Tawldam Nading Manpiak Kul
Sabbath Nitak
Tu
kaal
sung sim ding: 2 Sam. 11:1–27, 2 Sam. 12:1–23,
Pian. 3:1–8, 1
John
1:9.
Kamngah: Create in me a clean heart,
O God, and renew a steadfast spirit within me” (Ps. 51:10, NKJV).
Mi khempeuh in lungnopna leh daihna i lunggulh hi. Tua bang dinmun ngah nading a kisam khat peuh kipia khia ngam hi. Khuapi tampite ah innkhan neuneu sungah internet koih uh a, nai khat, nai nih cih bangin sumpia-in om uh hi. Tua bang munte-ah gamlumna, a mawkmawkin pusuak sungtum cihte kideih lo hi. Tua munah a paite in daitakin om kul a, ihmu nuamte in zong ihmu thei hi. Vanlengtualte-ah gamlum a deih lote ading gamlum a daisak thei bilah kikoih vanzatte kikawm thei hi. Nasepna munte-ah zong tawlngak theih nading lukham khat peuh kawmtheih dingin kikoih hi.
Tawldamna
mantak ngah nadingin manpiak kul
hi. Mi kimkhat in i tunnopna mun tawldam
takin nunna ngah nadingin i khensat thei
hi; deihtelna leh geelkholhna tawh kalsuan hi lehang i tupna mun tawh kipelh
thei lo ding hi,
ci uh hi. Mihing hanciamna
tawh lungnop tawldamna
taktak i ngah zo kei hi. Kum zalom li lai-in Augustine in ama gelh laibu Confessions (Book 1) sungah
Pasian hong hehpihna thu hih bangin pulaak hi: “Nangmah in kote nangma ading mahin nong bawl khin hi; kote in nangma sungah tawldamna ka muh matengun tawldamna ka ngah kei uh hi.”
Tu
kaal sungin Pasian lungtang a sukha mipa in Pasian tawldamna a ngah nadingin a
kipiakzia-te i kikum ding hi.
SUNDAY
July
18
Gimna leh Tawlna
Khuakhal
hun sung nitak khat tawldam thei lo Kumpi David in a kumpi inntung kileh kawikawi-in a om hi. A taktakin
David in Jordan
galkhatah galdo dingin a galkapte tawh a omkhawm
ding hi zaw hi. Amah in Ammonite
mite do-in gam sungah
daihna om nadingin
Pasian mite a makaih ding ahi hi.
David in zia-etna sung puk nading lampi ahon kul lo hi. 2 Samuel
11:1– 5 sim in. Bang thupiang om a, David in bang mawhna lian sungah tuk hiam?
A inntungkhum panin David in “numei
melhoih mahmah
kisil khat galmuh hi.” Siatna tawh kidim ahih manin
tua nitak ciangin
David in a muan mahmah galkapmangpa zi Bathsheba luppih
hi. Nidang kumpite
mah bangin David in
ukna lian mahmah hi. Kumpi khat ahihna
tawh kumpi dangte
thukhun a zuih kul lo hi. Tua bangin ama si le sa deihna zui-in a gamtatna hangin
David innkuan sungah gimna
lianpi hong tung a, Pasian thukham tungah
ukna nei lo ahihlam kilang hi.
A taktakin
thukham cih pen siatna panin a kem a hu hi zaw hi. Kumpipa
in thukham kantanin na a sep takteh gimna tawh kipelh thei lo hi. David in
Pasian thukham a palsat hun a kipan a nuntakna sungah gimna thuak kipanpah ahihlam
phawk hi. David in a siat gamtat kuamah in thei lo dingin
ngaihsun hi; ahi zongin tu-in
Bathsheba in naupaai-in a pasal lah gamkuanin
om hi.
2Samuel
11:6–27 sim in. Koi bangin David in
a mawhna selcip dingin vaihawm hiam?
David
in a siat gamtatna selcim dingin a hanciamna-ah Uriah in a zi Bathsheba kiangah
ciah dingin a thupiak tangtung zo lo hi. Uriah pen mi citak mahmah khat hi-in David thusim ahihlam thei kei taleh nial hi: “ ‘Thuciam singkuang a kipan Israel
leh Judahte in giahbukah om uh a, ka topa
Joab leh a galkapte in gam sungah genthei takin om uh hi. Tua ahih
manin anne tuidawnin ka zi tawh inn ah omkhawm dingin innah ka om ding kilawm
lo hi, ci hi (2 Sam. 11:11).
David in kuama
theihlohin a mawhna aselcip nadingin
a sepnate a kilangkhia ding hongsuak hi.
Pasian
in thupha
pia-in a ompih
mahmah David
in tua bangin siatna bawl cih pen lamdang veve hi. Hih thupiang in kuakua
tungah bang vauhilhkholhna
nei hiam?
MONDAY July 19
Khanglo Dingin Sapna Awging
David
in khuamial sahpi sungah kalsuanin a omlaitak mahin a lungdamhuai thu ngah veve hi. Pasian in Ama kamsangpa sawl hi.
Nathan leh David in midang hi lo uh hi.
Hun khatlai-in zong David in biakinn lam dingin
a geelnate-ah Nathan in makaih ngei khin hi (2 Samuel 7). Tu-in ahihleh kamsangpa in na dang khat sem dingin
kumpipa kiang hong pai hi.
Banghangin Nathan
in David tungah
tangtakin genpah lel lo-in gentehna tangthu khat tawh David thuhilh hi ding hiam? 2 Samuel
12:1–14. Nathan in a pulaak ding thu theitel
hi; Ama gen bangbang David
in zong a teltheih nading
lampi tawh gen hi. David in hun khatlai-in tuucing ahih manin Nathan gen thute
pomthei pah hi. David in gitlohna, thuman lohna peuhmah deih lo ahihlam Nathan
in zong thei hi. Tua ahih manin David in
ama gen bang lianmah amahmah
in a thuak dingin Nathan in hopih siamna
nei
hi, kici thei hi. David in tua migilo pa sih ding thukhenna a piak pen midang
khat sih nading hi lo-in
amahmah sih nadingin
thukhenpa hong suak
hi. Nathan in tua mipa
“Nangmah na hiteh,”
ci suk pah hi (2Sam.
12:7). “Nangmah hiteh”
ci-in pulaakzia ding lampi
tuamtuam om kha ding hi. Awsang mahmah
tawh zong kipulaak thei
hi; ahih keileh maitangkawkin kipulaak thei hi. Ahih keileh
awzol takleh awneem tak tawh kigenkhia
thei veve hi. Nathan in tua bangin
“nangmah hiteh” ci-in
a genin ah hehpihna aw tawh gen hi ding hi. David in thakhat
thu- in Pasian tanu tapa khat in Ama deihna panin lampialin a omteh adahna
thu a phawk kha hi David
lungsim a lawngkha khat om hi. David lungsim kitamzansak thu hong tung
hi.Banghangin David in “Bathsheba tawh ka mawhkhin zo hi; mi that pa ka hi hi,” ci lo-in “Pasian
tungah ka khial
khin hi,” ci zaw hi ding
hiam? (2 Sam. 12:13; Late Ps. 51:4)?
David
in mihong hong lunggimsak mawhna hi, cih thei hi. Mawhna in a bulpi-in Pasian – Piangsakpa leh Honpa langpanna
hi, cih tel hi. Mawhna
in ei mahmah hong gimsak hi; midangte zong gimsak hi. I mawhna
in innkuan maizumsak, pawlpi maizumsak hi. Ahi zongin a tawpna-ah
i mawhna in Pasian nasak hi. I mawhna
in vantung maingatin khuavak a tankhiatna Golgotha-ah siktukilh khat behlap a suak hi. “Kamsangpa taihilhna in David lungsim
sukha hi; a khuaphawkna thosak hi; a mawhnate khat khit khat a mai-ah
hong suakkhia deudeu hi. A mawhna
kisikin mawhmai ding ngenin Pasian mai-ah a kun hi. Lau leh lin thuahin,
‘Keimah in Topa tungah
ka mawh hi” ci-in awling daldalin a pulaak hi. Mi khat tungah i mawh khakte, tatkhialhnate
Pasian tungah a mawh, a tatsia kihi gige hi. David in Uriah leh Bathsheba
tungah mawhna lianpi nei ahihlam kiphawk hi. Ahi zongin tua sangin a lian zaw
mawhna in Pasian tungah mawhkhakna hi.” Ellen G.
White, Patriarchs and Prophets,
p. 722.
TUESDAY July
20
Mawhmai-na leh Mawhna mangngilhmaw?
David mahmah in thukhenna
a pulaak khit ciangin (2 Sam. 12:5, 6), Nathan in David
mawhna pulaak hi. David lungsim kitam
hi; a mawhna hangin mawhmai ding thuum pah hi. Thakhatthu-in Nathan in, “Topa in na mawhna hong maisak
hi,” ci-in pulaakpah hi” (2 Sam. 12:13) tua ciangin mawhmai-na a ngah hi. Pasian mawhmaisakna ngah nadingin
a hun zekai lo hi. Mawhmai- na a ngahma-in David in ama mawhna hangin kisik
takpi ahihna lahkhiat
ding
kisam lo hi.
Ahi zongin
Nathan in David mawhna hangin mawhna thaman a gah at
kik ding genkhol khin hi (2 Samuel
12:10–12), a hong suak ding naungek in nungta lo ding hi, ci hi.
Pasian in David mawhna
lakkhiatsak hi, cih thu a khiatna in bang hi ding
hiam? Phiatsiangsak pah hiam? Tua mawhnate mangngilhpah uh hiam? 2 Samuel
12:10–23 sim inla, hih dotnate
dawng in.
David
in a tuahkhak thute a ngaihsut ciangin a lungsimah dotna tampi om kha ding hi; naungek
in sihsanin, innkuan sungah Amnon leh Absalom kikalah buai-na lianpi hong tung hi; a mailam thu ding genkholh theih om lo dinmun
hong tung hi. Mawhna gah tampi thuak taleh, siatna
nei lo naungek in sihna thuakin,
ama khialhna hang hi lo sihna thuak Uriah cihte David in a
ngaihsut ciangin Pasian
hehpihna in mawhmaisakin mawhna hangin gimna khempeuh in hun khat
ciangin beimang
ding hi, cih lametna
nei hi. Tua bangin gimna a thuak hangin David in Pasian hehpihna
sungah tawldamna a ngah
hi.
David in ama kitangsap taktak in bang hi, ci-in thei hiam?
Amah in bang lunggulh hiam? Late 51:1–6.
David
in a lungsim sung a om thu khempeuh suahkhia-in mawhna pulaakin mawhmai-na ngen hi (Late 51). Amah in Pasian itna leh Ama hehpihna lian a ngen hi. Amah in suah thakkikna a lunggulh hi.
Jesuh
sungah tawldam ngah nading piakkhiat kisam ngaihsun lehang Pasian kiang pan
huhna kisam ihihlam i phawk masa hi; eite in mawhnei mite ihi hi; Honpa
kisam mite ihi hi. I mawhna thei-in
a hong siangsak thei Pa bek i lunggulh
hi; Amah in hong hahsiangin, nunna thak a hong guan hi. Tua bangin i om ciangin lametna tawh i
mainawt thei hi. David in mi that pa hi; zuau
gen pa hi; siatna bawl ding mi hanthawn
pa hi; Thukhamte nga bang a
palsat pa hi. Ahi zongin Pasian tungah amawhna kisikin mawhmaisakna a ngah hi.
David
in siatna tawh kidim hi taleh mawhmai-na ngah ahihleh, nang in zong lametna nei theilai hi lo na hiam?
WEDNESDAY July
21
Kikhelna Thak (Something New)
David in bangmah
paulap nei lo-in
mawh ahihna pulaakin
Pasian tungah mawhmai-na ngen hi. Pasian tungah bang ngen hiam? Late 51:7–12.
Siangthona tawh kisai David
in a pulaakna-ah puknah tawh
kisiansuana thu in biakbukah siansuahna thute mah pulaak hi-in,
Israel mite in siansuahna- ah a zat khat uh hi. David
lunggulh siansuahnate in Moses thukham hilh bangin siansuahna mah hi (Siam. 14:4), David
in mawhna hangin
biakpiakna vangliatna, Khrih in leitung mawhna puakhia ding hi, cih a theikhol
hi. David in mawhmai ding banah lungdamna leh nuamna
zong ngen hi. Mawhna tampi nei napi mawhmai ding a ngetngamna zong hangsanna khat hi hi lo hiam? “Ka
mawhnate maita hi, ci-in hong hilh in; tua hileh
lungdam kipakin biakbuk sung ka lutkik thei ding hi. Biakbuk in nangmah a hong bia mite in lungnopna leh nopna a ngahna
mun hi.”
Adam
leh Eve in mawhna sung a tuk uh ciangin Pasian muh nading panin busim uh hi
(Pian. 3:8). Mawhna sunga tuk khitnungah banghangin David thunget in kilamdang
hi ding hiam?Late 51:11, 12.
David in Pasian tawh nungta khawm
ding kisam ahihna
mangngilh lo hi. Amah in Kha Siangtho lo-in cimawh
ahihna phawk hi. Bathsheba tawh a mawh ciangin David
in mawhna sung tukkik ding ol mahmah
ahihlam phawk hi. Amah leh amah kimuanna bei hi.David
in mailam hunah zawhna
pen ama tha tawh kingah lo ding hi, cih theitel hi; Pasian tung panin zawhna leh Ama tungah kingakna bek in zawhna ngah
ding hi, cih tel hi. Agualzo Christian nunna
in eima zawhna hi lo hi; Jesuh zawhna hi. Eite in Jesuh hong ompihna
i lunggulh hi; Kha Siantho hong ompihna i kisam hi; Ama hong hotkhiatna hangin lungdamna leh
nuamna i lunggulh hi. Eite
in kipuahphatna leh thaksuahna i kisam hi. Eite in Ama tawldamna – Pasian piansakkikna i kisam hi.
Piansakna
pan tawlngakna in mawhmaisakna tawh kigamla lo
hi. “Pasian aw, keima sungah lungsim
siangtho hong piangsak inla, a thak a man ngaihsutna ka sungah
hong guan in” (Late 51:10).
David in piansakna tawh kipawl kammal zang hi. Thukhun Lui sungah Pasian in nate piangsak
hi, ci-in a pulaakna-ah “bara” cih kammal bek kizang hi. David in zong ama sungah piansakna thak a pulaakna-ah “bara” kammal
mah zang hi. Tua bang piansak thakna i ngah ciangin tawldamna
i ngah ding hi.
Mawhmai-na hangin lungdam kipak thei nai lo mi khat na hihleh bangin hong dal hi ding hiam? Mawhna khialhna ahihleh
David nunzia panin bang
nuntakpih ding na hi hiam?
THURSDAY July
22
Pasian khuavak A Kilangsak Mite
Mawhna
siatna khat hangin maizumna lianpi thuakin ahi zongin ahong kimaisak ciangin, abeisa
huna tua bang mawhna leh maizumnate mangngilh ding i hanciam hi. Ahi zongin mangngilh thei lo-in i phawk kikkik ciangin
tua in lungsim na-sak hi.
David
in a thuak dahna lianpi
bangci hi leh lunggulh
hiam? Late 51:13–19.
Kuang leh keu akipan
inn sung van zat khat peuhpeuh kia-in kitam leh, i
hehsuakin van kisia-te niin paihna munah
paih ding simloh
bangmahin kizang
thei nawn lo hi. Japan gamah amau ngei-na khut nasep “kintsugi” cih khat
nei uh a, leibeel kisia-te bawlpha-kik siamna khat hi. Van manpha khat tua bangin a kisiat
ciangin a kip mahmah dingin
mat kik uh a, van hoih khat, van
manpha khat hong suakkik hi.
Pasian
in i mawhnate hong maisakin a hong bawl thak kik ciangin kikhelna khat
om hamtang hi. Pasia mawhmaisakna manpha in i nunna kisia pen a hoih dingin hong bawlpha hi;
i siatna khempeuhte hangin Pasian in hong hehpih lo-in a om thei kei hi. Eite
in Pasian hotkhiatna a pulaakte i suak hi: :Nong
hotkhiat dikna thu ginngaih takin lungdamna tawh ka sa ding
hi” (Late 51:14). Tua bawlphatna-ah ei le ei a hanciamtawm ihi kei hi; a
mawkmawkin kipuahphatna om thei
lo hi ( auto-improve). Lungsim
kitamzan, a kisik lungsim in Pasian min phat dingin kilawm hi. Tua bang
lungsim in kimlepaam a taan vantung khuavak
hi. Mawhmai-na i ngah ciangin
midangte in zong mawhmai-na lunggulh thei uh hi.
Bangci
bangin Late 51 leh 1 John 1:9 in kizopna nei hiam?
1
John 1:9 pen Late 51 sunga thute tomkimcingin pulaakna hi, kici thei hi. David in “ Topa aw lungsim
kitamzan, a kiniamkhiat lungsim na nawlkhin kei ding hi,” (Late 51: 17)
ci-in a pulaak ciangin ama thuak thute pulaak hi. “Pasian kiangah i mawhnate va
pulak lehang, amah citakin thuman ahih manin,
i mawhnate hong maisakin i hoih lohnate
khempeuh hong siangsak ding hi,” (1John 1:9) ci-in John in lungmuanna thu hong hilh hi. Pasian in a ciampel lo hi, cih i muan ding kisam hi.
David in a mawhna hangin amah mah in a thuak thute, a innkuan sung kisiatnate a bawlpha thei kei hi. Ama khensatna leh ama sep bangin a gah
a at kik hi. Tua bangin a thuak hangin David in mawhmai-na ngah ahihlam theitel hi. Ni khat ni ciangin
Pasian Tuuno in ama thuak ding khempeuh a thuak dingin hong pai ding hi, cih thu upna tawh a muan ngam hi.
Koi bangin
1 John 1:9 sunga kamciam
na nuntakpih hiam? Koi bangin tua kamciam in nangma
ngah ding hi, ci-in thei-in
na telhiam?
FRIDAY July
23
Ngaihsutbeh Ding: “David
kisikna in lungsim takpi-in kisikna leh kisikna man hi. A mawhnate hangin
bangmah paulap bangmah zong lo hi. Bang bang
gimna thuak ding
hi taleh mawhna
thukhenna pan taikhiatsawm ngei
lo hi; amawhna hangin mawhmai-sakna lunggulh zaw hi a nunna in siatna
tawh kidim hi, cih mu hi. A mawhnte
kih hi. Mawhmai nading bekin thuum lo- in lungsim siangtho zong a ngen hi..
tua kamciamte sungah mawh kisik mi
leh a mawhmai mi nunzia ding zong kihel hi. ‘Bang hang hiam cih leh ganhing
tawh biakna na deih kei
hi. Meihal biakna
hong pia hita leng zong, na lungdam kei ding hi. Pasian’ san theih
biakna pen lungsim kitamzan ahi hi. Pasian aw,
a kitamzan, a kisik lungsim na simmawh kei ding hi” Late 51:16, 17.
“David
in mawhna sung a tuk hangin Topa in a phongto-kik hi.”
“David in amah leh amah kiniamkhiatin a mawhna pulaak
hi. Saul in ahihleh a mawhna hangin kithuhilhnate
nialin, kisik nuam lo-in a lungkhauh semsem hi.”
“Late
51 in David in mawhna sung pan suahtakna a lunggulhna, mihingte mawhna,
siatna kisikna mantak ahong hilh hi. Mawhna sung a tuk Pasian tanu tapate in
David in lungsim tawh a mawhna pulaakin, a kisikna thu phawkin thasaan
Pasian thukham sungah
mainawt uh hen.
“David
bangin
lungsim
takpi
tawh
kiniamkhiat
a,
a mawhna pulaakin mawh
kisik takpite adingin lametna a om hi Topa in a kisik
takpite Ama kiang
panin
a hawlkhia ngei kei hi..”—Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, pp. 725, 726.
Kikup Ding Dotnate
1.
Koi bangin mawhna
tawh kidim ihihna leh mawhmaisak kisam ihihna thei-in Vankhuanuai Kumpi tanu tapa ihihna
tonkhawm thei ding hiam?
2.
Bang hangin mawhna khempeuh in Pasian langpanna suak hiam? Pasian tungah mawhna cih thu a khiatna
in bang hi ding hiam?
3.
Thu-um mi hi lo khat
in Uriah ahi a, David in Bathsheba tawh a neih naungek sihna cih thute a kipan amau mawhna hang lo-in gimna sihna thute hong dong hileh,
bangci bangin tua dotna dawng ding hiam? Koi
bangin Pasian in ki-itna hi, cih thu leh Pasian in thuman tawh nasem hi, cih
thu na hilh ding hiam? Koi bangin kidona lianpi thu in tua bang thupiangte hong
theitelsak ding hiam?
4.
Bang hangin Lai
Siangtho sungah David leh Bathsheba thu khenpi nih dimin kigelh hi ding hiam? Tua bang thu a kigelhna ahang in bang ngimna
nei hi ding hiam?
5.
Late 51: 11, 12 - Mawhna in Pasian tawh hong kigamla-sak
hi, cih thu ngaihsun in. Na mawhna hangin
Pasian kiang pan paikhia-in Amah tawh kigamla-in na nungta hiam? Bang bangin Pasian tawh kigamla-in a nungta mi
in koi bangin nungta-a, bang hangin tua bang nunna
in nunnuam hi lo
hiam? Bang hangin hehpihna bek in hong huh thei hiam?