MUC

Print Friendly and PDF

Wednesday, March 30, 2022

LESSON 7 MAY 7-13 ABRAHAM TAWH THUCIAMNA

 

LESSON 7                      MAY 7-13

ABRAHAM TAWH THUCIAMNA


          SABBATH NITAK

 

Tu Kaal Sung Sim Ding: Pian.15-19:29; Rom. 4:3, 4, 9, 22; Gal. 4:21-31; Rom 4:11; Rom. 9:9; Amos 4:11.

 

KAMNGAH: “Ahi zongin Abram in a geninah  ‘Topa aw’ Bang hong pia idng na hi hiam? Ta nei lo-in ka om uh hi; ka innluah ding pa pen Damsascus khua mi Eliezer hi ding hiam? Pian. 15:2.

 

Pian. 15 kipatna-ah a thupi mahmah thu khat kipulaak hi; Pasian in Abraham tawh thuciam a bawl hi. HIh Abraham thuciam in a nihvei-na thuciam hi; Noah tawh khat vei thuciamna om khin hi. Noah tawh a thuciam bangin Abraham tawh thuciamna sungah zong namdangte zong a kihel uh hi. Abraham tawh thuciam in tawntung thuciam hi-in, minam khempeuh ahong sapna ahi hi (Pian. 17:7, Heb. 13:20).

Abraham nunna in lau-na le nuihna tawh a kidim hi. Abram in a lau hi. (Pian. 15:1), tua laitak mahin Sarah (Pina.18:15) le Hagar (Gen. 21:17 zong a lau uh hi. Abram nui hi (Pian.17:17); Sarah Pian. 18:12), le Ishmael zong a nui uh hi. (Pian. 21:9). Hih thu in mihing khuaphawk theihna ngaihsut theihna  le itna thute hong hilh hi. Abram in  Sodom khua mite kihotkhiatna dingin vei mahmah hi.  Amah in Sarah, Hagar, le Lot a it pha diak hi. Abraham in gamdang mi thumte tungah a cinghtat mahmah hi. (Pian. 18:6). Hih thu-ah Abram cih min in thupina le zahtakkai-na gawmkhawm hi. Ama min kikhelna Abraham a khiatna in minam tampite pa cihna hi (Pian.17:5).  Tua hi-in Pasian in leitung mihing khempeuh tungah a bawl nop thu pulaak hi bek tham lo-in Abraham tungtawnin a sep ding thute a pulaak hi.

 

 


SUNDAY                                   MAY 8

ABRAHAM NEIH UPNA

 

Pian 15:1-21 le Romans 4:3, 4, 9, 22 sim in. Koi bangin Abram in upna tawh nuntakna cih hong hilh hi lo hiam? Pasian in Abram sep ding  asawl thu in bang thupina nei hiam?

___________________________________________________________
          Abram tawh thuciamna tawh kisai-in Pasian dawn masak bel in gamh luah ding vai hi (Pian.1-3) Abram in tapa khat nei ding a, tua in gamh luah hi ding hi. (Pian.15:4).  HIh kammal mah kamsang Nathan in Messiah hong pai ding a ulaakna-ah kimu thei hi (2 Sam. 7:12). Abram tungah kigenpha kikkik hi. amah in TOpa a um hi. (Pian.15:6), bang hang hiam cihleh amah in Pasian kamciam in ama hoihna tungtawnin a tangtung ding hi lo hik, cih a thei hi. Ahi zongin Pasian dikna tungah kinga-in a tangtung ding ahihna a thei hi (Pian.15:6; le Rom. 4:5, 6 enkak in).

Abraham thuciam in tua hun lai-in zong alamdang phadiak khat hi. Nidang Egypt mite in zong nusian Maat gamtatna siksanin mi dik le mi dik lo a khen uh hi. Nusian in hehpihna thei, amaute honkhia thei hi, cih upna a nei uh hi.A thu bulpi-ah i mawhnate hangin Khrih hong sihna hi.  Mihing in hehpihna tawh hotkhiatna a ngah hi; dikna in Pasian hong piakkhong ahi hi. Tua in meihal biakpiakna tawh kipulaak hi. Hih meihal biakpiakna in Abram tungah a tuam thupuak nei hi. Meihalna tau tunga sa kikoihte vasate in a nek loh nadingun Abram in tua vasate a hawlkhia hi (Pian. 15:9-11); a khiatna in Abram suan le khakte in kum zali sung saltang ding uh hi. (Pian.15:13), ahih kei leh khangli sunga bang saltangin a om ding uh (Pian. 5:16). Tua ciangin a khang li-na sung panin Abram in suan le khk nei ding a, a suan le khakte khat in inn hong ciah pih kik ding hi. (Pian. 15:16).

A nunung pen meihal biakpiakna in thupi mahmah hi. “Meihalna singkhuah in thuciamna sa  khennihte kikaalah kikoihin akuang kuang hi.” (Pian. 15:17). Hih a lamdang biakpiakna in Pasian in a thuciamna kamciamte tangtungsak ding ahihna pulaak uh hi; Abram tungah a kamciam bangin a suan le khakte luah ding leitang a pia hi (Pian. 15:18).

Khapsa Gam gamgi in ‘Egyptgam gunpi panin gunpi lian Euphrates’ dong huam hi. (Pian. 15:18) Hih in Eden Huan hong phawksak hi.(Pian. 2:13, 14 tawh enkak in). Hih genkholhna in Paikhiatna Israelte teenna gam zuanin a pai-na uh gamsangin tangzai zaw hi. Hih genkholhna agalmuh thei uh hi. Abram suna le khakte in Canaan luahin a omna uh in hun nunung ciangin Pasian mite kihotkhiatna a hong ngaihsunsak hi. Tua ciangin amaute in Eden Huan zuanin a hong ciahkik ding hi.

 

Koi bangin Khrih le Ama dikna in eite kihotkhiatna dingin i lametna hi thei hiam? I gamtatnate siksanin simtoto hi lehang bang i tung ding hiam?

 

 

MONDAY                       MAY 9

ABRAHAM MUANMAWHNA

 

Pian. 16:1-16 sim in. Pasian in Abram tungah na suan le khakte tampi pha ding hi, ci-in kamciam piakhin hi mah taleh, Abram in Hagar tawh ta nei dingin a khenna-ah bang thupi om hiam?  Hih numei nihte in upna thu-ah bang limcing uh hiam? (Gal. 4:21-31)

__________________________________________________________
          Abram in Pasian kamciam muanlahna aneih ciangin(Pian 15:2), Pasian in a kamciam bangin tangtungsak ding ahihna a pulaak phapha hi. Tu-in kum sawm khit ciangin Abram in ta nei lo-in a om lai hi. Pasian in a genkhit zawh hun sawtpi pai khin a, Abram in tua kamciam tangtung nawn lo ding hiam ci-in a ngaihsun hi: Sarai tawh ta neih ding piang thei nawn lo hi ding hi, ci-in a ngaihsun hi. A zi Sarai zong lamet bei-in a om hi. Tua ciangin Sarai in, tua hunlai mite gamtat  zui-in naubu-kawm ding a ngaihsunta hi. Sarai nasem nu Hagar tawh ta nei dingin a pasal a sawl hi. Abram in Hagar tawh ta hong nei takpi uh hi. Mihing in hoih a sak bangin a sepnate Pasian kamciam upna sangin man nei lo zaw veve hi. Sarai le Abram kizopna in Eden Huan a Adam le Eve hong phawksak hi. A kibatna mun uh zong om hi. Eve bangin Sarai in zong a gamtang hi. Kammal zat a kibang zong aom hi. (“sawlmang,” “la in” le “pia in”). Hih bangin gamtatnate Pasian geelna tawh kituak lo hi. Hih tawh kizomin sawltak Paul in gamtatna le hehpihna a pulaakna-ah hong genkik hi (Gal. 4:23-26). Anihin kibang ahi hi; agah zong kibang hi:Pasian geelna kihel lo mihing hanciamna tawh kingah thaman in buai-na a piangsak hi. Tua bangin mihing hanciamnate-ah Pasian kihel lo hi. Sarai in Pasian thu gen a, Pasian mahmah gen ngei nai lo hi. Tua bang mahin Pasian in amaute tungah thugen ngei lo hi.Hih thu-ah Pasian kihellohna ciaptehhuai thu khat hi.

Tua ciangin Pasian in Hagar tungah kilang hi; Abram inn sungah amah bek omlai hi. Lamet loh thu piang in Pasian ompihna a kilangsak hi. Mihing in Pasian lo-in bangbangin a hanciam hi mah taleh Pasian in amaute a ompih hi. “Topa Vantungmi” cih kammal in (Pian. 16:7) Topa(YHWH) mah apulaak kammal hi(Pian. 18:1, 13, 22). Hih thupiangah Pasian in lampi honsakin Hagar tungah tapa khat na nei ding hi, ci-in a pulaak hi; tua ciangin Hagar in Ismael a nei hi; a khiatna in Pasian in  hong za hi, cihna ahi hi. (Pian.16:11). Hih thu tawpna in ‘za’ (shama) cih kammal tawh a khawl hi. Hih in tangthu kipatna hong phawksak hi. Abram in Sarai gen bangin a sem (a ngai hi) hi. (Pian. 16:2).

 

Abram bangin bang hangin khialhkhak ding ol mahmah hiam?



TUESDAY                      MAY 10

ABRAHAM TAWH THUCIAMNA LIM

 

Pian. 17:1-19 le Romans 4:11 sim in. Vunatna in thu upna-ah bang thupina nei-in bang hong hilhkholhna ahi hiam?

_________________________________________

Abram in Pasian kamciam a muanmawhna thu Pian. 16 sungah kimu thei hi. HIh thu in Pasian tawh a khualzinna kitatna hong suak hi. Hih hun sungin Pasian hopihna bangmah om lo hi. Hun sawtpi khit ciangin tu-in Pasian in Abram a hopih hi. Pasian in Abram tungah a kamciamte a pulaakkik hi. A kamciam bangin tangtung ding ahihna thu zong a hilh  hi. (Pian. 15:18). Tu-in Pasian in tua thuciamna sungah bang thute kihel hi, cih a gen hi.

Lai siangtho thuthuk kan mi tampi in vunatna a khiatna kikupna tampi nei uh hi. Bang hang hiam cihleh vunatna-ah sisan luanna zong kihel hi (Pai. 4:25); Vunatna in meihal biakna siksanin  adeihna i tel thei ding hi. Dikna a  hong kipiakna thu hong hilh hi.( Rom. 4:11 tawh simkak in) Tua banah thuciamna a kipsakna zong hi; tua thuciam in Messiah hong khang khia ding hi, cih genkholhna masa pen hong phawksak hi. (Pian.17:7 le Pian. 3:15 simkak in).  Hihte in Abram tungah kipia kamciam in Jew mi suahna sangin tangzai zaw ahihna hong hilh hi. Tua thuciamna-ah minam khempeuh hotkhiatna kamciam zong kihel hi. Hih kamciam in tawntung thuciamna hipah hi. (Pian. 17:7) Hih in Messiah hong khangkhiatna a pulaak hi. Khrih hong sihna in upna tawh tawntung nunna a hong ngahsak hi. (Rom. 6:23 le Titus 1:2 tawh simkak in).

Theihhuai thu-ah tawntung kamciamah Abram le Sarai min kikhelna zong kihel hi. Abram le Sarai in tu-a a nunzia uh pulaak hi-in, Abram cih in “A kilamdang pa” cihna hi-in Sarai in “ ka kumpi nu” cihna hi. Abraham a khiatna in “minamte pa” cihna hi-in Sarah in mi khempeuhte kumpinu” cihna hi. Tua tawh kitonkhawmin Isaac ( Amah a nui ding hi) cihna hi-in Abraham nuihna hong phawksak hi.(Pian.17:17); tua nuihna in uplahna le lamdangsakna hangin nuihna hi. Bang hangin nuih hi taleh Abrahm in
Topa a um hi; a upna hangin kamciam a ngah hi. Amah in upna le muanna tawh a nungta ding hi.

 

Koi bangin Abraham bangin muanlahna i neih khak ciangin upna tawh kalsuan veve thei ding i hiam? Muanlahna tampi om phial taleh bang hangin upna khahsuah loh ding thupi ahi hiam?

 

WEDNESDAY                     May 11

 KAMCIAM TAPA

 

Vunatna nunung penah Ishmael bek hi lo-in Abraham tapa khempeuh zong kihel hi. (Pian. 17:23-27). “Kol” cih akhiatna in “ khempeuh” “ mimal” cihna hi-in  Pian. 17 sungah li vei bang kipulaak hi. (Pian. 17:23, 27).  Hih thu siksanin Abraham in  a ngah ding kamciam tapa Isaac zong vunatna anei hi.

Pian.18:1-15 le Romans 9:9 sim in. Abraham zindo siamna panin nuntakpih ding bang thu na mu thei hiam? Koi bangin Abraham zindo siamna Pasian in dawngkik hi.

_________________________________________________________
          Abraham in tua khualzinte a theih ngei mite maw, theih ngeihloh mite hiam cih kitel lo hi. (Heb. 13:2), amah in tua khualzinte Pasian kihel bangin a ngaihsun hi.  Amah in suun nisatna a puan buk mai-ah tu-in a om  hi (Pian. 18:1). Sehnel gamah khualzin mi tawm hi. Amah in tua khualzinte muak ding a lunggulh hi; Abraham in tua hunin kum 99 cing khin hi. Amah in tua khualzinte lakah mi khat “Adonai” ci-in a sam hi (ka Topa) a ci hi (Pian. 18:3); hih min in Pasian min khatin kizang hi. Amah in a zinte nek ding an manlang takin a bawl hi. (Pian. 18:6, 7). Amaute gei-ah dingin om a, a zinte kitangsap bangbang pia dingin  akiging hi (Pian. 18:8).

Tua vantung khualzinte tungah Abraham zia le tongin zindona-ah etteh thamcing mahmah hi. (Heb. 13:2).  A taktakin Abraham lungsim puak in zindo- siamna ah a thupi khat hi. Zinte zahtakna le limbawlna in gamtat hoih hi bek tham lo -in Lai Siangtho hong hilhna-ah zindo siamna in biakpiakna khat  hi , cih hong hilh hi. (Matt. 25:35-40 simkak in).  Pasian in gilkial dangtakte sangin khualzinte kitangsapna donzaw ding hong hilh hi.

Lamkhat panin Pasian hehpihna le itna in mihingte hong kepna le a khualna lian mahmah hi. Hih Pasian hong kilaakna in Khrih hong pai ding a pulaak hi (Pian. 18:10). Amah in vantung  vangliatna khempeuh nusia-in mihingte sila ding le honkhia dingin mihingin hong pai hi. (Phil. 2:7, 8). Topa in Abraham nungah Sarah busim a mu hi (Pian. 18:10) Ama ngaihsutna sung tawng dong amu hi (Pian. 18:12). Topa in Sarah nui a thei hi. “Nui” cih kammal in a nunung pen kipulaak kammal hi-in, Topa kamciam a uplahna hangin nui ahi hi.

 

Gilkial dangtakte sangin khualzin mite kitangsapna a pia zaw hi, cih thu ngaihsun in. Bang hangin zindo siamna in thupi hiam?

 

 

  THURSDAY                               MAY 12

  SODOM AH LOT

 

Pian. 18:16-19:29 sim in. Koi bangin Abraham genkholhna in Lot tungah a masuan a pulaak hiam?

___________________________________________________________
                   Abraham tungah tapa pia ding cih Pasian in kamciam  a pia kikkik hi. Hi mah  taleh Lungdamna thu zak nopsa uh hi mah taleh Lot thuak ding thute Pasian tawh a kikum khawm uh hi. Pasian in Abraham tungah Ama deihna pulaak bek tham lo-in migilote adingin mawhthumna a nei hi. Hebrew tawh kigelhna-ah “ Topa mai-ah dingin a om hi,”’ cih thu in thungetna nam khat hi pah hi. (Pian.18:22) Abraham in Pasian to-in Sodom honkhia dingin a kuun hi. Tua khuapi aah Lot a teng hi.

Midik sawm om hi leh Topa in Sodom khuapi a honkhia ding hi. Ahi zongin tua khua-ah midik sawm omzo lo hi. Vantungmi nihte in lauhuaina vauhilhkholhna a nei  hi. (Pian 19:1-10); Sodom mite in siatna le gitlohna tawh kidim uh hi. Sodom in kisiatna tawh kidim khuapi hi; a kim le paam mite in zong Sodom panin a kisuan khia mite ahi uh hi. (Pian. 15:16).

“Tu-in Sodom kisiat ding hu hong tungta hi. Sodom khua tungah suksiatna meilompi  aom hi. Ahi zongin mihingte in tua nate amu kei uh hi. Vantungmite in Sodom susia dingin sawlna ngah ahi uh hi.Mihing in ahihleh gualnopna le nopsakna bek a mitsuan uh hi. Damdamin khuamial hun hong tunga , ithuaina le bitna tawh kidim khuapi in kisiatna tawh kinai semsemta hi. Zan khuavot  hun hong tungin Sodom khua mite in gualnopna le amau huaihamna  ding bek mitsuanin khua sung lampite-ah paisuk paito-in buai mahmah uh hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, pp. 157, 158.

A tawpna-ah Pasian in Lot, a zi le a tanu nihte bek a honkhia thei hi. (Pian. 19:15), sawm ii lang dektak hi. A makte in Lot zolna thusim lo ahih manin khua sungah a om suak uh hi. (Pian.19:14).

A hoih a etlawm khuapi in a kisia hi ta hi. Hebrew tawh kigelhna-ah “hafakh,” a khiatna in “Kilawntal,” “ kilumlet” cihna hi. Pian. 19 sungah hih kammal tam veipi kimu hi. (Pian. 19:21, 25, 29); Sodom in vut le vai suakmang khin hi (Thkna.29:23, Amos 4:11). Cihnopna-ah hih khuapi in hoihna tawh kidim hi mah taleh tu-in kiisiatna tawh kidim hi, cih hong hilh hi. Tuicin in leitung piancilna susia-in na khempeuh in kisiatna tawh a kidimbangin (Pian. 6:7), Sodom kisiatna in zong Eden Huan hoihna kilumlet suak hi.

 

Sodom kisiatna in hun nunung ciangin leitung in kisia ding hi, ci-in a hong hilhkholhna khat ahi hi (Jude 7).


               

FRIDAY                           May 13

Ngaihsutbeh Ding: Ellen G. White, “The Law and the Covenants,” pp. 370-373, in Patriarchs and Prophets sung sim in.

Siatna dim Sodom khuapi adingin Abraham in lungduai takin le kulhkal takin a nget ngitngutna  ettehin migiltote in lamet bei hi taleh amaute adingin thungetna in manpha hi (Pian. 18:22-33).

Tua banah Pasian in Abraham thungetna a dawng dingin kigingkhol khin hi. Sodom khuapi sungah midik sawm khat om hileh khuapi in kisiatna a thuak kei ding hi. Hih thu tawh kisai-in Hasel genna-ah: Mihonpi in thuman langpanna uanglua uh ahih manin midikte in zong mawhpaihna a thuak kha uh hi. Hih thu in kikhelna thak khat a piangsak thei hi. Midik a thuman mite omna hangin khuapi in kisiatna panin a suakta thei thuman tawh kidim Yahweh  dikna in gitlohna dim khuapi mawhna a maisak (tsedaqah) thei hi. Hih thu in Yahweh Sila genkholhna-ah kitel mahmah hi. Amah in mi tampite suahtak nadingin nasem hi.” Gerhard F. Hasel, The Remnant: The History and Theology of the Remnant Idea From Genesis to Isaiah, 3rd edition (Berrien Springs, MI: Andrews University Press, 1980), pp. 150, 151.

“I kim le paam in siatna tawh kidimin mi tampi in siatna lam manawh uh hi. Amaute in Sodom mite bangin lamet bei-in om uh hi.Nisimin hehpihna kong kikhak hi. Naisimin hehpihna kisam mi tampi in a mangthang uh hi. A lauhuai kisiatna pan taikhia dingin vauhilhna le thuumna tawh amaute a kaikhia ding ihi hi. Sihna pan a kaikhia ding khutte in koi-ah om hiam? Kiniamkhiatin upna tawh Topa tungah thuumna nei ding nasem mite in koi-ah om hiam? Abraham lungsim puak in Khrih lungsim puak hi. Pasian Tapa in mawhnei mite adingin mawhthuumna nei hi. Mihing khat in hotkhiatna ngah nadingin a man a pia khia MIPA in mihing manphatna a thei hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 140.

 

KIKUP DING DOTNATE

 

1.       “Sakhituihup le vunatna” bek in thuciamna ciamtehna hi ding hiam? HIh nihte in kibatna bang nei uh hiam? Bang thute in kibang lo uh hiam?

 

2.     Pasian sapna ngah hi mah taleh upna tawh nuntakna-ah etteh dingin Abraham nunzia i etteh ding a om hi. Tua hi napi Abraham in khat veivei ciangin a upna neu kha zel hi. Ama tung panin bangte nuntak pih ding hi a, bangte etteh lohding ahi hiam?

 

3.     Mi kimkhat ngaihsutna-ah Pasian in a mangthang mite gawt ding hi, cih thu nial uh hi. Tua bang hileh Pasian in ki-itna hi, cih thu tawh kituak lo hi, ci uh hi. Pasian in a mangthang mite gimpia hi, cih koi bangin pom thei ding i hiam? Lam khat panin tua bangin Pasian in kuamah gimpia lo hi, ci-in dawngkik thei ding i hiam?

To get the latest update of me and my works

>> <<