LESSON 9 February 19–25
JESUH, A KICING BIAKPIAKNA
Sabbath Nitak
Tu kaal Sung sim ding: Heb. 9:15, Pian. 15:6–21,Jer. 34:8–22, Eph.
3:14– 19, Heb.7:27, Heb. 10:10, Heb. 9:22–28.
KAMNGAH: Bang hang hiam cihleh hih akisiangsak mite in khat vei biakpiakna tawha
atawntungin a hoihkim hi.” (Hebrews 10:14).
Mawh hi, ci-in singlamteh tungah khailupna a
thuak mi khat Pasian bangin biak ding pen nidang mite in sang zo lo uh hi.
Roman laigelh in tua bang thute nialna thu gelh uh hi. Jew mite adingin thukham
in Pasian samsiat mi in singtungah khailupna a thuak hi, ci-in ciamteh uh hi.
(Thkna. 21:23).
Tua hi-in amasa-in Khristian sungah catacombs
leihuam sungah kimu lim kisuahte lakah utong ( sih nawn lohna limcing) vakhu (
kimawlte lawhcinna) nisuh leh ngasa kimu thei hi. A nungciangin thu dang
tuamtuam hong kilang hi.Noah tembaw; Abraham in biakpiakna-in Isaac a piakna,
humpi koihna sung a Daniel, ngasa gilpi sung pan Jonah, tuucingpa in tuu
puakna, leh nalamdang tampi, pumzaw mi damna ngahna, hankhuk sung pan a thokik
Lazarus cihte kimu hi. Hihte in hotkhiatna, zawhna leh Pasian hong kepna pulaak
uh hi. Singlamteh in ahihleh guallelhna leh maizumna limciing hi. Ahi zongin
Singlamteh in Khristian upna kiciaptehna khat hong suak hi. Paul in lungdamna
thu pen “Singlamteh vangliatna” ci hi. (1 Cor. 1:18, ESV).
Tu kaal sungin Hebrews pulaak Singlamteh thu i
en ding hi
SUNDAY February 20
Bang hangin Biakpiakna kisam hiam?
Hebrews 9:15 in hong hilhna-ah Jesuh sihna in
thuciam palsatna panin suahtakna hong pia hi, ci-in hong hilh hi.” Pasian mite
in tawntung kamciam gamh a ngah nading uh a hi hi. Lai Siangtho hunlai-in
thuciam in mi nih kikaal, ahih keileh gam nih kikal kiciamna hi-in thupi mahmah
hi. Tua bangin a kiciam uh ciangin khat le khat tungah kamciam kipia-tuak uh
hi. CIhnopna-ah a kamciam palsat khat in pasian gimpiakna thuak ding hi, cihna
hi. A tam zaw-in hih thuciamnate gangawhna tawh kipsak uh hi. Gentehna-in
Pasian in Abraham tawh thuciam a bawlna uah ganhing tumnih suah uh hi (Pian.
15:6–21).
Ganhing tumnihte kikaal ah pai uh a, thuciam a
palsat zawzaw in gim thuak ding hi, cih lahna a hi hi. Pasian in tua ganhing
tumnihte kikaal ah hong pai hi. Abraham tungah a piak thuciam palsat lo ding
cih atelna hi.
Pian. 15:6–21 leh Jeremiah 34:8–22 enkak in.
Hihte in thuciam tawh kisai bang thu pulaak uh hiam?
________________________________________________________
___________________________________________________________
Israel tawh Pasian thuciam in KHAPSA GAM luah
theihna a pia hi. Hih thuciam sungah thukhamte leh meihal biakna tau tungah
sithehna kihel hi.Thuciam a palsat zawzaw in gim thuak ding ahihna pulaak hi.
Tua hangin Hebrews in “Sisan lo-in mawhsianna om lo hi,” ci-in pulaak hi. (Heb.
9:22).
Israelte in thuciam a palsat uh ciangin Pasian
in nasa mahmah hi. Thuciam in thuciam a palsatte in sihna thuak ding hi, ci hi.
Ahi zongin Pasian in a mite it hi. Pasian in thuciam palsatte gimpia lo hileh
Ama thukhamte in thu nei lo ding suak hi. Leitungah thukham om kei leh na
khempeuh in kisia khin ding hi. Eite tawntung thuciam i luah theih nadingin
Pasian Tapa in amah leh amah eite munah sihna hong thuak hi (Heb. 9:15, 26,
Rom.3:21–26). Cihnopna-ah Amah in a thukham sianthona tawisang ding a, thukham
palsatte a hong hotkhiat nadingin sihna a hong thuak hi. Sihna longal lampi
dang om lo hi.
Banghangin thukham in lungdamna thu-ah a
thubulpi ahihna koi bangin mu thei na hiam?
61
MONDAY February 21
Biakpiakna Tuamtuamte
Jesuh sihna in i mawhnate panin mawhmai-na,
niinbaan lohna hong pia hi. Mawhsawpsian nadingin thuciam palsatna hangin
thaman piakna sangin lian zaw hi. Hih sungah a dang a thupi kihel hi. Tua
hangin Israelte in biakpiakna nam nga bangin khen uh hi. Tuate khat ciat in
Singlamteh tunga Khrih hong sihna pulaak uh hi.
Ephesians 3:14–19 sim in. Thu-umte adingin Paul
in bang thungen hiam?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Meihal biakpiakna( haltumna) ah meihalna tau
tungah ganhing pumpi kihaltum hi.(Siam. 1) Tua in Jesuh limcing hi; ama nunna
in ei hong kipia hi. Mawhna hangin a hong thuakna-ah eite tungah Jesuh hong
kipiakna kihel hi. Amah in Pasian tawh pumkhat hi mah taleh, Jesuh in amah le
amah hong kiniamkhiatin sila dinmun hong la hi (Phil. 2:5–8).
Mangbuh tawh biakpiakna in Pasian in a mite hong
kepna hanga lungdamkohna hi(Siam. 2). HIh in zong Jesuh – nunna an limcing hi.
(John 6:35, 48), Ama tungtawnin eite in tawntung nunna i ngah hi. Thunuam a
annek khopna in lawmte leh innkuanpihte tungah Pasian hong piak damna thu
hangin lungdamkohna pawi hi. (Siam. 3).Hih in zong Khrih limcing hi. Amah in
eite kilemna hong suak hi. (Isa. 53:5, Rom. 5:1, Eph. 2:14). Tua banah Jesuh si
dawnin a sa a ne mite in Ama hong sihna-ah a kihel i suak hi. (John 6:51–56).
Mawhna hangin biakpiakna in kilemna hong guan hi. (Siam. 4:1–5:13). Hih
biakpiak in sisan tawh biakpiakna limtakin hong hilh hi. Sisan in nunna limla
hi. Jesuh nunna in mawhnate sung panin hong honkhia hi.(Siam. 17:11). I mawhna
panin ahong honkhia ding Jesuh tungah lametna hong guan hi.(Matt. 26:28, Rom.
3:25, Heb. 9:14).
Mawhna hanga biakpiakna in (Siam. 5:14–6:7)
mawhmaina hong pia-in mun khatkhatte-ah lohkikna piak ding zong hong hilh hi.
Pasian in mawhna hong maisakin ahi zongin khialhna hangin lohkikna a pha
bawlkikna hong ngen hi.
Biakbuk in Hotkhiat ngah nadingin eite tangin
Jesuh sihna san ding thu sangin lian zaw hi. Ama hong vak ding zong i kisam hi;
a hong piak thuphate midangte tungah hawmsawn-in i tungah hong khial mite
thupha bawlkik ding hong hilh hi.
TUESDAY February 22
Jesuh
kipiakna Kicing
Hebrews 7:27 leh
Hebrews 10:10 sim in. Koi bangin Jesuh hong kipiakna pulaak hiam?
_________________________________________________________________
___________________________________________________________
Levi siampite a
milip tampi pha uh hi. Bang hang hiam cihleh si cih longal siampi sem thei vive
suak uh hi. (Heb. 7:23) Jesuh siampi hihna tawh enkak lehang Jesuh in nungta
tawntungin atawntung siampi hong suak hi. (Heb. 7:24, 25). Levi siampite in
‘nisim’(Heb. 7:27) leh “kum sial” (Heb. 9:25) thunuam a piakna leh biakpiaknate
pia uh hi. Hih biakpiaknate in mite kicinna hong pia thei lo hi. (Heb. 9:9;
Heb. 10:1–4). Ahi zongin Jesuh khat vei hong kipiakna in “ Mi khempeuh mawhmai
nadingin a kicing hi.” (Heb. 10:10, 12–14) Khat vei ama i ngaihsutna a hahsiang
hi (Heb. 9:14, Heb. 10:1–10) mawhna khempeuh panin hong hahsiang hi(Heb. 9:26).
Jesuh sihna in ganghing tawh biakpiaknate sangin a lian zaw hi.Bang hang hiam
cihleh Jesuh in Pasian Tapa hi.( Heb. 7:26–28); amah in Pasian deihna paubaanna
om lo-in akicingsak hi. (Heb. 10:5–10).
Jesuh khat vei a
hong sihna in mi khempeuh adingin a kicing sihna cih thu in a thupi thu pulaak
hi.Amasa-in Jesuh sihna mawhmai nadingin kicingin nawlkhin theih hi lo hi.Levi
siampite biakpiakna in khat vei bek tawh kicing zo lo ahih manin biakpiakna pia
kikkik uh hi. Bang hang hiam cihleh tua bang biakpiaknate in muibun zo lo hi.
Tua hikeileh amau biakpiakna in khawl ngei lo ding hi. Biakpiakna a pia mite in
siansuahna ngah khinin mawhna thu a thei nawn kei uh hi. (Heb. 10:2).
Nihna-ah Thukhun Lui
biakpiakna limciin kholh khempeuh in Singlamteh tungah tangtung hi. Tua hi-in
Jesuh in mawhna panin hong honkhia hi banah (Heb. 9:14;Heb. 10:10–14) hong
siangthosak hi; i nunna pan mawhna khempeuh hong lakkhiatsak hi. (Heb. 9:26).
Siampite in Pasian mai-ah mipite aitangin biakbukah va kilangh hi. Tua bangin
Pasian mai-ah a paima-un amaute in kisiansuah masa uh hi. (Siam. 8, 9). Jesuh
hong sihna in eite a hong sawpsiang hi; a hong ki-apsak hi.(Heb. 10:10–14) Tua
hangin khamuanna tawh Pasian i vazuan thei-in ama siampi na a sem thei ihi hi.
(Heb. 10:19–23;Heb. 9:14, 1 Pet. 2:9). A tawpna-ah Jesuh hong sihna in upna
thahatsak hi. Tua in i pai nading lampi hong lak hi; tua lampi zui-in a pai
ding kisam hi. Tua hi-in Hebrews in Jesuh bek mitsuan dingin hong hilh hi; a diakdiakin
singlamteh leh Ama hong makaihna a zui ding ihi hi (Heb. 12:1–4, Heb. 13:12,
13).
Singlamteh in Pasian
thupha khempeuh ahong pia hi. Tua in mawhna sung pan a hong siansuahna, upna
hatna leh thu upna sungah hong khangcingsak hi. Koi bangin Jesuh sungah a hong
kipiate sungah nuamsa semsem thei ding i hiam?
WEDNESDAY
February 23
Singlamteh leh mawhmai nading piakkhiatna
Hebrews 9:22–28 sim in. Hih in vantung biakbuka
Khrih nasep bang hong hilh hiam?
____________________________________________________________
__________________________________________________________
Vantung biakbuk in siansuah kisam hi, cih thute
in Thukhun Lui biakbuk nasepzia zui-in a kipulaak ahi hi. Biakbuk in Pasian
ukna limciing hi.(1 Sam. 4:4, 2 Sam. 6:2), Pasian in Ama gam sung om dingte
mawhna a siansuahna zia leh mawhnei mi in dikna a ngahtheihna thu hong hilh hi.
(Late. 97:2). UKPA ahih bangmahin Pasian in A mite thukhen hi; Ahihna khempeuh
in thuman tawh kidim hi. Mawhbaang lo mi adikna pulaakin a mawh mi gimpia hi.
Tua hi-in, Pasian in mawhnei mi mawhna maisakin thukhenna tawh kizui-in a sep
ding khempeuh a zo hi. Biakbuk in Pasian zia le tong aitangin a om
hi-in,biakbuk sungin mawhna tawh kidimin niin suak hi. Hih thu in Pasian in i
mawhnate pua-in mawhmai-na hong pai hi, cih hong hilh hi.(Pai.34:7, Gam.
14:17–19) Hebrews tawh kigelhna-ah mawhmaisakna “nōśē¾ cihna-ah kizangin a khiatna in “puakhia’ “gimthuak” cihna hi. Israelte
biakbukah biakpiakna in mawhmaisakna pulaak uh hi. Mi khat in mawhmai-na a nget
nadingin ganhing khat ama aitangin hong paipiha, tua tungah a mawhnate suutin
tua khit ciangin a ganhing go hi.
Gan sisan in biakbuk dei masa sunga meihalna tau
tung tengah kitheh hi. Tua in ama mawhnate biakbukah kisuan khia limla hi.
Pasian in a mite mawhna khempeuh Ama tungah kisuanin mawhmai-na a pia hi.
Israelte biakpiakna sungah siansuahna ahih keileh mawhmaisakna tawh kisai
biakpiakna in cial nih nei hi. Kum khat sung tawntung mawhnei mi in biakpiak
nadingin a ganhing biakbukah vapaipih hi. Meihal biakpiak a neih khit ciangin
ama mawhnate in biakbukah- Pasian tungah kisuankhia hi. Kum bei ciangin kum
khat ciin Mawhsuutpi Ni, thukhen ni, hong tun ciangin Pasian in biakbuk
siansuahna nei hi. Biakbuk sung mawhna khempeuh a siangsak hi; Ama thukhenna
nasep semin mawhnateng khempeuh Azazel, Satan limcing tungah suan uh hi. (Siam.
16:15–22). Hih siansuahna cial nihte in vantung biakbuk limcing leitung biakbuk
khennihah kisem hi. (Pai. 25:9, Heb. 8:5), Pasian in hehpihna leh thutanna a
pulaakkhawm hi. Kum khat sungin a mawhna thum mite in Pasian tungah citak uh a,
Mawtsuutpi Ni ciangin antangin Pasian mai-ah amau le amau akiniamkhiat-tawm uh
hi. (Siam. 16:29–31). Tua ni-in a citak lo mi in a mipihte kiangpan kikhenkhia
ding hi. (Siam. 23:27–32).
Na mawhna hangin gimthuak ding ngaihsun in.
Bangci bangin nang adingin Khrih hong sihna in hong huh hiam?
THURSDAY
February 24
Thukhenna
le Pasian zia le tong
Romans
3:21–26; Romans 1:16, 17; and Romans 5:8 sim in. Singlamteh hong piak
mawhmai-na hotkhiatna in Pasian thu bang pulaak hiam?
______________________________________________________________
Mawhmai-na i ngah theihna in vantung biakbuk
deihnihte-ah Jesuh palaai sepna pulaak hi. Amasa-in Jesuh in i mawhnate
Singlamteh tungah hemkhia-in Amah a um mi khempeuh tungah mawhmai-na a guan hi.
(Sawl. 2:38, 5:31). Singlamteh tawh Jesuh in mimal khat ciat mawhmai-sak
theihna a ngah hi. Bang hang hiam cihleh Ama in i mawhnate a puakhia hi. Amah
in thuciam thak a hong pankhia hi. Amah in Kha Siangtho tungtawnin i lungtang
tungah A thukham hong gelh hi.(Heb. 8:10–12, Ezek. 36:25–27).
A cial nihna biakbuk nasepna-ah Jesuh thukhen
nasep, dawpkholh sittelna thukhen in Hebrews pawlpite in a maingat uh hi. (Heb.
2:1–4; Heb. 6:2; Heb. 9:27, 28; Heb. 10:25). Hih thukhenna in Pasian mite tawh
kipanin Danial 7: 9-27; Matthew 22:1–14, Mang 14:7. Hih thkhenna ngimna in
Pasian in a mite mawhna maisakin Pasian dikna lahtel nading ahi hi.Hih
thukhenna-ah thukhenna thuak mite nunna ciaptehna khempeuh vankhuanuai muh
dingin kihong hi. Thu-um mite lungsim sunga om khempeuh a kilanghkhia ding hi.
Amau in Honpa-in Jesuh sang uh a, a nuntak uh in
Kha Siangtho tawh kidim ahihna kilangh ding hi. Hih thukhenna tawh kisai-in
Ellen G. White gelhna-ah: “Hih thukhenna-ah mihing in ama tha tawh thukhenna a
zo thei kei ding hi. A puansilh in mawhniin tawh kidim hi. A mawhna a thuumin
amah in Pasian mai-ah a ding hi. Ahi zongin Jesuh in a mawhna kisik mi khempeuh
aitangin mawhthuumna a neihsak hi. Amaute in upna tawh Jesuh sungah a ki-ap uh
hi. Jesuh in amaute a mawhpaihna khempeuh Kalvary tunga asihna tawh a nial hi.
Jesuh in singlamteh tungah kithahna a thuak dongin Pasian thukham a nuntakpih
hi. Pa Pasian in Jesuh tungah leitung vantung vangliatna khempeuh a pia hi.
Jesuh a Pa hehpihna leh mimawh mi adingin mawhmai-na a thuumsak hi. Tua bangin
Jesuh in eite adingin Palaai a sepna thu ngaihsunin i mawhnate leh i nunzia, i
dinmun thei-in, dikna, siangthona leh vangliatna i ngah nadingin Khrih dikna
tungah i kingak ding kisam hi.
I tungah Satan hong mawhpaihnate i do zo kei hi.
Khrih bekin a zo thei hi. Amah in eite adingin mawhthuumna nei hi. Amah in
gamtatna siksan hi lo-in Ama dikna siksanin Satan hong mawhpaihna khempeuh
Jesuh in a daisak thei hi. Testimonies for the Church, vol. 5, pp. 471, 472.
Thukhenna tawh kisai-in bang hangin i ading
Jesuh in a nasep kiniamkhiatna, mawh kisikna leh muan ding kisam hiam?
FRIDAY February 25
Ngaihsutbeh ding: Ellen G. White, “Calvary,” pp. 741– 757; “ ‘It
Is Finished,’ “ pp. 758–764, in The Desire of Ages sim in.
Professor Jiri Moskala in Sittel thukhenna tawh
kisai hih bangin hong hilh hi: “ I mawhnate mi khempeuh in amuh dingin Jesuh in
thukhen hi lo hi. A langkhatah Amah in vankhuanuai khempeuh muh dingin Ama
hehpihna le a hong lainatna pulaak masa hi. Amah in mihingte nuntakna buppi
thei-in Pasian tungah ka lungpuakzia, ka ngaihsutna, ka gamtatnate, ka
mainawtna khempeuh a kilangsak hi. Ka mawh ka khialhnate Jesuh in teci pang
ding hi. Ama thukham siangtho palsatnate, ahi zongin ka mawhna tampite kisikin
mawhmaina ka nget ciangin Jesuh in Ama hehpihna tawh a hong khel hi.Amah in “
ka sisan in mawhnei Moskala, amah in kei leh midangte tungah itna hong nei-in
angsung ngaihsun het lo-in amah in kilawm kituakin, amah in ka ta hi; Amah in a
diktat ka nasem hoih ahi hi” ci-in a pulaak hi.Toward a Biblical Theology of
God’s Judgment: A Celebration of the Cross in Seven Phases of Divine Universal
Judgment,” Journal of the Adventist Theological Society 15 (Spring 2004): p.
155.
“Tatkhiatte le mawh nei lo vantungmite in Khrih
singlamteh thu sin ding uh a, la-in a sa ding uh hi. Jesuh maitang panin
khuavak taangin itna a pia khia vangliatna nitang hi ding hi. Kalvary panin
nitang in itna hong pia thukham, leitung le vantung adingin nunna thukham a
kilangsak hi; tua itna in ama nopsak nading zong lo-in Pasian lungtang panin
hong pai itna hi. Kiniamkhiatna le nunneem tawh a kidim Ama nunzia hong lak hi.
Amah in khuavak sungah omin tua khuavak kuamah in a neh zo kei hi.Ellen G.
White, The Desire of Ages, pp. 19, 20.
KIKUP DING DOTNATE:
1.
Mihingte
in a tawntungin biakpiakna a tuamtuamte Pasian tungah pia-in Pasian tung pan
mawhmaina leh hotkhiatna lamen uh hi. Mi kim khat in tua bangin biakpiaknate ah
pumpi gimna tawlna (kigawtna) leh a nunna uh pia khia uh hi. Hih bang
biakpiaknate in Jesuh hong kipiakna le Lai Siangtho hong hilhna siksan lehang
hih bang biakpiakte kisam lo hi. (Dan. 9:27, Heb. 10:18).
2.
Ahi
zongin lamkhat panin biakpiakna in thu-um mi nunn-ah bang dinmun nei hiam?
Jesuh in na singlamteh pua-in ka nung hong zui in” ci-in hongsawlna thu a
khiatna in bang hi ding hiam? (Matt. 16:24), ahih keileh Sawltak Paul in “na
pumpi uh a hing biakpiakna, a siangtho a deihhuai, Pasian santhamcing
biakpiakna-in na pia ta un” a cih ciang bang a gennopna hi ding hiam? (Rom.
12:1)
3.
Jesuh
hong sawlna leh Paul gen thu in bangci bangin kizopna nei hiam?(Matt. 16:24,
Rom. 12:1) le Hebrews 13:15, 16.