MUC

Print Friendly and PDF

Monday, March 29, 2021

LESSON 3 | April 10–16 “KHANGSAWN KHEMPEUHTE TUNGAH”

Sabbath Nitak:

 

Tukaal sung sim ding: Pian. 3:6; 6:5, 11; 6:18; 9:12–17; Isa. 4:3, Mang. 12:17.

 

KAMNGAH: Ahi zongin Noah in Topa maipha a ngah hi. Piancil 6: 8. 

Bacteria kicite pen a neu mahmah nuntakna nei lungno hi. Mit guak bek tawh kimu zo lo ahih manin dulbin tawh a ki-et ciangin ama liatna sangin a zah 1000 val bangin liansakin a ki-et teh laikungmuk cia zong pha zo lo hi. Amau tawh kituahna mun, tui, khua hunah om kha le-uh tua lungnote in khanpi-in khang uh hi. Gentehna-in tua lungnote kimkhat in ama thu-in cell nih le thum piangkhia sak thei a, ni khat sungin lungno khat bekin a dang lungno thak 18,000,000 val bang piangsak thei hi. Ni nih sungin simzawh lohin phungkhia thei uh hi.

Hih bang thute ngaihsun lehang Mawhna om khit a manlang takin leitung nate kikhelna zia kilang hi. Theihna siamna nei cidamin khansau mihing in Pasian nusia-in siatna khempeuh tawh kidim uh hi. Hih lungnote in nisa tawh a kisawhkhak uh ciangin si uh hi; tua lo chemical tuamatuamte, khua lum mahmahnate ah nungta zo lo uh hi. Pasian langpanna leh mawhna suksiat nadingin Pasian in leitungah tuicin tungsak hi.

Tukaal thusin A Huam a etna: Mawhna in Pasian piansak nate tungah bang bawl hiam? Noah pianzia in bangteng hiam? Noah tawh thuciamna sungah bang thute kihel hiam? Koi bangin Tuicin ma-in Pasian hehpih kilangh hiam? Tuicin khit ciangin Pasian in Noah tawh a thuciam sungah mi khempeuh a hong itna bang tawh hong lak hiam?

  

SUNDAY          April 11

Mawhna Phungpi (Pian. 6:5)

 

Pasian in a bawlsa na khempeuh a zawh ciangin “hoih mahmah hi,”ci-in pulaak hi (Pian. 1:31). Tua khit ciangin mawhna hong om a, na khempeuh in kikhel hi. Nate in hoih mahmah nawn lo hi. Hoihna tawh kidim piansaknate in mawhna hangin melsa hi; muatna, sihna lam manawh hi. Langpanna hong hat semsemin Noah hun ciangin siatna hangin mi khempeuh beimang hi. Bangzahin kisia uh hi, cih Lai Siangtho in a hong hilh loh hangin, mihing in Pasian a langpanna leh siatnate tawh kidim, thuakzawhna nei Pasian in thuak zo nawn lo hi ( Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, pp. 90–92)

Koi bangin siatna in manlang takin kizel hiam? Hih pen theih hamsa lo hi. Tuhunin mi tampi in amau mawhnate thei gegu napi, koi bangin siatna hong khang hiam, ci uh hi.

A nuai a Lai Siangtho munte sim inla, a pulaak thute ciamteh in.

 

1.    Pian. 3:6_____________________________________________

2.    Pian. 3:11–13_________________________________________

3.    Pian. 4:5_____________________________________________

4.    Pian. 4:8_____________________________________________

5.    Pian. 4:19____________________________________________

6.   Pian. 4:23____________________________________________

7.    Pian. 6:2_____________________________________________

8.    Pian. 6:5, 11_________________________________________

 

Pian. 6:5 sung a thute in a mawkmawkin a piang hi lo hi. Tua bang thute a pianma-in thupiang om khin hi. Amaute thuakna ahang om hi. Mawhna gah in lian semsem hi. Mawhna in phung semsem hi. Mawhna pen liamna, ki-at khakna bangin ama thu-in a dam kik hi lo hi. Mawhna awlmawh kha lo-in i koihleh a hong lian semsem ding, a sawt ciangin siatna leh sihna hong tunpih hi. Tuicin tunma-in mite in bang siksanin nungta uh hi ding hiam cihleh ngaihsut hamsa lo hi; tu-in zong tua bangmah tawh kilamdang lo hi.

Pasian in mawhna mudah hi; a sawt lo-in mawhna beimang ding hi. Itna tawh kidim Pasian, a thuman Pasian in mawhna tawh bangmah sem thei lo hi. A lungdamhuai thuin Pasian in mawhna beisak ding hi; mawhnei mite a hong honkhia nuam hi. Thuciam i cih in hi thu simloh thudang hi lo hi.

 

 

MONDAY                 April 12

Mipa Noah (Pian 6:9)

 

Tuicin tunma mite in siatna khempeuh tawh kidim uh hi taleh Noah in amaute siatna sungah nungta lo hi. Pian. 6:9 in Noah nundan thu thum hong hilh hi. Tua thu thumte na teldanin gelhkhia in.

 

1.   Noah in midik hi.   ____________________________________

2.     Noah in paubaang lo hi.   __________________________________

3.     Noah in Pasian tawh lampai khawm hi. __________________________

Noah in hotkhiatna sung a tunpih ding Topa tawh kizopna nei hi. Amah pen Pasian in nasep khoppih theih dingin a nungta mi khat hi; Topa thugen a ngai mi khat hi; Ama thupiak bangbangin a nungta mi khat hi; Topa a muang mi khat hi. Tua hangin Topa in Ama geelnate Noah tungtawnin tangtungsak hi; tua hang mahin Peter in Noah pen “dikna thuhilhpa” ci-in ciamteh hi (2Pet. 2:5).

Pian 6:8 sim in. Koi bangin Noah leh Topa kizopna hong musak hiam?

_______________________________________________________________

_________________________________________________________________


Pian. 6:8 in Lai Siangtho sungah ‘hehpihna’ cih kammal a kigelh masak penna mun hi. Thuciam Thak pulaak bangin hehpihna i cih in, mawhnei mi in Pasian hehpihna ngah dingin kilawm lopi mah hong pia hi. Tua hangin ‘paubaang lo’ cih leh ‘midik’ cih i theihtel ding kisam hi. Noah mimawhpi in Pasian maipha hehpihna ngah dingin kilawm kei taleh, hehpihna kisam hi. Topa thupiak zuihna-ah Noah in eite tawh kilamdanna nei lo hi.

Noah mah bangin eite in Pasian hehpihna i kisam hi. Na nunzia kisittel in. Noah mah bangin “midik’ ‘paubaang lo” “Pasian tawh lampai khawm” ci-in kei tungah zong a hong kici ding hiam? Nangma sanzia, na muhzia na lawmte tawh kikum in.

 


TUESDAY            April 13

Noah Tawh Thuciam

“Ahih hangin nang tawh ka thuciamna ka kipsak ding hi. Teembaw sungah nang na hong pai ding hi. Nang, na tapate, na zi leh na tapate’ zite tawh na paikhawm ding uh hi.”Pian. 6:18.Hih thu in Pasian in mihingte tawh ama thuciam siksan hong hilh hi. Mihing leh Pasian in kithukimna nei, thukimna bawl hi. Ahi zongin hih sangin tangzai zaw hi. Tua bangin thukimna a om ma-in mihing in thumang ding masuan nei hi. Pasian in Noah tungah nang leh na innkuanpihte in tembaw sungah lut un, ci hi. A masuan uh a sep kul hi; masuan pelh le-uh ciampel suak ding hi. Thuciam tungah ciampel le-uh amau mah in thuak ding hi; amau supna mah suak ding hi. Amau mah in thuciam tungtawnin thupha ngah ding uh hi. Noah in Pasian sawl bangin nungta kei leh, Pasian tawh a kithukimna panin a lungsim kikhelin ciampel hileh, Noah leh a innkuanpihte in bang thuak ding uh hiam?

Pasian in “ Keima thuciam” ci hi. Thuciam pianzia bang hong hilh hiam? Pasian eite thuciam hi, ci-in pulaak hileh, a kilamdannna bang a om ding hiam?

Thuciam sungah Pasian leh mihing kizopna in a tuam vilvel kizopna ahihlam hong hilh hi. Pasian in Noah tawh a thuciamna pen “Keima thuciam” ci-in a pulaak ciangin Ama hehpihna a pulaak ahi hi. Mawhna thaman pan a hong honkhia dingin Pasian mahmah in ma hong pan masa ahihna hong hilh hi. Hih thuciam mihingte leh Pasian in kikim hi, cihna hi lo hi. Thuciam in a kibangin mihing leh Pasian tungah kinga hi lo hi. A tuam phadiakin thuciam panin Topa in nuamna ngahin, Ama it mi tungah tawntung nunna pia-in, tua mi tungah a lungdamna sangin a lian zaw lungdamna om nawn lo hi (Isa. 53:11). Thuciam hong piak hamphatna in tawntung nunna hi. Thuciam tung panin mihing leh Pasian in a ngah kibang lo hi bek a, Topa lungdamna leh mihing nuamna kimu khawm thei hi.

Hih gentehna ngaihsun in. Mi khat in tuipi tungah huihpi nungin a tuanna tembaw tung pan kia hi. Tembaw tung pan midangte khat in tuikia pa honkhia dingin khauhual khat (life reserver) khaksuk ding gen hi. Tuikia pa zong thu kimin khauhual lenin suakta thei hi. Pasian leh mihing kikalah thuciam in zong thukimna tungtawnin nasem hi.

Koi bangin thuciamna sungah hehpihna in nasem hiam? Koi bangin Pasian tawh na kizopna-ah hehpihna in na a sem hiam?


WEDNESDAY          April 14

Sakhituihup Tawh Pulaak


“Tua ciangin Pasian in, “Hih pen, kei leh note leh note tawh a om nuntakna a nei khempeuh kikalah mailam khang tawntungah thuciamna lim ahi hi. Meii sungah ka sakhituihup ka kaisak a, tua pen kei leh leitung kikalah thuciamna lim hi ding hi.”(Pian. 9: 12, 13).

Sakhituihup sangin a etlawm zaw tam lo hi. I naupanlai-in meivak tuamtuam kivak hoih i sak mahmah kuateng in i phawklai hiam? Khuapi sung lampi dung, inn hoihpipi sung meitangte hoihsa hi lo i hiam? Ahih keileh vanlaizangah aksi tang tuamtuamte etlawm hi lo hiam? Uham khinte in zong tua bang nate encim lo hi. Tuhunin zong sakhituihup in khiatna tampi nei hi. Gamvai kipawlna a kipan kipawlna tampi in limcinna-in sakhituihup zang om hi.

Sakhituihup sunga om mel tuamtuamte in i lungsim leh ngaihsutna hongla thei uh hi. Tua hang mahin Pasian in limcinna dingin sakhituihup hong zang hi.

Bang hangin Topa in limcin nadingin sakhituihup zang hi ding hiam?Pian. 9:12–17.


_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

 

Topa in thuciam limcing dingin sakhituihup zang hi (Pian. 9:15). Thuciam cih kammal zang lo hileh a khiatna in a tuampi khat hi ding hi. Abraham tunga thuciam ahi a, Sinai a thuciam ahi zongin, tua thuciamna tungtawnin ngah ding bangmah kipulaak lo hi. Noah tunga thuciam in zong bang mah pulaak lo hi. Ahi zongin Pian 9 in nuntakna nei mihing leh ganhing khempeuh tungah thuciam hi; khangsawnte tungah thuciam hi (Pian. 9: 12). Tua kamciam in leitung bup huam hi. Tua thuciam in Topa thu mang a, thu mang lo mi hi taleh mi khempeuh tungah kipia thuciam hi. Hih tawh kibang thuciam, Lai Siangtho ah kipulaakna om lo hi.

Koi bangin sakhituihup thuciam in Pasian hehpihna pulaak hiam? Kua in tua thuciam pulaak masa hiam? A tawpna-ah kua hamphat ngahna hi ding hiam?

_________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________ 

Hih thuciam in mihing in a sep ding bangmah kipulaakna a om loh hangin, Pasian in leitungah tuicin ka tungsak nawn kei ding hi, ci-in Ama sep ding bek kipulaak hi. Sakhituihup limcinna in Topa thupiakte zuih ding hong sawl hi lo hiam? Tunglam ento-in sakhituihup na muh ciangin a hong phawksak thu a om hiam? Sakhituihup limcinna tungtawnin bang thute na mu hiam?

 

 

THURSDAY        April 15

“Noah Kia Bek” Only Noah Was Left”


“Mihing, ganhing, a bokvakte leh huih lak vasate, leitunga om nuntakna a nei peuhmah amah in phiatkhia hi. Leitung panin amaute kiphiatkhia hi. Noah leh amah tawh teembaw sunga a omteng bek a suakta uh hi” (Pian.. 7:23). Hih in Lai Siangtho sungah a cianlai (the remnant) cih kammal a kigelh masak penna mun hi. Nuntakna nei khempeuh a kipan na khempeuh kisia-in Noah leh a innkuante cianlai uh hi. “Note-a’ dingin leitungah a omlai mi a hingsak ding leh note-a’ dingin a suakta mi tampi a kem dingin note’ mai-ah Pasian in kei hong sawl hi’(Pian. 45:7). “Topa in thukhenna leh meihalna tawh Zion mite’ mawhna teng siangsakin, Jerusalem khuasung panin mi thahna teng a beisak ciangin Zion-ah a omlai mite a siangtho-in kiciamteh ding hi.” (Isa. 4:3). “Tua ni ciangin Topa in Assiria gam, Egypt gam, Pathros gam, Ethiopia gam, Elam gam, Shinar gam, Hamath gam, leh tuipi gei-a gamte panin ama mi a omlaite a ngahkikna dingin a vangliatna zang kik ding hi”(Isa. 11: 11).

Hihte i et ciangin Pian. 7: 23 sung kisia lo-in a cianlai Noah leh a innkuante tawh kizom kammalte i mu hi. Pian. 7:23 sim in. Koi bangin a cianlai cih thu na tel hiam? Bang dinmun sung panin a cianlai mi om hiam? Koi bangin thuciam in a cianlai mite huam kha hiam?

 _____________________________________________________________

______________________________________________________________ 

Tuicin hunin leitung Piangsakpa in leitung Thukhen hong suak hi. Mawhna thukhenna in leitung leh a sung om na khempeuh susia hi. Tua lak panin kua in suakta a, kua in kisiatna panin a cianlai mi hong suak uh hiam? Hih munah Noah leh a innkuanpihte in tuicin panin suakta uh a, leitungah a cianlai mite hong suak uh hi. Tua bangin Noah a suahtak theihna in Pasian thuciam tawh kizopna nei hi (Pian. 6:18); hih thuciam in Pasian mapatsa hi-in hehpihna leh itna tawh kidim Amah mah in a hong sem hi. Amaute in kisiatna panin suakta uh hi; amaute mapanna in thupi-in Pasian in amaute honkhia keileh a suak thei kei ding uh hi. Noah in thuciam bangin kalsuan taleh bangbangin citak hi taleh Pasian hehpihna bek mah ama lametna ahi hi.

Hun nunung a thupiang dingte ngaihsun lehang Pasian in a cianlai mi nei ding hi, cih kimu hi (Mang. 12:17). Noah tungah thupiangte tawh enkak hi lehang a cianlai mite lakah eite zong a kihel thei ding ihi hi. Koi bangin nisim na khensatna in ni tawpni adingin huzaap lian hong suak hiam?

 

FRIDAY          April 16

Ngaihsutbeh Ding:   Ellen G. White, “The Flood,” pp. 90–104; “After the Flood,” pp. 105–110, in Patriarchs and Prophets sim in.

“Sakhituihup in khuahun zui-in a hong piang khia zel hi-in, Pasian kamciam tuicin in leitung susia nawn lo ding hi, cih limcing hi. Tuicin khit a kipan leitung melpuak in kikhel khin taleh guahtui in leitang a kipan ankungte ading kisam hi; guahmal kiatsialin mihing in a lau-nate panin Pasian ompihna sungah a khamuang thei ding kisam hi. Upna nei mi in piansak nate tungtawnin Pasian in Amah mah a hong kilaakna mu thei hi.

(Rom. 1:20). Tua hi-in sakhituihup in thu-um mite adingin leitungah thupha hong tung hi, cih phawksak thei a, leitung kisiatna hi lo ding hi, cih a theithei hi.” The SDA Bible Commentary, vol. 1, p. 265.

 

Kikup Ding Dotnate 

1.       “Tua hunlai-in leitung in hoihna tawh kidim hi. Mihingte phung mahmah uh hi. Lei maitang in hoihna pua hi. Enlil in a gamlum lialua awging ngaih mahmah khat za-in pasiante tungah “Hih mihingte gamlumna ka thuak zo nawn kei hi; ihmut theih om nawn lo ahih manin babel paulapin nungta nawn lo ding uh hi, ci-in a pulaak ciangin pasiante zong kithukim uh a, mihing khempeuh susia uh hi. “The Story of the Flood” in The Epic of Gilgamesh, trans. N. K. Sanders (London: The Penguin Group, 1972), p. 108. Lai Siangtho hong hilh tuicin thu tawh enkak in.

 

2.     Noah in ama khang a om mite tungah Pasian thukhenna thu hilh khol hi. Tua bangin a hilhkholh thu a deihna in hotkhiatna kisam ahihna uh theisak hi. Bang hangin mi kimkhat in hotkhiatna thupuak um thei lo uh hiam? Mi tampi in bang thu siksanin Pasian hotkhiatna nial uh hiam? John 3:19; John 7:47, 48; 12:42, 43; James 4:4.

 

Tomlakna: Tukaal sung thusin in Pasian in Noah tawh a thuciamna i gen hi. Noah tungah thuciam in Lai Siangtho sungah a kipulaak masa pen thuciam hi. Pasian thuciam in mihing hoih nading, Amah tawh a nuam kizopna nei ding deihna bulpi hi. Pasian in Noah tawh a thuciam pulaak kik a, Topa tungah Noah a cihtakna in Topa langpanna panin kemin Tuicin panin a innkuante a suakta uh hi.

Sakhituihup in Pasian in muanhuai ahihna hong lak hi. Leitung in Tuicin tawh kihahsiang taleh sakhituihup in Pasian hehpihna, Ama hoihna hong phawksak hi; leitung in tuicin hangin kisia khin taleh hehpihna in leitung hong tuam vive hi. Ellen G. White, The Story of Redemption, p. 71.

To get the latest update of me and my works

>> <<