MUC

Print Friendly and PDF

Wednesday, September 22, 2021

LESSON 3 | October 9–15

 

LESSON 3              October 9–15

TAWNTUNG THUCIAM

 

 

Sabbath Nitak

 

Tu kaal sung sim ding: Pian. 12:1–3, Rom. 4:1–5,Pai. 2:24, Thkna. 5:1–21, 26:16–19, 8:5, Matt. 28:10.

 

KAMNGAH: “Nang le nang’ khit cianga na suanlekhakte tungah Pasian hihna ding tawntung thuciam nadingin kei le nang’ khit cianga na suanlekhakte’ tungah amau’ khang tawntungin ka thuciamna ka kipsak ding hi” (Piancilna 17:7).

        Vantungmi khat in vankimlai-ah a leeng ka mu hi. Tua vantungmi in leitungah a teeng minam khempeuh, pau-nam khempeuh, mi khempeuh tungah tawntung lungdamna thu a tangko hi” (Mang. 14:6).  “Tawntung lungdamna thu” cih ciamteh in. Na khempeuhte pianma-in Khrih Jesuh sungah hong kipia kamciam ngaihsun in (Titus 1:2).

        Tua hi-in khat veivei ciangin Lai Siangtho in ‘tawntung thuciam’ ci-in a pulaak ciangin (Pian. 17:7, Isa. 24:5, Ezek. 16:60, Heb. 13:20), lungdamna thu laigil in thuciam hi, cih lamdangsak ding hi lo hi. Pasian in Ama hehpihna leh itna in hong honkhia hi-in, hotkhiatna ngah dingin a kilawm ihi kei hi; mihing thalawh theih hi lo hi; tua hi-in Amah i itna-ah “lungsim khempeuh, hatna khempeuh leh nuntakna khempeuh tawh Amah it ding kisam hi” (Mark 12:30); tua itna in Ama thukhamte zuihna tungtawnin a kimu thei hi. Amah i it ciangin Ama thukhamte i zui hi (1 John 5:3).

Tukaal sung thusinna-ah Thuhilhkikna sung thuciamna leh thuciamna a pulaak thute i kikum ding hi.

 

 

SUNDAY                                                October 10

Thuciam leh Lungdamna Thu

 

 

        Lai Siangtho buppi in thuciam leh lungdamna thu in tonkhawm ahihna hong hilh hi. Thuciam  in Israel minamte pianma-in om khin hi taleh (Gentehna-in Noah tunga thuciam), thuciamna tawh kipawl kamciam in Israelte tungah kipia thuciam hi. Tua thuciam in Pasian in A mite tawh a kizopna tungtawnin kilang a, amasa-in a pate uh leh a pupite uh tungah kilang hi.

 A kipat a kipan thuciamna a guipi in lungdamna thu hi: upna bek tawh hotkhiatna kingah hi, cih hi.

        Pian.12:1–3, 15:5–18, leh Romans 4:1–5 sim in. Abram (anung ciangin Abraham) tungah bang thuciam kipia hiam?   Bangci bangin tua kamciam tawh kipawl thuciam sungah lungdamna thu kilangh hiam?

 

____________________________________________________________________________________________________________________________________

 

        Abraham in Pasian um hi; Pasian in ama tungah a piak kamciamte a um hi, tua h-in amah in Pasian mai-ah dik kisakna a ngah hi. Ahi zongin tua bangin diktanna a ngah theihna in hehpihna kingah khin ahih manin si le sa deihna zui veve thei (a tawmman hehpihna) hi lo hi: Abraham in thuciam panin lampial lo-in thuciam lenkip hi; tua bang thumanna in Pian. 22, Moriah Mualah kilang hi. A tawpna-ah “ama upna in midik a tangsak hi” (Rom. 4:5). Tua hangin kum za lom tampi khit ciangin Paul in Pasian thuciam bangin a nungta mi etteh dingin a pulaakna-ah Abraham etteh dingin hong hilh hi (Rom. 4:5).

        Hih thu guipi in Lai Siangtho buppi sungah kimu hi. Paul in hih thu mah Gal. 3:6 ah pulaakna nei kik a, hih munah Pian 15:6 siksanin a gen hi; Abraham upna pen dikna-in kiciaptehsak hi.  Abram tungah kamciam masa pen – minam khempeuh in ama sungah thupha ngah ding uh hi, cih kamciam siksankik hi (Gal. 3:9). Hih thuciamna kamciam in mi khempeuh- Jew leh Gentile mite tungah a hong kipia kamciam hi (Gal. 3:7). Tua hi-in  thukham sepna tawh  hi lo-in upna tawh diktansakna hong kipia hi; thukham bangin a nungta ding hi mah taleh thuciamna hangin diktansakna ngah uh h. Jeremiah in thuciam thak a genna-ah thukham siksanin a gen hi: “Ahih hangin Topa in kong cihin-ah, tua hun hong tun ciangin Israel minamte tawh hih bangin thuciamna ka bawl ding hi: Amaute’ sungah ka thukham ka koih ding a, amaute’ lungtang tungah ka gelh ding hi. Kei pen amaute’ Pasian ka hi ding a, amaute pen keima mite ahi ding uh hi” (Jer. 31:33). Hih kammalte in Siampi Laibu sunga thute pulaakkik hi: “Keimah, note’ lakah omin note’ Pasian ka hi ding a, note, keima mite na hi ding uh hi” (Siam. 26:12).

 

        Koi bangin thuciam tawh kipawl thukham leh lungdamna thu in Mangmuhna 14 sunga vantungmi thumte thupuak –leitung adingin Pasian vauhilhna a nunung pen tawh limtakin tonkhawm thei hiam?       

                 

 

MONDAY                                                     October 11

Thuciam leh Israel Mite

 

 

        “ ‘Na thumanna hang uh ahi a, na lungsim manna hang uh tawh ahi zongin amau’ leitang a luah ding na hi kei uh hi. Topa na Pasian un na mai panun amaute a hawlkhiatna pen hih minamte’ gitlohna hang le Topa in na pu na pate uh Abraham, Isaac, le Jakob tungah a thuciamna kammal a kipsak theih nading ahi hi” (Thkna. 9:5, 27). Koi bangin hih sungah thuciamna kamciam kipulaak hiam?

___________________________________________________________

___________________________________________________________

       

        Thkna. 9:5, 27 in thuciam hehpihna pulaak hi; amaute in tatsat lo-in mawhna tawh kidim uh hi taleh Pasian in a mite tungah hehpihna nei hi (tuhunin zong lungdamna thu in nasemlai hi). A pate uh tungah kipia kamciamte hangin khangsawn suanlekhakte tungah Pasian hehpihna a hong tung hi. Moses in a mipihte tungah thuciamna kamciamte a pulaakna-ah, a pu a pate uh tuangh kipia thuciamna kamciamte a genkik hi.

        Pai.2:24, 6:8 leh Siam. 26:42 sim in.  Thuciamna kamciamte in bangci bangin nasem hi, ci-in hong hilh uh hiam?

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

 

        Egypt gam pan Paikhiatna in  Pasian hotkhiatna hehpihna limcing hi; hih hotkhiatna in Topa in a pute uh tungah a kamciam sisakin amaute a honkhia hi. Cihnopna-ah amaute pianma pekin hih thuciamna om khin hi; tua kamciam in amaute ai-awhin kibawl hi, cih kilang hi. Tua hi-in amaute in hih kamciam ngah dingin kilawmna nei lo uh hi; amaute tungah hotkhiatna kamciam kipia khin hi; Pasian in nalamdang tuamtuamte leh Paikhiatna tungtawnin A kamciamte a tangtungsak hi.

        Hi mah hi, tua kamciamte in amau suahtakna tawh beimang lo hi. Amaute in Egypt panin to lamzuanin hong pai uh hiam?  Sinai zuanin hong pai uh hi; hih munah thuciam kipsakna khat nei kik uh hi (Pai.20). Thuciamna-ah a thu bulpi khat in lungdamna thu leh thukham – Thukham Sawmte hi. Amaute in hih thute a zui dingin sapna ngah hi uh a, amaute in hotkhiatna ngah khin mite – lungdamna thu ngah mite hi-in, amaute in Topa tawh a kizopna a kimuhna hi ding hi. Tua hi-in  Sinai Mualah a kikipsakkik thuciamna tawh kipawl thukham bangin a nungta dingin amaute in sapna ngah ahihna uh Thuhilhkikna sungah kipulaak kikkik hi.

        Tu-in hehpihna tawh hotkhiatsa mite nunna sungah Pasian thukham in bang dinmun nei hiam? Bang hangin thukham in Topa tawh i kizopna-ah thupi hi ding hiam?

       

         

TUESDAY                                                              October 12

Thuciamna Laibu

 

 

        Thuciamna (Hebrew kammin berit) in Pasian in A mite tawh a kizopna a pulaak kammalin kizang hi mah taleh, thuciam cih kammal in Thuhilhna Bu sungah tam veipi kigelh ahih manin Thuhilhkikna Bu pen Thuciamna Laibu kici hi.

        Thuhilhkikna 5:1–21 sim in.  Bangci bangin thuciam (berit) cih kammal in Thuhilhkikna sungah kammal thupi mahmah khat ahihna  hong hilh hiam?

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

 

        Israel mite in Egypt gam panin hotkhiatna a ngah khit uh ciangin, amaute in Kamciam Gam sung a lutma-un, Pasian in amaute tawh Sinai Mualah thuciamna khat a bawl hi. Tua ciangin, kum 40 sung sehnel gam sung a zin kawikawi khit uh Kamciam Gam a lutma-un, Sinai thuciam in amaute adingin a thupi mahmah kamciam khat hong suak hi (Pian. 12:7, Pai. 12:25); Moses tungtawnin Topa in amaute tungah Thukham Sawmte a pia leuleu hi; hih Thukham sawmte in amaute tungah kipia thuciamna tungah masuan nei ahihlam a thakin a phawksak kikna hi. Hih mah hi, Topa in amaute tungah thuciamna kamciam a piak bangin a tangtungsak ding hi.  Tu-in amaute in kamciam a tangtun nadingin masuan nei uh hi mah hi: “Thupiak Sawmte ahi note’ hih dinga hong thupiak ama thuciamna note’ tungah hong gen a, amah in suangpek nih tungah tuate a gelh hi” (Thkna. 4:13). Topa in Sinai-ah thuciam pia-in, kamciam gam a lutma-un a pu a pate uh tungah kum tul tampi lai-in a kamciam, tu-in Moab gamah thuciam a pia leuleu hi. Hih tawntung thuciam in leitung a pianma-in a om khin thuciam hi.

        “Leitung a kipiansak ma-in Pa leh Tapa in kipumkhat uh a, a zenzenin Satan in mihingte a zawh khak leh, amaute hotkhia dingin thuciam na koihkhol khin uh hi. Khrih in a mangthang mite adingin a nuntakna hong khaam ahih thu hangin amaute in khutte bengin lungdamna tawh a kidim uh hi.” Ellen G. White, The Desire of Ages, p. 834.

        Thuhilhkikna 5:3 sim in. Koi bangin na adingin mannei hiam? ____________________________________________________________________________________________________________________________________

       

        Moses in amaute tungah bang thu gen hiam?  Moses in amaute tungah a pu a pate uh thute genkik ngel ding hi. Amaute tungah kipia thuciam in tu-in amaute tung zong a kipia kamciam hi, ci-in hilh hi ding hi. A pu a pate uh bang lo-in tu khangthakte in thuciam panin lampial lo dingin hanthawn hi ding hi. Tua kamciamte ( amau a tangtungsak ding ahihna uh)in amau tungah kipia kamciam hi.  

 

 

WEDNESDAY                                                       October 13

Ama Mi Tuam Vilvelte

 

 

        Nidang Israelte in sehnel gam sungah bangci bangin khualzin uh hi ding hiam cih leh tu-in i telkhin zo kei hi. Leitung ukna nei kumpite khat khit khat in ukin, amau ukna in beimang a, Israelte bangin pasian tuamtuam a bia minam neute thu koi bangin theithei ding i hiam?

        A vekpi-in i thei khin zo kei zongin, i theih thu khat in hih minamte in pasian tuamtuam a bia minamte hi, amaute nunzia in siatna vive tawh kidim uh hi; a tate uh a hingtangin biakpiakna-in a zang uh hi. Amaute siatnate ngaihsun in; pasian a biakpiak nadingin a tate uh that uh hi, cih thu amaute lungsim in bang thu a ngaihsun uh diam, ngaihsun in.

        Nidang Israelte tangthu buppi in namdangte pasian nungzui lo-in amau pasiante a biakpih loh nadingun Pasian in tatsat lo-in vauhilhkhol  phapha hi, cih kimu hi. “Na Pasian un note hong piak leitangah na tun uh ciangin, tua minamte’ gamtatna a kihhuaite zuih ding na kisin kei ding uh hi” (Thkna. 18:9).

        Tua bangin a hilh kholhkholhna a hang in Pasian in a tuam vilvel ngimna khat nei-in tua dingin a sapkhiat mite ahi uh hi. Pasian tawh thuciamna bawl uh ahih manun amaute in a teltuam mi hi-in, leitung mite mai-ah Amah bek Pasian ahihna, leitung leh vantung a bawl Pasian ahihna a pulaak ding uh hi.

        Thuhilhkikna 26:16–19 sim in. Koi bangin Pasian leh Israelte kizopna thuciam tomkimcingin kipulaak hiam? Pasian teltuam mi ahihna uh tawh kituakin a nungta ding ahihna uh in thuciam tungah cihtakna kisam hi lo hiam? I nuntakpih ding bang thumanpha na ngah hiam?

 __________________________________________________________________

__________________________________________________________________

 

        Thuhilhkikna 26:16–19 sungah Moses in a thupatna-ah ‘tuni-in’ cih kammal in Topa thupiakte a phawksakkikna hong suak hi (aneu 17 ah kipulaak kik hi). Amaute in thuciam bangin a nuntak ding uh kigen kikkik hi. Amaute in thuciam minam ahihna a hang in tu mahmahin ki-ap ding uh kisam ahihna, tu mahmahin thuciam tungah citak ding kisam ahihna, siangtho-in, teltuam mite ahihna leh thuciam minam ahihna a phawkkik ding uh hi. Amaute bek mah in, teltuam minam, a nungta Pasian leh a man Pasian a thei mite hi; amaute bek mah in Pasian deih nunzia a thei uh hi.  A taktakin amaute in ‘tulai thuman’ a thei hi bek lo-in, Jesuh hong paikik dong tua thuman nuntakpih ding leh, tua Thuman in Jesuh mah ahihna a kilangsak ding uh hi (John 14:6).

        Bang hangin nidang Israel mite tungah kipulaak ‘tuni’ cih kammal in Ama tungah ki-ap ding ahihna leh Ama thuciam hong kalh thute in tuni tuhun dongin kipsuaklai hiam?

       

 

THURSDAY                                                           October 14

Limciinnate

       

 

        Lai Siangtho thuthuk a kan mipilte genna-ah Israelte in Pasian tawh a thuciamna leh kumpi khat leh khat thuciam in kibatpih nei hi, ci uh hi. Tua bangin kibatnate lamdangsak ding hi lo hi. Topa in Israel mite tawh thuciam a bawlna-ah amaute theihkhak ngei loh thute siksanin a bawl thuciam hi lo hi.

        Ahi zongin tua bang thuciamnate in nih kikal kizopna-ah cimtak huai, ahih keileh thu khun, thupiak tuamtuam, ngei-na bangin ngaihsut ding hi lo hi. Tua thuciam in Pasian in nungta takpi ahihna, Amah in thukham a Piapa pulaak hi taleh, Pasian in a mite tawh a kizopna-ah ama deih kizopna tangzai takin a thuk kizopna khempeuh a huamkhin zo kei hi Tua hi-in Thuhilhkikna sungah limciinnate tungtawnin Pasian leh Israel mite kikal thuciam in a huam khak thute a hong hilh hi.

        Thkna. 8:5; 14:1; 32:6, 18–20 sim in. Bang limte kizang hiam? Koi bangin Pasian in a mite tawh bangci bang kizopna deih hi, cih pulaak hiam?

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

 

        Thkna. 4:20 leh 32:9 sim in. Bang lim kizang hiam? Koi bangin Pasian in a  mite tawh bangci bang kizopna deih hi, cih pulaak hiam?

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

 

        Pasian in a mite tawh a hong kizopna-ah innkuan khat bangin kiptak khotakin kizopna, ki-itna tawh kidim kizopna, itna kipawlna deih hi. Pasian in a mite tawh tua bang kizopna deih tawntung hi. Singlamteh tunga Jesuh zumhuai takin nial khin uh hi mah taleh, Jesuh in sihna pan a thawh khit ciangin Mary tungah “ Galilee ah om ka sanggamte kiangah  va pai in; amaute in tua munah kei a hong mu ding uh hi, ci-in sawl hi  (Matt. 28:10).Sihna pan a thokik Khrih in a nungzuite pen “Ka sanggamte” ci-in a pulaak in, Ama hehpihna leh itna ngah ding kilawm lopi mah a hong hehpihna leh a hong itna hong lak hi. Ama hehpihna leh itna ngah ding kilawm lopi mah, Pasian leh a mite kizopna-ah hehpihna leh itna kizopna deih hi.

        Pasian tawh na kizopna in bangci bang kizopna ahi hiam? Koi bangin Amah na itna thuk zaw, leh a kipzaw ding hiam? Tua kawm mahin thuciam om bangin bangci bangin Ama thukham nuntakpih ding na hiam? Bang hangin Ama thuciamna thukhamte nuntakpihna leh Ama itna in a kilangdo hi lo-in a kibang, a kikim hi thei hiam?

 

 

FRIDAY                                                         October 15

Ngaihsutbeh ding: “Saltang lungsim in mihing tha leh hanciamna tawh thukham kalhna cinsak ding hanciamna leh biakna thukhun bangin nuntak kalsuanna hi. Abraham tawh kipawl thuciam sungah a nungta mi ading bekin lametna om hi; tua in thuciam hehpihna tungtawnin upna tawh Khrih Jesuh sungah nuntakna hi. Abraham tungah kigen lungdamna thu tungtawnin amah in lametna a nei hi; eite in zong lametna i neih theihna tua lungdamna thu eite tungah a hong kihilh hi. Abraham in Jesuh mitsuan hi; Amah in eite upna Bulpi leh eite upna a hong Zawhpihpa ahi hi.” Ellen G. White Comments, The SDA Bible Commentary, vol. 6, p. 1077.

        “Leitung kipiansakma-in Pa leh Tapa in, mihing in Satan khemna sung a puuk khak uhleh, leitung mite ahong honkhia dingin  thuciamna-ah kipum khat uh hi. Khrih in a mangthang mite adingin ahong kiciamna hangin amaute in lungdam kipak uh hi. Hih kiciamna Khrih in a tangtun hi. Singlamteh tungah Khrih in “A zo zo hi,” ci-in awng a, a Pa tungah thu a gen hi.  Thukimna bangin kisemkhia takpi hi. Tu-in Khrih in Pa aw, “Ki zo zo hi.” Na deihna bangin ka sem khinzo hi. Hotkhiatna nasep ka zo zo hi. Na thutanna bangin lungkim takin na kisem khin ahih manin “Kei tunga na hong piak amaute in ka omna munah Kei tawh hong om ding uh hi” ( John 19:30; 17:24.”—Ellen G. White, The Desire of Ages, p. 834.

 

 

Kikup Ding Dotnate

 

1.      Leitung pianma-in Pa leh Tapa in mihing in mawhna sung a puuk khak leh hotkhia dingin thuciam khat kithukim hi, cih thu ngaihsun in.  Bang hangin hih thu hangin lametna tawh kidim thu hiam? Pasian in Ama gam sungah hotkhiatna a ngah dingin bangzahin hong deih ahihlam hong hilh hiam?

 

2.    Seventh-day Adventist pawlpi ihihna tawh bangci bangin nidang Israelte tungah kipia a tangtun loh uh masuan eite in i tangtun ding hiam? Koi bangin amau khialhnate eite in pelh ding i hiam?

 

 

3. Bang hangin lungdamna leh lungdamna thu hong kamciamte in Thuciam Thak adingin thu bulpi hiam? Khristian dangte pulaak bang hi lo-in Thukhun Thak sung bang munte siksanin thukham leh thukham hong kalh thute in Thuciam Thak sungah bei lo ahihna pulaak ding na hiam?  Bang hangin Khristian tampi in Thukham Sawmte bei khin hi; kisam nawn lo hi, ci uh hi ding hiam?

To get the latest update of me and my works

>> <<