MUC

Print Friendly and PDF

Monday, March 29, 2021

LESSON 6 | May 1-7 ABRAHAM SUAN LE KHAK

 

 



Sabbath Nitak:

 

Tu Kaal Sung Sim Ding: Ezek. 16:8; Thkna. 28:1, 15; Jer. 11:8; Pian. 6:5;John 10:27, 28; Gal. 3:26–29; Rom. 4:16, 17.

 

KAMNGAH: “Ahi zongin note pen Pasian in a hong teelkhiat minam, Kumpi siampi pawl, a siangtho minam, Pasian’ mite na hi uh a, khuamial sung panin a lamdang mahmah ama khuavak sungah a hong samkhiapa’ nasepna a lamdangte a genkhia dingin Pasian in a hong teel mite na hi uh hi.” (1 Peter 2:9).

Khua khatah suangmanpha zuak sai khata om nai in kisia-in zingsang nai giat leh minute 45 ah khawl hi. Khua sung mite in hih sai-a nai tawh nasem hi. Zingsang khat vanzuak vanlei nupi khat in hih nai a et ciangin nai kua a sat nading minute 15 in kisamlai ci-in khawl hithiat phot hi. Sangnaupangte’n zong hun tampi omlai hi, ci-in sangkah ding kithawi lo uh hi. Tua ni khua sung nasemte zong nasem kuanhak uh hi. Bang bang hiam cihleh amaute’n tua nai kisiatlam thei lo-in, nai kua sat nai lo-in ngaihsun uh hi. C. L. Paddock, God’s Minutes (Nashville, TN: Southern Publishing Association, 1965), p. 244.

Nidang Israelte nunzia hong hilh hi. Topa in Israel mite namdangte gam (Ezek. 5:5); gam huampi thum (Africa, Europe, leh Asia) laizangah om uh hi. Israelte in namdang khempeuhte etteh dingin kikoih hi. Ahi zongin suangmanpha zuakna sai-a nai kisia mah bangin Israelte ginatlohna hangin namdangte in khuavak mu thei lo uh hi. Ahi zongin amaute in a thokik zo nawn lo dingin puk hi lo hi. Nidang bangin tuhunin zong Pasian in Ama tungah a thuman mi tawmno khat nei lai veve hi. Tu kaal sungin tangtawng a kipan tuhun dongin Israel taktakte dinmun leh a masuan uh thute i kikum ding hi.

Tu Kaal Thusin Etpakna: Bang thuciam tungtawnin Topa in Israel tungah bang sem hiam? Tua bang thute in bang tungah kinga hiam? Israelte’n tua kamciamte bangzahin lenkip uh hiam? A thuman loh manun bang tuak uh hiam?

  

SUNDAY            May 2        

“Mi Khempeuhte Tungah”

 

“Bang hang hiam cih leh note pen Topa note’ Pasian’ tungah a siangtho mi na hi uh hi. Leitunga om mite khempeuh sung panin ama mi ahi dingin Topa na Pasian un note hong teelzo hi” (Thkna. 7:6).

Topa in minamte lakah Ama tangin nasem dingin Hebrew minamte teltuam hi. A tuam vilvel “segulah” cih a khiatna in ‘ na manpha” “ tuampian na manpha” cih khiatna nei hi. A thupi phawk ding thu in teltuamin a koih midang hi lo-in Pasian hi; tua in Ama hehpihna kilangsak hi. Tua bangin a tuam vilvel hehpihna a ngah nadingun Israelte in bangmah hoihna nei lo uh hi. Ngah dingin kilawm lopi a ngah theihna uh in hehpihna hang simloh bangmah dang om lo hi.

Ezekiel 16:8 sim in. Koi bangin Topa in Israel mite a teltuamna thu theihtelna hong guan hiam?

_________________________________________________________________

______________________________________________________________

 

“Bang hangin Israel in Yahweh teltuamna ngah uh hiam? Hih thu in a kithei siang zo lo thu ahi hi. Israel in a mimal tam lo uh hi; nampi namlian zong hi lo uh hi; teltuam ngah nadingin bangmah hihna nei lo uh hi. Pasian in Ama thuneihna tawh a telkoih minamte hi. A tawpkhakna-ah teltuam a ngah theihna uh in kuama telzawh loh Pasian itna hang bek mah ahi hi. Pasian in Israel it hi; teltuam mah hi; a pu a pate uh tunga a kamciam bangin tangtung hi…. Yahweh in Israel a itna hangin amah in teltuam ngah ahi hi. Amaute in

Egypt gam saltanna panin Yahweh vangliatna tawh suahtakna ngah uh hi. Amaute in hih thute phawkkik a, siangtho minam leh manpha minam teltuam ngah ahihlam uh a kitheih ding uh kisam hi. Tua bangin minam thupi, minam manpha ahihna nusia le-uh amaute in thuhilhna lianpi thuak dingin kilawm hi.” J. A. Thompson, Deuteronomy (London: Inter-Varsity Press, 1974), pp. 130, 131.

Pasian geelkholhna-ah Israelte in kumpi minam, siampi minam hi ding uh hi. Siatna dim hih leitungah amaute sung pan kumpite, biakna makaipite leh nuntak hoih tawh kidim ding uh a, mawhna tungah zawhna ngah ding uh hi (Mang. 20:6). Siampi ahihna uh dungzui-in thungetna, phatna leh kipiakna tawh Topa kiang vazuan ding uh hi. Pasian leh namdang pasian biate kikaalah palaai sem dingin kikoih ahih bangmahin Israelte in thuhilhte, thugente, kamsangte ci-in om ding uh a, mite etteh dingin nunzia siangtho tawh a nungta ding uh hi. Hih in Pasian deih biakna man hi.

Topa in Isrealte pen leitung minam khempeuhte tungah om ding hi, ci-in genkhol hi. Lai Siangtho in bangci bangin kiniamkhiatna leh a lauhuai kiphatsakna pulaak hiam? Koi bangin Israel mite in leitung minam khempeuhte tungah om uh hiam? Tuni tuhunin pawlpi in zong leitung minamte tungah om hi, ci-in na ngaihsun hiam? Koi bangin tua bangin om thei hiam?

 

MONDAY              May 3  

Leitang Kithukimna (Pian. 35:12)

 

Pasian mite tungah leitang kamciam a kipiak masakna pen in Abraham tunga kipia pen hi-in, hih kamciam mah Isaac leh Jacob tungah kipulaak kikkik hi. Joseph in a sihkuan ciangin hih kamciam mah pulaak hi (Pian. 50:24). Ahi zongin ‘kum 400’ khit ciangin Abraham suanlekhak in kamciam leitang a luah panding uh hi (Pian. 15:13, 16). Hih kamciam in Moes leh Joshua hun sungin tangtung hi. Moses in Pasian thupiak pulaak kikkik hi. “ En un na luah ding uh leitang note mai-ah ka koih khin hi; pai unla luah un” (Thkn. 1:8).

 

Thuhilhkikna 28:1, 15. Hih sunga kammalte in bang pulaak uh hiam? A tomin gen lehang thuciam sungah tua leitang zong kihel hi. Thuciam in masuan khat hong guan hi. Israelte masuan in bang hi ding hiam?

_______________________________________________________________

_________________________________________________________________

Thuhilhkikna 28 sung amasa-lam thute in Isrealte in Pasian deih bangin a kalsuan uhleh amaute tungah kipia ding thuphate kipulaak hi. Tua khit ciangin Pasian thupiak bangin a kalsuan kei uhleh amaute phutkhak ding samsiatnate zong kipulaak hi. Tua samsiatnate in, a vekin ahi kei zongin, siatna a bawl uhleh siatna mah ngah ding uh ahihna, a vawh bangun at ding uh hi. ‘Mi khat in Ama leitung pumpi deihna a vawh leh sihna ngah ding hi” (Gal. 6:8).

Mun khata tuiluang in tuinak a kan dong luangluang hi; naipi khat zong a kisiat mateng paipai lel hi; singkung gah khat zong a gah theih nawn loh hun dong gahgah lel hi. Mawhna zong siatna manawhin a pai hi-a a tawpkhakna-ah sihna hong tun hi. (Rom. [6:]21) .”–The Pulpit Commentary: Deuteronomy, H. D. M. Spence and Joseph S. Exell, eds. (Peabody, MA: Hendrickson Publishers, 1890), vol. 3, p. 439.

Israelte’n a luah ding uh leitang kamciam kipia hi taleh tua kamciamte a mawkmawkin a tangtung ding hi lo hi. Tua kamciamte in thuciam tawh kipawl hi. Israelte in tua kamciam a tangtun dongin kalsuan ding uh hi; tua bangin Topa nung a zuih kei uhleh tua kamciamte tangtung lo ding hi. Amaute in thu a man kei uhleh amaute khut sung panin tua leitang kilakhia ding hi, ci-in genpha kikkik hi.

Siam. 26:27–33 sim in. Topa in amaute a thuhilhna-ah tua sangin a kitelzaw ding kammal om nawn lo hi.

______________________________________________________________

______________________________________________________________

Christian upna-ah vantung manawhin a kalsuan hi hang a, leitung thak sungah a teeng dingin lametna nei ihi hi. Hebrewte tungah a luah ding uh Kamciam Leitang a kipiak mah bangin eite tungah zong vantung leh leithak kamciam ahong kipia hi. Ahi zongin hihte kilamdanna in, tua mun i tun ciangin manthanna om nawn lo ding hi (Dan. 7:18) . Tua hi-in tua kamciam i luah theih nadingin a kitangsam om hi. Upna tawh diktansakna ngah thu siksanin, tua a kitangsam thute koi bangin na theitel hiam?

 

TUESDAY                    May 4     

Israel Leh Tua Thuciam


“Ahih hangin amaute in ka thu hong mangloin a bil uh hong ngatlo uh a, a gitlohna lungsim uh a zui tentan uh hi. Hih thuciamna a zuih ding uh thu ka piak hangin hong nial veve uh ahih manin tua sunga thute a vekpi-in ka tungsak ding hi,” hong ci hi (Jer. 11:8).

Jeremiah pulaak thu in Topa in “tua kamciam khempeuh tangtungsak ding hi. Ahi zongin tua thuciam in thupha bek pulaak hi lo- in samsiatna zong om veve thei hi, cih pulaak hi. Hih thuguipi in Noah tung panin kimu thei hi. Pasian in Noah tungah a hoih mahmah thu – kisiat nading panin kikep nading vaikhak hi. Ahizongin Noah in tua kisiat nading pan a kikep nadingin Pasian sawl bangbang a man kul hi. Noah in Topa sawlna nial hileh siatna sung tung ding hi.

Tuicin tunma thu siksanin Jer. 11:8 leh Pian. 6:5 enkak in. A kibang thu bang na mu hiam? Hih thu in i lungsim ngaihsutna limtak ukzawh ding bangzahin kitangsam ahihlam hong hilh hiam?

Israelte kalsuanzia a tamzaw in Topa a langpanna uh tawh kidim hi. Topa thupiak langpannin a om uhteh thuhilhna thuak uh a, tua ciangin a mawhna uh kisik uh a, Topa deihna bangin kalsuankik uh hi. David leh Solomon uk hun sung bekin kamciam leitang galte khut sung panin gam kembit thei uh hi.

Jeremiah pulaak Israelte langpanna ngaihsun in. “Mi khat in a zi ma hen la, tuanu in zong amah nusia-in, midang khat’ zi va suak leh, a pasal masa in tuanu lakik thei ding ahi hiam? Tua gamteng a ninsak khin suak ding hilo ahi hiam? Nang pen numei paktat suakin mi tampi tak tawh kingai khinzo napi-in, tu-in kei kiang hong zuankik ding na hi hiam, Topa in kong ci hi. ….Ahih hangin a thumanlo zi in a pasal a nusiat bangin Israel mite aw, Topa

in kong cihin-ah, no zong kei tungah nong thuman kei uh hi,’ ci-in va taangko in,” hong ci hi” (Jer. 3:1, 20). Pasian in eite tawh a bawlnop thuciam in leitung mite’n amau deihna khat siksanin khatlekhat thuciam kibawl tawh kibang lo hi; zi le pasal kikal thuciam bangin, khatlekhat tungah cihtakna, kipiakna hong deih hi. Tua hangin Topa in limcinnna tungtawnin Amah leh a mite kikal thuciam hong hilh hi. A hong hilhnop thu in Israelte lampialna a bulpi in thuman lohna hi lo-in Topa tawh mimal kizopna a neihloh uh a kipan, thuman lohna in nungzui pah hi; thuciam a om bangin gimna thuak uh hi.

Banghangin Khristian kalsuanna -ah mimal kizopna in thupia hiam? Mihing in Pasian tawh kizopna a maan loh ciangin bang hangin mawhna leh thuman lohna tawh kizompah hi ding hiam? Lamkhat panin mi khat in, “ Koi bangin Pasian tawh kizopna thuk, itna tawh kizopna nei thei ding ka hiam,” ci-in hong dong hileh, bangci bangin na dawngkik ding hiam?

  

WEDNESDAY            May 5

A Cianlai Mite


Israelte in tatsat lo-in a lampial, a lamkhialh uh ciangin Pasian thukhenna thuak uh a, mawh kisikin a om uhteh, amaute in lametna bang nei uh hiam?

Isa. 4:3___________________________________________________

Mic. 4:6, 7_______________________________________________

Zeph. 3:12, 13_____________________________________________


Pasian in Israelte adingin a geelkholhsak thu khempeuh amaute thuman lohna hangin kisia khin hi phial taleh, amaute in lamet bei lo hi. Lopa lakah paak kung in limtak po thei hi. Thuciam Lui kamsangte in mi honpi in lampialin a om laitakin mi tawmno khat in Topa tungah a cihtakna uh khahsuah lo uh hi; amaute in Topa pahtakna ngah mite hi-in Amah mah in amaute a kaikhawmkik ding hi.

Mi honpi in lampialin a om laitakun mi tawmno khat in thuman thutak sungah a kalsuan theihna uh a hangin Topa hang bek mah hi-in, Topa in amaute a kemcing hi. Topa in tua bangin thuman sungah a kalsuan mi tawmno khat a kepna ahang in namdangte lakah Topa piak khuavak tangsak ding deihna ahi hi (Isa. 66:19). Amau cihtakna tungtawnin midangte in zong vanlian Topa, Kumpipa bia ding uh hi (Zech. 14:16). Tua hi-in Pasian teltuam mite lakah bangbang nungtolhna om taleh Ama sapna zui-in a nungta mi tawmno khat om veve hi (2 Pet. 1:10). A tomin gen lehang Israel minam bupin kisia khin uh hi taleh amau hih theihzahin thuciam bangin a nungta mi tawmno khat om veve hi (1 Kings 19:14–18). A cianlai mi tawmno khatte in mi honpi siatna hangin gimna a thuak kha uh hi phial taleh (saltang khin uh) a tawpna-ah thuciam tangtung ding hi; amaute in tawntung nunna sung a lut ding uh hi.

John 10:27, 28 sim in. Jesuh in bang thu gen hiam? Lampial Israelte tungah a piak Topa kammal, a thuciam bangin nungta in. Koi bangin tua thute in thuman tawh a nungta mi tawmno khat om ahihna hong hilh hiam?

____________________________________________________________

___________________________________________________________

A sawtnai hun khatlai-in nungak khat in a upna nusia hi. Bang hangin tua bangin a upna taisan hiam cihleh a pawlpi mite omzia in lungkia-sak hi; pawl sungah mawhna, thuman langpanna, kineihkhemna tamsa lua ahih manin a upna nusia hi. Ama genna-ah tua bangin a nungta mite pen Christian taktak hi lo hi, ci-in a Christian upna nusia hi.Tuni thusin siksanin bang hangin tua bangin thu tuamtuamte hangin a upna a nusiat pen amah mah in upna sungah zungkha lo ahihna kimu thei hiam?


 

THURSDAY           May 6  

Upna-Ah Israel


Nidang Israelte in bangbangin siatna leh nungtolhna tawh kidim khin uh hi taleh, Topa in cihtakna tawh Ama nasem ding mi nei ding a geelna beimangsak lo hi. A taktakin Thuciam Lui hunlai mite in, Jewte leh Gentile-te lak panin a citak thu-um mi hong khangkhia-a, leitung mun khempeuhah hotkhiat lungdamna thu puak nasem dingin Topa in khalam Israel a piansak ding lamen tawntung uh hi. Pawlpi masate in tua bangin hong sem takpi uh hi.

Galatians 3:26–29 sim in.

1.       Aneu 29 sungah Paul in kamciam bang pulaak hiam?

__________________________________________________________

 

2.     Tua kamciamte a luah thei dingin bang kisam hiam? (Gal. 3:26).

 ________________________________________________________

 

3.     Bang hangin Paul in numei leh pasal, minam, nuntak khuasak kilamdannate hemkhia hiam?

__________________________________________________________

 

4.     “Khrih sungah khat” cih a khiatna in bang hi ding hiam?

__________________________________________________________

 

5.     Romans 4:16, 17 sim in. Koi bangin Galatians 3:26–29 sunga Paul kampaute hong theitelsak hiam?

__________________________________________________________


Abraham tapa hihna tawh Khrih in thuciam tawh kipawl kamciamte a

tuam vilvelin a luah mipa hong suak hi. Eite in kituiphumna tawh Khrih tawh kisanggam theihna i ngah a, Abraham tung kipia kamciamte in eite tungah zong a hong kipia kamciam a hong suak hi. Tua ahih manin Pasian in Abraham a piak kamciam Khrih sungah hong tangtungin, tua kamciamte in eite tungah a hong tungthei hi; minam, kampau, nume, pasal hihna tungah kinga hi lo-in, hehpihna hang tawh a hong kipia hi-in, eite in upna tawh tua kamciamte i ngah hi.

“Abraham tungah a kipia piakkhong leh ama suanlekhak luah ding kamciam leitang in Canaan gam bek hi lo-in leitungbuppi-huam hi. Tua hi-in sawltak Paul gen bangin “Abraham leh a suan a khakte in leitung luah ding hi, ci-in Pasian in thu a ciamna pen Abraham in Thukham a zuihna hang hiloin, a upna hangin Pasian in mihoihin a san’na hang ahi hi” (Romans 4:13). Abraham tungah kipia kamciamte in Khrih tungtawnin tangtung hi,” cih pen Lai Siangtho in kiciantakin hong hilh hi. “Thu-um mi in sia ngeilo, nin ngeilo, mual ngeilo gamh luah ding hi [1 Peter 1:4]. Tua leitang in mawhna samsiatna panin suakta ding hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 170.

Hih kamciam in Khrih leh a misiangthote in a tawntungin leitung thakah i teenkhop ciangin a tangtung ding kamciam ahi hi (Dan. 7:27).

 

FRIDAY               May 7

Ngaihsutbeh Ding: Ellen G. White, “The Vineyard of the Lord,” pp. 15–22; “Hope for the Heathen,” pp. 367– 378; and “The House of Israel,” pp. 703– 721, in Prophets and Kings.

“Pasian in Ama mai-ah minam, kampau, nampi namneu deidan lo hi. Amah in mihing khempeuh a Piangsakpa hi. Mi khempeuh in hotkhiatna tawh innkuan khat ihi hi. Mimal khat ciat in Pasian tawh a kizop nadingin Khrih in kideidanna kawmte phelkhia hi; biakbuk sung kituamkoihna tuamtuamte hemkhia hi. Ama hong itna in thukin zai-a, itna kicing mun khempeuhah kizel itna hi. Tua itna in Satan huzaap, ama khemna sung thongkhia mite hong kaikhia-in Pasian kiang hong tunpihin, Ama hong ompihna kamciam sakhituihup tawh hong lak hi. Khrih sungah Jew mi, Gentile mi, sila leh to cih a om kei hi.” Ellen G. White, Prophets and Kings, pp. 369, 370.

1 Peter 2:9, 10 sim in. Peter in pawlpi minlawhna thu li kimu thei hi. Tua a pulaak thute in Thuciam Lui a siksan hi-in, Israel mite tawh a kizomtoto ahi hi. Pai. 19:6 leh Isaiah 43:20, cihte in pawlpi in Pasian tawh a kizopna bang pulaak uh hiam? Gentehna-in “teltuam minam” cih kammal in Pasian in pawlpi pen a teltuam, masuan khat pia ahihna kilang hi.

 

Kikup Ding Dotnate

1.      Nidang Israel hunlai siampite in ganhing tawh biakbiakna nei uh hi; hihte in Messiah limcing khol hi. Siampi gui tawh kizom ahih mah bangin pawlpi mite in bangci bang biakpiaknate pia ding uh hiam? (1 Pet. 2:5).

2.    Pasian in Israel mite a siangtho dingin leitung minamte lak panin tuamkoih hi. Amaute in leitung minamte tungah hotkhiatna thuman vapuak ding uh hi. Tuhun pawlpi in zong tua nasem ding ahi hi. Leitung mite lak pan tuam om hi napi koi bangin amaute tungah hotkhiat lungdamna thu puak thei i hiam? Koi bangin Israelte nunzia leh Jesuh in hih dotna i dawn nading hong huh thei hiam?

3.    Topa in nidang Israelte lak pan a cianlai mite tawh tatsat lo-in kizopna nei hi. Elijah leh ama hunlai-in Topa tungah mi citak a cianlai mi tawmnote ngaihsun in (1 Kum.19: 18). Bang hangin pawl sung pan a nungtolhte mite lakah om a Topa tungah cihtak ding sangin leitung mite lakah om a Ama tungah citakna ol zaw hi ding hiam?

 

Tomkaihna: A man taktak Pasian neihSA Israelte in, Singlamteh ma ahi a Singlamteh khit ahi zongin, Israel neih upna a nei mi, upna tawh a nungta mi, thuciam siksanin Topa tawh a kizom mi hi. Tua bang mi in Topa taangmi bangin nungta a, Ama hehpihna hanga hotkhiatna thu mun khempeuhah a hilh kawikawi hi.

To get the latest update of me and my works

>> <<