LESSON 4 *October 21 – 27
Pasian
Hong Hotkhiatna Thu Hawmsawn
SABBATH NITAAK
Tu Kaalsung Simding: Pian. 18; James 5:16; Rom. 8:34; Heb. 7:25; Pian. 19:1–29; 12:1–9.
Kamngah: “Note
tungah ka hong piak thak thu in: Note khatlekhat na ki-it ding uh ahi hi. Note
ka hong it mah bangin note khatlekhat na ki-it un. Note khatlekhat ki-it
le-uhcin keima nungzuite na hihna uh mi khempeuh in hong thei ding uh hi,” a ci
hi. (Johan 13:34, 35)
A kipat
a kipanin Abraham in Pasian mi zat khat a suah ding lunggulh hi. Gentehna-in Pian.
18 sung a, hih thuman in Sodom le Gomorrah khuapi te thuak ding Pasian
vauhilh kholhna kimu thei hi. “Hi mah hi; Topa Pasian in a sawltak kamsangte
tungah pulaak khol masa lo-in bangmah a sem kei hi” (Amos 3:7). Sodom le
Gomorrah khuapite tangthu tawh kisai-in, “Topa sawltakpa Abraham tungtawnin a
hilhkhol hi.
Abraham in suun nisat hun laitakin khualzin mi thumte
galmuh hi. “Tua mi thumte lakah khat in mawhna neilo a biak Mipa-in amu hi.”
Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, pp. 138, 139.
Tua
hi-in Abraham in a sawtlo-in hotkhiatna nasepna-ah amahmah hong kihel hi. Ama
kihelna in Piancil Bu nunglamah kipulaak hi. Amah in Sodom le Gomorrah khua
mite adingin a thuumsak hi. Cihnopna-ah, mi khual mite in honkhia theilo ding
himah taleh, Sodam le Gomorrah khua mite suahtak nading a thuumna kimu thei hi.
Hih in Pasian piak hotkhiatna thu hi keileh bang thu hi ding hiam? Pian. 18 sungah
Abraham picinna thu thum kimu thei hi; zindo-siamna, itna le thungetna kimu hi.
Hihte in hotkhiatna nasepna-ah hong huh thei thute hi.
SUNDAY October
22
Zindo-Siamna Silpiak
Simin: Pian.
18:1–15. Abraham in khual mite zin a do na-ah zindo-siamna tawh kipawl thute
bang kimu thei hiam?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Abraham
in suun nisat hun laitakin a buk mai-ah tu-in a-om hi. Hih pen a ngei-na khat
hi. Khuakhal hun sung ni sat mahmah laitakin a kuama peuh in niliim nuai-ah
huih vot ngakin om nading zong ciat uh hi. Ahi zongin Abraham in a inn kiangah
hongpai mi khatpeuh huh dingin ngaihsutna nei hikha thei hi.
Tua
bangin a om laitakin khualzin mi thuum hongpai hi. Khual mite limtakin zindo
pen Abraham ngei-na khat hi. Tua hi-in hih bangin khual mite limtak zin a
dona-ah zinte na muak masa tawntung ahihna kimu thei hi. Lai Siangtho hong hilh
bangin a puan buk kongkhak panin amah mah in tua khual mite lam zuanin va tai
hi. Hih bang zia-le-tong in thupi hi. A zinte in inn sung honglut ma na ngawnin
Abraham in a zinte na muak hi.
“Hehpihna
tawh tui tawm khat hong suah inla na khete sil inla, singnuai-ah tawlnga in. Na
nek dingun moh pheng ka va la ding a, na tawl uh kidamsak hithiat un. Tua khit
ciangin na pai-nading ah zom suak un” (Pian.18:4, 5).
Abraham in a mai-a om a
masuan theitel hi. Tua in milim biakna, siatna khempeuh tawh kidim a kiim a
paam midangte tungah Topa’ thuman thutak hawmsawn ding ahi hi. Hih thu tawh
kisai-in Abraham in ama kiang hong tung khual mite limtakin zin a dopah hi.
Tua
hi-in Abraham innkuan in hauhna lianpi tawh kidim hi; nasem sila numei pasal a tul
zalom bangin a nei hi. Tua mite lakah milim biakna panin hong kikheel mite zong
kiheel uh hi. Tua bangin kikheelna-ah kiptakin nuntakna kisam hi. Thaneemna,
zuau thu in mun neilo hi. Abraham huzaap in a innkuan sung bek thamlo-in mun
dang dongah huzaap a nei hi. Buk a lamna mun peuhpeuh ah biakpiakna ding le
meihal hal nadingin biakna tau a bawl pahpah hi. A teenna buk a phel khiat khit
ciangin biakna tau a omsuak hi. Canaan mite in milim nate hemkhia-Abraham
nunzia le Jehovah tungah meihal biakna taute tungtawnin a nungta Pasian theihna
a ngah uh hi.”—Ellen. G. White, Education, p. 187.
A
kipat a kipanin Abraham in hotkhiatna thu pulaak dingin Pasian sapna ngah
ahihlam a phawk hi. Khapsa Gam zuanin a pai-na lampi-ah leitung nopsakna ngah
dingin khualzinna hilo-in ama kiim-le-paamte tungah thupha ahih ding lamtak a
thei hi; ama suan-le-khakte sung panin leitung Honpa hong khangkhia ding
ahihlam zong a thei hi.
Abraham zindo siam-na tawh kizui-in i
nuntakpih ding bang thu guipi kimu thei hiam?
MONDAY October
23
Mi Khempeuh Tungah Abraham Itna
Simin: Pian. 18:16–33. Koi
bangin Abraham in kuamah deidan lo-in mi khempeuh tungah itna kip nei dingin
kalsuan hiam?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Abraham
nunzia hoih a thu nihna in Pian. 18 pulaak bangin mite tungah itna nei
hi. A theih ngeiloh mite zong it hi. Hihin eite etteh ding ahi hi. Sodom le
Gomorrah khua mite in mawhnei mi vive hi; hoihna khat beek nei lote hi; ahih
hangin Abraham in amaute tungah itna nei veve hi. Kuamah deidan lo-in, numei pasal, pau nam, biakna
khenlo-in itkim hi.
Tua
hi-in Pasian in Sodom le Gomorrah khuapi a suksiat ding a khensatna Abraham
tungah a pulaak hi. Tua ciangin Topa in, “Sodom le Gomorrah a kimawhsakna
lianin, amaute’ khialhna nasia mahmah kici ahih manin, kei tunga hong kigen
bangin amaute gamta takpi uh hiam, ci-in a thei dingin ka paisuk ding hi. Tua
bang ahih keileh zong ke’n ka va thei ding hi,” a ci hi. (Pian. 18:20, 21)
Kiniamkhiatna le zahtakna
lianpi tawh Abraham in Pasian tungah a nget thu in: “Thuman mite, migilote tawh
a kibat nadingin migilote tawh thuman mite thahkhawm ding, hi thei ding ahi
hiam? Tua pen hi theilo ding hi. Leitung khempeuh Thukhen pa amanin gamtalo
ding ahi hiam?” a ci hi (Pian.18:25).
Itna tungtawnin Abraham in
tua khuapi sunga midikte bek thamlo-in mi khempeuh honkhia dingin lametna a nei
hi. Hi mah hi. Abraham in tua khua
sunga mi gilote nunzia le midikte nunzia a thei hi. Abraham in tua khua mite
zia-le-tong khempeuh a thei khin mipa hi kha ding hi; a zak loh omlo kha mai
thei hi. Pian.19 sunga kigen bangin amaute nunzia i theithei hi. Lot inn
kimkot in mi honpi hong kikaikhawm uh hi (Pian. 19:1-11), hih mite in
siatna tawh kidim hi.
Ahi
zongin Abraham mahmah in Pasian hong itna thei-a, amau aitangin Abraham in
mawhthuumna a nei hi. Abraham in mihing in mawhna kisikin Pasian kiang zuankik
thei hi, cih a thei hi. Abraham tungah tua khua sung mite mawhna kisikin kikhel
nading thu a hong tung hi.
A
tawpna-ah Abraham in Pasian itna siksanin Sodom le Gomorah khua mite tungah
thuumna a nei hi. Abraham mahmah in mawhnei mite itna lianpi a nei hi. Nuntakna
a om laisiah hotkhiatna lametna om ahihna thu zong a pulaak hi.
Bang hangin i nuntakna-ah midangte ading
thungetsakna in thupi hiam? Thu upna sungah khantoh nading, Pasian hong itna
sungah nungtak kalsuan zawh nading midangte ading koi bangin thu na ngen thei
hiam?
TUESDAY October
24
Abraham’ Thungetna Vaang
Simin: Pian.
18:23–32 le James 5:16. Midangte ading thungetna in vanglian ahihna bang hong
hilh hiam?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Abraham
le Pasian kizopna in midangte ading thungetna limciing hi (type). Hih
munah Abraham in Sodom le Gomorrah khua mite adingin thu a ngetsak hi. Amah in
amaute adingin ngetsakna nei hi. Abraham in Zeisu limcing hi. Zeisu in eite
adingin Pa Pasian mai-ah mawh thuumna hong neihsak hi. Tuhun hotkhiatna nasep
lawhcinna i ngah nadingin midangte ading thunget sakna kisam hi.
Abraham
in Sodom le Gomorrah khua mite le a kiim a paam mite a it hi. Hih thu hangin
ama thungetna in lungsim takpi le deihsakna tawh thungen ahihna kimu thei hi.
Abraham in Sodom le Gomorrah kumpite a zo kumpite zong a do ngei khin hi.
Abraham in zawhna a ngah khit ciangin, Sodom kumpi Bera hong pai-in Abraham
tawh kimu hi. Abraham in Melchizedek tawh kimuhna a nei hi. Bera in a mite
ciahkik dingin a ngen hi. “A mite hong pia in ahi zongin, van le nate nang man
la in” a ci hi (Pian.14:21). Hih in kumpipa in a mite a itna hong hilh
hi. Abraham nunzia in tua bang itna tawh a nungta mi hi. Amah in Sodom le
Gomorrah kumpite a it hi; tua manin amaute adingin thu a ngetsak hi. “Abraham
in a mangthang mite itna nei ahih manin amaute adingin zong thu a ngetsak hi.”
Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 140.
Abraham
in kiniamkhiat in thungetna-ah cihtakna a nei hi. Pasian in a nget a piak a
kipan, Sodom le Gormorah khuapi sungah midik 50 omleh khuapi susia veve ding na
hi hiam? ci-in a thuumsak a kipan, tatsat lo-in midangte adingin thu a ngen
tawntung hi.
Hotkhiatna
nasepna-ah zong thungetna, midangte ading thungetna lo-in zawhna i ngah kei
ding hi. Mi tawh kimuhna nei-in thuhilhna, Lai Siangtho thusinna, nei mah
taleng, amaute adingin thungetsakna kisampha mahmah hi. Tua in mihing le Pasian
kizopna hi. Pasian in tua bang thungetnate a sang hi. Eite kampau siamnate
hangin mihingte kikhel hilo-a, kimeltheihna tungtawnin zong kikhelna piang hilo
hi. Kikhelna a piangsak in Kha Siangtho bek hi. Hih thu hangin hotkhiatna
nasepna-ah mimal khat ciat ading thungetsakna in a kipelh theilo thu hi.
Rom
8:34 le Hebrews 7:25 simin. Hihte in Zeisu thu bang honghilh a, Zeisu in eite
ading hong sepsak bang thute hong hilh hiam? Koi bangin Zeisu in midangte ading
thungetna thu hong hilh hiam?
WEDNESDAY October
25
Abraham Nasep
Simin: Pian.
19:1–29. Abraham in zindo a siamna, itna le thungetsakna hangin bang thuphate
ngahkik hiam?
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Pian.
19 in Lot
khuapi sungah ama dinmun honghilh hi. “Lot in khuapi kongkhak ah tu-in a om hi (Pian.
19:1). Cihnopna-ah Lot in tua khuapi sungah mi thupi, ulian khatin kihel
ahihna kimu thei hi. Banghang hiam cihleh mi thupi, upa makaite, thukhente le
kumpite bek in khuapi kongkhak ah tutna a ngah uh hi (2 Sam. 19:8, Jer.
38:7, Ruth 4:1).
Pian.
19 le 18
sunga thute in Vantungmite tawh kimu Abraham tunga thupiangte tawh
kithuhual phialphial hi. Abraham le Lot in khuapi kongkhak ahih keileh khuapi
lutna-ah a tu uh hi (Pian. 18:1; 19:1); Abraham le Lot in khualzin mite
limtakin zin a do uh hi (Pian. 18:3, 4; 19:2); Abraham le Lot in a zinte
uh ading an a pia uh hi (Pian. 18:4–8; 19:3). Tha neemna a tuam ciat nei
uh hi phial taleh Lot in hoihna zong a nei hi.
“Tua
ciangin Topa in vantung panin Sodom le Gomorrah khuate tungah kaat le meikuang
zusak hi. Amah in tua khuapite, kuamte khempeuh, khuapite sunga mi tengte
khempeuh le leitung-a a-po khempeuh a susia hi” (Pian. 19:24, 25).
Sodom
le Gomorrah khuapite sungah mi bangzah teeng uh hiam, cih thu i thei kei hi.
Ahi zongin mi tulza tampite lakah mi 4 bekin khuapi nusia-in a pai khia uh hi
napi mi thum bek a kihonkhia hi. Tuiciin tun tawh kibang hi. Tuiciin
tunhunlai-in leitungah mihing bangzah om cih i thei kei hi. Ahi zongin mi
tawmno khat bek in tuiciin panin a suakta uh hi. Sodom khuasung pan mi tawmno
khat bekin tuhun hotkhiatna nasepna thu tawh kisai honghilh om hi: mi khempeuh
in hotkhiatna a sang kei ding uh hi. Mi khempeuh in Zeisu le Ama hong hotkhiatna
sang uh hileh i deih hi. Mihing khatciat in deihteel theihna nei ihih manin ama
khensatna bangin Topa thukhen ding hi; mi a tam theithei in Zeisu a teel zawk
nading un i sapding cih simloh a dang bangmah ihih sak theih omlo hi. Hih
hotkhiatna thu gen i pai kawikawi-na-ah Topa Pasian in Kha Siangtho tungtawnin
hong huh hi. Amah in mihingte
khensatna le deihteelna langpanin nasem lo hi. Deihteelna cih ciangin bangbang
i sem bangzahin thu i ngen zongin hotkhiatna in mihing deihteelna tungtawnin
hong kipia ding ahi hi.
Koi
bangin i lametna bangin hong pian lohteh lungkia lo-in mainawt veve thei ding i
hiam?
THURSDAY October
26
Pasian Deihna-ah Kipumpiak
Simin: Pian.
12:1–9. I kalsuanna mai lampi in mialin kimu theilo himah taleh Pasian deihna
nuai-ah kipumpiakna bang thu hong hilh hiam?
_____________________________________________________________________
Abraham
nunzia hoih khat in Pasian deihna nuai-ah a kipiak ngamna hi. Pasian tawh a
kizopna khempeuh in Ama tungah a kipiakna hang hi, ci-in kimu thei hi. Pasian
sapna: Abraham in vantung panin to-na lianpi sapna a ngah hi: Topa in Abram,
‘Na teenna gam panin paikhia inla, na mite le na pate kiang panin paikhia-in
kong lah ding gam zuanin na pai ding hi” (Pian. 12:1). Vantung panin
awging khat za-in, tua a zak awging in bang hiding hiam, cih a theikei hi;
mangmu bangin kingaihsun hi. Ahih keileh tua awging in amah to-na awging hi kha
thei hi: “Ka pai khia nuam kei hi; ka teenna mun tawh ka lungkim hi” ci-in
ngaihsun kha mai thei hi. ‘Na luah ding leitang kong lak ding hi” cih thu hileh
a tun nading mun in ama ngaihsutna tawh kilamdang leitang hikha thei hi. Bang
bang ahi zongin amah in Pasian sapna a sang hi. Amah in Pasian deihna nuai-ah a
ki-ap thei hi. Tua manin a pa neihsa sanggam u le nau beh le phung khempeuh
nusia-in a paikhia hi: “Tua hi-a Topa gen bangin Abram a paikhia hi” (Pian.
12:4).
Leitang teelna: Lot nasemte
le Abraham nasemte kikaal ah kamtamna hong om hi. Ahi zongin Abraham in ci le
sa tawh nungta ahih bang mahin hehna tawh do nuam hileh do thei lua hi. Ahi
zongin Abrahm in tua bangin tha tang hatna suanglo-in dolo zaw hi; tua hi-in
Topa deihna nuai-ah ki-ap zaw hi; Topa in zong Abraham thupha pia hi: “Lot a
paikhiat khit ciangin Topa in Abram’ kiangah, “Khuadak to inla, nangma omna
panin leilu lam, leitaw lam, nisuahna lam, le nitumna lam en in. Banghang hiam
cihleh na muh gam khempeuh nang le na suan-le-khakte kongpia paisuak ding hi” (Pian.
13:14, 15).
Sodom
le Gomorrah kisiatna: Pasian in Abraham tungah hih khuapi nihte tuah ding thute
a pulaakna-ah, Abraham in itna tawh nungta ahih bangmahin hih khuapi nihte a
honkhia nuam hi. Ahi zongin hih khuapi nihte sungah midik 10 khat zong omlo
ahih manin Pasian gen bangin Sodomm le Gorromah khuapi nihte in kisiatna a
thuak uh hi. Abraham in Pasian deihna nuai-ah a nuntakna khempeuh ki-ap ahih
manin hih khuapi nihte thuak thute a sang thei hi.
Abraham
in ama deihna khempeuh Topa tungah a-ap ciangin Topa in amah zang thei hi.
Banghang hiam cihleh Topa in na khempeuh tungah ukna nei ahihlam a thei hi. I
nuntakna khempeuh Topa deihna nuai-ah i ap ding kisam hi.
To-na: Khuapi nihte sungah
hamsatna tampi om hi. Hothiatna thu muibun takin kigen theih nadingin hamsatna
tampi om hi. Khuapi sungah hotkhiatna nasep a kisep zawh nadingin Topa tungah
thuum ding kisampha mahmah hi.
To-na:
Hamsatna a thuak mi khat tungah hotkhiatna thu na gen theih nading lampi zong
in. Ama adingin thungetsak in. Amah na huh zawh nadingin Topa makaihna ngen in.
FRIDAY October
27
Ngaihsutbeh Ding: “Abraham
etteh inla, a mangthangte itna nei-in amau ading thungetsak in. Amah in siatna
tawh a kidim hih khuapi nihte kisikin suahtakna a ngah nading lunggulhna lianpi
a nei hi. Sodom suahtak ding lunggulhna lianpi nei a, mawhna kisik ding kisam
hi. Mawhna sungah nopsakna i nial ding kisam hi. Mawhneite itna nei-in i hehpih
ding kisam hi. I kiim i paam in siatna tawh kidimin lamet bei mi tampi om uh
hi. Nisim naisimin sihna thuak mi tampi a-om hi. Tawntungin a mangthang ding
mite, hehpihna tawh i vaphak ding kisam hi. A lauhuai siatna panin suahtak
naang vauhilhkholhna le thuhilhnate koi-ah om hiam? Sihna ding pan a kaikhia
ding khutte koihah om hiam? Kiniamkhiatin upna tawh Topa tungah thuumna a
neihsak ding mite koi-ah om hiam?
“Abraham lungsim in Khrih lungsim hi. Pasian
Tapa mahmah in mawhneite aitangin Palaai hongsem hi. Amah in mihing manphatna
hongpia hi; tawntung sihna ding panin hong suaktasak hi. Siatna langpanna tawh
nungta-in Khrih sian’tho-na in mawhneite hong it mahmah hi; a nuntakna a bei
dongin mawhnei mite a hong itna honglak hi; Ama hoihna in ciangtan neilo hoihna
hi. Singlamteh tungah lunggimna a thuakna-ah Amah mah in leitung mawhna
khempeuh a pua hi; Amah a that mite, gitlohna tawh a nungta mite adingin thu a
ngetsak hi. “Pa aw, amaute mawhna na maisak in. Banghang hiam cihleh amaute-in
a sep uh thute a thei kei uh hi” Luke 23:34. Ellen G. White, Patriarchs
and Prophets, p. 140.
“Abraham kiim-le-paam mite
in Amah a zahtak mahmah uh hi; Amah in pilna tawh amaute’ tungah ukna a nei hi.
Amah in a veeng a paam mite huzaap tawh a kipelh kei hi. Ama nunna, a
zia-le-tong khempeuh in milim bia mite adingin etteh thamcing a suak thei hi.
Ama nunzia in a upna pulaakin a kiim a paam mite tungah huzaap lianpi nei hi.
Topa tungah a citakna hawilo-in citakna tawh a kalsuan hi. Ama hoihna Pasian
tawh a kizopna-ah kiptakin kizopna ahihlam kimu thei hi. Zahtak-huai ahihna
khiam tuanlo-in, Topa zahtakna le liatna tawh kizopna a nei hi.” Patriarchs
and Prophets, pp. 133, 134.
Kikupding Dotnate:
1.
Lai Siangtho sungah Pasian sapna a-ngah mimal
khat ciatin tua sapna bangin a nungta mi na pulaak ding a om hiam? Tuiphumpa
Johan in Pasian sapna bangin a nungta hiam? Nang zong a lawhcing dingin sapna
ngah hilo na hi hiam?
2.
Pian. 19:30–36 simin.
Sodom panin a suakta mite nunzia in koi bang hiam?
3.
Abraham nunzia panin Pasian sawlna koi bangin
tangtun hiam? Ama nunzia panin bang thu na nuntakpih ding hiam?
4. Hih
thu ngaihsun in: Abraham in Sodom le Gomorrah khuapite adingin mawh thuumna a
neihsak lawhcing ahia, lawhcing lo hiam?