MUC

Print Friendly and PDF

Thursday, September 22, 2022

LESSON 5 OCTOBER 22–28 Singlamtehma-Asihna pan thawhkikna

 

LESSON 5     OCTOBER 22–28

SINGLAMTEHMA-A SIHNA PAN THAWHKIKNA

 

Sabbath Nitak

Tu kaal sung sim ding: Jude 9, Luke 9:28–36, 1 Kum. 17:8–24, Luke 7:11–17, Mark 5:35–43, John 11:1–44.

KAMNGAH: Tua ciangin Jesuh in, “Keimah in a sisa mite thosakin a hingsak thei pa ka hi hi. Kei hong um mi peuhmah a sih hangin nungta ding hi. A nungta a kei hong um mite si ngei nawn lo ding hi. Hih thu na um hiam? (John 11:25, 26).

Thukhun Lui sungah thawhkikna thu kipulaakte in mimal lametnate le mailama kamciamte siksan hi (Job 19:25–27, Heb. 11:17–19, Late 49:15, Late 71:20) (Dan. 12:1, 2, 13). Ahi zongin Lai Siangtho in sihna pan a tho kik takpi mi om ahihna thu hong hilh hi. Amasa penin Moses thawhhna thu kipulaak hi (Jude 9, Luke 9:28–36). Kumpite uk hun sungin Israel gamah Zarephath khua-a meigongnu tanu sihna pan a thawhkikna thu zong kigelh hi (1 Kum.17:8–24) Shunammite tapa thawhkikna (2 Kum. 4:18– 37) zong kigelh hi. Khrih in mihingin a hong nuntaklai-iin Nain khua meigongnu tanu zong thokik hi (Luke 7:11–17), Jairus tanu (Luke 8:40–56), le Lazarus zong sihna pan a thokik uh hi (John 11). Moses simloh hih a thokik mite in a thawhkik uh hangin a si kik veve uh hi. Hih thute in misi in khuaphawkna bangmah nei lo ahihna hong hilh hi (Job 3:11–13; Late 115:17; Late 146:4; Thna. 9:5, 10). Sih khit ciangin khuaphawk theihna omlai veve cih thu a kipulaakna om peuh mah lo hi.

Tu kaal sung i sin ding thu in Khrih sihna le sihna pan a thawhkikna thu le Ama thawhkikma-a thawhkikna thute i pulaak ding hi.

 

SUNDAY                   October 23

Moses Thawhkikna

 

Jude 9 le Luke 9:28–36 sim in. Moses in sihna panin a pumpi mah thokik ahihna koi bangin theithei na hi hiam?

 ___________________________________________________________

Alexandria gam panin Greek Pawlpi Makai kimkhatte in Moses sih mah hi; sihna pan a thawhkik ciangin Moses nih thokik hi, ci uh hi; Moses si[1]in midang pumpi khat tawh thokik hi, ci uh hi; Moses in a thawhkik ciangin vantungmite tawh vantungah a kah to hi; a dang Moses in lei-ah omlai hi, ci uh hi (Origen, Homilies on Joshua 2.1; Clement of Alexandria, Stromata 6.15.) Mihing a sih hangin a si thei khat nungta lai hi,ci-in nunna khat le lei sungah kivui pumpi in kibang lo hi, ci-in pulaak uh hi. Ahi zongin tua bang ngaihsutna, upna Lai Siangtho sungah oml lo hi. Jude 9 in Moses pumpi mah thokik ahihna hong hilh hi. Bang hang hiam cihleh “Moses luang vai-in kiselna om hi” a om lopi khat a om bangin ngaihsut thu hi lo hi. Thuhilhkikna 34:5–7 sungah Moses in kum 120 a phakin si hi, cih kigelh hi. Topa in Moab zangkuam munah khat kuama theihloh kivui hi. Ahi zongin Moses in tua munah sawt veipi a om kei hi. “Christ mahmahin vantung panin vantungmite tawh hong tuak sukin Moses a phongto uh hi. . .. Khrih a si mite tungah amasa pen nunna a piakna kimu thei hi. Nunna Kumpi ahih bang mahin hankhuk tungah vangtang lianpi khat hong omin Satan in lau-in lingin a om hi. Khrih in Satan tawh kido-na akhiam kei hi. Khrih in Satan tungah ‘Topa in nang hong taihilh hen, a ci hi. Jude 9. . .. Moses in sihna panin a tho takpi hi. Satan ngimna khempeuh a kisia mang khin hi. A si midikte a thokik uh hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, pp. 478, 479. Moses in sihna pan thokik takpi ahihna Mualtunga Khrih mel kilamdanna-ah kimu thei hi. Tua munah Moses le kamsang Elijah a hong kilaang hi; Elijah in sihna thuak kha lo-in kikhel in van a kah kamsang khat hi (2 Kum. 2:1–11). Vangliatna tawh kidim Moses le Elijah in Jesu tawh kiho uh a (Luke 9:28–36); a sawt lo-in Jerusalemah Ama sihna thuak ding ahihna thute a pulaak hi (Luke 9:30, 31). Moses mel puak in mawhna le sihna tungah zawhna ngah Khrih vangliatna a kilangsak hi. Hih thu in kuama nial zawh ding hi lo hi. Moses le Elijah in amau pumpi mah tawh Jesuh tungah na kilang uh hi; a kimu thei lo nunna tawh va kilang uh hi lo hi. Moses in leitung Canaan gam lut kiphal lo hi (Thkna. 34:1– 4) Ahi zongin amah in vantung Canaan a lut thei hi. Hih thu in Pasian in mihingte ngaihsutna in a bat zawh loh thute i ngetna sangin a lian zaw nate hong sem hi, cih hong hilh hi (Eph. 3:20)

 

 

MONDAY                               October 24

Thukhun Lui Pulaak Thu Nihte

 

1 Kum. 17:8–24 le 2 Kum. 4:18–37 sim in. Thawhkikna thu tawh kisai-in a kibang thute le akibang lo thu bang pulaak hiam?

_______________________________________________________

Hebrews 11 sung i sim ciangin nupi nih in a misi un hong thawhkikna kimu thei hi (Heb. 11:35).Hih in thawhkikna tawh kisai thu nih a pulaak hi. Amasa in (1 Kum. 17:8–24) Israel gam sungah kumpi Ahab le a zi Jezebel nuntak sungin a nungta Pasian langpanna lianpi a om laitaka thupiang ahi hi. Tua hun laitak mahin kial tungin Pasian in kamsang Elijah in Zarephath khua[1]ah pai dingin a sawl hi. Hih khua in Israel gam pua khua khat hi. Tua khua-ah kamsangpa in Phoenician meigong khat tawh a kimu hi. Hih meigong nu in bangmah nei lo mi zawng khat hi. Amah le a tapa in annek khat bek nei lai uh a, tua an ne khin le-uh a si ding dinmun tung uh hi. Mangbuh le sathau khempeuh beimangin kial lah veeeng thei mahmah lo hi. Hun khat ciangin meigongnu tapa khat neihsun a cina-in si hi. Meigongnu lungkhamin om ahihmanin kamsangpa tungah thuumna a nei hi. Amah in “The LORD listened to the voice of Elijah, and the life of the boy returned to him and he revived” (1 Kum. 17:22). A nihna thawhkikna in (2 Kum.4:18–37) Shunem khuaneu, Gilboa Mual gei khata thu piang hi. Elisha in meigongnu lamdang takin sathau umte dimsakin leiba-te a loh nadingin a huh hi. (2 Kum.4:1–7).A nungciangin Shunem khua-ah kamsangpa in ta nei lo nupi khat tawh a kimu hi. Kamsangpa in a sawt lo-in ta na nei ding hi, ci-in a genkhol hi; a genkholh bangmahin tua nupi in ta a nei takpi hi. Naungek hong khangtoto-in cidam hi. Tua leh nikhat tua naupang cina bek tham lo-in si hi. Shunammite nupi nu zong Carmel Mual tungah kahto-in kamsang Elisha tungah ka tapa hong etsak dih in, ci-in a sam hi. Elisha in zong lungkia lo-in Topa tungah thungen a, Topa in tua tapa a nungtasakkik hi. Hih nupi nihte nuntak khuasakzia kibang lo hi mah taleh a upna uh kibang hi. Amaute upna in hotkhiatna hong tunpih upna ahi hi. Phoenician meigong nu in, nuntak hamsat mahmah laitakin, Israel gam sungah om nading mun bit a om laitakin meigong nu in zin a do hi. Shunammite nupinu le a pasal in kamsangpa giak nading mun a tuam vilvel khat bawlsak uh hi. Kamsangpa nasemin a zin kawikawina-munna panin tua innah a vataam zelzel theihi. A ta nihte si uh a, nupi nu in Pasian kamsangpa tung huhna ngen hi. Pasian in a thungetna dawngin a tate hong nungtakik hi. Hih thupiangte in lian mahmah thute ahi hi. Hih thu lo a dang tuamtuam a kipulaak lo thu tampi omlai thei ding hi lo hiam? Sihna i tuah khak ciangin leitung beiteh thawhkikna hong om ding hi, cih upna i letkip ding thupi hi lo hiam?

 

 

TUESDAY                          October 25

Nain Khua Meigongnu Tapa

 

Lai Siangtho hong hilhna-ah Pa Pasian in Jesuh tawh omkhawm ahih manin Jesuh in dawiveite akipan natna tuamtuam a neite tungah damna pia in thu hoih tampi sem hi, cih i thei hi (Sawl.10:38). A taktakin Gospel Thubute in a kitangsam mite huhna, lungsim gimte tawldamna piakna thute i mu thei hi. Hih bangin a sep manin a nungciangin Jew mi tampi in Jesuh in Messiah hong pai ding hi, ci-in kamciam a tangtunna hi, cih a thei uh hi. “Khua khempeuhah pai kawikawi-in Ama kiangah a hong kipaipih natna a damsak loh aom kei hi. Tua bangin Ama nasepnate in Jesuh in Pa Pasian hong sawl ahihlam a pulaak uh hi. Ama nuntakna khempeuh in itna, hehpihna le lainatna a kilangsak hi. Amah in mihingte tungah itna lianpi a nei hi. Amah in mihing hi-in, mihingte kitangsapna khempeuh a hong sik pa hi. A cimawh penpen le nunzia niam penpen mi khatin zong Jesuh kiang va zuan ngam hi.Naupangte in Jesuh tawh kikholh nuam asa uh hi.” Ellen G. White, Steps to Christ, pp. 11, 12. Luke 7:11–17 sim in. Hih thu le zanni a i pulaak thawhkikna thu-ah a kibang lo thu bang na mu hiam?

___________________________________________________________

Galilee gam kimtengah Jesuh in nasemin a omna-ah, Amah in natna tuamtuam le dawiveite zong a damsak hi. Ni khat Jesuh in a Nungzuite tawh Nain khualam zuanin a pai-na uah sivui dingin a pai mi honpi tawh a kituak uh hi. Hankuang sungah naupang kisial amu uh hi. Naupang nu in meigong khat hi-in, a tapa nusiatna hangin dah mahmahin a kap hi. Tua nupi nu amuh ciangin Jesuh in hehpihna tawh kidim ahih manin tua numei tungah “Kap kei in” ci-in a hopih hi. TUa ciangin Jesuh in tua naupangsi thupia-in “Naupang aw, tho in” ci-in thu apia hi. Tua naupangsi in thakhat thu-in a hong thokikpah hi. Jesuh in naupangnu kiangah naupang a piapah hi (Luke 7:13–15). Jesuh omna peuhah kikhelna lianpi a piang hi. Mi tampi in Jesuh bawl nalamdangte mu uh a, mi kimkhat in ahihleh Jesuh pen kamsang lian khatin i lakah a om hi,” a ci uh hi. Phoenician meigongnu (1 Kum. 17:8–24) le Shunammite nupi in (2 Kum. 4:18–37) kamsangte Elijah le Elisha tungah huhna ngen uh hi. Ahi zongin Nain khua meigongnu in ngen lo-in a tapa a nungta kik hi. Cihnopna[1]ah Pasian tungah huhna ngen dingin kilawm lo hi phial taleng, Pasian thupha ngah dingin kilawm lo hi mah taleng, Jesuh in hong hehpihin hong huh veve hi, cih hong hilh hi. Jesuh in buainate mu-in a beisiangsak zawh loh buai-na aom kei hi. Tua bangin mihingte lakah Jesuh in na hong sem hi. Biakna mantakin meigong le tagahte huhna zong kihel hi (James 1:27). Jesuh bangin nalamdang i bawl thei kei zongin cimawh dongtuak mite bangci bangin huh thei veve i hiam?

 

 

WEDNESDAY               October 26

Jairus Tanu

 

Jesuh in sihna pan a thawhkikma-in zong thawhkikna in ciangtannei lo hi; minam kuamah deidan om lo hi. Moses in Pasian mite a makaih makai lian pen khatin kiciamteh hi (Thkna. 34:10–12). Moses thawhkikna tawh kibang lo khat in Israel mite sungah a kimu lo thu, Phoenician meigong nu tanu thawhkikna hi (1 Kum. 17:9). Shunammite numei in a teenna khua sungah mite maipha ngah mahmah numei khat hi (2 Kum.4:8). Nain khua meigongnu in tapa khat bek nei a, a tapa tha ngakin anungta meigong khat hi (Luke 7:12). Hih tawh kibang lo khatin Jairus in Capernaum khua-a synagogue ukpi khat hi (Mark 5:22). Ngeina le nuntak khuasakzia kibang lo hi mah taleh amaute khempeuh in Pasian piak nunna a ngah ciat uh hi. Mark 5:21–24, 35–43 sim in. Khrih pulaak thu – “Naupang in a si hi lo hi; a ihmu hi bek hi”cih thu panin bang thu nuntakpih ding i hiam?” (Mark 5:39).

 ___________________________________________________________

Jairus tanu kum 12 pha hi-in cina-in a innah om hi. Tua hangin a pa in Jesuh kiangah vapai-in Jesuh in inn ah hong pai-in a tanu damsak dingin a sam hi. Ahi zongin amaute in Jarious inn hong tunma-in a tanu sih thu amaute tungah kizasak hi. “Na tanu si khin hi” Bang hangin Siapa buaisak na hi hiam? ci-in Jarious tungah kipulaak hi (Mark 5:35). Tua ciangin Jesuh in dahna tawh kidim Jarious tungah “Dah kei in. um in” ci-in a hopih hi. (Mark 5:36). A taktakin Jarious in Pasian in na khempeuh hih thei hi, cih a muang ngam hi. Inn a hong tunkik uh ciaigin Jesuh in amaute tungah “Bang hangin kapin lungmang na hi uh hiam?” Amah in a si hi lo hi; a ihmu hi bek hi” a ci hi (Mark 5:39). Tua mite in Jesuh a zahpih uh hi. Bang hang hiam cihleh (1) amaute in Jarious tanu si hi, cih a thei uh hi (2) Amaute in Jesuh kammal a tel zo kei uh hi. “Amaute tunga kipulaak hehnepna kammal “ihmu” cih kammal in “si” cih kammal tawh a kibang ahi hi. (Matt. 9:24; Luke 8:52; John 11:11–15). Sihna in ihmutna hi; ahi zongin ihmutna in nuntakna Piapa bekin khanglo-sak thei bek hi. Bang hang hiam cihleh Amah in hankhuk zawhna tawhtang anei hi (Mang. 1:18; cf. John 3:16; Rom. 6:23).”—The SDA Bible Commentary, vol. 5, p. 609. Numei no a thawhkik sak khin ciangin a kima om mite in lamdangsa mahmah uh hi (Mark 5:42). Lamdangsak ding thu hi mah hi. Tu-in sihna in nuntak bei-na hi-in a si mi khat hong nak kik theihna om nawn lo hi. Sihna pan a thokik khat mu lehang lamdangsa lo-in kua om ding hiam? Jesuh kammal in: ‘Lau kei inla um in”(Mark 5:36) cih thu in tuni dongin khiatna nei lai hi. Koi bangin lauhuai-na dim nuntakna sungah umin kalsuan veve thei ding i hiam?

 

 

THURSDAY              October 27

Lazarus

 

John 11:1–44 sim in. Lazarur natna le sihna in Jesuh tungah pahtawi-na, min phatna nagah thei hiam? (John 11:4)

_________________________________________________________

Hih munah zong Jesuh in sihna pen ihmutna tawh genteh hi. “I lawmpa Lazarus in ihmu hi. Kei pai-iin ka phong ding hi (John 11:11). Kim khat ngaihsutna-ah Jesuh in ihmu takpi sa-in tua bangin pulaak hi ding hi, ci uh hi (John 11:11–13). Jesuh in kician kitel takin a pulaak thu in: “Lazarus in si hi “ (John 11:12–14). A taktakin Jesuh Bethany hong tun ciangin Lazarus a sih zawh ni li pha khin hi; a luang zong muat kipanpan ta ding hi (John 11:17, 39). Tua bang luang in namsia-in uih kipan ta ding hi: Lazarus in si takpi hi. Hih tawh kizui-in Jesuh in Martha tungah “Na sanggampa hong thokik ding hi.” (John 11:23), Amah in ni tawp ni sungah thawhkikna a upna a pulaakkik hi. Jesuh in hih bangin a pulaak hi: ‘Keimah in thawhkikna le nuntakna ka hi hi; kei hong um mi in a sih hangin a nungta tawntung ding hi; hih thu na um hiam?” (John 11:23–26). Jesus in agenbehna-ah: “Na um leh, Pasian vangliatna na mu ding hi. (John 11:40). Martha um lo hi. Amah in Pasian vangliatna amu takpi hi. Lai Siangtho hong genna-ah Pasian kammal in nunna apiangsak hi (Pian. 1:20–30, Late 33:6); Ama kammal mah in mi site a thokiksak hi.Lazarus zong sihna panin a hingkiksak hi. Thu tawmno ngetna a neih khit ciangin Jesuh in “Lazarus, tho in” ci-in thu a pia hi (John 11:43). Tualeh thakhat thu-in Lazarus zong sihna panin a thokikpah hi. Jesuh thupiak in Pasian in nate a piansaklai-in thu pia-in a piansak ahih bangmahin tua vangliatna mah tawh a si Lazarus zong a hong thokik hi.

Leitung bei hun ciangin zong Khrih sunga a site in tua vangliatna mah tawh a hong thokik ding uh hi. Hih sangin a lian zaw vangliatna om nawn ding hiam?

John 11:25, 26 sim in. Jesuh in thu-um mi a sihna thu pulaakin, tua zomah a nungta tawntung ding thu-um mi thu a pulaak hi. Jesuh in hih thu-ah bang hong hilh hiam?

Bang hangin sihna in khuaphawkna nei lo hi, cih thu tel ding thupi ahi hiam? Bang hangin Jesuh kammalte in hankhukte galah lametna tampi hong neisak thei hiam?

 

 

FRIDAY                       October 28

Ngaihsutbeh ding: Ellen G. White, “The Death of Moses,” pp. 469–480, in Patriarchs and Prophets; “The Voice of Stern Rebuke,” pp. 129–142; “A Prophet of Peace,” pp. 237–243, in Prophets and Kings; “The Centurion,” pp. 318, 319; “The Touch of Faith,” pp. 342, 343; “

‘Lazarus, Come Forth,’ “pp. 524–536, in The Desire of Ages. “Khrih sungah nunna in koimah tungah kinga lo hi; kuama nunna zong a kawm hi lo hi. nunna bulpi hi. ‘Tapa a nei mi in nunna a nei hi”’ 1 John 5:12. Khrih in Pasian ahihna hangin thu-um mite in tawntung nunna sungah nungta dingin khamuanna i nei hi. Jesuh in “kei hong um mi in a sih hangin a nungta tawntung ding hi. Nang na um hiam? Hih munah Khrih in Ama hong paikik ding thu a pulaak khol hi. (John 11:25, 26). Tua ciangin a si midikte in a si nawnlo ding nunna tawh nungta dingin sihna pan hong tho ding uh hi. A nungtalai midikte in vantungah laktohna ngah dingin akikhel ding uh hi. Khrih bawl nalamdang- Lazarus thawhkkna in, misiangthote thawhkikna limcing khol hi. Khrih mahmah in “Keimah in nuntakna bulpi ka hi hi” ci-in a pulaak hi. Thawkikna Mangpa in a sawt lo-in singlamteh tungah thahna a thuak ding hi. Amah in sihna tungah zawhna ngahin Pa Pasian ziatlamah ukna ngahin a tu hi.” Ellen G. White, The Desire of Ages, p. 530.

 

KIKUP DING DOTNATE

 

1. Elijah le Elisha nuntak sungin a si mi tampi om hi; Khrih nuntak lai-in zong tua bang mah hi. Sihna pan a thokik mi tam lo hi (Luke 4:24–27.) A beisa hun a sihna pan a thokik mite le Khrih hong pai ciangin a thokik ding mite nunzia ngaihsun. Bang in kilamdangsak ding hiam? Sihna in bang tawh kibang hi ding hiam?

2. Laigelh mi tampi in nuntakna in man nei lo-in a tawpna-ah mihing nunna in sihna hi, ci-in pulaak uh hi. Mihing bek lo-in ganhing -ak, khuai, tui sung ganhingte zong si mangkhin ding hi. Lamkhat panin ganhingte sangin mihing dinmun in lamet bei zaw thei hi. Bang hang hiam cihleh si ding i thei hi (Thna. 9:5.) Ak, vatawt, tui sung ganhingte in si ding cih bangmah theihna nei lo uh hi. Bang hangin thawhkikna kamciam in thupi mahmah hiam?

3. Pumpi asih khit hangin a si thei lo khuaphawk theihna khat omlai hileh,midikte a sih ciangin vantung va tung pah uh hileh Khrih hong kum ciangin thawhkikna kisam peuhmah ding hiam?

4. Mi khat in “Sally a om hiam? ci-in hong dong hileh, “Om mah, amah maw, ihmu hi” ci-in a dawng dingin kingaihsun in. Thu khat panin mi khat in “Sally a om hiam” ci-in hong dong hi leh “om mah, amah si hi” ci-in na dawng kei ding hi. Hih in sihna tawh kisai bang thu hong hil hiam?



To get the latest update of me and my works

>> <<