Thuhilhkikna
Sung Tulai Thuman
Tangthu khat in hih bangin gen hi: Kumpi Josiah in Jerusalem (640-609 B.C.) ah kumpi semin a om sungin biakbukah nasem mi khat hiam khat in, laibu khat mu-in, amah in Kumpi Josiah mai-ah tua laibu a sim hi. “Tu-in kumpipa in thukham laibu sunga thute a zak ciangin a dahna hangin a puante a balkek hi (2 Kum. 22:11). Bang hang hi ding hiam? Bang hang hiam cihleh kumpipa in amah leh a mipihte in laibu sunga kigelh thute zui lo ahihlam thei hi.
Tua
ciangin, tua laibu – Thuciamna Laibu, (2 Kum. 23:2), siksanin Josiah in a lian
mahmah kipuahphatna khat hong kipan hi. Tua
kipuahphatna thu 2 Kum. 23 sungah kimu ciamteh hi.
Kumpipa
leh a gam tungah huzaap lianpi nei laibu in bang laibu hiam? Thuhilhkikna hi
ding hi, ci-in kiciamteh hi. Tu quarter bup sung hih thu i sin ding hi.
Moses
Laibu a nunung pen leh a bu nga-na – Thuhilhkikna in Latin kamin deuteronomium
kici-in a khiatna in ‘a nihna thukham” cihna hi. A tomin anuai-a bangin
kipulaak thei hi.
Egypt
nusia-in paikhia uh a, Sinai –ah Topa tawh thuciam a bawl uh hi. Israelte in Canaan zuanin paisuak
pah lo uh a, sehnel gam sungah kum 40 khualzin phot uh hi. Kum 40 a cin khit
ciangin Hebrews mite in a tawpna-ah Kamciam Gam valut thei uh hi. Hih hun
sungin Moses in amaute tungah thuhilhna tampi nei hi. Tua thuhilhnate thuguipi
in a tawpna-ah “note in tu-in Kamciam
Gam sung a teeng ding na hi ta uh hi. Topa in note adingin a sep na khempeuh na
mangngilh kei ding uh hi. Tu-in Topa in note tung pan a hong kalh thute na
phawk ding uh hi. Na lungsim khempeuh uh leh na nuntakna khempeuh uh tawh Topa
na it ding uh hi. Amah na itna uh Ama thukhamte, thuciamna bangin na nuntakna
uh in a pulaak hi.
Thuciamna
a thupi-na thupi bawl nadiingin Moses in mite tungah Thukham Sawmte a pulaak
kikkik hi. Tua thuciam in amaute adingin thukhun bulpi hi-in, a pu a pate uh
tawh bawl thuciam ahih hangin, tu-in
Canaan gamgi a tun uh ciangin thuciam a bawlkik hi.
Tua
hi-in i dot theih ding thu khat in Israelte in Kamciam Gam- Canaan lut ding
hita-in gamgi-ah Topa tawh a thuciam uh in, tuhunin eite in zong Kamciam Gam
zuanin i khualzinn-ah amau tuahkhak thute i tuak hiam?
Tua
hi-in tu quarter bup sung i thusin ding in Thuhilhkikna sunga tulai thuman cih
thu hi. Tua thu in bang thu hi ding hiam? tulai thuman i cih ciangin thuciam mite tungah Pasian kammalte hi.
Tu
quarter sungin Thuhilhkikna sunga thulu-pite – tawntung thuciamna, thukham leh
hehpihna, Pasian it ding leh vengte it ding thupiak hi. A diakdiakin koi bangin
Thuhilhkikna in Pasian hong itna hong lak a, a lian mahmah Ama hong itna
kimuhna singlamteh tunga Jesuh sihna leh sihna pan a thawhkikna thu hi.
Gamlak
a pawlpi leh tuhun pawlpi in ngei-na, hun leh mun kibatlohna tampi nei hi. Ahi
zongin amau tawh kilamdanna sangin amau tawh i kibatna tam zaw kha ding hi.
Gentehna-in hih thu ngaihsun in:” En un, note in a luah dingin na lutna
uh gam sungah na zuih dingun Topa ka Pasian in kei hong thupiak bangin
thukhamte le ngeina kipte kong hilh khinzo hi. 6Tuate zui unla, sem un; bang
hang hiam cih leh hih thukhamte khempeuh a zak uh ciangin, ‘Hih minam liante
pen a pil thuthei taktak hi,’ a ci ding uh mite’ muhna-ah hih thu pen nomau’
pilna le nomau’ theihna hi ding hi” (Thkna. 4:5, 6).
Minamte
mai-ah amaute in thukhamte a nuntakpih uh ciangin amau adingin pilna leh
theihtelna ngahna suak hi lo hiam? Tuhunin zong tua mah hi lo hiam? Hih thu a
kipan Thuhilhkikna Bu hong hilh a dangdang thute zong i kikum ding hi.
LESSON 1
Sep 25–Oct 1
THUHILHKIKNA
BU-AH THU MAKAI
Sabbath Nitak
Tu kaal Sung Sim ding: Isa. 14:12–14, Ezek. 28:12–17, Pian.
3:1–7; 12:1–3, Sawl. 7:20–36, Pai. 19:4–8.
KAMNGAH: “Pasian pen ki-itna ahih manin itna a
nei lo mite in Pasian thei lo uh hi” (1 John 4:8).
Thuhilhkikna
Bu in bangmah om lo mun panin a hong piangkhia-tawm hi lo hi. Thu khat peuhpeuh
in thu-nung thu-ma a neih mah bangin Thuhilhkikna Bu in zong thu-nung thu-ma
nei hi. Tua thu-nung thu-ma thute in thupi a, Thuhilhkikna Bu sunga thute leh
tua thute mungtup thute i tel nadingin hong huh thei hi.
Tua
hun ma-in thupiang tampi – amau tuahkhak thute a hong hilh uh hi; Thuhilhkikna
Bu bek hi lo-in leitung huamin thupiangte leh tua bang thupiangte thu-nung
thu-mate zong hong hilh hi. Huih dal dinga kikoih mawtaw mai-a maan
(windshield) nasep leh a mungtup in mawtaw buppi nasepzia kihel lo-in telhak
ding hi. Tua bang mahin Thuhilhkikna Bu a thu-nung thu-ma tungtawn bekin
Thuhilhkikna leh ama hong hilh tulai thuman a hong hilh thute i tel thei ding
hi.
Russian
mi Leo Tolstoy laibu “War and Peace” in laimai 1,500 val hi-in mi khat in hih
laibu a sim nithum sungin a zo hi. Hih laibu in bang thu tawh kisai laibu hiam,
ci-in a kidot ciangin, tua laisimpa in, “Russia thu kigelhna laibu hi,” ci-in
dawng hi.
Kum
tul tampi sunga thupiang kaal khat sungin sin ding cih pen den lai i pulaak
laimai 1500 a pha laibu khat nisim sungi a simkhin pa tawh kibang hi. Ahi
zongin a kidawk zaw deuh thu guipite i sinna tungtawnin Thuhilhkikna hong
hilhnop thute a hoih penin i theitel veve ding hi. Hih laibu sungah ‘Tulai
Thuman” hong hilh hi.
SUNDAY September 26
Itna, Mi itna Ngah Mi Love, to be Loved
1
John 4:8 sungah Pasian in itna hi, cih in kammal a tel baih kammal hi. Ahi zongin a hong hilhnop thu in thuthuk, thu zai mahmah khat hi-in, a
cihnopna leh a deihna thute mihing in themno khat bek a thei hi. John gen thu
in “Pasian in it hi,” ahih keileh Pasian in itna kilangsak hi” ahih keileh Pasian
pen itna kilatna hi, a ci hi lo-in, Pasian in itna hi, ci hi. Pasian in Pasian ahihna itna bek hi lo hi.
Silesa tawh kidim mi mawh mi ihih mah bangin Pasian in itna hi, cih thu i
telkhin zo kei hi.
Ahi
zongin Pasian in itna hi, cih thu in lungdamna thu hi, cih pen i telthei hi.
Pasian in itna hi, cih hi lo-in ‘Pasian
in muhdahna hi,’ ‘Pasian in phu la hi,’
ahih keileh Pasian in phamawhsak nei lo
hi’ cih bangin Ama thu hong kilang hileh Ama thu i muhna in lunghimawhna
tawh kidim ding hi.
“Pasian
in itna hi,” cih thuman in Pasian ukna tawh kisai theihtelna hong guan hi; Amah
in na khempeuh tungah a ukzia in itna kilangsak hi. Itna in vankhuanuai
khempeuhah kizel hi; leitung hupna sangin vanglian zaw hi. Pasian in eite hong it hi; tua hi-a eite in zong Amah i itkik ding a hong deih hi (Thkna.
6:5, Mark 12:30).
Itna
i gen ciangin suakta takin it ding ahi hi. Pasian in zawhthawhna tawh a it
dingin hong sawl hi. Zawhthawhna tawh kisawl itna in itna taktak hi nawn lo hi.
Tua hi-in Pasian in a bawlsa nuntakna nei khempeuh in itna nei thei ding, a it
thei dingin a hong bawl hi; Amah itkik lohna in lauhuai ahihna zong om hi.
Kimkhat in Amah itkikna nei lo ahih manun i theihsa mah bangin sia leh pha
kido-na hong piang hi.
Bang
hangin a nuai-a Lai Siangtho munte in deihtel theihna kihel lo itna in lauhuai
hiam? (Isa. 14:12–14, Ezek. 28:12–17, Mang. 12:7).
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Lucifer
in kicinna khempeuh tawh Pasian piansak hi napi ama sungah mawhna kimu hi.
Mawhna tawh kipiangsak khawm hi lo hi (Ezekiel 28:15). Pasian in Luficer sungah
it theihna koih a, suahta takin deihtel theihna kipia-in ama deihtelna bangin
gamtat theihna zong a ngah hi. Hoihna khempeuh, suangmanpha khempeuh tawh
kizeemin hoihna nei hi mah taleh hih Lucifer in deih behbehna lungsim nei hi.
Huaiham semsemin vantungah kido-na a piangsak hi.
Mun
khatkhatah nangma sawl bangbang a sem dingin set uilim (robot) bawl uh a, a
kisawl bangbang sem hi. Na sawl loh buang bangmah dang sem lo hi. Tua bang tawh
kizopna in mannei kizopna ahi ding hiam? Pasian in eite hong it a, bang hangin
Amah i it kik ding deih hi ding hiam?
MONDAY September
27
Mawhna Leh Tuicin
Sangnaupangte
in Isaac Newton lu tung a kia apple singah thu za ngei ding h. Newton in leitung in hupna nei ahihlam mukhia
hi. A lu tungah apple kia leh kia lo a thupi masa hi lo-in Newton in leitung in
hupna nei hi, ci-in a pulaak khiatna-ah, tua singgah a kia-sak thei hupna
vangliatna in kha in leitung a kimvotna, leitung in ni kimkotin a omna intua
hupna thahatna hang hi, cih amuh khiat thu hi. (Newton in leitung hupna nei hi,
ci-in amu khia hi lo hi; a tuk ngei khat in leitung in hupna nei ahihlam a thei
hi).
Hih
thu in thupi hi; bang hang hiam cihleh kum tul tampi sung mihingte in vantung a
uk hatna leh leitung a uk hatna in a tuamtuak hi, ci uh hi. Hih upna in upna
man lo ahihlam Newton in lakkhia hi.
Newton
muhkhiat thu in leitung nate tawh kisai thu hi mah taleh mihingte tatzia tawh
kisai thupiakte in zong hih tua thu tungah kingah hi. Suahtakna, itna sungah
suahtakna om a, hih suahtakna in Lucifer kiatna hong suak hi; ama deihtelna in
vantungah langpanna hong kipan a mihingte zong ama langpanna sung a hong tunpih
hi.
Pian.
2:16, 17; 3:1–7 sim in. Koi bangin hihte in kicinna tawh kidim mihing, kicinna
leitung in a kicing Pasian piansak ahihna leh suahtakna in itna sung pan hong
piangkhia ahihna pulaak hiam?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Mawhna hong om khit ciangin nate in hoih lohna panin sia semsem hi. A tawpna-ah “mihing ngaihsutna khempeuh in siatna tawh kidim hi, ci hi (Pian. 6:5). Mihing ngaihsutna in siatna tawh kidim ahihmanin ama gamtatnate in zong siatna tawh kidim hi. Mi khempeuh in siatna tawh kidim ahih manin Pasian in tuicin tawh leitung a susia hi. Tua panin a nihvei-nai piansakna khat hong kipan hi. Ahi zongin Babel tausang (Pian. 11:1–9) thupiangah, mihing in Pasia to a, langpan hong kipankik uh hi. “Tausang a kizawh dektak ciangin a kizosa mun pawlkhatah a lamte omsak uh hi; inn dei kimkhatte a hoih theithei leh etlawm theithei-in zem uh a, pasiante biakna mun a suaksak uh hi. Mihingte in lawhcing a kisakpian uh ciangin kipaak uh hi; amau ngun leh kham tawh kibawl pasiante pahtawi-na uh a, vantung leh leitung a UK PA a langpan uh hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 119. Tua hi-in amaute kampau kitukalhna tawh Pasian in leitung mun tuamtuamah a khenthaang hi.
Tu
ni a na ngaihsutnate khempeuh ciamteh in. Na lungsim in bang dinmunah om cih na
mu thei hiam?
TUESDAY September
28
Abram tungah Sapna
Abram
(a nungciangin Abraham) khanggui in Babel panin mite kithehthang khit uh
ciangin Pian.11 sungah kigelh hi.
Pian.
12:1–3 sungah Pasian in Abram a sapna thu kimu hi. Singlamteh khit, Jesuh hong
sih khit, lungdamna thu kizelhna hun, tu-in Abram sapna ngah thu ngaihsun kik
lehang koi bangin Pasian in Abram tungtawnin a sep ding thu na theitel hiam?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Kum
zalom tampi khit ciangin sawltak Paul in, Galatia pawlpi a om thuman langpang
mite tawh a kimuhkhakna-ah Paul in
Abraham tungah sapna thu pulaakin, khang tawntung adingin Pasian geelna –
lungdamna thu a pulaak hi. “Tua hi-in upna sunga a nungta mi in Pasian
suanlekhak taktak hi.” Upna tawh Gentile mi in diktanna a ngah ding uh hi, cih
Pasian in mukhol a, hih thu in Abraham tungah kihilh lungdamna thu hi; “Nangma
tungtawnin minamte in thupha ngah minam a suak ding uh hi.” Abraham in a upna
tawh thupha a ngah mah bangin a um mi khempeuh in Abraham tawh kibangin thupha
ngah uh hi.” (Gal. 3:7–9).
Abraham
in Pasian sapna a ngah masak a kipulaakna in Piancil 12 sungah kimu thei
hi. Ama suanlekhakte tangthu Piancil bu
sungah kiciamteh hi. Tua khangguite sungah a hoih lo khanggui a kipan kamciam a
tangtunna khanggui dongin kiciamteh hi. Tua sungah Moses a sapna thu zong kihel
hi.
Sawl.
7:20–36 sim in. Upna hangin thahna thuak
Stephen in Moses leh Egypt panin
Paikhiatna thu a pulaak hi. Koi bangin Pasian in Abraham tungah a kamciam piak
masak pulaak hiam?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Siatna,
thuman theihlohna, Pasian thusim lohna tawh kidim mite lak panin Pasian in Ama
miding, A mite, Abraham suanlekhakte Egypt panin a samkhia hi. Amaute in thuman
kemcing ding uh hi banah, Yahweh thu a thei mite hi bek lo-in, hotkhiatna lampi
thei banah tua a theih thute leitung mun tuamtuamah kizelsak dingin sapna a
ngah uh hi.
Tu-in
koi bangin ei Seventh-day Adventist khat in leitung mite tawh kizopna nei i
hiam? Cihnopna-ah nidang Israel mite tawh kibatna bang nei i hiam? A thupi-in
ah amaute mah bangin eite tungah zong mimal khat ciat adingin bang masuan a
hong kipia hiam?
WEDNESDAY September 29
Sinai-a Thuciam
Egypt
panin Paikhiat nadingin a piang thute – kongkhakpi tungah si kitaatna, San
Tuipi kantanna cihte in a lamdang thupiang hi lo hiam? Tua bang a phu-kha
mite’n tua thute a mangngilh thei ding uh hiam? Egypt gam sung ta upa khempeuh
sihna a kipan tuip sunga galkap a si khempeuhte in Pasian thukhenna mantakin a
thuak ding uh hi) Topa in gensa mah bangin “Egypt mite tungah ka bawlna le
muvanlai in a kha tawh a note a puak bangin note hong pua-in keima kiangah kong
paipihna na mu khin hi” ci hi” (Pai. 19:4).
Bang
hangin Topa in tua bangin a lamdangtakin amaute honkhia hi ding hiam? Minam
khat sung panin minam khat samkhia hi ding hiam? Amaute tungah thugenpa in
Moses mah a hiam? Ahih keileh Topa in minamte lak panin Ama minam ding khat a
suak dingin hanciamin nasem a hiam? Tua ahih kei leh, Topa na Pasian un Egypt
gam sungah note a dingin na muhna uhah a bawlte khempeuh tawh a kibangin,
ze-etna, lim, nalamdang, gal, a vanglian le a thahatna le a lauhuai mahmah tawh
pasian dang khat peuhpeuh in ama mite a dingin minamdang khat sung pan minam
khat a va lak ding hanciam ngam ngei ahi hiam? (Thkna. 4:34)’?
Pai.19:4–8
sim in. Bang hangin Topa in a mite Egypt panin samkhia hi ding hiam?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Pasian
in tua bangin a samkhiat in thuthukpi hi lo hi. Pasian in amaute samkhia hi;
amaute in Abraham, Isaac, and Jacob suanlekhakte ahi uh hi. Hih mite tungtawnin
Topa in A thuciam kipsakin amaute in minam khempeuhte tungah a manpha Ama neihsa
dingin a koih hi. Bang hang hiam cihleh leitung in Keima aa hi (Pai. 19:5). Hih
kizopna in thuciamna-ah a bulpi hi.
Hih
‘ a tuam vilvel manphatna’ (segullah), a kitelkhial-baih hi. Tua bangin amaute
manphatna ahang in amau hoihna leh amau sianthona, amau dikna hang hi peuhmah
lo hi. Tua bangin a tuam vilvelin a manphatna uh ahang in Pasian hehpihna in
amaute mi manpha suaksak hi-in, alamdang thumanpha amaute a piakna hang hi-in,
tua thuman sungah amaute a kalsuan ding uh hi. Amaute in siampi nam suakin leitung khempeuhah
akizel ding uh hi. Tua ciangin Pasian in amaute tungah
thukhun tawh kibawl thuciam,( hih thuciam in amau nopsak nading bulphuh hi),
Thukham Sawmte (Pai. 20) pia-in, tua ciangin Pasian in tua thuciam thu lut
kipsak hi. Meihalna tau tungah sisan thehna biakpiakna tawh a thak biakpiakna
hong kipan a, Moses in thuciamna laizial la-in mipi khempeuh in a zak dingin
tua thuciam a simkhia hi (Pai. 24:7). Mipi in tua thuciam ka zui ding uh hi,
ci-in a pulaak uh hi. “Moses in mipite
tungah thukham sung thute a gen khit ciangin, amah in sisan la-in laizial
tungah leh mipi tungah sisan thehna nei-in “ Hih in Topa hong piak sisan tawh thuciamna
hi,” ci-in a pulaak hi” (Heb. 9:19, 20). Sisan in bang limcinna nei hiam? Bang
hangin tuni dongin sisan in thupi hiam?
THURSDAY September 30
Upna pan Pukna leh Gimthuakna
“Topa gen thu khempeuh kote in ka zui ding uh
hi” (Pai. 19:8; 24:3; 24:7). Mipite in amau kamciam bangin kalsuan ding
ngaihsun uh hi mah taleh, Lai Siangtho sung i et ciangin, a kamciam bangun
gamta lo uh hi. Amaute in teltuam mi hi-in Topa thuciam sungah amau deihtelna
tawh a lut uh hi mah napi, amau kamciam a tangtun kei uh hi.
Israelte
adingin thuciamna-ah a thupi bang thu om hiam? (Pai. 19:4, 5).
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Pasian
thupiakte mang ding, Ama thupiakte zui ding cih thute in thukham zuihna tawh
Pasian maipha ngah ding hanciamna hi lo hi ( Matt. 7:24–27; John 14:15; James
2:20; Rom 6:11, 12), tua hi mah taleh Israelte in amau kamciam bangin a nungta
kei uh hi.
A
patcil a kipan Sinai mual mah panin amaute in Topa thupiak bangin lampial kipan
pah uh hi (Pai. 32:1–6). Amaute thuman lohnate Pasian in a awlmawh lo hi lo
hi; manlang takin Kamciam Gam sung lut
pah lo uh hi; sehnel gamah kum 40 sung zin kawikawi uh hi.
Gam.
14:28–35 sim in. Topa in sawlna nial uh a, Amah a muanlohna hangin amaute
tungah bang gimna tung hiam? ___________________________________________________________
___________________________________________________________
Tuhun
mah bangin amaute in zong thumanlohna tawh kidim uh hi; langpanna bek hi lo-in
Pasian in a gen thute a muang zo kei uh hi. Israelte gitlohhuai penpen in Pasian
mahmah amaute tungah kilang a, “Egypt le gamlakah ka hihsa ka vangliatna le ka
limte mu khin napi-in sawmvei kei hong ze-etin keima aw a ngai kei uh hi” (Gam.14:22).
Amuh uh thute, a tuahkhak uh tampi om
khin hi taleh, amaute in Topa thu man ding nial veve uh hi; Topa in zawhna pia
ding kamciam pia khin hi taleh, tua kamciam a muang kei uh hi (Gam. 13, 14).
A
tunga i gen thute ngaihsun in: Pasian Kammal i muanlahna hangin a thu manlohna
hong piang pahpah hi lo hiam? Bang hangin hih pen man hiam? Koi bangin Pasian
sungah muanna nei zaw thei ding i hiam?
FRIDAY October
1
Ngaihsutbeh Ding: Kidona lianpi sung
thu bulpi – Pasian in itna hi cih thu a thuk zaw-in i tel nadingin John
Peckham’s Theodicy of Love: Cosmic Conflict and the Problem of Evil (Grand Rapids,
MI: Baker Academic, 2018) sim in. Hih laibu pen pawl dang khatte laibu bawlna
panin a kihawmkhia laibu minthang khat hi; Lai Siangtho sung kidona lianpi
limtak a pulaak laibu hi.
“A tomin ka genna-ah Pasian itna in
vankhuanuai khempeuh in a buaipih a bulpi hi. Pasian in itna tawh kidim ahihna
leitungah siatna om ding phalna in kilangsak hi. Na khempeuh in Ama bawlsa
hi-in mite tungah deihtel theihna ahong pia hi. Tua deihtel theihna hangin
mihing in siatna sung a tung hi; hih leitung in Satan ukna sungah om hi ahih
manin Pasian in mihingte tawh ahong
kizopn nadingin lampi hong bawl a, mihingte tawh thuciam ahong bawl hi. Tua
thuciamte tungtawnin siatna lak panin
Pasian leh mihing in kizopna nei thei hi.”John C. Peckham, Theodicy of
Love: Cosmic Conflict and the Problem of Evil (Grand Rapids, MI: Baker
Academic, 2018), p. 4.
“Israelte in kum sawmli khit ciangin
Canaan gam sung lut thei pan ding uh hi, cih thu in Moses, Aaron, Caleb leh
Joshua a lungsim uh na mahmah ding hi;
ahi zongin amaute in phunphun lo uh hi; Pasian cih bangbang mangpah uh hi. Ahi
zongin a lungkim lo Israel mi kimkhat in Pasian makaihna lungkim lo-in Amah
phunsan uh a, Egypt zuankik dingin a lunggulh uh hi. Pasian in amaute thupha
pia hi taleh a tuah uh hamsatnate hangin kapna leh dahna tawh a kidim uh hi.
Amaute phunciak nading thu bangmah om het lo hi; tu-in amaute in gimna a thuak
dingin Pasian in a phal hi. A mawhnate uh kisikin mawhna hangin dah uh hileh
Pasian in tua bang gimna a thuaksak kei ding hi; ahi zongin amaute in thukhenna
thuakin dahna tawh a kidim uh hi; amaute dahna in mawhna a kisiknop lohna hang
hi zaw hi; a thuak ding thukhenna tawh a
kipelh thei kei uh hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 392.
Kikup Ding Dotnate
1. Deihtel theihna leh itna thu kikum un. Bang hangin itna a
om theih nadingin piakkhong kisam hi ding hiam?
Leitung gimnate hangin mi kimkhat in itna in mannei lo hi, ci uh hi. Hih
thu bang na ci ngaihsut hiam?
2. Thumanna in Lai Siangtho thu bulpi hi; tua ahih leh
gamtatna tawh dikna ngah ding hanciamna cih thu in koi bang hi ding hiam? Pasian
tungah citakna leh Ama Kammal leh A thukhamte tungah cihtakna kisam hi napi
bang thute in gamtatna tawh dikna ngah ding hanciamna lampi suaksak kha thei
hiam?
3. Tuesday ni a thusinna-ah nidang Israelte leh tuhun Seventh-day
Adventist pawlpi dinmun etkakna ngaihsun in. Kibatna bang na mu hiam? Bang
hangin amau khialhna sung i tun khak loh nadingin kidop kul hiam?