adventist pawlpi in hihthu pulaak i hiam?
I kiim i paamah a hau a zawng kideidanna mu i hiam?
2. Zeisu
in hih bangin a pulaak hi: ‘Lingbulsum omna leilakah a tu khaicite pen Pasian’
thu zanapi-in amau nuntakna sung uhah leitung lung hihmawhna le hauh nopnate in
Pasian’ thu vuknelh ahih manin bangmah a suakkhia zo lote a cihnopna ahi hi” (Matt.
13:22). “Hauhna hong khemna” cihthu koi bangin na tel hiam? Bang hangin
hauhna hong khemna sung hi tun khak lohding thupi hiam?
3. Thursday
ni-a dotna na, Thuman theihna le thuman thutak in hotkhiatna sung hong tunpih
hi, cihthu kibanglo ahihna na lawmte tawh kikum in. Bang hangin tua bangin a
kilamdanna in thupi hiam? Thuman theihna in hong honkhia theilo ahihleh thuman
theihna in khiatna nei nawn ding hiam?
4. Bang
hangin a hau tangvalpa in Zeisu nial napi-in Zacchaeus in Zeisu sang thei
hiding hiam?