LESSON
4 *July 15 – 21
Pasian
in a hong Hotkhiatzia
SABBATH
NITAAK
Tukaalsung
Simding: Efe. 2:1–10; 5:6; 5:14; Rom. 5:17; 2 Tim. 1:7.
Kamngah: “Tua bang hi napi-in Pasian’ hong hehpihna le eite hong itna lian mahmah ahih manin, i mawhna hangin kha thu tawh kisai-in misi ihih laitakin Khrih tawh eite hong nungtasak hi. Pasian’ hehpihna hangin hotkhiatna a ngah thei ihi hi.” (Efesa 2:4, 5)
October
14, 1987 kumin kum 18 a pha Jessica McClure in a nunote khat huang sungah
kimawlmawlin om a, pi 22 a thuk tuikhuk sungah a kiasuk hi. Hih tuikhuk a kizat
nawn loh kum tampi pha khin hi. Hih thupiang leitung mun khempeuhah kizelpahhi.
TV a en mi tul tampi in “Naupang Jessica” suahtak nading thu ngetsak uh hi. A
honkhia ding mite nasepzia enin mi tampi in tua bangin thungetsak uh hi. A
tawpna-ah Jessica in tuikhuk sungah nai 58 sung bang a om khit ciangin suakta
thei pan hi. Manzaih siampa khat Scott Shaw in tua bangin tuikhuk sung pan a
suahtak nading a nasepnate a kipan a hong suakkhiat dong kician takin maan na
la kha hi. Tua bangin suahtakna thu hoih mahmah khat Paul in zong hong hilh hi
(Efesa 2:1–10); hih thu in suahtakna khempeuh lakpan a lian penpen suahtakna
thu hi; Pasian in mihingte a hong hotkhiatna thu hi. Hih thu in mi dang khat ii
suahtakna thu hi lo hi; ei mahmah ii suahtakna thu hi. *July 22, Sabbath a ding
kiginkholhna in tukaal lesson sim in.
SUNDAY
July
16
Si
ngei-in Satan Khemna Thuakngei
Simin
Efesa 2:1–10. Zeisu in eite adingin a hong sepsak thu Paul in bang pulaak hiam?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Paul
in Khristiante tungah hotkhiatna hong kipia khin ahihna thu a pulaakna (Efe.
1:3–14, 15–23) le atom in Efesa pawlpi mite nunzia pawl khat honghilh hi (Efe.
1:13). Efesa 2:1–10 sunga kigelh bangmahin tu-in Paul in amaute kikhelna thute
pulaak hi; mimal nunzia a kicing zaw-in pulaakna i mu thei hi. Tua bangin a
pulaakna-ah a beisa hunlai-a amaute mawhna tawh kidim a nunzia uh le Pasian
hotkhiatna hangin kingah thuphate tehkakna kimu thei hi (Efe. 2:1–3); tua
sungah Khrih thawhkikna, van akahna le minthanna a ngahna sungah amaute zong
Khrih tawh kibangin a maangkhawm uh ahihna thu kipulaak hi (Efe. 2:4–7), Pasian
hehpihna hangin hotkhiatna le Pasian kiang pan hongpai nunnate hangin Topa
tungah lungdamna pulaakna thute kimu thei hi (Efe. 2:8–10). Tua bangin a
pulaakna sungah khen thum suahin a pulaakna thu i mu thei hi (Efesa 2:5). (1)
“Eite in mawhna sungah a si mite ihi hi (2) Pasian in Khrih tawh hong nungtasak
khawm hi” (3) “Hehpihna hangin hotkhiat mi nahi uh hi.” Efesa 2:1, 2 sunga
bangin Paul in amaute kikhelma a nunzia uh a pulaak kimu thei hi. Thu-upna-ah
nunna neilo, siatna, mawhna tawh nungta uh hi. Mawhna in amaute nunzia hi;
Satan ukcipna nuai-ah a nungta mite ahi uh hi (Efe. 2:1; 2:2). Paul in a
nungta-lai mite tungah laikhak ahih bang mahin “nunna” neilo cihthu in
limciinna, gentehna bek hi, cih kimu thei hi (Efe. 5:14 tawh simkak in). Tua
hi-in amaute nunzia in nunna phungpi Pasian tawh kigamla uh hi (Kol. 2:13, Rom.
5:17; 6:23 tawh enkak in). A beisa huna amaute nunzia a pulaakna-ah Paul in a
pualam panin ukna nei nihte thu zong pulaak hi. Amasa-in “Huihlak ukna neite
ukna nuai-ah” (Efe. 2:2) nuntakna hi, ci hi. Efesa khua sung mite nunzia a
pulaak kammal hi. Tua in Pasian langpanna le langdo-na hi. Satan in a pualam
ukna nei-in kipulaak hi; Satan in amaute nunlui ukcip Pa hi, ci-in kimu thei
hi. Amah in “Huihlak ukna nei pa” hi (Efe. 2:2). “Huih” ahih keileh “Vantung
munte” in dawi gilote a kipan khuamial ukna neite a pulaak kammal hi (Efe 1:3;
3:10; 6:12 tawh enkak in). Tua hi-in Satan le a pawlte in leitungah nasem
mahmahlai uh ahih manun “thumanglo mite sungah nakpi takin nasem thei ahihna
kimu thei hi (Efe. 2:2). Hih a tunga i gen thute in Kido-na Lianpi thu bang
hong hilh uh hiam? Tua hi mah taleh koi bangin zawhna ngah Zeisu thu i theihna
in tu-in lungmuanna le lametna hong guan hiam?
MONDAY
July 17
Hun
Khatlai-in Ci-le-Sa Deihna tawh Kidim
“A
taktakin eite khempeuh zong amaute mah i bang ngei a, i pianpih lungsim zui-in
nungta-in, i pumpi le i lungsim deihna bangin i gamta hi. Tua ahih manin eite
khempeuh zong Pasian’ hehna hangin gim a thuak dingte ihi hi.” (Efe. 2:3).
Pasian hong hotkhiatna thu simloh mihingte nuntakna in pualam ukna neite ukna
sungah a kinungta ahi hi (Efesa 2:2) bek tham lo-in sunglam siatnate in zong
hong ukcip hi: “Ci le sa deihna, in taksa le lungsim ngaihsutna khempeuh hong
ukcip hi (Efe. 2:3 le James 1:14, 15; 1Pet. 1:14 enkak in). Paul in a laikhak a
simkha mite-in hun khatlai-in “midangte bang mahin hehna sungah a nungta mite”
ci hiding hiam? A khiatna in bang hiding hiam? (Efesa 2:3 leh 5:6 tawh enkak
in) ______________________________________________________________
Tuhun
leitung nuntak khuasakna in lunggimna vive tawh kidim hi. Hun nunung ciangin
tuhun sangin lunggimna lian zaw semsem ding hi. Thu-um mite in midangte bang
mahin “hehna sungah a nungta mite ahi uh hi” (Efe. 2:3) Leitung bei hun ciangin
Pasian thukhehnna thuak dingin a manawh ihi hi. “Hehna tate” cih kamal in gimna
dang khat a pulaak kammal hi. Pasian lim le meel pua hi napi-in eite sungah
siatna hong teeng veve hi, ci-in i thei hi. Khristian nuntakna sungah nuntakna
in zongsatna hoih lo khat nusiatna, mawhna le thukham palsatna khat peuh
nusiatna bek hi lo hi (Efe. 2:1). Hih bang siatnate sungah a nungta ihi hi.
Eite do lian bel in mawhnate hi lo-in mawhna mahmah hi. I nuntakna in Pasian
langpan nuam tawntung hi; kisiatna lam manawhin i kalsuan hi. Siatna sung
tungin i zongsat hoihlohna tuamtuamte hangin a kisia-cip ding ihi hi. Kisiatna
tawh a nungta ihih bang mahin Satan mawhzolna zui-in i nungta hi (Efe. 2:2);
siatna bawl nopna, mawhnopna pen i pianpih khat hong suak hi (Efe. 2:3). Tua
hangin thu-um mite in “Hehna tawh a nungta ngei mite ihi hi.” Paul in beisa hun
a i nunziate a pulaak thu i theih ding thupi hi; “Eite in hehna tawh a nungta,
hehna tate ihi hi” (Efe. 2:3). Hih in siatna lampi zui-in nuntakna in tu-in zui
nawn lo hi, cihna hi lo hi. Paul in Efesa 4:17–5:21 sunga siatnate in hong uk
nawn lo ahihna thu honghilh khin hi. Siatna hangin vauhilhna bek tham lo-in
siatna in i pianpih ahih manin Khristiante adingin lauhuai tawntung ahihna hong
theisak hi. Nunlui in tu-in thu-um mite tungah ukna nei nawn lo hi, a ci bek
hi-in, Khrih vangliatna hangin amaute in “Nunlui khempeuh a nusia khin uh hi”
cihna hi zaw hi; amaute in “Nunna thak silh uh hi; Pasian lim le meel sunin
kipiangsak hi; Pasian dikna le sianthona tawh a kibawlpha kik mite ahi uh hi.”
(Efe. 4:22–24). Kua-in leitung siatna thei kha lo-in nungta ahi hiam? Zeisu
tungah i kipiak khit hangin zong i nunna mahmah in siatna tawh kidim hilo hiam?
Hih thu in tu-in i nunna in Zeisu tungah kinga tangtang ding thupi hi, cih hong
hilh hiam?
TUESDAY
July
18
Tu-in
Khrih in Thawhkikna Ngahin Vankahin Minthanna Ngah
“Tua
bang hi napi-in Pasian’ hong hehpihna le eite hong itna lian mahmah ahih manin”
(Efe. 2:4). Hih munah kammal lian mahmah nih kimu thei hi. “Tua bang hi napi-in
Pasian” cih kammal in Paul in Efesa mite nunzia lui khempeuh (Efe. 2:1–3) panin
a thak nunna, lametna tawh a kidim nunna a pulaak kammal hi, ci-in i thei hi
(Efe. 2:4–10). Bangci bangin thu-um mite in Khrih thawhkikin, vankahin
minthanna ngah i hiam? Bang hunin hih bangin hong piang hiam?
Efe.
2:6, 7.
______________________________________________________________
______________________________________________________________
I
pulaaksa om bang Efesa in Khrih bulphuhin laikhak ahih bang mahin thu-um mite
in Khrih tawh pumkhat ihihna thu a limgen phapha mahmah hi. In Efesa’s 2:5, 6
sunga a kammal zatte tungtawnin Paul in hih thu mah a pulaakna kimu thei hi.
Pasian nasepna tungtawnin thu-um mite in hotkhiatna thute sungah Messiah Zeisu
mitsuanin a kalsuan mite ihi thei hi. Thu-um mite in (1) Khrih tawh sihna pan a
thokhawm uh hi. (2) Khrih in sihna pan a thawhin a thokik misiangthote pulaak
hi kha ding hi; Amah tawh amaute in van a kahto uh hi. (3) Khrih tawh amaute in
vantungah a mangkhawm uh hi” cih thu in vankhuanuai khempeuh tungah Khrih
thuneihna sungah thu-um mite a pulaak hi kha ding hi. Amaute in Khrih tawh a
mangkhawm uh hi. Paul pulaak thute i theihtel nadingin Efesa 1:19–23 i siksan
ding kisam hi. Hih thu in Ama sihna, vankahna le minthan a ngahna thu hong hilh
hi. Khuamial ukna neite le dawi gilote in hun khat lai-in thu-um mite nunna uk
uh hi mah taleh, tu-in amaute khempeuh tungah Khrih in ukna le zawhna a ngah
hi. Zeisu in sihna pan thawhkikna, vankahna le minthanna a pia vangliatna
khempeuh tu-in zong om lai hi. Vankhuanuai khempeuh a kikhelsak ding vangliatna
hi. A taktak hihna in kikhel khel hi. Thu-um mite in thu khat peuh a um
mawkmawk amu mawkmawk mite ahi kei uh hi. Ahi zongin tua thute sungah a nungta
mite ahi uh hi. Amaute in Zeisu tawh sihna pan a thokik mite, van a kahkhawm
mite le minthanna a ngah khawm mite ahi uh hi. Hih in na khempeuh eite adingin
piang thei hi, ci-in lampi a hong honsak ahi hi. Khuamial ukna neite khut sung
panin Khrih sungah vangliatna, a kicing nuntakna tawh a nungta dingin i kikhel
thei hi (2 Tim. 1:7). “Bang hang hiam cihleh Topa Pasian in lau-na lungsim a
hong pia kei hi. Ahi zongin vangliatna, itna le ngaihsut siamna a hong pia hi”
(2 Tim. 1:7). Koi bangin tu-ni a thusinnate in Paul gelhkhakte hong theitelsak
hiam?
WEDNESDAY
July
19
Hehpihna
tawh Tu le A Tawntungin Thupha Ngah
Pasian
in mihingte a hong hotkhiatna Efesa 1:3, 4 leh tawntunga i ngah thute Efesa 2:7
enkak in. Pasian geelkholh hotkhiatna-ah bang thute in a thu bulpi hi-in bang
ngimna nei hiam?
______________________________________________________________
KG
hi taleh PhD hi taleh lukhu neelkai lopnate in lungdamna tawh kidim hun hi. Tua
in nuntakna-ah hanciamna hangin lawhcinna hi, cih ciaptehna khat hong suak hi.
Mailam nuntak khuasak nading ahi zongin i nuntakna-ah lawhcinna khat ngahna hi,
ci-in i thei hi. Thu-um mite in hih hotkhiatna lungdamna thu i theih ding thupi
mahmah hi: Hehpihna i tangsap loh a om ngei kei hi. Hehpihna sungah PhD ngahin
hehpihna kisam nawn lo hun cih bang om ngei lo hi. Hehpihna sungah a khang toto
ding ihi hi. Paul in hih bangin Efesa 2:7 sungah a pulaak thu in khang
tawntungin hehpihna kisam den ihihna hong hilh hi. Pasian in Khrih sungah a
hong honkhia hi; Tapa Zeisu Khrih tawh a hong nungta khawmsak hi; eite in Ama
thawhkikna, van a kahna, minthanna sungah eite in zong i kihel hi (Efe. 2:4–6).
Pasian geelna himah taleh a beisa hunin hehpihna i ngah kei hi; tu-in ahihleh
hehpihna sungah i nungta hi. Leitung pianma pekin Pasian in a geelkholhsa hi-in
(Efe. 1:4), mailam hun dongin a huam hi. Pasian geelkholhna sungah hun khempeuh
a kihel hi (Efe. 2:7). Mailam hun ading a geelkholhna-ah a beisa hun le tuhun
zong a kihel hi. His plan for the eternal future is founded on the same
principle as His actions in the past and present—the principle of grace. “In
the coming ages,” God looks forward to demonstrating “the immeasurable riches
of his grace in kindness toward us in Christ Jesus” (Efe. 2:7). Paul in Pasian
hehpihna in a manpha mahmah go le gamh, man kiseh thei lo a manpha mahmah
khatin a ngaihsun hi (Efe. 1:7 le Efe. 3:8 enkak in) thu[1]um
mi khempeuh in tua hehpihna ngah thei hi. Pasian hong piak hehpihna in lian
mahmah hehpihna hi-in vankhuanuai khempeuh tung thu hong gen a, hun ciangtan
nei lo-in a hong kilang hehpihna hi. “Eite tawh a hong nuntakkhopna tawh Zeisu
in mihingte le vantung mite tungah Pasian a hong kilangsak hi. Leitung mihingte
tung bek tham lo-in vankhuanuai khempeuh muh dingin a hong kilaak hi. Hih
leitung in vangkhuanuai khempeuh adingin thusinna laibu hi. A lamdang Pasian
hong hehpihna in ngimna khat nei-a, hih thuthuk hehpihna in mawhna sung panin a
hong honkhia itna thu vantungmite in zong en nuam uh hi; bei hun nei lo-in hih
hehpihna thu i sin tohtoh ding thu hi. Tatkhiatsate le mawhna sung a tung lo
vantungmi khempeuh in Khrih singlamteh thu la-in sa ding uh a, pilna (science)
a ngahna thu suak ding hi. Zeisu maitang in a nunna hong piakhia itna in nitang
bangin ahong tangkhia ding hi.” Ellen G. White, The Desire of Ages, pp. 19, 20.
THURSDAY
July
20
Tu-in
Pasian in Honkhia Khin
Simin
Efesa 2:1–10. Paul thu khupna aneu 8–10 limtak ngaihsun in. A thukhupna-ah Paul
in bang thu pulaak hiam?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Efesa
2:1–3 sungah Paul in Efesa-a om thu-um mite kihotkhiatna thu a pulaakna i mu
thei hi. Amaute gamtat hoihna hangin hotkhiatna a ngah uh hilo hi. A kipatin
amaute in thu-upna sungah misa bang uh hi. Amaute sungah nuntak theih nading
bangmah om lo hi (Efe. 2:1). Amaute nunna in mawhna zawhgawpsa hi (Efe. 2:1).
Amaute in Satan makaihna le ukcipna sungah nungta uh hi; amau siatna mah a
kimakaihsak uh hi; amaute ngaihsutna in siatna tawh kidim hi (Efe. 2:2, 3).
Amaute in a siangtho nunna bangmah a thei kei uh hi. Hoihna cih ding bangmah
anei kei uh hi. Amaute in Pasian langpangin nungta uh hi; kisiatna le thukhenna
thuak ding manawh uh hi. Amaute in leitung mite bangmahin “hehna nuai—ah nungta
uh hi; leitung siatna tawh a nungta mite ahi uh hi” (Efe. 2:3). A kiciamteh
amaute nuntak hoihna hi lo-in Pasian itna ciangtan nei lo tungah kinga zaw uh
ahih manin hotkhiatna in amaute luah hong suak thei hi. Pasian itna le hehpihna
sungah nungta uh hi; tua itna le hehpihna in bangmah tawh tehpih omlo hi;
amaute aitangin Zeisu sungah Pasian in nasepna gah ahi hi (Efe. 2:4); tua in
thu zuihna-ah sihna panin khanlawhna a ngah uh hi Tua bangin Pasian in amaute
honkhia-in Zeisu Khrih lam manawhin a kalsuan thei uh hi. Thu zuihna-ah
niamkiat mahmahin a si ding dinmun dongah a niamkhiat uh hi; hih bang dinmun
panin khanlawhna a kisam uh hi. Upna thu-ah misi bang hihna le sila hihna panin
suakta-in a sang bel vantungah Khrih ziatlamah tawlnga-in vangliatna a ngah
thei ding uh hi (Efe. 2:5, 6). Hih in khua phialep bangin hong tang a, Pasian
sepna in mitphiat kal sungin na khempeuh a kikhelsak thei hi. Hih in vangliatna
tawh kidimin tawntung dongin a kimang thu hong suak hi. Bang hang hiam cihleh
Pasian in amaute Khrih sungah hehpihna thupha a lak hi (Efe. 2:7). A thukhupna
Efesa’s 2:1–10 sungah aneu 8–10 sunga thute in a hilhnasa thute banmahin amaute
tungah hotkhiatna lam a lak nuam h. Mihingte kihotkhiatna in Pasian nasep hi;
mihing in a thalawh theih hi peuh mah lo hi (Efe. 2:8, 9). Pasian hehpihna ngah
ihih manin eite in zong midangte tungah hehpihna a nei dingin hongdeih hi; Ama
hehpihna a kilangsak ding simloh thu dang om lo hi. Eite khempeuh in Khrih
Zeisu sungah Pasian bawlsa, Ama piansak manpha mite ihi hi” (Efe. 2:10). Bang
hangin hotkhiatna in Pasian kiang pan hongpai hi-a, hotkhiat thamcing le eima
hanciamna tawh hotkhiatna kingah theilo ahihlam i phawk ding thupi hiam?
FRIDAY
July
21
Ngaihsutbeh
Ding: Efesa pawlpi a laikhakna sungah a thupi diakin
Paul in a pulaak thute i kikum khin hi. Tua thute in a nuai-a bangin kimu thei
hi. 1. Pasian in leitung a bawl mapekin a mite a teelkhol khin hi (Efe. 1:4, 5,
11). 2. Amaute in tawntung nunna tawh a kipelh uh hi (Efesa 2:1–3, 11, 12;
4:17– 19, 22; 5:8). 3. Khrih sungah Pasian in mihingte a hong honkhia hi (Efesa
1:7, 8; 2:4–6, 13– 19; 4:1, 20, 21; 5:2, 8, 23, 25, 26). 4. Amaute in Hotkhiat
lungdamna thu a sang thei uh hi (Efe. 1:12, 13) Lametna nei lo-in nungta uh hi
mah taleh tu-in lametna nei mi a suak uh hi (Efe. 2:12); tua lametna sunga a
nungta uh hi (Efe. 4:4 le 1:18 enkak in). 5. Tuhun a nuntakna uh in nungzui mi
hihna a pulaak hi. Tua manin gimna, siatna namcin a thuak uh hi. Amaute in tua
bang siatnate tungah zawhna a ngah nadingun minthanna ngah Topa piak tha tawh a
zo thei uh hi (Efesa 1:15–23; 2:6; 3:14–21; 4:7–16; 6:10–20). 6. Mailam hunah
na khempeuhte kisiatna hong tung ding hi. Kha Siangtho sungah picinna ngahdong
Kha Siangtho mah in “khamuanna a hong pia hi (Efe. 1:13, 14), ahih keileh
“ciamteh” a hong pia hi (Efe. 4:30). Hih athupi bel thu[1]ah
amaute cihtakna thaman a kipia ding hi. Khrih sungah gamh luah mi a suak uh hi
(Efesa 2:7; 6:8, 9); Khrih sungah upna tungtawnin amaute in Khrih ukna gam a
luah ding uh hi (Efesa 1:21; 2:7,19–22; 4:13, 15; 5:27).
Kikupding
Dotnate:
1.
I gensa bang mahin Efesa laikhak sunga
a thu bul zaw deuh teng i pulaak thu in kum zalom khat hunlai-a thu-um mite ading
bekin Paul in a pulaak hilo hi. Eite ading mahmahin zong honggelh ahi hi. Tua
thute sung pan bang dinmunah na nungta hiam? Bangthu in lametna hong guanpi bel
hiam?
2.
Bang hangin Paul in a beisa hun-a
amaute mawhnate pulaaklaak hi ding hiam? A kikhelma a nunziate uh phawkkik
dingin pulaak hiding hiam?
3.
Paul in hotkhiatna thu a tom genna
Efesa 2:8–10 sung a thute le a gen masak thute Rom 1:16 simkak in. A kibang
bang thu bulpi kipulaak hiam? A kibang lo thu nihte bang kipulaak hiam? 4
Mihingte gamtat hoihna in hotkhiatna hong ngahsak thei lo hi mah taleh Pasian
maipha ngah ding nawlkhin theih hilo hi. Tua hi-in Pasian maipha ngahna in
thu-um mite adingin bangzahin thupi hiam? Tua maipha ngah nadingin bang masuan
nei uh hiam? Efesa 2:10.