LESSON
2 OCTOBER 1–7
MAWHNA
DIM LEITUNGA SIHNA
Sabbath
Nitak
Tu
Kaal Sung Sim Ding: Pian. 2:16, 17; 3:1–7; Late 115:17;
John 5:28, 29; Rom. 5:12; 2 Kor. 5:21.
KAMNGAH: “Tua hi-in mi khat hangin leitungah mawhna hong om a, tua mawhna hangin sihna hong piang hi. Mi khempeuh mawh uh ahih manin tu-a bangzia-in mi khempeuh tungah sihna hong tung hi” (Romans 5:12).
Pasian
in Khrih tungtawnin leitunga bawl hi; Ama hang bek mahin leitung a kipsuak thei
hi (John 1:1–3, 10; Kol. 1:16; Heb. 1:2). Ahi zongin Pa Pasian in Khrih tungah
a tuam vilvel minphatna, pahtawi-na a pia hi. Amaute in leitung piansak ding
thu a pulaak uh hi. Hih thu hangin Lucifer in Jesuh Khrih tungah hazatna a nei
hi; tua panin Khrih langpan ding a hong kipan hi (Ellen G. White, The Story of
Redemption, p. 14). Vantung panin hawlkhiat a thuak khit ciangin, Satan in Adam
le Eve susia dingin a khensat hi. Hih thu hang mahin vantungah dahna hong om
hi. Satan in a ngaihsutna-ah Adam le Eve in zong Pasian langpan le-uh, Pasian
in Satan mawhna maisak dingin a lamen hi. Tua hileh amah le a pawlte in Pasian
hehpihna ngahin Pasian tawh kilemkik dingin a ngaihsun hi.” Ellen G. White, The
Story of Redemption, p. 27. Dawimangpa geelna thei sinsenin Pasian in Adam le
Eve nupa a vauhilhkholpah hi; Satan zia-etna peuhmah zuihkhak het loh dingin a
hilh kholkhol hi (Pian. 2:16, 17). Cihnopna-ah leitung in kicinna le hoihna
tawh kidim hi mah taleh mihing in Pasian sawl bangbang paubaanna om lo-in a
zuih ding uh kisam ahihlam hong theisak hi.
Tu
kaal sung i sin ding thu in Adam le Eve in mawhna sung a tunna uh thute le koi
bangin leitungah mawhna le sihna hong tunna le koi bangin Pasian in Eden huan
panin lametna khaici hong tuhkhia cih thute i pulaak ding hi.
SUNDAY
October
2
A
Kitukalh Thute
Topa
khut tung panin leitung hong piankhiatin leitung in kicinna tawh kidim hi
(Pian. 1:31). Sihna pen Adam le Eve adingin a theih ngeiloh uh thu hong suak
hi. Tua thute hangmahin Pasian in Eden huanah hong pai-in Adam le Eve tungah
vauhilhna thu a pia hi: “Note in huan sung singgah khempeuh na ne thei ding uh
hi; ahi zongin sia le pha theihna singgah na nei kei ding uh hi. Na nek nini-un
na si ding uh hi”(Pian. 2:16, 17). Koi bangin Pian. 2:16, 17 in kicinna tawh
kidim Eden huanah deihtel theihna om ahihlam hong hilh hiam? Tua in bang hangin
Adam le Eve in amau deih bangin tel thei lo uh ahih leh Pasian in tua bangin
vauhilhkholhna pia hi ding hiam?
______________________________________________________
Khat
veivei ciangin Pasian in vauhilhkholhna pia hi mah taleh Satan in gulpi
kineihin Eden huan sungah hong lut hi. Eve in nuamtakin a om gulpi enenin nek
loh ding singgah a ne hiathiat hi; a nek hangin a sih loh ciangin, Eve in gulpi
in ne-a si lo ahihteh ci-in gulpi in tua singgah ne dingin sawl ciangin Eve in
zong a ne-pah hi (Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 54). Pian. 3:1–4
sim in. Eve dingin kingaihsun in. Bangin Satan kampaute in uphuai hi ding hiam?
_____________________________________________________
Mihing
ngaihsutna siksan a pulaak ding hi leng Pasian kammalte sangin uphuai-zaw hi.
Amasa-in mawhna le sihna om ding thu om lo hi. Nihna-ah gulpi in nek loh ding
singgah a bek ciangin lungdam mahmah hi. Tua hangin bang hangin Eve mahmah in
tua singgah nek ding nial lo hi ding hiam? Pasian thupiak in khiatna nei lo hi;
kimanna nei lo tawh kibang hi. Ahi zongin hih thunihte kikalah Eve in thu guipi
thum a phawkkha kei hi. (1) Mihing ngaihsutna in upna thu-ah picin zawh
nadingin muanhuai zo lo ahihna (2) Pasian Kammal in khiatna nei lo, kimanna nei
lo bang phial taleh thutak le muanhuai tawntung hi (3) Pasian bawlsa nate in
amau thuthu-in hoih, sia hi pah lo hi. Ahi zongin Pasian in Ama sawlna kimang
hiam kimang lo hiam, cih a hong sittel hi. Eden huana Eve tuah thu in amahkia
bek in a tuah thu hi lo hi, cih i theih ding kisam hi.e. Nisim nuntak khuasakna
khempeuhah Pasian kammal le Satan zuau khemna, kim le paam pan i zak thute
khentel theih ding kisam tawntung hi.
I
tel bangbangin tawntung sihna maw, tawntung nunna i ngah ding hi. Leitung
paizia le Lai Siangtho hong hilh thute in bangci bangin kilangpan hiam?
MONDAY
October
3
Gulpi
Khemna
Pian.
3:1–7 sim in. Eve in bang siksanin Pasian Kammal le Gulpi kammalte khentel thei
ding hiam?
_____________________________________________________
Pian.
3 in zia-etna tawh kisai ngaihsutna thu kitel takin hong hilh hi.Pasian in Adam
le Eve tungah vauhilhkholhna gen khin hi. A kikham singgah a nek uhleh, amaute
in sihna thuak takpi ding uh ahihna a gen hi (Pian. 2:16, 17).Gulpi kineihin
Eve mawhna sung a tun nadingin Satan in lampi tuamtuam a zang hi. Amasa-in
gulpi in Eve tunga Pasian thupiak theitel hi. Amasa-in Satan in Eve dong a,
“Pasian in huan sunga singgah ne thei lo ding hongci takpi ahi hiam, ci-in dong
hi (Pian. 3:1). Eve in Satan hopihna a dawnkikna-ah tua singkung gei-ah pai lo
ding, lawng lo ding le ne peuhmah lo dingin Pasian in thu hong pia hi, a ci hi.
Tua bangin Pasian thupiak a palsat uhleh ka si ding uh hi, ci hi. Tua ciangin
Satan in Pasian thupiak tawh kituak lo thu a pulaakkikpah hi. Satan in Eve
tungah “Na si takpikei ding uh hi” (Pian. 3:4), a ci hi. A tawpna-ah Satan in
Pasian in amaute theihna a khan ding hong deih lo hi, ci-in a pulaak hi.
Zuauphuakpa in ‘ tua singgah na nek ni-un na mite uh hong kihong ding a, Pasian
tawh na kibang ding uh hi; sia le phan a thei ding uh hi’ a cikik hi. (Pian.
3:5). Eve thu theihnopna in Satan thangsiahna sung a tunpih hi. Tua munah
Pasian tungah citak suak lai ding maw, ahih keileh Satan khemna zui zaw ding
maw, cih a khensat ding hong suak hi. Pasian thupiak muangmawh ahih manin Eve
in ama theihna suangin – sittel nopna lungsim tawh amah mah in sin ding a hong
sawm hi: Satan khemmna le Pasian thupiak kikalah omin koi zaw zui ding cih a
khensat hun hong tung hi. Amasa-in Eve in pumpi cidamna thu a ngaihsutna
siksanin “Tua singgah nek dingin hoih hi” ci-in amu hi. Nihna-ah deihhuai-na
siksanin a genkhiat thu in: “Tua singgah in amit la mahma hi.” Thumna-ah thu le
la ngaihsutna siksanin a pulaak thu in:”Tua singgah in pilna hong pia ding hi”
ci-in a ngaihsun hi. Tua hi[1]in,
ama ngaihsutna-ah, gulpi pulaak thu zui leng hoih ding hi, ci-in a khensatta
hi. Tua ciangin nek loh ding singgah a ne ta hi. Mi kimkhatte ngaihsutna-ah a
hoih thu khempeuh theihna in hoih hi, ci uh hi (1 Thess. 5:21). Ahi zongin Adam
le Eve in Eden huan panin a ngah uh thu theihna hangin tuni dongin leitung in
siatna, mawhna tawh kidim hi, cih i thei hi.
A
thu-in theihna in a sia hi pah lo hi. A taktakin i theihloh thu, a hoih zawkna
zong om ahihlam i phawk ding kisam hi. Hih thu in mawhna tawh kidim mihing
khensatnate hoih hi, dik hi, ci-in ngaihsutna in khial thei ahihlam hong hilh
hiam?
TUESDAY
October
4
“Note
In Na Si Kei Ding Uh Hi”
Pian.
3:4. Hun khempeuh sungah bangci lampi tawh Satan khemna sung i tungkha hiam?
______________________________________________________
A
lian mahmah zuau thu khat in mihing in a si thei lo nunna khat nei hi, cih thu
hi. Hih upna in tanglai upna le ngaihsutna panin hong pai ahi hi.Nidang Egypt
mite upna-ah a ukpite uh a sih ciangin a pumpi muat lo thei dingin bawlin a
koih uh hi. Tua bangin misite inn (pyramid) kilam tampite tudongin kimu theilai
hi. Hih bang upnate in Greek mipilte ngaihsutna tungah kinga mahmah
hi.Gentehna-in, Republic of Plato laibu sungah Socrates in Glaucon tungah dotna
khat nei hi: “I sungah a si thei lo, a kisia thei ngei lo ding nuntakna khat om
hi, cih na thei hiam? ci-in dong hi. Socrates pulaakna[1]ah “nuntakna in si
thei lo hi; kisia thei lo hi; i nuntakna in Hades sungah nungta paisuak ding
hi” ci hi.Hih bang ngaihsutnate in Nitumna gamte banah Khristian mi tampite
ngaihsutna huzaap mahmah hi. Hih bang upna in tua mapek panin a hong kipan khin
ahihna thu i thei hi; Eden huan sung panin Satan mahmah in a pulaak thu ahi hi.
Eden huan panin hong pan tua zia[1]etna
thu zungpi in Satan in Eve tungah a gen thu ahi hi.‘Note in na si takpi kei
ding uh hi “ (Pian. 3:4). Hih thu siksan lian belin nei-in Satan in Pasian
kammal sangin tungah ama kammal thupi-in a koih zaw hi. A si thei lo nunna lang
khatah Lai Siangtho in bang thu hong hilh hiam? (Late 115:17; John 5:28, 29;
Late 146:4; Matt. 10:28; 1 Kor. 15:51–58).
______________________________________________________
Mihing
in a si thei lo nunna nei hi, cih thu in Satan kiang pan hong pai hi-in,
tudongin hih upna in leitung mun khempeuhah kizel khin hi.Laibu tuamtuamte,
movies le TV tuamtuam cihte-ah mihing a sih hangin a si lo nunna khat om lai
veve hi, cih thu pulaak uh hi. Hih bang upna man lo thute Khristian biakinn
sung panin kigengen mawk hi. Leitung pilna in zong hih thu uppih mawk hi. USA
gamah hih thu tawh kisai upna laang mahmah hi; media tuamtuamte in zong hih
bang upna thute pulaak tawntung uh hi. A si khin mite tawh kizop theihna
kihopih theihna ci-in mi tampi in lunglut mahmah uh hi. Hih bang in upna man lo
hong kizeel kawikawi ahihna lamdangsak ding hi lo hi. Leitung hun bei kuan a
Satan nasep lian bel hong suak ahihlam zong i phawk ding kisam hi.
Koi
bangin na kim na paamah mihing a sih hangin a si thei lo nunna khat neilai veve
hi, cih upna kipulaak hiam? Bang hangin eite in hih bang upnate i zawh nadingin
Pasian kammal bek tungah kingak ding kisam hiam?
WEDNESDAY
October 5
Mawhna
Thaman
Pian.
3:7–19 le Romans 5:12 in mawhna thaman bang pulaak uh hiam?
________________________________________________________
Satan
mawhzolna in khuuhcipin Eve in gulpi kampau a khenglah hi. A thuak ding gimnate
a ngaihsunkha kei hi. Tua singgah nekna bek in khialhna hi lo hi; ahi zong
Pasian thupiak a nialna hangin sia le pha theihna singgah anek manin Pasian a
langpanna suak ahih manin tua in mawhna lianpi hong suak hi. Tua bangin a
sawlman lohna tawh Eve in Pasian tung cihtak ding sangin Satan thu mang zaw
hong suak hi. Pian. 3 in Adam le Eve mawhna sung a tunna thu hong hilh hi;
mawhna thaman siatna lianpite zong a pulaak hi.Lai Siangtho thuthuk siksanin en
lehang Adam le Eve in Pasian lau-na tawh hong kidim uh hi, cih kimu thei hi;
Ama kiang panin kisel ding a hanciam uh hi (Pian. 3:8). Lungsim ngaihsutna le
mi kizopna siksanin en lehang, Adam le Eve in zumna tawh hong nungta uh hi;
khat le khat kimawhsakin hong kingawhta uh hi (Pian. 3:7, 9–13). Pumpi taksa
siksani ngaihsun hi lehang, amaute in khua ul kai-in, gimna thuakin hong nungta
uh hi; a tawpna-ah a nuntakna uh hong bei hi (Pian. 3:16–19). Kim le paam nate
kepcinna tawh kisai thu siksan hi lehang, piansak nate in kisiatna lam manawh
semsem hi (Pian. 3:17, 18). “Eden huan in nidang bangin nopna le bitna mun hong
suak thei nawn lo hi.Sihna pulaak singtehte kia-in om amuh ciangun amaute in
paakte in paak sung panin lei-ah khiat amuh ciangin dahna lianpi tawh a hong
kidim uh hi. Adam le Eve in misi khat hangin dahna sangin a dah zaw uh
hi.Singteh kia a kipan sihna vive hong muh uh hi; tua banah amaute lungsimah
nuntakna nei na khempeuh in si thei ahihlam hong phawkthei uh hi.”—Ellen G.
White, Patriarchs and Prophets, p. 62. Adam le Eve in sia le pha theihna
singgah a nek khit phetun thakhat thu-in sipah lo uh hi; ahi zongin a si lo
ding nunna in a si thei nunna-ah hong kikhel hi. Topa in Adam tungah a pulaak
thu in:‘Lei-ah na ciahkik mateng khua-ul kai-in na nasem ding hi; bang hang
hiam cihleh leivui tawh hong kibawl ahih manin leivui-ah na suakkik ding uh
hi.” (Gen. 3:19). Mawhna hangin leitungah siatna lianpi hong tung hi. Sawltak
Paul hong hilhna-ah: “Mi khat mawhna hangin leitungah mawhna le sihna hong tung
hi. Sihna in mi khempeuh tungah hong tung hi. Bang hang hiam cihleh mi khempeuh
in mawhnei mi ihi hi.” (Rom. 5:12). Mi khempeuh in mawhna hangin dahna le gimna
tuni dongin i thuak hi. Eden huan pan mawhna hangin tuni dongin gimna lianpi i
thuak hi. Ahi zongin Jesuh hangin i lungdam ding thu i thei hi; singlamteh
tungtawnin hotkhiat i ngahna hangin tawntung nunna ngah thei ding lampi hong
kihong in, mawhna a hong piangkik nawn kei ding hi.
Eve
tuah ding mawhna thaman lianpi panin mawhna hangin i tuah ding thute ading bang
thu na mu thei hiam?
THURSDAY
October 6
Amasa
Pen Gospel Kamciam
Pian.
3:15, 21. Hih mun in mihingte adingin bang lametna hong hilh hiam?
________________________________________________________
Pian.
3 in mawhna hangin a lauhuai gentheihna lianpi a pulaak hi. Na khempeuh in
kikhel mangkhin hi. Adam le Eve in mawhna omna leitung nopna le mawhna khit
leitung siatna a saikak thei uh hi. Ahi zongin tua bangin lungkiatna le lamet
bei-in a om laitakun Pasian in amaute tungah tu le a tawntung adingin khamuan
nading thu a pulaak hi. Amasa-in, Topa in gulpi tungah Messiah hong pai ding
ahihna lametna tawh samsiatna a pulaak hi:Ama tangko-na-ah” ‘Nang le numei
kikal na suanlekhakte le ama suanlekhakte kikalah kilangneihna ka omsak ding
hi. Amah in na lutang hong sunim ding a, nang in ama khetul na sunim ding hi,”
a ci hi.” (Pian. 3:5) “Kilangneihna” cih kammal Hebrew tawh kigelhna-ah “eybah”
kizang hi.Hih kammal in vankhuanuai a sia le pha kido tawntungna a pulaak hi
lo-in, mimal in mawhna do ding ahihna, mihingte sungah Pasian hehpihna hong
tunna thu a pulaak kammal hi zaw hi. Eite pianzia in mawhna sung pan i
khangkhia-a, “mawhna sila ihi hi” (Eph. 2:1, 5; Rom. 6:20). Ahi zongin hehpihna
thu Khrih in mihing sungah hong guang manin Satan tawh a kido i suak hi. Hih
kigalneihna in Eden huan panin Pasian phal ahi hi; hih thu in Ama hong
hotkhiatna hehpihna a ngah thei ding dinmunah hong koih hi. Mawhna panin mawh
nei lo nunna ah a hong khel hih hehpihna le a hong bawlpha vangliatna lo[1]in
mihing in a tawntungin Satan ukna sungah kinungta ding hong suak hi; ama nasem
mi hong suaksak den ding ahi hi. Tua zomah Topa in Messiah hong pai nading thu
hong hilhkholh nadingin ganhing tawh biakpiakna kun hi (Pian. 3:21). “Pasian
sawl bangin Adam in biakpiakna a piak ciangin ama biakpiakna in ama mawhna a
mai nading biakpiakna hi-in, dahna lianpi tawh ganhing a gawh ciangin a lungsim
na mahmah hi. Ganhing nuntakna lakhia dingin a khut a vikto hi. Mawhmai-na in
Pasian bek hong piak theih ahi hi. Mawhmai nadingin gangawh biakpiakna a piak
masak penna-ah Adam lungtang a sukha mahmah hi. Ganhing sisan luangkhiate le
ganhing thuak gimnate amuh ciangin, amah in upna tawh Pasian Tapa hotkhiatna
lamenin ngakin a om hi; tua ganhing in, mihingte tangin sihna ahong thuakding,
Pasian Tapa in a nuntakna a hong piak ding limcing khol hi.” Ellen G. White,
The Story of Redemption, p. 50. 2Kor. 5:21 le Hebrews 9:28 sim in. Hihte in
Eden huana a hong kilang masa thu bang hong hilh uh hiam?
________________________________________________________
Si
ding cih theihkholsa-in (Pian. 3:19, 22–24), Adam le Eve in Eden huan panin a
paikhia uh hi. Ahi zongin amaute in guaktangin aomna panun a pumpi tuam dingin
theiteh a bawltawm uh hi (Pian. 3:7). Pasian mahmah in amaute silh ding “savun
bawlsakin amaute pumpi tuamna dingin a pia hi (Pian. 3:21), amaute a tuam tua
savun in Khrih dikna limcing hi (Zech. 3:1–5, Luke 15:22). Tua hi-in mihingte
tung Eden panin gospel thu a hong kihilh khin zo hi.
FRIDAY
October
7
Ngaihsutbeh
ding:
Ellen G. White, “The Temptation and Fall,” pp. 52–62 and “The Plan of
Redemption,” pp. 63-70, in Patriarchs and Prophets; “The Knowledge of Good and
Evil,” pp. 23–27, in Education. A sawt nai lo hun khatlai-in a kimu khia thu
khat in misi kuante tuahkhak thute (Near Death Experiences (NDEs) a kigenna-ah
‘naksuk naktoh nei nawnlo, lungtang kisai nawn lote “misi” ci-in kiciamteh hi.
Ahi zongin tua bang mi kimkhat hong nungta kik uh a, a tuahkhak thute uh a
pulaakkhia kik uh hi. Mi kimkhat in tua bangin a oma uhah misi khinte tawh ka
kimu uh hi, ci-in a pulaak uh hi. Sihna thu a thei lo Khristian mi tampite in
tua bang thute a taksang thei mahmah uh hi; mihing in a sih hangin a si thei lo
nuna khat nei hi, cih upna nei semsem uh hi. Tua bangin a tuak mite in a si
khin mite tung panin hehnepna, thapiakna cihte ngahin tua thute hangin
lungnopna le khamuanna ngah kisa uh hi. Ahi zongin amaute in Khrih hong itna, mawhna
thu le thukhenna thute a pulaak peuhmah kei uh hi. I nuntakna a bei nungah
thawhkikna om ding hi, cih thu nusiat ngam huai ding hiam? Sih khit nungah i
tuah ding nopna sungah a nuntakna uh Khristian upna thu bulpte tawh kituak lo
hi. Tua banah tua bang thu hilhna-ah New Age thute upna tawh kibang hi. New Age
upna siksan upna in Lai Siangtho tawh kituak thei ngei lo hi. Mihing a sih
ciangin khuaphawk theilai banmgmah nei nawn lo hi, ci-in hong hilh hi. Ahi
zongin hih New Age upna in mihing s ahih hangin a si lo khuaphawk theihna khat
om lai hi, ci-in hilh uh hi. Hih bang upna in Khritian biakna sungah tampi hong
lut khin hi. Bang hangin hih bang upnate Khristian sungah hong lut hiam ci-in
mi kimkhat in lamdangsa u hi. Eden huan pek panin Satan in mihingte sungah tua
bang thu pulaak khin hi.
KIKUP
DING DOTNATE
1.
Koi bangin Adam le Eve in Pasian kiang pan mawhmai-na hong lak hiam? Mawhmai-na
in mawhna thaman tawh hong kipelsak tuan lo hi. Bang hangin hih a thupi thutak
in ciapteh tawntung ding kisam hiam?
2.
Sia le pha theihna singkung in Adam le Eve sih thuah nading thaangzak khat hong
suak hi. Tuhunin eite adingin thaangzaak bang bang hi ding hiam?
3.
Mihingte in Pasian muanna nei lo-in Khrih sawlna khempeuh a nial dingin Satan
in a makaih hi. Leitung nunzia zui dingin a hong makaih hi.Leitung nate iplahna
lungsim a hong guan hi.”Ellen G. White, Testimonies to Ministers and Gospel
Workers, p. 474. Satan thaangsiahna panin bang in hong dal thei ding hiam?