LESSON 13 June 18 - 24
Egypt Gamah Israelte
Sabbath Nitak
Tu Kaal Sung Sim Ding: Pian. 46; Rom. 10:12, 13; Pian. 47; 48;
Sawl.3:25, 26;
Pian. 49; Phil. 2:10; Pian. 49:29-50:21.
KAMNGAH: “Tua ahih ciangin Egypt gam sung Goshen leitangah Israelte teng
uh hi. Tua lai-ah amaute in neihsa ngah uh a, pungin tampi tak pha uh hi (Pian.
47:27).
Piancil Bu in Jacob le Joseph nuntak sung
huamkha hi. Jacob (Israel) in Canaan nusia-in Egypt gam zuan hi (Pian.
46); Egypt ah teengin (Pian. 47) hih gamah a si hi (Pian. 49:29-50:21). Hi mah taleh Egypt gam a nuntak sungin Khapsa Leitang thu tampi a kipulaak
hi (Pian. 50:22-26).
Jacob in Egypt gam hong tunphetin Jacob in pharaoh
thupha a pia hi (Pian. 47:7-10), Tua hi-in Abraham tungah kamciam, minamte
tungah thupha na hi ding
uh hi, cih kamciam a tangtung hong suak hi. (Pian.12:3).A nung ciangin Jacob in a sih madeuhin Joseph tate thupha
a pia hi (Pian. 48). Jacob in a ama tate zong thupha a pia hi (Pian. 49:1-28); Israel minam
sawm le nihte minam khat
ciat ai dingin zong thupha a pia hi (Pian. 49:1-27).
Ahi zongin Israel in ama gamah teeng lo-in
Egypt gamah galtai-in a teeng hi; tua mun panin Khapsa Gam lametna tawh a
nungta hi. Piancil Bu
tawpna-ah Israel tate in Egypt gamah a tunna uh kigelh mah taleh Joseph kammal nunungte ngaihsun lehang Egypt
lo mundang ding tawh kibang hi.
‘Tu-in kei a si ding ka hi ta hi. Ahi zongin Topa in note hong
ompih ding a, hih leitang panin Topa in Abrahm, Isaac le Jacob tungah a hong kamciam gamah a hong puak ding hi” (Pian. 50:24).
SUNDAY
June 19
Jacob in Joseph Kiangah Pai
Pian. 46 sim in. Jacob in Canaan a omna mun nusia-in a
paikhiatna in bang thupina nei hiam?
___________________________________________________________
Jacob in a omna mun Canaan
nusia-in a pai hunin lametna tawh a kidim hi. Gilkial dangtak nawn lo ding, cih
a khamuang hi. Lungdamhuai thu in Joseph nungta lai-in Khapsa Gam zuanin
pai-na-ah a kisam bangbang hong pia ding hi. Jacob dinkhiatna in Abraham
paikhiatna hong phawksak hi; Abraham in Khapsa Gam zuanin pai hi. Jacob in Abraham tung panin tua kamciam a za
hi. Pasian in minam lian khatin kong bawl ding hi, ci-in a kamciam a thei hi.”
(Pian.46:3; le Pian.12:2 enkak in). Hih munah Pasian sapna in Abraham tungah
thuciam a hong phawksakkik hi. Abraham le Jacob tunga thuciam sungah Pasian in “lau kei in’ cih thu a pia
hi. (Pian. 46:3; le Pian. 15:1 enkak in) hih thupiak in mailam hunah minthanna
tawh kidim kamciam zong kihel hi.
Egypt gam zuanin a pai Israel suan le khak khempeuh minte
in (Pian.46:7), Abraham tunga Pasian in suan le khak tampi kong pia ding hi,
ci-in a kamciam pulaakkik hi. Abraham in tua kamciam a ngah laitakin ta nei lo
hi. Jacob, Joseph le a tapa nihte in Jacob suan le khak khempeuh a huamin a
pulaak hi. Egypt gam zuanin a pai Israel suan le khak khempeuh phazah in sawm
sagih hi. Hih mi phazah in minamte tawh kizopna nei hi (Pian. 10); cihnopna-ah
minam khempeuhte lauhuai dinmun in Jacob khualzin lauhuai-na sungah kihel khin
uh hi. A nungciangin singlamteh in Abraham suan le khak bek hi nawn lo-in mun
khempeuh, minam khempeuh adingin a kicing zaw-in hotkhiatna thu hong lak hi.
Kamdang khatin pulaak ding hi leng, a lamdang hih Abraham
le Jacobte suan le khakte in hotkhiatna tawh kisai thu vive hi, cih kimu thei
hi. Hotkhiatna sungah mi a tam theithei kihel dingin Pasian in a geelna kimu
thei hi. “Bang hang hiam cih leh Jew mi
le Gential mi a kideidanna om lo ahih manin Topa pen mi khempeuh Topa hi kim a,
ama kiangah a ngen khempeuh tungah thupha tampi tak a pia hi.
Lai Siangtho in zong, “Topa tungah huhna a ngen khempeuh
in hotkhiatna a ngah ding uh hi,” aci hi.” (Rom. 10:12, 13). Hih munah Paul in hotkhiatna in mi khempeuh
huam ahihna hong hilh hi lo hiam? A thupi zaw inah hih kammalte in pawlpi in
Gospel pulaakzia ding bang hong hilh hiam?
MONDAY June 20
Jacob in Egypt Gamah Teeng
Jacob tungah a tapa Joseph in cidam takin Eypt ah om hi, a
kici gencian thu in a lamdang mahmah thu khat hong suak hi; Topa in ama tungah
zanin thu na gen hi.” (Pian.46:2) a teenna khua nusia dingin sawlna a ngah hi.
Jacob in Khapsa Leitang nusia-in paikhia-a, a nung ciangin mun khatah
teengkhawm uh a, Pasian mite in a pai noplohna mun hong suak hi.(Thkna. 17:16).
Pian. 47 sim in. Nuntakpih ding thu le thu guipi ding bang
hong hilh hiam?
___________________________________________________________
“Joseph in a sanggamte nga tawh
Pharaoh kiangah a vapai uh hi. A teen nading uh leitang a ngen uh hi. Gam uk
mangpipa a kipan kumpipa pahtawi-na pia
dingin gamke uk pawlkhatte tungah Lungdamko-in a pai uh hi. Ahi zongin Joseph in Jehovah bia mi khat
ahihna tawh kizui-in a sanggamte in milim bia thukhen zum tawh
kipelh dingin huhna ngen hi; tua ahih manin Joseph in amaute thudong hi.
Kumpipa in zong dotna tuamtuam a nei hi. Tua bangin
thudotna angah uh ciangin amaute nasep siangtakin dawngkik dingin a hilh hi.
Jacob tate in hih bangin lamhilhna a zui uh hi; tua leitang tungah khualzinin a
om uh ciangin tua gam mite nuntak bangin a nuntak khak loh ding uh kidawm ding
uh hi; bang hang hiam cihleh tua leitangin
amau luah nading leitang hi lo hi; a pai khiat nop uhleh paikhia dingin deihtel
theihna a kipia hi. Kumpipa in leitang hoih penna mun, Goshen leitang a pia
hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 233.
Pil kampau tawh Pharaoh in zong hih khual mite
khutdawhngen bangin nungta lo dingin a hanthawn hi. Gam sungah nuam takin teeng
thei dingin a pulaak hi.Amah in amaute nasep a dong (Pian. 47:3) hih leitangah
nungta-in teeng dingin thu a pia hi. Amaute siamna kivakna bangbang tawh nasem
dingin a vaikhak hi. Ama ganhingte a kempa dingin a sawl hi (Pian.47:6).
Tua ciangin Jacob in gamdang mi, khualmi lungsim pua-in
gam makaite mai-ah mi nautang khat bangin a kingaihsun hi. Pian. 47:7, “Jacob
in Pharaoh thupha a pia hi (Pian. 47:7). Jacob kiniamkhiatna tawh Pharaoh,
Egypt gam uk mangpa thupha a pia hi. Bang hangin tua bangin piang thei hi ding
hiam?
Sepna lak kammal ‘amad lifney’” a khiatna in na mai-ah ka
koih hi” (Pian. 47:7), cih thu in siampite tawh kisai thu pulaakna-ah a kizang
kammal hi. (Siam. 14:11). Tanglai Egypt pharaoh in a lian pen siampi dinmun nei
hi, cih thu-ah upna thu tawh kisai-in Jacob in Egypt gam siampi lianpente
tungah om hi; amah in Pharaoh sangin a lian zaw hi.
Bang bang dinmunah i om zongin eite in mi tawh kizopna-a
Siampi nam, a siangtho minam, Topa mi hihna tawh kizop ding kisam hi.( 1Peter
2:9). I upna in i nuntakna-ah bang masuan hong lak hiam?
TUESDAY June
21
Jacob IN A TATE THUPHA PIA
Jacob
in a sih ding hun hong naita hi, cih atheih
ciangin hun khat lai- in Bethel zuanin a ciahkik a phawk hi (Pian.
35:1-15); amaute in Abraham tungah piak
dingin a kamciam Pasian kiang panin “tawntung leitang” a luah dingin a kamciam hi. (Pian.48:4; Pian.
17:8). A sawt lo-in a leitung nuntakna si ding hi, cih a theih hangin
Khapsa Leitang lametna tawh tua sihna a kihta kei hi. Tua ciangin Jacob in Egypt gam a suak Joseph
nihte lamnga-in ama suan le khakte
tungah kamciam siksanin thupha a pia hi. Pian.48 sim in. Bang hangin Jacob in a
tupa dangte thupha pia lo-in Joseph tapa nihte bek thupha pia hi ding hiam?
____________________________________________________________
Joseph tapa nihte Manasseh le
Ephraimte in Jacob thupha piak a ngah uh hi. Tua hi-in amaute in tupa hihna
panin ta hihna-ah lapsanna a ngah uh hi (Pian. 48:5). Jacob in Ephraim sangin
Manasseh thupha a pia masa zaw hi mah taleh, Jacob thupha piak in Joseph a
bulpi-in koih hi (Pian. 48:15).
Hih
thu-ah mimal khat ciat tungah Pasian cihtakna pulaakin mailam hun adingin a kamciamte i mu thei hi. Jacob in
annek tuidawn le lauhuai-nate panin a
huu a dal Abraham le Isaac Pasian a pulaak hi. (Pian. 48:15). Tua Pasian
mahin mawhna le siatna sung panin nang
le kei hong honkhia hi.” (Pian. 48:16).
Jacob in amah tawh kilai Bethel a kilang Pasian a phawk hi (Pian. 31:13;
32:29); tua munah Jacob panin Israel kikhel hi. (Pian. 32:26-29).
A tuahkhak thute a
ngaihsut ciangin Pasian in siatna panin hoihna piangsak ahihlam Jacob in a
phawk hi. Jacob in a lametna a pulaak hi; Pasian in tu-a atuahkhak thute
zawhpih ding bek tham lo-in a tute zong ompih ding ahihna a lungmuang thei hi.
Pasian in amah thupha a piak bangin a tapa Joseph zong thupha pia ding hi, cih
upna nei-in a suan le khakte in Canaan luah dingin zuan ding uh hi, cih zong a
lamen hi. Hih lametna in Shechem tawh kisai a pulaakna-ah kimu thei hi
(Pian.48:22); hih mun in a luah dingin a nget hi bek lo-in (Pian. 33: 19),
Joseph in a guhte a phum nading mun hi (Joshua 24: 32); hih mun panin Israel minamte in leitang hawm ding uh
hi( Joshua 24:1). Hih thupiang khempeuhte lakah Jacob in Pasian kamciamte a
phawk tawntung hi. Jacob innkuan tungtawnin leitung minamte in thupha a ngah
ding uh hi, ci-in Pasian in kamciam pia hi.” (Pian. 12:3).
Pian. 3:25, 26 sim
in. Peter gen bangin koi bangin Pian. 12:3 in tangtung hiam? Koi bangin hih
thupha ngah thei i hiam?
WEDNESDAY June 22
Jacob in A TATE THUPHA PIA
Pian.49:1-28 sim in.
Jacob in a tate thupha a piakna-ah bang thu laigil kimu thei hiam?
___________________________________________________________
Israel minam sawm le nihte tawh kisai genkholhnate
banah Jacob in Messiah le a tawpna tatkhiatna lametna mu khol hi. Hih
lametna in Jacob kam vaikhakna nunung sungah kimu thei
hi (Pian. 49:1); Messiah kumpi dingin a hong
paina thu a pulaak hi (Isa. 2:2, Dan. 10:14). Tua khit ciangin Israel minam sawm le nihte thute kipulaak hi.
Amaute tun nading mun kisehkholhsak hi lo-in, amaute in
bangbangin nungta uh hi taleh Pasian deihna tangtung ding cih hi lo-in, amaute nunzia ding a kipulaak
khol hi zaw hi. Mi khat in
mawhnei lo mi khat a thahna thu Pasian in a theihna le tua mipa in that dingin Pasian deihna tawh a thah ahihna kibang lo hi.
Pian. 49:8-12 sim in. Bang
genkholhna kipulaak hiam? Bang hangin hih genkholhna in thupi hiam?
Mihing deihtel theihna khengvalin Pasian in mailam thu ding theikhol hi. Humpi limcin Judah khanggui
tungtawnin Messiah hong khangkhia ding hi, cih a thei hi.
(Pian.49:8-12); humpi in kumpi hihna le minphatna limcing hi. Judah suan le khak sung
panin Kumpi David hong khangkhia ding a, Shiloh zong hong khang khia-in daihna
puak ding a, (Isa. 9:6, 7) minamte in Ama thumang ding uh hi (Pian. 49:10).
Jewte in Messiah hong tun ding hun sawtpi
ngak uh hi; Khristiante in zong
Jesuh hong khan ciangin Messiah hong tung hi,ci-in i thei hi. “Judah in kumpi ciangkhut len tawntung ding a, a suan a
khakte in zong ukna aana nei tawntung
ding hi. Minam dangte in ama tungah siah puak ding a, zahtakna tawh ama mai-ah kun ding uh hi (Pian.
49:10), hih genkholhna in Thukhun Thak
pulaak “ Jesuh mai-ah khuk khempeuh khuk din ding hi, cih tawh kibang ahi hi” (Phil. 2:10).
Ellen G. White gelhna-ah: “Humpi, gamsung
kumpi in Judah limcing dingin kilawm pen hi. Judah suan panin David, Shiloh hong
khangkhia hi.
Amah in Humpi Judah mantak ahi hi. Ama nuai-ah vangliatna, ukna khempeuh a om hi” Patriarchs and Prophets,
p. 236.
Bang hangin minam khempeuhte’n a biak ma hun hong tunma-in tu-in Jesuh bek biak i hiam?
THURSDAY June
23
KAMCIAM LEITANG LUAH DING LAMETNA
Pian. 49:29-50:21 sim in. Lametna thu
guipite kimu thei hiam?
___________________________________________________________
Piancil Bu thukhupna-ah lametna tawh kidim
thu thum kimu thei hi. Amasa-in Israelte in Kamciam Leitang hong zuankik ding uh
hi. Piancil Bu gelhpa Moses in Jacob le Joseph sihna le a kivui-na thute pulaak
hi. Hih thupiangte in Kamciam Leitang pulaak uh hi.
Israel minam sawm le nihte thupha kipiak
khitphetin amaute ading genkholhnate zong pulaak hi. (Pian. 49:28). Jacob in a
sihkuan ciangin a tate tungah Canaan leitang Machpelh leikua hawm sungah kivui dingin thu vaikhak hi; hih munah Sarah zong kivui khin hi (Pian. 49:29-31). Hih sungah Sarah sihna le a kivui-na thu pulaak hi; kum zalom tampi khit
ciangin Egypt panin paikhia-in a luah ding
uh leitang ahihna pulaakkhol hi. Nihna-ah Pasian in siatna khat panin thu hoih piangsak thei ahihna lametna nei ahihna hong
hilh hi.
Jacob a sih khit ciangin kivui hi; Joseph sanggamte in mailam
hun adingin lunghimawhna tampi nei uh hi. Joseph in amau tungah thukkik kha thei ding
cih lunghimawhna lianpi nei uh
hi. Amaute in Joseph kiangah hong pai uh a, ama sila dingin hong kipia uh hi.
(Pian. 50:18), Joseph mangmatnate a phawkkik
uh hi. Joseph in tua bangin lunghimawh kei unla lau kei un, ci-in hanthawn hi (Pian.50:19);
mailam hun ading pulaak hi (Pian.15:1); bang hang hiam cihleh tua thu in ama
tungah siatna hi, cih thei a, ahih zongin Pasian thu hoihin na heisak hi”
(Pian. 50:2); hih thu khempeuh in hotkhiatna thu hong hilh hi. (Pian. 50:19-2
le Pian. 45:5, 7-9 enkak in). Hih thu in mihing kicinlohnate lak panin Pasian makaihna in zawhna hong
tunpih hi.
A thumna-ah, Pasian in
mawhnei mite hong honkhia ding
hi, cih lametna hi. Piancil Bu tawpna-ah
Joseph sihna thu kipulaak hi mah taleh tua thu sangin a thuk zaw thu
hong hilh hi. A dangte tawh kibang lo-in
Joseph in ama guhte phum dingin vaikhak lo
hi. Ahi zongin Pasian in a hun a tun ciangin note thupha hong pia ding a, tua
hun ciangin hih lai mun panin ka guhte na puakhia ding uh hi, ci hi.
(Pian. 50:25), tua bangmah in kum tampi khit ciangin a tangtung takpi hi. (Pai.
13:19). A tawpna-ah Shiloh sihna tawh
Khapsa Leitang, Canaan gamah puahphat thakna a ngah uh hi. Hih Canaan in
vantung thak le leitung thak, na khempeuh a thakin
kibawlkikna mun eite khempeuh lametna tawpna limcing hi.
Mang. 21:1-4 sim in. Koi bangin hih thu in
i neih lametna lian pen hi thei hiam? Hih kamciam om lo hi leh, eite lamet in sihna simloh bang lamet nei
ding i hiam?
FRIDAY June 24
Ngaihsutbeh Ding: Ellen G. White, “Joseph and His Brothers,”
in Patriarchs and Prophets,
pp. 233-240 sim in.
“Joseph nunzia in Khrih nunzia hong hilh hi.
A sanggamte muhdahna a thuak Jospeh in sila suak dingin zuakna a thuak hi. A sanggamte
in amaute sangin Joseph
a lian zaw ding dal zo dingin a kingaihsun uh hi. Joseph in Egypt gamah a kipaipih hi. Ama mangmatna sangin gimna
thuak zaw dingin amaute in a ngaihsun uh hi. A mangmat a tangtun loh theihtheih
nadingin a vaihawm uh hi. Ahi zongin amaute gamtatna khempeuh Pasian in uk ahih
manin amau dal zawh thu hi
lo-in Pasian in Joseph mang a tangtungsak veve hi. Tua hi-in Jew siampite le upa makaite in Khrih hazatna lungsim nei
uh a, mi khempeuh in ama nungzui suak kha ding hi, cih a patau uh hi. Jew siampite le
biakna makaite in Jesuh in kumpi
suakin amaute tungah ukna nei thei lo ding ci-in singlamteh tungah a khai uh hi. Ahi zongin Jesuh Khrih a thahna uh a gah a
at kik uh hi.
“Joseph in Egypt gamah saltangin a omna
tungtawnin amah in a pa innkuan a honkhia mipa hong suak hi. Joseph thuakna in a sanggamte
mawhna khiamsak thei
tuan lo hi. Tua bang mahin Khrih in singlamteh tunga a sihna in leitung Honpa, mawhneite Honpa, leitung buppi a
Ukpa hong suak hi.
Ahi zongin Pasian hehpihna khut in Khrih a
thatte mawhna dal zo tawh a kibang hi; tua bangin Khrih in sihna ahong
thuakna hangin Pasian minthan nading
le mihingte hoih nading hi zaw hi.”
“Joseph in asanggamte zuakna a thuak bangmahin Khrih zong a
nungzuite khat ii zuakna tawh a galte thahna
a hong thuak hi. Joseph in a manlopi mawhsakna a thuak hi; ama cihtakna hangin thongkiat a thuak hi. Khrih in zong Ama thumanna, ama deihna anialna hangin nawlkhinna le simmawhna a hong thuak hi. Amah in mawhna nei lo hi mah taleh thuman lo
tecite hangin mawhsakna a hong thuak
hi. Joseph in nenniamna le a man lo thute lungduai-na le nunneem takin thuakin
a sanggamte mawhna mai-sak dingin a kigingkhol khin hi. Khrih in mihingte gitlohna bawlsia-na khempeuhte a thuak hi.
Amah a thatte mawhna bek a maisak hi
lo-in Ama kiang zuanin mawhna kisikin mawhmai-na a ngen mi khempeuhte
mawhna zong a maisak hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, pp. 239, 240.
KIKUP DING DOTNATE:
1. Jacob a sih ciangin Joseph sanggamte a lau
uh hi; Joseph in amau mawhna thuk dingi
ngaihsun uh hi. Amaute in mawhna tawh kidim ahihna uh pulaak
hi lo hiam? Joseph dawnkikna
in mawhmaisakna thu bang hong hilh hiam?
2. Joseph le Jesuh nunzia sungah a kibang bang
thute na mu thei hiam?
3.
Pasian in mailam thu khempeuh thei khol khin hi, cih thu
ngaihsun in. Mihing in
deihtel theihna i nei hiam? Koi bangin Pasian theihkholhna le mihing deihtel theihna
kizom hiam?