Lesson 8 November 13–19
NUNTAKNA
TEEL UN
Sabbath Nitak
Tu kaal sung sim ding: Pian. 2:8, 9; Rom. 6:23; 1 John 5:12; Thkna.
30:1–20; Rom. 10:6–10; Thkna. 4:19; Mang.14:6–12.
KAMNGAH: Tuni-in note’ langkhatah teci a pang dingin vantung le leitung ka sam a, note’ mai-ah na teel dingun nuntakna le sihna, thupha le samsiatna ka koih hi. Tua ahih ciangin note le na suanlekhakte uh na hintheih nadingun nuntakna teel un” (Thuhilhkikna 30:19).
Kum
22 a pha pan nungak khat in natna gil mahmah – khuak sabawk hangin gim mahmah
hi. Hih bang thute in thu hoih hi lo hi. Leitung pilna, van leh nate in khang
mahmah taleh nuntakna a huu thei bangmah a om kei hi. Ahi zongin hih nungak
Sandy in si nuam nai lo hi. Tua hi-in amah in geelna khat nei hi. A sih khit
ciangin a lutang pen a vot mahmahna mun khatah koih a, nitrogen ngahsak ding,
tua hileh a khuak sung cell hingkik dingin lamen hi. Tua bangin leitung pilna
hong khang semsemin cell site hingkiksakin kum 100, kum 1000 sungin computer
tawh kizomto-in a tawntungin nungta dingin kilamen hi. Hi mah hi, Sandy in
tawntungin nungta thei mah hi. Ahi zongin a lametna a koihna mun manlo hi.
Sandy
mah bangin mi tampi in nungta nuam hi. Leitung nate tungah lametna i koihleh
tawntung nunna tawh a kigamla ihi ding hi.
Tu
kaal sung i kikup ding thu in Thuhilhkikna sung nuntakna teel ding thupiakna,
Pasian, nunna a Piapa, nunna a Kempa in i nun nadingin tawntung nunna hong pia
hi.
SUNDAY November 14
Nuntakna Singkung
Leitungah
i pianna in thu i nget hi lo hi. Koi mun, bang hunin suak ding a kipan
leitungah i nuntak ding eite teel hi lo hi. I nu i pate zong i teel hi lo hi.
Tua
bang mahin Adam leh Eve in zong amau teelna tawh a piang uh hi lo hi. Pasian in
singteh khat a piansak mah bangin mihing a piansakna-ah zong mihing khensatna
tawh hong piangsak hi lo hi. Piansak na dangdangte leh amoeba bang lo-in mihing
in leitungah hinna nei khat hi bek lo hi; Pasian limsuunin a hong kipiangsak
hi-in thu ngaihsut theihna nei hi.
Ahi
zongin Pasian limsuunin a hong kibawlna-ah eite teel hi lo hi. Pasian hong piak
in nuntak theihna hi-in, Ama sungah tawntung nunna nei dingin i teel thei hi.
Bang hang hiam cihleh Jesuh leh singlamteh tunga Ama sihna hangin tawntung
nunna a nei ihi hi.
Piam.
2:8, 9, 15–17; 3:22, 23 sim in. Pasian in Adam tungah nunna tawh kisai, bang
deihtel theihna nihte kipia hiam?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
“Eden
huan hoih sungah nunna singkung om a, a gahte in nuntak tawntungna a pia thei
hi. Adam in Pasian tungah citak denden hileh nunna singkung gah ne-in a nungta
suak tawntung thei hi.Ahi zongin mawh ahih manin nuntakna singkung kiang a pai ding kiphal nawn lo hi; amah in
sihna sung tungta hi. Pasian thukhenna in: “ Leivui tawh hong kibawl ahih manin
leivui na suakkik ding hi; nunna bei-na hi.” Ellen G. White, The Great
Controversy, pp. 532, 533.
Tua
hi-in a kipatcil a kipan Lai Siangtho in lampi nih panin khat i teel ding hong
kipia hi; mihingin a hong kipiansak tungin a nungta tawntung thei dingin nunna
hong kipia a, hih tawh kilangdo-in tawntung sihna hi; hih in i piankhiatna
leivui a suak kik ding hi.
Piancil
Bu sungah “Nuntakna singkung in” sih theihloh nunna pia thei hi, cih thu Mang.
22: 2, 14 in a pulaakkik hi. Nunna singkung gah i ne thei hi; ahi zongin mawhna
hangin tua singgah i nek ding Pasian in hong phal nawn lo hi. Tua hi-in a
tawpna-ah mawhna khempeuh a beisiang hun ciangin hong tung ding hi; bang hang
hiam cihleh Jesuh leh hotkhiatna lampi tawnin tua nunna singgah a ne thei ding
dinmunah hong ki-omsak kik ding hi.
Nisim
deihtelnate in nunna ahih keileh sihna hong tunpih hi, cih thu ngaihsun in.
MONDAY November 15
Kai-ngawi Lampi Om Lo
Lai
Siangtho buppi in lampi nih laka khat teitei teel ding hong hilh hi.
A
nuai-a Lai Siangtho munte sim in. Thu nih, lampi nihte in bang hi-a, koi bangin
tua thute hong kihilh hiam?
John 3:16_____________________________________________________________
Pian. 7:22,
23______________________________________________
Rom.
6:23__________________________________________________
Rom.
8:6___________________________________________________
1 John 5:12________________________________________________
Matt.
7:24–27______________________________________________
A
tawpna-ah mihing in khat teitei teel ding hi-a, lampi nih thuahkhawm thei lo
hi. Kidona lianpi a hong bei ma-in mawhna, Satan, siatna, thu manlohna,
langpanna cihte hong hat semsem ding a, mimal khat ciat in i khensat hun hong
tung ding hi; tangtawng leitung pianma-in eite adingin a kigeelkholsa tawntung
nunna na teel ding hiam? ahih keileh tawntung sihna – Topa tawh tawntung
kikhenna, Ama vangliatna tawh kikhensuakna na teel zaw ding hiam? (2 Thess.
1:9). Lai Siangtho in hih lo a dang teel ding bangmah hong hilh lo hi.
Bang
na tuak ding hiam? A tawpna-ah nunna maw, sihna nangma teelna tungah kinga ding
hi. I mai-ah lampi nih om hi; nuntakna
lampi leh sihna lampi hi.
Tawntung
nunna leh tawntung sihna tawh kisai-in bang hangin tawntung sihna in a mit ngei
lo, a kuang tawntung hell hi lo ding hiam? Meikuang sungah tawntungin khua
phawk theihna nei hi leh Pasian zia le tong in koi bang hi ding hiam?
TUESDAY
November 16
Nunna leh Hoihna, sihna leh siatna,
thupha leh hamsiatna
Topa
thu mang lo-in thuciamna kamciamte a pelh uhleh amaute thuak ding thute a
pulaak khit ciangin, Thuhilhkikna Bu a nununglam, Thkna. 30 kipatna-ah thumang
lo-in gimthuakin namdangte gamah galtai-in a om uh hangin, amaute in siatna
lampi panin kihei-in a kisikkik uhleh,
Pasian kamciamte a tangtunna mu ding uh a, Pasian in a gam uhah a puakkik ding
kamciam kimu thei hi.
Thkna.
30:15–20 sim in. Nidang Israelte tungah bang thunih kipia hiam? Lai Siangtho
buppi hong hilh thu bang thu kimu thei hiam?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Topa
in kiciantak in amaute thu a hilh hi. Amah, Yahweh in lampi nih koih hi; Adam
leh Eve tungah zong hih lampi nih mah a kipia hi. Thkna. 30:15 ah Hebrews
kammin ‘tov’ a khiatna in ‘hoihna’ cihna hi-in, ‘ra’ in siatna’ cihna hi. Hih
kammalte mah Piancil sung sia leh pha theihna singkung a pulaakna-ah a kizang
kammalte hi. Lai Siangtho buppi in lampi
nih bek hong hilh a, kai-ngawi lampi om hi. Topa adingin nungta-in nuntakna
lampi ahih kei leh sihna lampi hi.
Nuntakna,
hoihna, thupha cihte in bang tawh kilangpan hiam? Sihna, siatna leh hamsiatnate
tawh kilehdo hi. A tawpna-ah Pasian tawh a nungta mite in hoihna, nuntakna leh
thupha ngah ding uh hi. Ahi zongin Ama kiang pan a paikhia mite in ama
deihtelna bangin a gah at ding uh a, Pasian in siatna panin a kepna a lakhia-ta
ding hi.
Pasian
in mihing tungah deihtel theihna a hong pia hi, cih i thei hi. Mihing in suahta takin deihtelna a nei hi.
Pasian hong piak a manpha mahmah suakta takin deihtel theihna hong kipia lo
hileh Thukhun Lui leh Thukhun Thak in kimanna a nei kei ding hi.
A
taktakin Topa in Israelte tungah a genna-ah:
Deihtel theihna hong pia ka hih manin note in nuntakna, hoihna na teel
zaw ding uh a, sihna, siatna leh hamsiatna na teel kei ding uh hi, ci-in a
hilhkhol hi.
Deihtelna
mantak in nuntakna lampi hi ding hi; ahi zongin bang piang hiam? Sia leh pha
kido-lai ahih manin, Israelte thuakkhak thute ngaihsunin, Topa tungah i
kipumpiak kei a, Amah i teel zawk keileh siatna lianpi i tuak ding hi.
Thkna.
30:20 sim in. Itna leh thumanna kizopdan ngaihsun in. Israelte in Topa tungah a cihtak nadingun
bang sem ding uh hiam? Koi bangin tua thu bulpi tuni-in i nuntakpih ding
WEDNESDAY November 17
Note adingin A Hamsa Lua Hi Lo hi
Thuhilhkikna
30 kipatna-ah Israelte in amawhna uh leh a siatnate kisik uh uhleh Topa in
amaute tungah a bawl ding thute kigelh hi. A lamdang bang kamciam a ngah uh
hiam?
Thhkna.30:1–10.
Amaute in thumang kei taleh, amaute
tungah Pasian in bang kamciam pia hiam? Hih in Pasian hong hehpihna bang hong
hilh hiam?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Pasian
kamciamte in a za mite adingin lungmuanna a guan hi. Ahi zongin Pasian
thupiakte panin lampial taleh Pasian in amaute tungah hoihna tungsak veve ding
ci-in ngaihsut pen khial hi. Pasian hong hehpihna in siatna sung a nungta suak
ding a hong phal kei hi. Pasian in amaute a itna a lah ciangin amaute in Topa
mah it kik ding deihna hi; amah it a, ama sawl bangbangin gamta dingin a deih
hi.
Thkna.
30:11–14 sim in. Topa in bang thu gen hiam? Bang kamciam bulpi kipulaak hiam?
Thukhun Thak bang mun in tua kamciam a kilangsak hiam?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Kammal
hoih mahmah tawh gen a, paulap gen ding om lo-in thuumna thute ngaihsun in.
Topa in nasep hamsa a sem dingin amaute a sawl kei hi. Pasian thupiakte in
telhamsa lua, ahih keileh kuama telzawh loh dingin thuthukpi hi lo hi; amau
batzawh loh ding thupiak zong hi lo hi. Tua lampi in amaute bat zawh loh dingin
vantungah kikoih hi lo hi; gamla munah pai-in valak ding zong hi lo hi; tuipi
kantanin vapai ding zong hi lo hi. Topa in amaute tungah a genna-ah “A thu,
hong nai mahmah hi. Note in na hih theih nadingun na kamsung uh le na lungsim
sung uhah om hi” (Thkna. 30:14). Cihnopna-ah limtakin tua lampi na pulaak khia
thei hi; tua lampi in na lungtang tungah om a, tua lampi na tawn thei hi. Tua
hi-in paulap khat siksanin Topa thupiak nial nading om lo hi. Ama thupiak khempeuh in mihingte nuntapih
theih ding thupiak veve hi.” Ellen G. White, Christ's Object Lessons, p. 333.
A
taktakin sawltak Paul in Khrih sungah hotkhiatna thute pulaak hi. Paul in upna
tawh diktanna kingah hi, ci-in pulaak hi (Rom. 10:6–10.)
Tua
hi-in Thkna 30:11–14 khit ciangini Israel khangsawnte tungah a kihilh thu in
nuntakna ahih keileh sihna lampi, thupha maw, hamsiatna tel ding uh hi.
Hehpihna leh upna tawh a nungta mi-in nunna lampi a teel ding uh a, nuntak
tawntungna a ngah ding uh hi. it.
Tu-in zong nunna lampi i tel ding hi lo
hiam?
THURSDAY November 18
Biakpiakna tawh kisai dotna
Topa
leh Israel kikal thuciam tawh kizopna-ah a bulpi in biakpiakna hi. A kim leh
paam mite tawh amaute in biakpiakna-ah bang kilamdanna nei uh hiam? Amaute bek
mah in a man Pasian bia uh hi. Amaute biakpiakna in a man lo pasian leh nusian
biakna tawh kilangpan hi. A taktakin hih pasian, nusiante in a man Pasian hi lo
hi; “Tu-in thei un, keimah a kici pa pen kei ka hi a, kei simloh pasian dang kuamah
om lo hi” (Thkna. 32:39).
Thkna.
4:19, 8:19, 11:16 leh 30:17 sim in. Hih Lai Siangtho munte in a kibang bang thu
pulaak uh hiam? Bang hangin Israelte adingin hih vauhilhna in thupi hiam?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Kum
tul tampi lai-in Pasian mite in amaute upna tawh kituak lo, amau upna a langpan
ngei-na leh mite lakah teeng uh hi. Tua hi-in Pasian mite in a
tawntungin kepcinna a ngah uh hi. Pasian kepna ngah kei le-uh amaute in leitung
lampi zui-in pasian tuamtuamte biakna sung a tungkhin ding uh hi.
I
Pasian in a ‘haza Pasian hi’ (Thkna. 4:24, 5:9 6:15); Amah bek Pasian hi; eite hong
Piangsakpa leh Honpa ahih manin Amah in biaktaakcing hi. Hih munah kai-ngawi
lampi om lo hi. Topa- nunna, hoihna,
thupha hong pianna bia ding maw ahih
keileh siatna, hamsiatna leh sihna hong tun pasian biakna hi.
Mang.
13:1–15 sim in. Biakpiakna thu bang pulaak hiam? Tua ciangin Mang. 14: 6-12 tawh enkak in.
Biakna man lo i zuih khak loh nadingin Mangmuhna Bu pulaak thu in Thuhilhkikna leh
Lai Siangtho buppi hong vauhilhna-mah a hong hilhkik hi.
__________________________________________________________________
Mun
leh hun kibang kei taleh a thu in a kibang thu hi: A man Pasian bia-in nunna
ngah ding uh maw, ahih keileh kilangtangin ahih keileh a simthamin Topa tungah
cihtakna panin lampialin sihna thuak ding maw? A tawpna-ah mimal khat ciat in ama lungsim a
om bangin khensat ding hi. Israelte in Pasian nung a zui dingin Amah in
thazawhna zang lo hi; Amah in zawhthawh thu-in kuamah a hong sawl kei hi. Mang.
13 hong gen bangin sapi leh ama lim bia dingin zawhthawhna tawh a sawl ding hi.
Zawhthawhna tawh kilehbulhin Pasian in itna tawh hong sawl hi.
Koi
bangin Jesuh tungah cihtakna panin a kilang lo-in pasian dangte biakna sung
kitung kha thei hiam?
FRIDAY November
19
Ngaihsutbehna: Nidang hun mah bangin
tu-in zong deihtel theihna a hong kipia hi. A thupi in eima deih bangin
khensatna hi. Khristian kimkhat in mihingte i pianma-in Pasian in tawntung
meikuang hell sung a tung ding mi tuamseh khin hi, ci uh hi. Lai Siangtho hong
hilhna-ah tawntung nunna ahi a, tawntung sihna ahi zongin a thuak ding mite in
amau khensatna leh amua deihtelna tungah kinga ding hi; eima khensatna leh
deihtelna bangin a sia leh a pha khat teitei i thuak ding hi, ci-in hong hilh
hi. Mi khat in nuntakna lampi thei napi sihna lampi a zuih leh sihna a thuak
ding hi.
“Mawhna
thaman in sihna hi; ahi zongin Pasian hong piak letsong in Jesuh Khrih
tungtawnin tawntung nuntakna hi” (Romans 6:23). Nuntakna in midikte luah ding
hi-in, sihna in migilote luah ding hi. Moses in Israelte tungah: ‘Tuni-in note
mai-ah nuntakna leh hoihna lampi leh sihna leh siatna lampi ka koih hi” (Thkna.
30:15). Hih sihna in Adam tungah
thukhenna hangin sihna hi lo-in mihing khempeuh in ama thu palsatna hangin
sihna hi. Hih sihna in sihna nihna hi. Hih sihna in tawntung nuntakna tawh
kilangdo hi.” Ellen G. White, The Great Controversy, p. 544.
Kikup Ding Dotnate
1.
Na
lawmte tawh Tuesday ni-a thusinna kikum in.
Pasian kiang panin gimna hong tung hiam, ahih keileh thuman lohna hangin
gimthuakna hong tung hiam? Ahih keileh anihin hi thei ding hiam? Gimthuakna
kimkhat in Pasian kiang pan hi ding a, gimthuakna kimkhat in thuman lohna hanga
gimthuakna hi ding hi. Bangbang gimthuakna hi taleh koi bangin gimthuakna thu
na theitel hiam?
2.
Mawhna
tungah zawhna i ngah nadingin Pasian vangliatna thu, tuni-a i pulaak Ellen G.
White laigelhte in bang hong hilh hiam?
3.
Romans
10:1–10 sim in. Paul in Thkna. 30:11–14 a pulaakkik hi. Upna tawh Jesuh sungah hotkhiatna ngahna leh
thukham tawh diktansak ngah ding hamciamna in kibang lo ahihna thu hong
hilhcian hi. Banghangin Paul in Thuhilhkikna gen lenkip hi ding hiam?
Bang Rom. 10:10 “Bang hang hiam cih leh i lungsim ah i up
taktakna hangin Pasian tawh kipawl theihna kingah a, i kamin i genna hangin
hotkhiatna a kingah ahi hi” cih thu limtak ngaihsun in. Paul thuhilhna a bulpi
in bang hi ding hiam?
4. I kidop keileh
ngei-nate, kimlehpaam, beh leh phung panin a man lo biakna sung hong tunpih
ding bang a om hiam?