LESSON
13 December 17–23
THUKHENNA
KALSUANZIA
Sabbath
Nitak
Tu
Kaal Sung Sim Ding: Matt. 25:31–46; Dan. 7:9–14; 1 Kor.
6:2, 3; 2 Pet. 2:4–6; Mal. 4:1; Mang. 21:8.
KAMNGAH: “Bang hang hiam cih leh Khrih mai-ah thusitna a thuak dingin eite khempeuh a kilak ding ihi a, leitung i pumpi-in i omlai-in i gamtatna tawh kizui-in eite tawh a kituak ciatin a sia ahi a, a pha ahi zongin a ngah ciat ding ihi hi (2 Korinthians 5:10).
Lai
Siangtho hong hilh thu in kician mahmah hi; Lai Siangtho in thukhenna thu hong
hilh hi. Pasian in leitung thukhen ding hi. Thukhun Lui le Thukhun Thak sunga
Pasian in thukhen ding ahihna thu kitel takin hong hilh hi. Tu-in thuman om
khol lo hi. Ahi zongin thuman tawh thukhen hun hong ding hi. Lai Siangtho hong
hilhna-ah “Pasian in theihna kicing nei hi” (Job 37:16) Amah in “na khempeuh
thei hi” (1 John 3:20), i lungsim tawnga thute zong a thei hi (Thna. 12:14,
Jer. 17:10). Midangte hong theih loh dingin i kisel thei-a ahi zongin Pasian
mai-ah a kisel thei bangmah om lo hi. Pasian in theih loh bangmah nei lo hi;
tua hi-in Ama theihna dingin thukhenna kisam lo hi. Pasian thukhennate in a
bawlsa mihingte le vantung mite ading bekin kisam ahi hi. Hih thu in
vankhuanuai-a kidona in a buaipih mahmah thu khat hi. Bang hang hiam cihleh
Lucifer in vantung panin leitung dongah siatna a hong tun hi (Mang. 12:7–9).
Tukaal
sung thusinna-ah leitung hun beikuan a thukhenna thu i kikum ding hi. Hih
thukhenna-ah cial thum om hi: Khrih hong pai-ma-a thukhenna, kum tul khat sunga
thukhenna le kum tul khit ciangin thukhenna ci-in i thei hi. Hih thukhenna
midikte tungah thaman piakna le migilote kisiatna sihna nihna tawh a bei ding
hi.
SUNDAY
December 18
A
NUNUNG BEL THUKHENNA
Mi
tampi in thukhenna in mawhsakna hi, ci-in ngaihsun uh hi. Thukhenna-ah thu-um
mite adingin thu hoih angah nading hi zaw hi. Thukhenna in midikte dikna a hong
kilangsak hi zaw hi. A taktakin Daniel Bu in hun nununga hong piang ding thute
hong hilhkhol hi. Hih thukhenna in Pasian mite maipha hong piakna hi zaw hi
(Dan. 7:22). Pasian thukhenna in thuman thutak tungah kinga hi.” ‘Nangmah in
vantung panin za-in gamta inla, na nasemte thu khen inla, a mawh pa thuak sakin
ama lu tung mahah ama gamtatna tungsak in la, a dikpa a dikna langsakin ama
dikna tawh kizui[1]in
thaman pia in” (1 Kum. 8:32). Matt.25:31–46 le John 5:21–29 sim in. Koi bangin
Khrih in mawhsakna le dikna thu hong hilh hiam?
______________________________________________________
Mi
kimkhat ngaihsutna-ah “Thukhen kei un” (John 3:18) “thukhenna om lo ding
hi”(John 5:24)cih thu in Khrih sungah om mite in thukhenna thuak lo ding uh hi,
cihna hi lo hi. Jesuh hong hilhnop thu in thu-um mite tunga thukhenna in
mawhsak nadinga thukhenna hi lo hi. Amaute in mawhsakna tawh a kipelh uh hi; “
Note in mawhsakna thukhenna tawh na kipelh uh hi (John 3:18); “Note in
thukhenna na thauk nawn kei uh hi” (John 5:24). A tomin pulaak lehang i nuntak
sungin i tun nading mun kikhensat khin hi. Khrih sungah a om mite in mawhmai-na
ngah khin mite ahih manun thukhenna-ah amaute dikna hong kilang ding hi. Ahi
zongin Khrih hong pai nai lo ahih manin amaute in mawhsakna a thuak veve lai uh
hi. Thukhenna thu a hong hilhna-ah (Matt. 25:31–46), Khrih in keel ( migilote
limcing) le tuu thu tawh a hong thuhilh hi. Sawltak Paul in hih bangin kitel
takin hong hilh hi: “Bang hang hiam cih leh Khrih mai-ah thusitna a thuak
dingin eite khempeuh a kilak ding ihi a, leitung i pumpi-in i omlai-in i
gamtatna tawh kizui-in eite tawh a kituak ciatin a sia ahi a, a pha ahi zongin
a ngah ciat ding ihi hi” (2 Kor. 5:10). Thukhenna thu i ngaihsut ciangin
hehpihna hangin hotkhiatna ngah khin ihihlam i phawk ding kisam hi (Isa. 55:1,
Eph. 2:8–10), upna tawh diktang mi i suak hi (Pian. 15:6, Rom. 5:1), tua leh
gamtatna tungtawnin thukhenna om hi (Thna. 12:14, Matt. 25:31–46, Mang.
20:11–13). Thukhenna siksan bulpi in Pasian zia le tong, tomkimcingin hong hilh
THukham tawh thukhenna hi (Thna. 12:13, 14; James 1:25; James 2:8–17). I
gamtatnate in hotkhiatna ngah taktak ihihna a pulaak hi-in, gamtat zia le tong
tungtawnin thukhenna i thuak ding hi. Mi kim khat in hotkhiatna ngah dingin
kituam koih a, mi kim khat in siatna thuak dingin kikhen tuam cih peuhmah
Pasian in nei lo hi, cih phawk in. Mimal khensatna bangbangin thukhenna thuak
ding ihi hi. A tawpna-ah thukhenna in Pasian in kua teng ama mi-in sang dinga,
kuateng nial ding cih khensat hun hi lo hi. Thukhenna in i khensatna, eima
deihtelnate kipsakna hi ding hi.
MONDAY December
19
Khrih Hong Pai-Ma
Thukhenna
Khrih
hong paima-in thukhenna (dawpkholh thukhenna) om ahihlam Lai Siangtho mun tampi
in hong hilh hi. Daniel 7:9–14; Matthew 22:1–14; Mang.11:1, 18, 19; Mang.14:6,
7 sim in. Koi bangin hih munte in Khrih hong pai-in vantung innpi sunga
thukhenna hong hilh uh hiam? Hih thukhenna in bang thupina nei hiam?
___________________________________________________________
Pasian
mite tunga dawpkholh thukhenna in thu thum siksan nei hi. Amasa-in a si mi
khempeuh, mimawh ahia midik ahi zongin thawhkikna hun hong tung tengin a si
mite tungah thukhenna om hi (John 5:25–29). Thu nihna, vankkhuanuai-a mi
khempeuh tunga thukhenna hi (2 Kor. 5:10, Mang. 20:11–13). Thumna, thawhkikna
masa sunga a thokik ding mite in thupha ngah mite hi ding uh hi. Thawhkikna
nihna sunga kihel ding mite in ahihleh tawntung sihna a thuak ding mite hi ding
uh hi (John 5:28, 29; Mang. 20:4–6, 12–15). Mi khempeuh in thukhenna thuak ding
hi cih thu in bang deihna nei hi ding hiam?Sihna pan thawhkikna a ngah ma-un
thukhenna thuak ding kilawm zaw lo ding hiam?Bang hang hiam cihleh thawhkikna
tawh kizomin a thokik dingte ngah ding tawntung sihna maw, ahih keileh tawntung
nunna cih thu in zuipah hi. Daniel Bu in hun le Khrih hong paima thukhena thu
hong hilh hi. Genkholhna ni 2300 a cin ciangin – 1844 kumin- vantung biakbuk in
kisiansuahin, dawpkholh thukhenna kipan ding hi (Dan. 8:14 le Heb. 9:23 enkak
in) Dan. 7:9–14 pulaak thu in nam nihin kipulaak thei hi. Hih thukhen in
Sangpenpa mite maipha pia hi “ (Dan. 7:22). Cihnopna-ah Pasian mite adingin a
lungdamhuai thu hong suak hi. Matthew 22:1–14 in mopawi thugentehna-ah mopawi
kipatma-in mipite lakah sittelna khat om hi. Mangmuhna Bu sungah hih dawpkholh
thukhenna in Pasian biakinn sunga”biakpiakna a nei mite tunga thukhenna” kigen
hi (Mang. 11:1) tua ciangin thukhen hun ding kipulaak hi; “Ama thukhenna hun
hong tung zo hi’ ci-in kipulaak hi. (Mang. 14:6, 7 le Mang. 14:14–16 enkak in).
Koi bangin vantunga thukhenna thu i theihna in leitunga i nunzia hong huzaap
hiam?
TUESDAY
December 20
KUM
TUL SUNG THUKHENNA
Lai
Siangtho hong hilhna-ah Nihvei Kumkik hun in (1) a nungta lai misiangthote le
sihna pan hong thokik misiangthote in vankimlai-ah Topa dawn ding uh hi, ci-in
hong hilh hi. (1 Thess. 4:16, 17); (2) mi siangtho khempeuh in vantungah
laktohna a ngah ding uh hi; TOpa mahmah in amaute om nadingin abawlna munah
amaute aom ding uh hi (John 14:1–3); (3) only kum tul khat a bei ciangin hih
leitungah Jerusalem khua thak hong kituahsuk ding a, mi siangthote tawntung
teenna mun hong suak ding hi (Mang. 21:1–3, 9–11). Tua hi-in kum khat khat sung
hih leitungah kuamah a nungta om lo ding hi; mi siangthote in Khrih tawh
vantungah a om ding uh hi (Jer. 4:23, Mang. 20:4). 1 Cor. 6:2, 3 le Mang.
20:4–6, 11–13 sim in. Bang hangin mi siangthote in kum tul sunga thukhenna-ah
kihel ding uh hiam?
______________________________________________________
Thukhenna
sungah (1) Satan zuaugenna khempeuh thuman lo ahihlam hong kilang ding a,
Pasian zia le tong a pulaak thute thuman bangin hong kilangkhia ding hi. Pasian
in a mite a ukna-ah thuman lo hi, ci-in a mawhsaknate khemna ahihlam hong
kilang ding hi (2) midikte thaman kipiakna hi ding hi (3) migilote tungah
thuhkikna hi ding hi (4) Pasian muanmawhna khempeuh langpanna khempeuh a
beisiangna hi ding hi. Dawpkholh thukhenna-ah vantungmite zong kihel ding uh hi
(Dan. 7:9, 10). Ahi zongin kum tul thukhenna-ah mi siangthote in migilote le
mawhnei vantungmite tungah thukhenna hi ding hi. (1 Kor. 6:3, Jude 6, Mang.
20:4–6). Dawpkholh thukhenna in 1844 kumin kipan hi; “thukhenna kipan ding hita[1]in
laibute honsa-in om hi ( Dan.7:9, 10). Ahi zongin kum tul sung thukhenna in
ahihleh mi siangthote in vantungah laktohna a ngah khinin tokhomte tungah tu
ding uh a, thukhen kipan dingin thupiakna a ngah ding uh hi. Tua khit ciangin
khat vei vantung laibute kihongsa-in om a, “a si mite gamtat zia le tong in
thukhenna a thuak ding uh hi. Laibu sunga amau nunzia kiciamteh siksanin thu
kikhen ding hi” (Mang. 20:4, 12). Tua ciangin misiangthote in vantung na
ciaptehnate entel thei ding uh hi. Amaute in Pasian thumanna le thutanna amu
ding uh hi. Mihing khensatna zui-in thaman kipia ding a, bang hangin tua bangin
thaman kipia cih thute zong a kihilh ding uh hi. Hih thukhennate in Pasian zia
le tong bang hong hilh uh hiam? Migilote in tawntung sihna thuak dingin hong
thokik ding uh a, tatna ngah mite in thukhen ding uh hi. Tua hun ciangin Pasian
in mihingte tawh a hong kizopna-ah thumanna le thutanna tawh kidim ahihlam kimu
pha mahmah ding hi lo hiam? Na lawmte tawh kikum in.
WEDNESDAY December 21
A Sang Pen Thukhenna
1500
kim pawlin Pasian in hehpih nei lo, a guhgam mahmah Pasian hi, ci[1]in
upna hong khangkhia hi. Tu-in hih tawh kilehbulh ngaihsutna khat hong khangkhia
hi. Pasian in hehpihna tawh kidimin mawhmaisakin Amah a langpan mite gim pia
ngei lo Pasian hi, ci-in a ngaihsun mi tampi om hi. Ahi zongin thutanna om lo
itna in siatna, thukhun neihlohna hong tunpih hi.Itna om lo thutanna in
kinengniamna, simmawhna hong tunpih ding hi. Pasian thukhenna-ah thutanna le
hehpihna a tonkhawm hi. Hih thu nihte panin ciangtan om lo Ama hong itna hong
luangkhia hi. A sangpen thukhenna in Pasian thukhenna nunung pen hi-in, mawhna
le mawh nei khempeuh a bei siang nadingin thukhenna hi. Pasian in ciagtan
nei-in mawhneite gim thuaksak hi. Gentehna-in vantung panin Satan le a pawlte a
hawlkhia hi (Mang. 12:7–12); Eden panin Adam le Eve a hawlkhia hi (Pian. 3);
Tuiciin tung hi (Pian. 6–8), Sodom le Gomorrah kisusia hi (Pian. 19, Jude 7),
Egypt gama ta upa khempeuh in sihna thuak hi (Pai. 11–12), Aanias le Sapphira
in sihna thuak uh hi (Sawl. 5:1–11). Tua hi-iin leitung bei ciangin mi gilote
in gim thuak ding hi, cih thu lamdangsak huai lo hi. 2 Peter 2:4–6 le 2 Peter
3:10–13 sim in. Koi bangin hih thute in a nunung bel thukhenna thu hong
theitelsak hiam? Koi bangin thukhenna in tawntung gim thuakna hong theitelsak
hiam? Tawntung kisiatna in thukhenna hong phawksak hi lo hiam?
______________________________________________________
“Pasian
in a bawlsa mihing a kipan na khempeuh tungah Ama hoihna le thuakzawhna ng lak
den hi. Tua bang hi mah taleh mawhneite tungah thukhen ding tawh a kipelhsak
tuan kei hi; Ama thupiakte a nialnialte tungah amau khensatna bangin thu a khen
hi. Mihing in Pasian thukham siangtho a langpan ding hi lo hi.Mawhnei mi
khempeuh adingin a nuntakna hon pia Topa in sihna a hong thuak hi. Mihing in
Pasian tungah thunei-in a utut a a sawl ding hi lo hi; bang hang hiam cihleh
Pasian in a kikhel ngei lo Pasian hi.” Ellen G. White, Manuscript Releases,
vol. 12, p. 208. Pasian in mimawhte ahong hotkhiat nadingin sep ding a om
khempeuh a sem khin zo hi. Amah mah in a nuntakna hong pia-in a hong honkhia
hi.A mangthang ding mite in akigen lo hi lo, akihilh lo lah hi lo, amau
khensatna bangin thukhenna a thuak uh hi. Pasian thukhenna in a mangthangte
honkhiat dingin a sem hi. Tua bang mite in tawntungin kisia ding uh hi.Tua ahih
manun a mei ngei lo meikuangpi upna in a man lo upna hihlam hong hilh pha
kikkik hi. Tua bangin gim thuakna in Pasian itna tawh kituak lo hi. Pasian hong
itna bek mah in thutanna hong kaal hi. Singlamteh in Pasian in mawhneite a hong
hotkhiat nopna hong hilh hi lo aihi hiam?
THURSDAY December 22
Sihna Nihna
Leitung
in a bei-na lamah Pasian in a kalsuanpih hi. Kum tul khat a bei ciangin mawhnei
mi khempeuh hankhuk panin hong thokik ding uh a, thaman a sang ding uh hi
(Mang. 20:5, 11–15). Tua hi-in thukhenna khempeuh kizo siang hi ding a, behlap
ding bangmah om lo-in thukhenna kizo siang ding hi. Mi khempeuh in Pasian in
thuman hi; thutang hi, ci-ina pulaak ding uh hi. “Kidona lianpi siksanin
vankhuanuai khempeuh, langpan mi ahi-a a thuman mi ahi zongin, mi khempeuh in
Vantung Siangthopa mite in “Topa aw, na lampi in thumanin thutak hi, ci-in aw
kikhatin a pulaak ding uh hi.’” Satan mahmah in zong Pasian mai-ah kunin
“Pasian thukhenna in thumanna le thutanna tawh kidim hi,” ci-in a pulaak ding
hi.”Ellen G. White, The Great Controversy, pp. 670, 671. Malachi 4:1; Mang.
20:14, 15 le Mang.21:8 sim in. Koi bangin “Meilipi and “Sihna nihna” in bang
pulaak ding hiam?
___________________________________________________________
Satan
le a pawlte kisiatna in vankhuanuai panin mawhna le mawhna thaman a beisiangna
hi ding hi.Tua bang thu a piantheihna ahang in Pasian in itna tawh kidim ahih
manin tua bangin mawhna le siatna khempeuh beisiang ding hi. Mi siangte in nopna
ngah banah mi gilote kisiatna in Pasian hong itna hang mah hi. Amaute in Pasian
kiangah a om ding sangun a sih ding uh hoih zaw hi. Bang hang hiam cihleh
Pasian in a kaangtum meikuang bangin vangliatna tawh a kidim hi (Heb. 12:29).
“Mi mawhte in a siangtho Pasian kiang panin a taikhia nuam zaw uh hi. Amaute in
kisiatna thuak ding akigingkhol khin uh hi. Amaute honkhia dinga sihna hong
thuak Mipa maitang a en ngam kei uh hi. Mi gilote tun nading mun in amau
deihtelna, khensatna bang hi dingin tawntung sihna a thuak ding uh hi.
Mawhneite le vantungmi gilote in Pasian kiang pan paikhiat ding pen amau
deihtel hi zaw hi. Vantung panin zong amau deihtelna bangin a paikhia uh hi.
Pasian hehpihna le thutanna langpan dingin a khensat khin uh hi.” Ellen G. White,
The Great Controversy, p. 543. Tua hi-in a nunung pen mawhna siatna beisiang
nading le mi ngeilo tawntung meilipi sungah gim thuak ding hi, cih pen Lai
Siangtho tawh kituak lo hi, ci-in i pulaak khin hi. Migilote in amau sepna
bangbang tawh kituakin thaman a sang ding uh ahi hi. Mawhna in kipatna a neih
bangmahin bei-na zong nei ding hi. Tua hi-in vankhuanuai khempeuh in mawhna
neengkhat zong om nawn lo-in kicinna tawh hong kidimkik ding hi. Mawhna omma
leitung hong bang kik ding hi. Mawhna, siatna, sawlmanlohnate in om nading mun
a om kei ding hi. Topa phat un. Bang hang hiam cihleh Amah in eite Thukhenmang
Lianpenpa hi. Amah in amanin thukhen hi(2 Tim. 4:8), midikte ngah ding tawntung
nunna le migilote ngah ding tawntung manthanna a pia ding hi. Pasian in a
tawpna-ah mi khempeuh honkhia hileh bang poi-na om ding hiam? Bang hangin tua
bang ngaihsutna in a man lo ngaihsutna hiam?
FRIDAY December 23
Ngaihsutbeh Ding:
Ellen G. White, “Without a Wedding Garment,” pp. 307– 319, in Christ’s Object
Lessons; “Desolation of the Earth,” pp. 653–661; “The Controversy Ended,” pp.
662–673, in The Great Controversy sim in. “A nunung bel thukhen ni ciangin a
mangthang ding mi khempeuh in ama dinmun kitel pha mahmah ding hi. Ama mai-ah
singlamteh kilang ding a, Khrih piak hotkhiatna le thuman thutak a nialnate
phawkkik ding hi. Tua bangin amai-a amuh thute tawh kizomin Kalvary tunga
lamdangtakin sihna a thuak Mipa zong amu ding hi. Mawhna thaman tawntung sihna
a thuak ding mahin ka kilawm hi, ci-in a kitel ding hi. Zuau thu khempeuh a
beimang ding hi. Mihing kiphatsakna, kiliatsakna khempeuh a mangthang ding hi.
Mihing in ama deihtelna le khensatna bangin thuak ahihlam a kitel ding hi.
Thuman thutak muanlahna hangin khialhnate kilangkik ding a, Pasian in Ama
thuman kitel takin mihing a hong hilh ahihlam zong hong kidawk ding hi.
Vankhuanuai thukhenna khempeuh in Pasian dikna le thutanna a kilangsak uh hi.
Migilote in kisiatna thuakin midikte in tawntung nopna ngah ding hi, cih
thukhenna in a man thukhenna hi, ci-in mi khempeuh in a telthei ding uh
hi.Pasian ukna sungah paubaanna, genbaanna bangmah om lo hi Mihing ngaihsutna
khempeuh a hong kipholaak ding a, midik ahi a, migilote in ahi zongin mi
khempeuh in kituak takin “Vanglian Pa Pasian in thumanin thutang hi.Nangmah in uk
dingin na kilawm hi. Kua in nang hong kihtak lo-in om ding hiam? Bang hang hiam
cihleh na thukhennate in thumanin thutang hi,” ci ding uh hi. Mang.15:3, 4.” Ellen
G. White, The Desire of Ages, p. 58.
KIKUP DING DOTNATE
1.
“Nangma deihna bekmah suangin Pasian deihna na nial leh sihna a tel na hi hi.
Mawhna kimuhna khempeuh ah Pasian in a kaangtum meikuang bangin gamta hi.
Mawhna na telleh Pasian a nial na hi pah a, mawhna a kangtum mei in nang zong
hong kaangtum ding hi.”Ellen G. White, Thoughts From the Mount of Blessing, p.
62.Hih thu in koi bangin A Nunung bel Thukhenna thu hong theitelsak hiam?
2.
Tuesday ni-a dotna enkik in. Migilo a mangthang dingte in a nunung bel
thukhenna kizawh khit matengin gimna thuak nai lo uh ahihna kipulaak hi. Hih
thu in Pasian thutanna, a thukhenna-ah ipsim, thusim om lo ahihna kilang hi lo
hiam? Itna omna vankhuanuai-ah bang hangin thusim om lo thukhenna in thupi
hiam?
3.
Koi bangin thukhenna-ah kihel misiangthote’n a innkuanpih sanggam tanau khat
peuh mangthang dingte lakah kihel amuh uh ciangin kihehnep thei ding uh hiam?