LEHSSON 6
JULY 31 – AUG 5
THA NEIHZAH TAWH HANCIAM
Sabbath Nitak
Tu kaal sung
Sim Ding: John 16:5-15; Col. 1:28, 29; 1 Pet. 1:13, Matt. 5:29;
Pian. 32.
KAMNGAH: “Hih bang a tangtun theih nadingin Khrih in kei tungah a hong piak ka thahatna khempeuh zangin, nakpitakin na semin ka hanciam hi’(Kol. 1:29).
Numei khat leh pasal khat kiho-na nei uh hi. A nihun naupang khat thah
nei khin uh hi. Tua numei tapa kithahsak zawh kum 20 pha khin hi; a hehna leh
na sakna tawh kidimin om uh hi.Pasal khat ahihlehh thu dang khat hi. A tanu in
mi gilo khat in a thahsak ahi hi. Pasal in mawhmai-sakna thu gen a, a thuak
gimna panin Pasian in a nunzia a khelna thu pulaak hi.
Hih mipa thuakna in Pasian hong itna hong hilh hi. Koi bangin hih mi
nihte nunzia in Pasian tawh kizopna hong hilh hiam? Bangci bangin hamsatna in
upna thu-ah mi picing hong suaksak hiam?
Tu Kaal Sung
Thusinna A Tomin pulaakna: Mawhna tawh kidona-ah i lungsim puak leh
utna lungsim in bang panmunah mapang hiam?Koi bangin i tuak thute (feeling) in
thu khat peuhpeuh khensatna-ah bang dinmun nei hiam? Bangci bangin khensatna
man lote pelh thei ding i hi hiam? Bang hangin hamsatna leh sittelna-ah lungkia
lo-in i zawh mateng mainawt tinten ding kisam hiam?
SUNDAY July 31
Kha Siangtho Thuman
“Topa aw, mi hoih khat hong suaksak in” ci-in thu na ngen nai hiam? Hih
bangin thu na nget hangin na ngei mah ngei veve hiam? Koi bangin Pasian
vangliatna in i sungah hong omin hong khel hi napi, na nunzia kikhel lo-in a
ngei mah bangin na nungta hiam? Pasian in ciangtan nei lo-in vangliatna hong
piakhong tawntung nuam hi, ci-in i theitel hi. Eite’n zong tua vangliatna i
ngah nuam takpi hi. Hi mah talehh i nunzia in Pasian hong piak vangliatna bang
lo-in a ngei mah ngei veve-in i nungta hi. Bang hang hi ding hiam? Thu khatah
Kha Sianngtho a hong kipiak ciangin ciangtan om lo-in a hong kipia hi.Mihing
deihtelna in Pasian sepzawhna ciangtan hi.
John 16:5-15
sim in. Jesuh in Kha Siangtho pen thuman Kha Siangtho ci-in pulaak hi. (John
16:13). Ei adingin Kha Siangtho thuman cih thu in bang deihna nei hi ding hiam?
Kha Siangtho in i mawhniin khempeuh hong hilh hi mah talehh kisikna pen Amahongpiakhilohi.
Kha Siangthoin Pasian thumanahong hilhhilhhi.Ahizongin Kha Siangtho inAmah
umding lehAma sawl mang dingin tha gumhatna tawh hong sawl lo hi. Lampi
tuamtuamtawh Satan innasemding a, i deihtelna zang nawn lo-in Satan in i lungsim
ah Pasian mawhsakin Kidona lianpi-ah Pasian in zuaupuakpa hi, cih lungsim
honglut dinghi.
Vantungah Kidona lianpi hong piankhiat ciangin i Pa in Ama vangliatna
tawh Satan sawl lo hi. Vantungmite in zong Pasian in hoih hi, ci-in a up mateng
sawlsawl lo hi. Eden huan sungah Pasian langpanna nakpi langdo-na om laitakin
Satan zuau gennate Eve leh Adam in a um lo dingin kidal lo hi. amau deihtelna
zui-in a gamtangdingphalna ngah uh hi.Amaute nupa in zuau thuumzaw dingin a
khensat uh hi. Tuhunin zong eima khensatna tungtawnin Pasian in nasem hi. Tua
hi-in Kha Siangtho in thuman thu leh mawhna thu hong hilh den a, tua khit
ciangin kong hilhsa thute na zui ding hiam, ci-in hong dong den hi. Hamsatna i
tuah ciangin zong lam hong lak tawntung hi. Bang hang hiam cihlehh i mawhna
kisik lo, ahih keilehh Ama hong sawlna mang lo-in i nungta hi. I Pa in Ama
sawlna mang ding leh Ama thu zui dingin khensatna a nei dingin hong deih hi.
Tua bangin kalsuan hi lehhang Pasian vangliatna in hong makaih ding a, mawh
kisikna a hong guan ding hi.
Kha Siangtho
in tunai-in bang thuman thutak hong hilh hiam? Ama hong hopihna ngai dingin na
kiging hiam? A tamzaw-ah bang deihtel theihna na nei hiam?
MONDAY August 1
Pasian Leh Mihing Kigawmna
Na gualzawhna lian pen in bang hiam? Hamphatna na ngahkha ngei hiam;
zingsang zingtho-in olno takin gualzawhna ngah kuamah om lo hi. I nuntakna- ah
a mannei na khat peuhpeuh i ngah noplehh hun leh hanciamna kisam hi. Khrih
nungzui mi hoih hihna khat suahna-ah zong hun leh hanciamna kisam hi.
Kol. 1:28, 29
sim in. Paul in ama sungah Khrih nasepnate gen hi mah talehh bangci bang
hanciamnate kihel ding hiam? Thkna. 4:4, Luke 13:24, 1 Kor. 9:25,Heb. 12:4.
Kol.1:29 sungah kigelh bangin Paul in Pasian tawh kizopna a gen thute
ciaptehhuai thute vive hi. Paul in zong hanciam mahmah sawltak khat ahihna
pulaakin, ahi zongin Pasian vangliatna tawh zawhna ngah ahihlam hong hilh hi.
“Nasem” cih akhiatna in “gimna manawh” “ tawl dongin nasem” cih khiatna nei hi.
Hih kammal pen kimawlna-ah kihel mite tawh kisai-in a kizang kammal khat hi. “
Hanciam” cih kammal in mun khatkhatte-ah “lungsim leh taksa” thuakna ci-in zong
kigelh hi. Tua hi-a, hih kammal in kimawl mi khat in zawhna a ngah nading a hanciamna
hong hilh uh hi. Ahi zongin Paul in tua banah na khempeuhah hanciamna bek tham
lo-in Pasian piak thute-ah hanciamna a pulaak hi.Tua hi-in Paul nasepna i mu
thei hi. Tua nasepna-ah Paul in Pasian vangliatna tawh ma a tutzawhna i mu thei
hi; nasepna-ah hanciamna leh pumpi kisekna tawh mainawt ahihna i mu thei hi.
Hih kammal in eite sungah Khrih zia leh tong hong pankhia-in picinna a hong pia
vangliatna thu a hong hilh hi. Hih thu i phawk ding thupi hi.. Bang hang hiam
cih lehitung i nuntakna-ah hanciamna tawm semsem hun sungah a nungta ihi hi.
Hih thu mah Khristian biakna sung hong lut hi. Khristian thu-um mi kimkhat in
na up naklehh Kha Siangtho in na nuntakna sungah hong teeng ding a, a lamdang
thute hong piang dinga nalamdang lianpipi na mu ding hi, ci-in ngaihsun uh hi.
Ahi zongin hih bang upna in lauhuai hi. Bang hang hiam cihlehh tua bang upna in
nuamtakin ngak hithiahna tawh Pasian vangliatna hong tung ding hi cih upna hong
tunpih thei hi.
Paul hong hilh
hanciamnate na nuntakna-ah a kimu hiam? Pasian in na mai-ah bang hanciamnate
hong koih hiam? Koi bangin Pasian deihna bangin a nungta dingin ki-ap ding na
hiam?
TUESDAY August 2
A Kisek
Lungsim
I gal lian penpen khat in i lungsim deihna hi. Tuhun i nuntakna-ah lim
tuamtuam leh music (la) tuamtuamte i pelh theih hi lo hi. Hihte i lungsim
ngaihsutna, khuaphawk theihnate- hehna, lau-na, lunggulhna cihte hong huzaap
hi. Hong huzaaplam i phawk kei hi. “Tu nitak an bang meh ding ka hiam? ci-in a
nek zawk ding athei lo mi tampi om hi. “ Tuni bang sem ding ka hiam? “Hih van
lehi lehng bang a ci diam, ci-in khensatna kician nei lo mi tampi om hi.
Khua phawk theihna in khensatna khat peuh i neih ding ciangin thupi
mahmah khat hi. Khuaphawk theihna (Feeling) in a sia hi pah lo hi. Ahi zongin
feeling in a hoih pen leh a man pen hong tunpih thei lo hi. Feeling in hong
khem thei hi. “ Na khempeuh lakah lungsi a sia pen hi’(Jer. 17:9). Feeling in
lam hong pialsak thei hi; khensatna man lo hong tunpih thei hi. Gimna lianpi
sung hong tunpih thei hi.
Pasian kammal
siksan lo-in feeling siksanin a man lo khensatna anei mite n mu hiam? Tua
bangin khensatn man lote hangin bang a thuak uh hiam? Pian.3:6; 2 Sam. 11:2-4;
Gal. 2:11, 12. 1 Peter 1:13 sim in. Peter in bang thu lunghimawh belin nei
hiam? Peter laikhak a sim mite in bang semlehh deih hiam?
Peter in gatmatna a uk lungsim ahihlam pulaak hi. I ngaihsutna om keilehh
feeling in hong uk ding a huih laka lehng tun nading nei a kithei lo singteh
khat tawh i kibang ding hi. Tuucingpa inn pai-na lampi in lamneu khatin
ngaihsun in. Tua lampi panin lampial nading lamka tampi om dingin ngaihsun in.
Kimkhatte in i pai noplohna mun hong tunpih ding lampite hi kha ding hi. Mi
kimkhat in hong enin hih lampi tawnnuam kha ding uh hi. I thuahkhak thute, i
deih thute hong eng kha ding uh hi. Tua lampi panin lampial lehcin hamsatna mun
sung na tungkha thei ding hi.
A thupi
khensat ding bang thute na nei hiam? Lungsim takpi tawh kidong in “Koi bangin
ka ngaihsutna, ka lunggulh ka tuahkhak thute in Lai Siangtho tawh kituak lo hi,
ci-in theitel thei ding na hiam?
WEDNESDAY August 3
A Ngat Mahmah
Kipiakna
“Tua ahih
manin na mit taklam in na mawh nading hong piansak lehh khelkhia inla paai in.
Na pumpi bupin hell khuk sungah hong kikhul sangin na pumpi na khat pelehm lehh
nang a dingin hoihzaw lai hi.” (Matt. 5:29). A tunga Jesuh kammalte ngaihsun
in. Tua thute in khengval deuh hi, ci-in na ngaihsun hiam? Tua bangin na
ngaihsutlehh bang hang hi ding hiam?
Ngattakin
gamtatna in kisam hi. Pasian in Khristian nuna lampi hamsa
dingin bawl hi
lo hi; Khriastian nuntakna in a hamsa nunna suak dingin a bawl hi lo hi. Ahi
zongin eite adingin Pasian hong geelsakna lampi panin lampial khin ihi manin
tua bangin ngat takin kipiakna a kisam thu hong suak hi. Mi kimkhat in “ Bangci
bangin hih zahin Pasian tawh kigamla ka hi hiam? ci-in ngaihsunkha thei zel uh
hi. Hih dotna pen dawnkik ding hamsa lo hi. Pasian kiang pan damdamin i gamla
semsem hi.
Matthew 5:29,
30 sim in. Jesuh in numei pasal thaangtat mawhna tawh kisai-in a pulaak thu
khat hi.Ahi zongin a thu guipi in mawhna dangte tawh zong sawhkha veve hi. A
huampi-in Khrih sungah khantohna thu tawh zong hong kizom toto hi. Matt. 5: 29,
30 sungah bang thu guipite kigelh hiam? A kipulaak laimalte bangin pumpi taksa
in a thuak takpi mah ding hiam?
Jesuh in i
pumpi gim pia dingin hongs awl hi peuh mah lo hi. Ama hong hilh thu in i
lungsim uk ding kisam ahihlam hong hilh hi zaw hi. Thungen lehhang Pasian in
tha khat thu-in mawhnopna lungsim hong hepkhiat sak ding ci lo hi. Pasian in a
hong hehpihna tawh damdamin hong hepkhiatsak thei hi. Ahi zongin Ama hong kalh
thu khat om a, tua in lungsm khempeuh, nuntakna khempeuh tawh Ama tungah ki-ap
ding ahi hi; ahih keilehh na khat peuhpeuh sem khia dingin hongs awl hi, cih i
thei hi. Ahi zongin Ama hong sawl thute nialna in hamsatna sungah a nungtata
ihi hi. Deihtel theihna mantak i nei thei hi. Ahi zongin zia-etna zawh nading
tha i nei zo kei hi. Khat veivei ciangin i kim i paamte engin Pasian tawh
kizopna i neihloh hun sungin hamsatna tungtawnin hong sam hi kha thei hi.
Pasian nunghei-in taisan dingin zia-etna tuam tuam hong tun ciangin Pasian in
hamsatna tungtawnin Ama kiang hong sam kik hi. Tua bangin hamsatna i phut khak
ciangin Pasian kiang panin gamlapi tung khin ihihlam hong phawksak
hi.Hamsatnate in Pasian hong sapna hi kha thei hi; Pa hong geelsak lampi-ah i
ciahkik theih nading hi kha thei hi.
THURSDAY August 4
Thuak Keeikai
Ding Kisam
Jacob in Topa
tawh a kilai-na thu sim in (Pian 32). Lungkiat theih nading thu tampite lakah
nungkik lo-in phut tantenna bang hong hilh hiam? (Na dawnma-in Jacob dinmun
ngaihsun in).
I ngaihsutna thasanin hi lehhang a man thu leh a dik thute i theitel thei
ding hi. Nuainenna i thuak ciangin Pasian leh Ama kamciamte lehtkip ding hamsa
mahmah hi. Tua hangin lau-na leh thaneemna tawh i kalsuan hi. Tua ahih manin
lungduai takin thuak tentanna in Khristian khat adingin a thupi mahmah zawhna ngahna
khat, nungkik nuam talehng a hong mainawtsak thu hong suak hi. Phu tentan tawh
kisai-in Lai Siangtho sung pan etteh ding a hoih bel in Jacob hi. Gamh vai-in
Jacob in a sanggampa leh a pa khem hi (Pian. 27); tua a kipan Esau thah ding
lau-in inn panin a taikhia hi. Pasian lamlahna leh kamciamte ngah khin hi mah
talehh zan a mangsungah vantung dong a banto kahlehi khat a mu hi (Pian. 28);
ahi zongin Jacob lau veve hi. Pasian in sang takpi ahihna khamuanna khat
lunggulh mahmah lai hi. Kum tampi hunlai-a Pasian kamciamte zong kip
tawntunglai hi. Jacob in midang khatin a ngaihsut khak hangin Jesuh tawh kibuan
mipa hong suak hi; Jacob khel guk kipelh dongin a khahsawm kei hi. Tua ciangin
a khel guh nasa lua mahmah ahih manin Jacob in a buan zo nawn kei hi. Tua bang
natna a thuak ciangin a thakiam hi. Jacob in a khel nasa pipi-in Jesuh bek mah
pom tinten hi. Ama thupha ngah ahihlam khamuanna a neih masiah Jacob in a khak
sawm vet kei hi. Tua hi-in Jesuh in Jacob tungah “Hong paisak in, bang hang
hiam cihlehh khuavak ding hi ta hi, a ci hi “ (Pian. 32:26).
Jacob in thupha sang hi; bang hang hiam cihlehh gimna nakpi-in a thuak
hi.Eite zong tua bang ding mah ihi hi.Pasian in i khel guh hong nasak kha ding
hi; i gim thuakna mah tawh Topa lehnkip dingin a hong sam hi. gim thuakna meima
pawmte bei lo-in a om suak ding Pasian in phal hi. Jacob zong a sanggampa tawh
a kimuh dongina khelguh nasa mahmah hi. Midangte muhna-ahtua pen thaneemna khat
hi. Ahi zongin Jacob adingin tua gimna pen a thahatna pulaak hi.
Deihtel
theihna bang nei na hiam? Laisimna, kikholhpih, nunzia, cidamna cihte-ah
lungduai kisam ahihna leh Topa tawh mah zui tentan in lungkiat hun ciangin ahih
keilh zia-et na na tuah ciangin ahong huh ding kisam hi.
FRIDAY August 5
Ngaihsut
behding: Ellehn G. White, “The Night of Wrestling,” pp. 195–203, Patriarchs and
Prophets; “Consecration,” pp. 43–48, Steps to Christ cihte sim in.
“Mihing gamtatna sungah a thupi mahmah ahi hih lunggulhna in, Satan’ khut
sungah iki piaklai in zong om khinzo a, mihing in ama’utbang in omlehl in
kisiatna a tung dingin nasemsem khinzo hi.” EG-White, Testimonies for the
Church, Vol. 5, p. 515.
“Pasian huhna ngahtheih nadingin, mihing in ama’ thanemna lehh kicinlahna
telcian ding a; ama’ lungsim kikhel nadingin zang in, thuakzawhna lehh
thungetna tawh hanciam kul hi. Gamtatna lehh zong-satna hoihlote paaikhia in;
khialhnate puahpha in, thudik bang a om-nopna a ki neihciang bek in zawhna
kingahpan ding hi. Mi tampite in amau hihding sepding a kipiate semlo in,
Pasian in a sepsak ding bek ngak uh ahih manun, a omna ding uh dinmunte ah
omkha lo uhhi. Pa-sian zattham a cingding mite in, nakpi takin kibawlphat,
kipuahphat kul a, a haksat luatna munte ah Pasian in panpih ding hi.”—Ellehn G.
White, Patriarchs and Prophets, p. 248.
KIKUPDING
DOTNATE:
1. “Satan khut sungah Kiatna” ciangdong hong
tun lunggulhna nei ihihlam koi bangin i kitelthei ding hiam? Zeisu nuntakzia
etcian ciangin, eite pen a puksa mite ihihna lehh Pasian hong lainatna in
bangzah lian cih koibang in hong phawksak hiam?
2. Gethsemane ah Zeisu tangthu simpha in (Mate
26:36-42). Pasian’ deihna tawh a ki lehhbulh,Zeisu’ deihna lehh lunggulhna
taktak bangteng hiam? Sinbeh dingin bang omthei hiam?
3. Nomau ngeina sungah Satan hong dona pan kidalna
lumteng hong suksiat sakthei bangteng omthei ding cih kikum un. Pawlpi mite in
hih lauhuainate kidawm thei ding lehh, huhna kisamte koibang in huhthei ding
ihi hiam?