MUC

Print Friendly and PDF

Friday, March 24, 2023

LESSON 9 | MAY 20-26 LUNGBUAI-NA TAWH KIDIM KHUAPI KHAT

LESSON 9         MAY 20-26

LUNGBUAI-NA TAWH KIDIM KHUAPI KHAT

 

Sabbath Nitak

Tu Kaal Sung Sim Ding: Mang.17:1, 2, 15; Mang.18:1–4; Mang.17:4–6; Matt. 16:18; Jer. 50:33–38; Late 115:4–8.

KAMNGAH: “Amaute in Tuuno a sim ding uh hi. Ahi zongin Tuuno pen kumpite’ Kumpi, topate’ Topa ahih manin, amah le ama sap, a teel, citakin amah a zuite in tua kumpi sawmte a zogawp ding uh hi,” hong ci hi (Mang. 17:14).

Kidona Lianpi thu in Mangmuhna bu in tomkimin hong hilh hi; Numei nite thu kipulaak a, khat in ni silh hi (Mang.12) khat in “Sisan tawh kidim numei hi (Mang. 17). Puanin “Ni” a silh numei in Khrih vangliatna limcing hi (Mang.12) Hih numei in Jesuh tungah a citak, itna nei numei hi. Amah in upna man lo thute tawh a kiniinsak kei hi. Lai Siangtho buppi-ah a siangtho numei in Jesuh limcing hi; pawlpi man limcing hi. Jeremiah 6:2 sunga bangin kamsang pa in “A melhoih, a ngeek dikdek Zion tanu ka susia ding hi.”Kamsangpa in “Zion tanu” ahih keileh a citak numei in Pasian mite limcing hi ( Eph. 5:25–32 le Hos. 2:20.) A langkhatah Lai Siangtho in a kizuak numei, numei ginalo in (James 4:4), Pasian a langpang Israel mite, a citak lo Israel mite limcing hi. “Pa itzaw loin, gamdang mite tawh mawhna a bawl numei tawh na kibang hi” (Ezek. 16:32).

Tu kaal sung i thusin ding in Mangmuhna bu sunga numei nihte thu, thuman le a man lo thu kikal, a man le a man lo kido-na thute i kikum ding hi.

 

SUNDAY                                   May 21

A Kitukalh Thu Nihte

 

Mang. 12:17 le Mang. 17:14 sim in. Koi bangin Pasian pawlpi pulaak hiam? Koi bangin Satan in Pasian pawlpi langdo hiam?

_________________________________________________________

A khangkhangin Pasian in Ama tungah a citak mi a nei den hi. Mang. 12:17 in Pasian tungah a citak mite in “Ama thukhamte nuntakpih uh hi,” ci-in hong hilh hi. Lai Siangtho in tua bang mite “a kisamtuam,” “ teltuam mite” “a citak mite” ci-in pulaak hi (Mang.17:14). Mang.14:8 le Mang. 17:1, 2 sim in. Vantungmi in bang thupuak pulaak hiam? Bang thu hangin Babylon in kisiatna thuak ding hiam?

 ______________________________________________________

John in Mangmuhna bu a gelh hun in kum zalom khatna a beikuan lam hi. Hih hun sungin nidang Babylon in kisia khinin niin bulom suak khin zo hi. John in Babylon thu a gelh laitakin Babylon a kisiat khit zawh kum zalom tampi pai khin hi. Mangmuhna bu sungah nidang Babylon in leitung hun bei ciangin hong khangkhia ding Babylon limcing hi. Mangmuhna sunga genkholhnate-ah Babylon in upna man lo, biakna man lo limcing hi. Thukhun Lui-a Babylon bangin siatna tawh a kidim a man lo upna, biakna limcing hi. A hong tung ding Babylon in nidang Babylon zui-in kalsuan ding hi. Mang.17:1–6 sungah numei in a puangsan le sisan tawh kidim numei khat thu kipulaak hi.Hih numei in sisan tawh a kidim sapi tungah a tuang hi. Lai Siangtho hih numei pen a kizuak numei hi, ci-in pulaak hi. Hih numei in amah a it taktak Jesuh nusia taisanin a nungta numei hi. Sawltak John in thuman lampi panin lampial upna a zui biakna in leitung buppi huzaap ahina thu hong hilh hi. Hih vangliatna a nei biakna in “Kumpite tawh mawhna bawl hi; leitung mite tawh kham theihzu dawnin paktatna tawh kidim hi, ci hi (Mang.17:2). Kham theih zu dawn cih thu in bang hi ding hiam?Lai Siangtho sungah hih thu in a hoih lo thu ahihna hong hilh hi. Numei pasal paktatna bawl cih ciangin bang hi ding hiam? Hih in upna man lo le a man lo zia le tong limciinna hi. Makaite le mipite in hih vangliatna ukna sungah om uh hi. Tua vangliatna panin bang in hong dal thei ding hiam? (Eph. 6:10–18.

 

 

MONDAY                                May 22

Lenggah Zu Hehna

 

Mang. 17:1, 2, 15 le Mang.18:1–4 sim in. Babylon huzaap in bangzahin lian hiam?

___________________________________________________________ ___________________________________________________________

Thuman panin lampial pawlpi in leitung mun khempeuh zelinmi khempeuh tungah ama zuau khemna tawh huzaap lian nei hi. Hotkhiat lungdamna thu in “Minam khempeuh, paunam khempeuh, mi khempeuh tungah kigen ahih manin Satan in hih thu hangin heh mahmah hi. Hih hotkhiat lungdamna thu in leitung mun khempeuhah kigen ding hi.” Tua hangin Satan in lampi tuamtuam zangin leitung mite hong khemkhem hi” (Mang.14:6, Matt. 24:14, Mang.17:2). Mang. 17:2 in a lamdang Babylon nasepna gen hi. Amah in leitung kumpite tawh “nu le pa mawhna bawl hi.” Nu le pa mawhna in bang hi ding hiam? Hih in a man lopi-a nupa suahna hi. Lampial pawlpi in leitung kumpi tawh kipawlin nasem hi. Pawlpi man in ahih leh Jesuh Khrih bek tawh kipawl hi. Lampial pawlpi in leitung ukna neite tawh kipawlin nei hi. Ukna neite tungtawnin pawlpi in thuneihna lak hi.

Pawlpi luting man Jesuh tung pan in tha la-in a kalsuan ding sangin tua pawlpi in leitung ukna neite tawh kipawlin kalsuan zaw hi. Mang. 17:2 pulaak thu in lampial pawlpi in mihon deihna zui-ini kalsuan hi.” Leitung kumpite in tua a paktat mahmah nu tawh gamtat hoih lo gamta uh a, leitung mite in ama paktatna leenggahzu dawnin a kham uh hi,” hong ci hi. Thukhun Thak sungah lenggah tui in singlamteh tunga Khrih sisan siangtho limcing hi (Matt. 26:27–29). Luke 22:20 in Jesuh in, “Hih lenggah tui in thuciamna thak ka Sisan hi,” ci hi. A siangtho lenggah tui in siangtho nawn lo in hotkhiatna thuman panin lampialin thuhilhna limcing hi; hih in Pasian kammal hilh nawn lo-in mihing ngaihsutna mihingte hoihsak thute hilhna hi.” Hih in Babylon kham theihzu kici hi (Matt. 15:9.) Pasian in Babylon panin A mite paikhia dingin a samkhia hi. A dang khatin pulaak ding hi lehang bangzahin siatna le mawhna tawh kidim hi mah taleh hun tawm khat sungin Ama tungah a citak mite “Ka Mite” ci-in a sap khiat Ama tungah a citak mite hi ding uh hi (Mang,18:4). Ahi zongin Pasian in A mite leitung siatna le mawhna sung panin a sap khiat hun hong tung ding hi; bang hang hiam cihleh leitungah hong tung ding siatna lianpi hong tung baih ta ding hi. “Dawite teenna mun” “buk no khat sunga vasa kikoih bangin” Pasian mite in siatna sung pan a suahtak hun hong tung baih ta ding hi (Mang.18:2).

Pasian in vantungmi thumte thupuak a nei mite “Ka mite” ci-in sam a, Babylon panin hong pai khia un, cih sawlna in bang hi ding hiam?

 

TUESDAY                                  May 23

THUTHUK, A LIAN BABYLON

 

Mang.17:4–6 sim in. Hih in leitung siatna thu bang hong hilh hiam?

____________________________________________________________ ___________________________________________________________

 

I pulaaksa bangin Mang. 17 in thuman a zui biakna panin a lampial biakna thu kipulaak hi;tua bang a man lo thute Khristian upna sungah hong lut hi; tua thute sungah Thukhun Lui Babylon thu hilhna thute zong kihel hi. “ Bybalon pianzia i theihtel nadingin Lai SIangtho in bang gen hiam cih i kantel masak ding kisam hi. Amasa penin Pian. 11 sungah Bybalon hong khanna thu kipulaak hi. Bybalon in Shinar zangkuam khat panin hong kipan khia hi. Hih mun in Mesopotamia khanglamah a om mun khat hi. Tu-in tua mun teng in Iraq gam hi. Hih mun in Babel Tausang zong kilamna mun hi. Tua in mihingte kiphatsakna, kiliatsakna limcing hi; Pasian tawh kizopna nei lo-in mihing in ama tha bek suangin gamtatnate limcing hi (Pian. 11:1–4).”—Ángel Manuel Rodríguez, paper entitled “The Closing of the Cosmic Conflict: Role of the Three Angels’ Messages,” p. 43. Babel Tau sang in nidang Babylon gamah om a, Pasian kammal langpannain kibawl tau sang hi. Babel Tau a lamte in amau minthanna ciapteh nadingin a bawl uh ahi hi.Tua hangin Pasian in amaute kampau kitukalhsak hi. Piancil bu in hih bangin pulaak hi: “Tua ahih ciangin a min Babel kici hi. Bang hang hiam cih leh Topa in tua munah leitung khempeuh’ kampau kitukalhsak hi. Tua lai mun panin Topa in leitung khempeuhah amaute a thehthang hi. (Pian. 11:9). Hih bangin siatna tawh nungta uh a, “Tua ciangin mi siangthote le Jesuh tungah a cihtak uh manin a kithat mite’ sisan dawnin zukham a batna ka mu hi.” Jesus in hih bang limciinnate kihhuai sa hi (Mang.17:6; Isa. 49:26).

A thu guipi-ah upna tawh kisai-in Babylon mihingte ngaihsutna tungah a kinga biakna, upna limcing hi.Mihingte bawltawm biakna, upna hi, ci-in kiciamteh hi.Jesuh le itna tungah gospel tungah kinga upna le itna tungah a kinga pawlpi langpan hi. Mangmuhna bu in biakna nih thu pulaak hi. Amasa-in nuntakna buppi tawh Jesuh tungah ki-apna le Ama Kammal tungah kinga hi. A nihna-ah mihing thuneihna tungah kinga le biakna makaite kimakaihsakna hi. Khat in Khrih tungah kinga-in Ama hehpihna, a hong sihna hangin hotkhiatna ngahna tunga kinga hi. A khat in mihing ngaihsutna siksanin kalsuanna hi-in, hotkhiatna ngahna dingin upna sangin pawlpi ngei-na le mihing hoihsakna thute tungah kinga hi.

Koi bangin Babylon huzaapna panin hong dal thei ding hiam? Pasian tungah kinga lo-in ei le ei kimuanna tawh bangci kipel thei ding i hiam?

 

WEDNESDAY                        May 24

Kipum-Ap Dingin Sapna

 

Mangmuhna bu sungah Topa tungah i nuntakna khempeuh thukin takin ki-ap dingin sapna kimu thei hi. Hih thu a tomin Mangmuhna bu sungah limciinna numei nih tawh kipulaak hi. Khat veivei ciangin Pasian mite in vankhuanuai-a “Kido-na Lianpi” “Sia le pha” kido-na ah guallel bangin kimu hi phial taleh a tawpna-ah Pasian pawlpi in zawhna ngah ding hi, ci-in kamciam om hi. Matthew 16:18 le Mang. 17:14 sim in. Jesuh in a Nungzuite tungah bang kamciam pia hiam?

__________________________________________________________ ___________________________________________________________

Khrist in Ama pawlpi kingakna mun bulkip hi. Pawlpi in Khrih thu hilhna tungah kinga hi; Pawlpi in Kha Siangtho makaihna a ngah hi. A lang khatah Babylon in ahihleh i gensa om bangin mihingte ngaihsutna, thuhilhna tungah kinga hi. Pasian hong kilaakna Lai Siangtho hemkhia-in mihing ngaihsutna le pupate ngei-na a ultungsak biakna makai khat peuh in Babylon siatna sungah a kihel ahi hi. Nidang Babylon hunlaite-in biakna le gam ki-ukna in tonkhawm hi; dinmun kikimin koih uh hi.Kumpi Nebuchadnezzar in a kumpi tokhom tungah tu-in pasiante adingin thugen hi. Khat vei ciangin a nungta Pasian langpangin thugen a, nidang Babylon kumpi a gam mite tungah thupia-in amah mah kipia-sak hi. Pasian tungah a citak mite in ahihleh kumpipa thupiak nialin amah a bia nuam kei uh hi. Tua bang mahin leitung hun bei ding ciangin tua bang thupiak hong om kik ding hi (Daniel 3.) Leitung hun bei ding ciangin biakna- gam makaite kikop ding uh a, (upna thu-ah Babylon) biakna makaite in Pasian in sawl lopi-in Pasian sawl bangkekin thugen ding uh hi.

Amau gen thute pen Pasian kiang pan hong pai thu bangin a pulaak uh hi; amau thupiakte in Pasian kiang pan hong pai thupiak bangin a pulaak uh hi. Kum zalom tampi sung bang Roman biakna makaiten Pasian aitangin thuneihna nei makai ka hi uh hi, ci-in pulaak uh hi. In his encyclical letter of June 20, 1894, Pope Leo XIII in hih bangin pulaak hi: “Biakna makaitein leitungah Vanglian Pasian dinmun lenin om uh hi.” Ferraris Ecclesiastical Dictionary in hih bangin behlap hi. “Pope in vangliatna minthanna lianpi a nei hi. Tua hi-in amah in mihing khat bang lellel hi lo hi. Pope in Pasian bangin a om hi; Pasian tangmi hi.” Hih thu tawh kisai Sawltak Paul in hih bangin pulaakna nei hi: “Amaute in kiliansak uh a, Pasian kineihin Pasian tungah a om bangun kingaihsun uh hi. Tua bang mite in Pasian biakbuk sungah mun a la khin uh hi. Amau mahmah in Pasian a kineih uh hi” (2 Thess. 2:4).

Babylon sungah Pasian tungah a citak mi kimu thei hi. Tua hi-in Babylon thu i gen ciangin kidop ding kul hi lo hiam? Bang hangin mi khat peuh i mitmuh siksanin thu i khenkhak loh ding kisam hiam?

 

 

THURSDAY                                May 25

Babylon: Milim Biakna Phungpi

 

“A Lian Babylon” in i tel zawh loh thu thuk hi. Milim biakna in Babhylon biakpiakna-ah a thu guipi khat hi. Jeremiah 50:33–38 le Jeremiah 51:17, 47 sim in. Nidang Babylon biakpiaknate Pasian in bangci muh hi, cih thu pulaak uh hiam?

 

____________________________________________________________ ___________________________________________________________

Jeremiah 50 le 51 in Medes le Persians in Babylon vangliatna susia gawpin zo ding ahihna thu kipulaak hi. Babylon biakpiakna a maiming hong suak hi. Babyloniante in pasian lim tuamtuamte um uh hi. Babylon biakna-ah dawi pasiante biakna kihel hi. Tua bang milimte limtak kemcing uh hi. Tua hi-in milimte in siangtho hi, ci-in zong a um uh hi. Tua bang milimte sungah pasian teeng hi, ci-in zong a um uh hi. Tua milimte a kisiat ciangin pasian hehna hang hi,ci uh hi. Neo-Babylonian uk sung, Chaldean kumpipa tapa Marduk-aplaiddina II in Assyria kumpi Sennacherib do-na panin suahtak nadingin Mesotamia khanglam mun khatah va tai hi; tua bangin a tai-na ah Babylon pasiante lim tuamtuam tawh a tai hi. (Jane R. McIntosh, Ancient Mesopotamia: New Perspectives, ABC-CLIO, Inc., [Santa Barbara, CA, 2005] pp. 35–43). Lai Siangtho sunga kamsangte in tua bangin milim biakna tawh Piangsak Pasian a langdo uh hi. Amah in nungta-in nuntakna a pia khia hi (Jer. 51:15, 16, 19).

Pai. 20:4–6 le Late 115:4–8 sim in. Milim tawh kisai thu bang hong hilh uh hiam?

 

 Sing, suang le na khat peuhpeuh tawh kibawl milim biakna milim maiah kunna sangin a thu thuk zaw om hi. Nidang Babylon biakna panin a nungta Pasian biaknate sungah milim biakna hong lut hi. Biakpiakna-ah tua bangin milim tuamtuam zat hong kipat ciangin “Thukham Nihna zahtak lohna suakin thukham a palsat hi pah hi; tua bangin milim tuamtuam tawh biakpiakna nei mite sungah Kha Siangtho in nasem thei lo hi; tua bangin biakpiakna in Kha SIangtho nasep ciangtanna suak hi. Kha Siangtho in tawntung thute hong musakin tawntung thute hong pomsak thei hi. Tua bangin Khristian biakna sungah milim hong lut kipat hun pen kum zalom (4) sung hi. Tua bangin namdang tampi in Khristian biakna hong sang hong pom thei zaw dingin ngaihsutna nei uh hi. Ahi zongin lametna bang lo zaw-in tua bangin milim zahtaakna, pi bawlnate in Pasian zahtaakna susia-in, a siangtho nate kisiatna hong suak hi.

 

FRIDAY                                 May 26

Ngaihsutbeh Ding: “Mang. 14 thupuak khat in Babylon in siatna thuak ding hi, ci-in kipulaak hi. Tua in biakna makaite siatna sung nungta-in mawhna sungah nungta ahihna thu hong hilh hi.Babylon in a sawt lo-in thukhenna thuak ding ahihna thu kipulaak hi. Tua hi-in hun nunung ni ciangin Roman Catholic bek hi lo-in kum zalom tampi sung thuman lampi pan a lampial pawlpi khempeuh in kisiatna a thuak ding uh hi.”—Ellen G. White, The Great Controversy, p. 383. Daniel 3 in Hebrew khangno thumte thu pulaak hi. Amauten “Kham tawh kibawl Kumpipa Nebuchadnezzar milim bia dingin sawlna ngah uh hi (Dan. 3:5).

Nidang Babylon—in upna panin lampial Babylon vangliatna, minthanna limcing hi. Leitung bei ding ciangin “A man lo milim bia dingin” thupiak hong bawl ding hi. (Mang.13:15; Mang. 14:9, 11; Mang.16:2;Mang.19:20; Mang.20:4). Tua Hebrew khangno thumte in Thukham Nihna thupiak palsat uh hi leh “ Thukham le hunte” khel ding hanciam hi, a kicih bangmahin hong khel takpi hi leh bangzahin kilamdang ding hiam? (Pai. 20:4, 5), Thukham Nihna in bangzahin manpha-in vanglian hiam? (Dan. 7:25); Hih Thupiak Nihna kisusia hi leh bang piang ding hiam? Babylon in a dang bang Thupiak hemkhia uh hiam? Thukham Li-na deih lohna hangin hun nunung ciangin hih biakpiakna thu mah i buaipih lian bel hong suak ding hi. “Vantung leitung le na khempeuh A Piangsak Pa” bia ding maw ahih keileh sapi le ama milim bia zaw ding maw cih thupiak hong tung ding hi (Pai. 20:11; Mang.14:7).

 

KIKUP DING DOTNATE:

 

1. Babel Tausang le lampial Babylon in bang kizopna nei hiam? Hih nihte kibatna in bang hiam?

2. Koi bangin a kibang lo hih thunihte kigawmkhawm thei hiam?Jesuh in A pawlpi tungah thuneihna pia hi. Biakna makaite ukna tungah kingakna inbang lauhuai thute hong tunpih thei hiam? Pawlpi thuneihna in bangci ciangin ciangtan nei hiam?

3. Koi bangin Babylon mawhnate khat ahi milim biakna in milim mai-ah kunna sangin thu thuk zaw tham hiam? Bangci bangin Protestant pawlpi tampi in tua bangin milim biakna sung tungmang khin uh hiam?

4. Dan. 3 hong hilh thute le zawhthawh thu tawh biakna in bang thute kibatpih nei hiam? Leitung hun bei ciangin a hong tung ding lauhuai- thute bang vauhilhkholhna kimu thei hiam?

To get the latest update of me and my works

>> <<