MUC

Print Friendly and PDF

Wednesday, December 8, 2021

LESSON 5 January 22–28 JESUH, TAWLDAMA PIAPA

 

LESSON 5         January 22–28

 

JESUH, TAWLDAMA PIAPA

 

 

 

Sabbath Nitak

 

 

Tu kaal sung sim ding: Pian. 15:13–21; Heb. 3:12–11 19; Heb. 4:6– 11; Heb. 4:1, 3, 5, 10; Thkna. 5:12–15; Heb. 4:8–11.

 

 

KAMNGAH: “Tua hi-in Pasian mite adingin tawlngakna a omlai hi. (Hebrews 4:9).

 

Hebrews 1 leh 2 in Jesuh in Pasian in a mite a suaktasakpa leh Ukpa ahihna pulaak hi. Hebrews 3 leh 4 in Jesuh in tawldamna hong pia pa hi, ci-in pulaak hi. Hih bangin a pulaak thu in David tungah kamciam in Pasian in kumpi ding leh galte kiang panin a mite tawlngakna pia hi, cih pulaak hi. (2 Sam. 7:10, 11). Hih tawlngakna in tu-in i ngah thei hi. Jesuh in Pasian ziatlamah a tu hi.

 

Hebrews in tawlngakna leh Sabbath tawlngakna in Pasian neihsa ahihlam pulaak hi.(Heb. 4:1–11). Pasian in hih tawlngakna bawlin Adam leh Eve tungah a pia hi. Sabbath masa penpen tawlngakna in a kicing tawlngakna hi. Pasian in Sabbath tawlngakna zong kamciam pia hi. Bang hang hiam cihleh a mantakin Sabbath tawlngakna in kicinna khempeuh tawh kidim hi.

 

Sabbath tawlngakna in Pasian in i tangsapna khempeuh hong pia hi. Amah in leitung piangsak hi. Singlamteh tung pan hong hotkhiatna hong pia hi, cih a pulaak ihi hi. man takin Sabbath tawlngakna in phawkkikna sangin tangzai zaw hi. A kicing lo hih leitung ah Pasian hong kamciamte a ciam ihi hi.

 

 

SUNDAY                         January 23

Leitangin Tawlngakna Mun

 

 

Pian. 15:13–21 sim in. Pasian in Abraham tungah bang kamciam hiam?

 

___________________________________________________________

 

___________________________________________________________

 

Pasian in saltanna Egypt panin Israelte a hotkhiatlai-in amaute Canaan gamah tunpih ding cih ngimna nei hi. Tua munah amaute a tawlnga hithiat thei ding uh hi.(Pai. 33:14, Josh. 1:13). Canaan in Pasian apu apate uh Abraham piak dingin a piak ahi hi. Bang hang hiam cihleh Abraham in Pasian sapna aw ngai hi. A pianna leitang nusia-in Khapsa Gam a zuan hi. (Pian. 11:31–18 12:4).

 

Pasian in Israelte leitang a piakna-ah a pia mawkmawk hi lo hi. Pasian in amaute Ama kiangah a tunpih nuam hi. (Pai. 19:4). Pasian in amaute in leitangah noptakin om a, Amah tawh kizopna a nei thei dingin ngimna nei hi. Ngawngkai-na om lo-in, amaute in leitung mite tungah khuavak hi ding uh hi. Piansak Sabbath mah bangin Canaan leitangin Pasian hoihna amuh nadign uh deihna hi.

 

Thkna. 12:1–14 in Topa in mite tungah tawlngakna tung ding ahih na uh, amaute in tua leitangah a om mawkmawk idng uh hi lo hi. Amaute in Canaan gam a tun uhteh milim biakna tawh leitang niinsak lo ding uh hi. Amaute in Pasian teel ahihna uh leh amaute lakah teeng ding ahihna thu zong a gen hi.

 

Pai. 20:8–11 leh Thkna.5:12–15 sim in. Sabbath tawlngakna in bang thunihte phawkna hiam?Koi bangin tuate in kizopna nei hiam?

 

___________________________________________________________

 

___________________________________________________________

 

Pasian in Sabbath leh Egypt panin suahtakna tawh kizopna nei ahihlam hong theisak hi. Amah in Irsaelte in piansakna phawk nadingin leh Egypt pan in hotkhiatna phawk nadingin Sabbath ni tawlnga dingin thupia hi. Piansakna leh hotkhiatnate in Sabbath thupiak sungah kihel khin hi. Ei le ei thu tawh a piangtawm ihih loh bangmahin ei le ei tha tawh a kihonkhia thei kuamah omlo hi. Tua nasep in Pasian bek in a sep ahi hi. A thupiak bangin tawlngakna in Ama tungah i kingakna pulaak hi. Nuntak nading bek hi lo-in hotkhiatna dingin ama tungah kinga ihi hi.

 

Sabbath tawlngakna in upna bek tawh hotkhiatna kingah hi, cih vanglian takin a pulaak ihi hi.Koi bangin Sabbath tawlngakna in nuntakna tham lo-in hotkhiatna-ah zongPasian tungah eite kingakna hong theitelsak hiam?

 

 

MONDAY                         January 24

Uploh Manin

 

 

 

Hebrews 3:12–19 sim in. Bang hangin Israel in tawlngakna kamciam sung tung zo lo uh hiam?

 

___________________________________________________________

 

___________________________________________________________

 

A dahhuai thu in Egypt panin suahtakna a ngahte in Pasian in a kamciam Ama tawlngak sung a lut kei uh hi. Israelte in Kadesh- barnea hong tung uh hi hih munin KHAPSA GAM gamgi mun hi. Amaute in upna nei lo uh hi. Gam. 13 leh 14 in Israelte in thukansimte sawl uh a, tuate in Canaan siagen uh hi.(Gam.13:32). Amaute in gam leitang hoihna pulaak uh a, tua gam a teengte in thagolin hatna tawh kidim uh hi. Kulh lianpipi tawh khua sung ki-um hi. Amaute kuamah in zo zo lo ding hi, ci uh hi.

 

Joshua le Caleb in zong tua gam hoihna pulaak uh a, ahi zongin tua gam mite hatna leh kulhpi tawh ki-um a khua thupi ngaihsutin a nei kei uh hi. Pasian in hong ompih ding a, tua gam i luah zo ding hi, ci-in pulaak uh hi. (Gam. 14:7–9). Ahi zongin mipi in Pasian in Egypt mite tungah gimna tungsakin (Pai. 7–12), San Tuipi sungah Pharaoah galkapte a suksiatna amu uh hi. (Pai.14),Vantung panin mana an a nene uh hi (Pai. 16) suang sung panin amaute dawn dingin tui a phulkhiasak hi(Pai. 17), Pasian in amaute tatsat lo-in a ompihna mei tawh a kilangsak hi.(Pai.40:36–38)—amaute in tu-in Pasian muangngam lo uh hi. Na lianpipi mukhin napi-in, Pasian cihtakna lampi tuamtuam tawh amaute tungah kilang hi napi, tu-in Pasian a up lohna uh in lauhuai mahmah hi. (Neh. 9:15–17, Late 106:24–26, 1 Cor. 10:5–10). Pasian in a tate tungah mihing piak theihloh letsongte pia hi. Tua hangin hehpihna leh upna tungtawnin tua thuphate kingah hi. Hebrews 4:2 hong hilhna-ah tua kamciam in Israelte adingin bangmah manlo hi. Bang hang hiam cihleh amaute in upna neite thumanna nei lo uh hi. (Heb. 4:2).

 

Israelte in KHAPSA GAMGI hong tungta uh hi. Mihingte in a kitukalh thute a zak uh ciangin amaute in upna nei lote bangin nungta uh hi. Upna neihna upna neih lohna in kilawh thei hi. Hih thu hangin Hebrews pawlpite in khat le khat kihanthawn (Heb. 3:13), khat le khat tungah itna nei-in na hoih sem ding leh. (Heb. 10:24) Pasian hehpihna tawh kuamah kipelh lo dingin vaikhawk hi (Heb. 12:15).

 

Tu-in zong eite in KHAPSA GAM zuanin khualzinte ihi hi. I tonpihte tungah bang masuan nei i hiam? Bangci bangin thu uppihte upna sungah a zungkha dingin huh ding na hiam? Koi bangin midangte upna a kiamsak thei kampau-na le gamtatnate pelh ding na hiam?

 

 

 

TUESDAY                            January 25

Tuni, Ama aw na zakleh

 

 

Hebrews 4:6–11 sim in. Pasian hong sapna in bang hiam?

 

___________________________________________________________

 

___________________________________________________________

 

Sehnel gam sunga a khangkhiate in Pasian tawlngakna sung lut kha lo uh hi. Amaute in Pasian tungah citak kei taleh Pasian in amaute tungah citak tawntung hi. (2 Tim. 2:13). Tua hi-in Paul in Pasian kamciam in kip tawntung ahihna pulaak kikkik hi.(Heb. 4:1, 6, 9).Paul in Greek laimal “kataleipō” le “poleipō,” zang hi. A khiatna in tua kamciamte paisan khin, kiphawk kha lo cihna hi. David nuntak lai-iin tawlngakna sung lut dingin tamveipi sapna ngah khin uh a, (Heb. 4:6, 7 in Late 95 pulaak) kamciam mu kha nai lo ahih hangin ngah dingin lametna omlai hi, ci-in a hilhna hi.A taktakin piansak akipan tawlngakna a kingah thei ahi hi (Heb. 4:3, 4).

 

Pasian in tu-in tua tawlngak sung tum dingin hong samlai hi. “tuni’ cih thu in naupaai cihna-in a kizang kammal hi. Khapsa gamgi-ah Moses in Pasian tawh thuciam thaksuahsak kikin ‘tuni’ cih kammal a thupina gen phapha hi. (Thkna. 5:3leh Thkna. 4:8, 6:6, 11:2 cihte enkak in) “Tuni “ cih kammal in Pasian in amaute tungah a cihtakna a theihsakna a phawk ding uh deihna nei hi. (Thkna. 11:2–7). “Tuni” cih kammal in Topa tungah cihtak ding khensat hun pulaak hi. (Thkna. 5:1–3). Hih khensat ding sot toto huai lo hi.

 

Tua bang mahin Pasian mite adingin “Tuni’ cih kammal in khensatna i neih hun hi-in hamphat hun zong hi-in lauhuai hun zong hi. Hebrews sungah “tuni” cih thu in Pasian kamciamte a tangtunna zong pulaak hi. Pasian in hih hun thupiakna tawh pan hi.”Tuni-in na pa ka suak zo hi” (Heb.1:5). Jesuh in Pasian kamciamte tangtun nadingin a Ukpa hi (2 Sam. 7:8–16). Tua hi-in Jesuh in hun thak thupha konghonnna leh hamphatna kong hong hi. Jesuh in galte zo hi.(Heb. 2:14–16)Thuciam Thak hong pankhia hi.(Heb. 8–10). Tua hi-in eite in lungmuang takin Pasian kiang i vanaih thei hi.(Heb. 4:14–16, Heb. 10:19–23); ama hong kipiakna hangin lungdamin,, amah i phat thei hi.(Heb. 12:28 Heb. 13:10–16). Tuni cih zolna kammal in i tungah hong citak tawntung Pasian phawkin Ama hong sapna i dawn ciangin, zekai lo-in na khempeuh hong piapah hi.

 

“Tuni-in” Pasian tawh na kizopna-ah bang khensatna nei ding na hiam? “Tuni”’ cih pen ni dang khatah khinto nawn kei in. A beisa hunin na hoih khat sem ding zekaina hangin bang na tuak ngei hiam?

 

 

WEDNESDAY                              January 26

Ama tawlngakna Sungah Lutna

 

 

Hebrews 3:11 leh Hebrews 4:1, 3, 5, 10 sim in. Bangci bangin Pasian

tawlngakna sung lut dingin mihingte ahong sapna ciamteh hiam?

 

_______________________________________________________________

 

___________________________________________________________

 

Pasian in mihingte tawlnga dingin ahong sapna-ah a khawl mawkmawk dingin hong sam lo hi. Ama tawlngakna sungah tum dingin hongs am hi.Lai Siangtho buppi-ah “tawlnga” cih thu in Canaan gam sung daihna a pulaak kammal hi. (Thkana. 3:20).Tua munah Thuciamna singkuang a omna mun hi..(2 Khang. 6:41), ahih keileh Sabbath ni a tun ciangin Israelte in nasepna panin “tawlnga’ uh hi. (Pai. 20:11). Ahi zongin tu-in Topa in Ama tawlngakna sungah tawlnga dingin a mite sam hi.

Hebrews 4:9–11, sim in. Bang sem dingin sapna ngah i hiam?

 

_______________________________________________________________

 

___________________________________________________________

 

Sabbath tawlngakna in Pasian in Ama piansak nasep zo khin hi, cih lungdamna pawi hi.(Pian. 2:1–3, Pai. 20:8–11) ahih keileh hotkhiatna hangin lungdamna hi. (Thkna.5:12–15). Tua bangin Jesuh in vantung biakbukah kumpi a hihna hangin lungdamna leh eite hotkhiatna hangin ama hong piak a kicing amahong kipiakna hangin lungdamna pawi hi.(Heb. 10:12–14). I nuntakna khempeuhah damna a om ciangin Pasian in tawlnga pan hi. Piansakna-ah Pasian in leitung le a sung om khempeuh a bawl khit ciangin tawlnga hi. A nung ciangin Topa in Abraham tungah a kamciam a tangtung khit biakbuk sungah Topa a tawlnga hi. David uk hun sungin gam sung daihna tawh kidim a, gal muang takin a om hi. (1 Kum. 4:21–25, le Pai. 15:18–21; Thkna. 11:24, 2 Sam. 8:1–14 enkak in) Israelte in amau teen nading inn a neih khit uh ciangin Pasian in Ama teen nading inn a nei pan hi.

 

Tawlngakna nunung pen in Pasian in leitung thak hong kamciam a, Kidona Lianpi a bei khit ciangin leitung thak bawl dinga, tua munah eite i tawlnga ding hi. Hebrews in tua mun pen “ Pasian khuapi, Pasian bawlsa hi ding hi,” ci hi.(Heb. 11:10) tua mun in vantung inn hi ding hi. (Heb. 11:14–16). Tua mun in leitung piancilin Pasian in mihingte tungah hong piak vangliatna leh minphatna leh uknate I ngahkik ding hi.(Heb. 2:5–8, Heb. 12:28). Tua in Ama tawlngakna hi ding hi. Tua mun in kicinna leh daihna mun hi bek lo ding a, Sabbath tawlngakna zong hi ding hi. Tua gam in van thak le lei thak hi ding a, Pasian tokhom aomna mun zong hi ding hi.

 

Koi bangin Topa tawlngakna sung tum thei ding i hiam? Tua in koi bangin gamtatna tawh hi lo-in, Khrih sungah hotkhiatna-ahkhamuangin upna tawh tawlnga ding i hiam?

 

 

THURSDAY                       January 27

Piansak Thakna Ciamkha

 

 

Pai.20:8–11, Thkna. 5:12–15, le Hebrews 4:8–11enkak in. Sabbath

tawlngakna tawh bang kilamdannate na mu hiam?

 

___________________________________________________________

 

___________________________________________________________

 

I gensa bangin Paikhiatna leh Thuhilhkikna in a beisa thute enkik ding hong sawl hi. Tuate in Pasian piansakna leh hotkhiatna thu hangin zawhna Topa tungah lungdamna lahna-in Sabbath tawlnga ding hong hanthawn hi. Ahi zongin Hebrews 4:9– 11, in hong pai ding hun lamen dingin hongsam hi. Tua in Pasian in mailam hunah Sabbath tawlngakna hong bawlkholhsak hi, cih hong hilh hi. Tua in Sabbath tawlngakna muhthakna khat hong guan hi.

Sabbath tawlngakna in a beisa huna Pasian gualzawhna hong phawksak bek tham lo-in mailam huna Pasian kamciamte hangin lungdam lahna zong kihel hi. Mailam tawh kisai Sabbath tawlngakna in a beisa hun in zong a om hi-in kimangngilh kha den hi. Mawhna hong om khit ciangin Messiah tungtawnin Pasian in vangliatna tawh kidim a thak piansakna nei ding hi ciih hong hilh hi. Ama hotkhiatna hangin Sabbath tawlngakna tungtawnin lungdamna pulaak dingin hong sawl hi. Bang hang hiam cihleh Sabbath a thak piansakna sungah hotkhiat kicinna hi ding hi. Sabbath tawlngakna in kicinna om lo leitung panin vantung lametna hi.

 

Hih thu in Jew ngeina sungah kician takin pulaak hi. “Life of Adam and Eve,” The Old Testament Pseudepigrapha, by James H. Charlesworth, p. 18, sungah 100 B.C. leh A.D. 200 kikal sungah kikaikhawm thute a pulaakna-ah: “Ni sagih ni in thawhkikna limciinna ni hi; A hong tung ding hun a tawlngakna pulaak hi.” A dang nidang lai Jewte thu kigelhna khatah: A hong tung dign hun in a tawntung a Sabbath tawlngak ni hi ding hi” ci hi. Jacob Neusner, The Mishnah, a New Translation (New Haven: Yale University Press, 1988), p. 873. Tua khit ciangin Othiot of Rabbi Akiba genna-ah “ Siangtho Pa mai-ah Israel in leitung UKPA in thupha ngah in. Ama thupiak zui lehang thaman bang I ngah ding hiam? a dawnkikna-ah: ahong tung ding leitunga ngah ding uh hi.” Tua ni in bang tawh kibang ding hiam hong lak in, ci-in a nget uh leh amah in Sabbath a lak hi.” Theodore Friedman, “The Sabbath Anticipation of Redemption,” Judaism: A Quarterly Journal, vol. 16, pp. 443, 444.

 

Sabbath in lungdam kipahna, nuamna, lungdamkoh ni ding hi. Sabbath i tawlngak ciangin Pasian kamciamte a um, ama hong piak khong hehpihna a sang ihihlam apulaak ihi hi. Sabbath tawlngakna in a nungta upna leh lawpna hi. Gamtatna sepna tawh kizomin Sabbath in Jesuh hehpihna sung upna tawh hotkhiatna kingahna a pulaak ahi hi.

 

Koi bangin Sabbath tawlngakna in gamtatna tawh hi lo, upna tawh hotkhiatna kingah hi, cih na theihtelna pulaak hiam? Koi bangin Sabbath tawlngak in hehpihna tawh hotna kingah ahihlam pulaak hiam?

 

 

FRIDAY                  January 28

Ngaihsutbeh ding: Paul in Hebrews sungah Sabbath tawlngakna a pulaakna-ah Sunday ni hi lo hi, cih thu in thupi hi. Sabbbath in hehpihna tawh hotkhiatna hong kipia hi, cih a pulaak hi. Sabbath tawlngakna in Sabbath ni nopsakna leh thu-um mi khempeuh in a zuih ding uh ahihna hong hilh hi. Kum zalom zanih akipan pawl sungah kikhelna lianpi hong om hi. Hotkhiat ngahna limciinna Sabbath tawlngakna kihemkhia hi. Jew biakna, thuciam lui hi, ci-in pelh ding thu hong gingkhia hi. Sabbath tawlngakna in Judaism zuihna tawh kikimin kingaihsun hi. Gentehna-in Ignatius of Antioch ( A.D. 110) a genna-ah: “Thupiak lui bangin a nungtate in lametna thak amu uh hi.Amaute in Sabbath- Topa ni in tawlnga nawn lo-in Khrih sihna pan a thawhkik ni-in tawlnga zaw uh hi” ci hi. Jacques B. Doukhan, Israel and the 20 Church: Two Voices for the Same God (Peabody, MA: Hendrickson Publishers, 2002), p.

 

42.          Tua bangmahin Marcion thupiak in Sabbath ni antang uh hi. Jewte leh amau Pasian nawlkhinna lim hi. Victorinus in Jewte Sabbath ni tawlnga nuam nawn lo hi.( Israel and the Church, 41–45).

 

Hehpihna tawh hotkhiatna kingah hi, cih a pulaak Sabbath tawlngak theihtelna Khrih pawlpi sungah hong kiam semsem hi. “Khrih sunga nunna in tawlngakna tawh kidim nunna hi. Nopsakna hi thei ding a, tua sangin a lian zaw daihna tawh kidim muanna hong guan hi. Na lametna in nangma sung hi lo-in Khrih sungah lametna nei hi. Na thaneemna in Ama hatna tawh kigawm ding a, nang thutheih lohna in Ama pilna tawh kigawm ding hi. Na thaneemna in Ama tha tawh kigawm ding hi. Tua hi-in nang le nang a kimuang na hi kei ding a, na ngaihsutna in nangma deihna tungah kinga lo ding hi; ahi zongin Khrih tungah a kinga ding hi. Ama itna na mitsuan ding a, Ama hoihna, kicinna leh a zia le tong ah na kinga ding hi. Khrih in ama deihna nialin Amah mah hong kiniamsak tawm a, Khrih sianthona le paubaanlohna, tehpih omlo ama itna na ngaihsutsut ding thute hi.”Ellen G. White, Steps to Christ, pp. 70, 71.

 

 

Kikup ding Dotnate

 

1.      Sabbath tawlngakna leh upna tawh diktanna kizopna in bang hiam?

 

2.    A mantakin Sabbath tawlngakna leh Sabbath tawlngakna tawh dikna ngah ding hanciamna bang kilamdang hiam? Koi bangin a kilamdanna thei bek tham lo-in i nuntakna-ah Sabbath tawlngak in kilamdanna hong pia thei ding hiam?

To get the latest update of me and my works

>> <<