KAMNGAH: Jerusalem aw, mual sang dawnah kahto-in lungdamna thu kiko in. Zion aw, nakpitakin awng inla, lungdamna thu taangko in. Nakpi takin kiko inla, lau kei in. Judah gam khuapite tungah " Na Pasian uh hong pai ta hi," ci-in gen ta un" Isaiah 40:9.
1945
kumin Leitung Galpi Nihna bei ta hi napi, Japan galkapte khat Shoichi Yokoi in
Guam tuikulh gam sim tham khatah galbu hi.
US in gal veengkhin, kilemna kibawl zo hi, cih laihawmna vanleng tung
pan khia kawikawi uh hi. Ahi zongin Yokoi in tua laidal amuhteh hong khemna uh
hi ding hi, ci-in um ngam lo hi. A gam tungah citak mahmah galkap khat ahih
manin, a langte tungah ki-ap ding ngaihsun ngei lo hi. Gam simthamah om ahih
manin kua mah tawh kizopna, kithuzakna nei lo hi. 1972 kum, Galpi bei khit zawh kum 27 a cin
ciangin, sabeng khat in Yokoi in ngasa bengin om va tuak kha hi. Tua mipa tawh a kiho uh ciangin
galbei-in kilemna om takpi ahihlam um thei pan hi. Midangte in galveengin nop a
sak uh kum tampi val sung Yokoi in gal lau-na leh lungkhamna tawh kidim hi. Roy
Gane, Altar Call (Berrien Springs, Mich.: Diadem, 14 1999), p. 304.
Kamsang Isaiah tungtawnin Pasian in a mite tungah nopna thu leh gimna bei-na thu hih bangin hilh hi. "(Ka mite hehnem un, hehnem un. Na Pasian un ci hi. Dam takin Jerusalem mite hopih un. Amau gimna hun beita a, amau mawhna kimaisakin, amau khialhnate hangin Topa in kicingin gim pia khin zo ta hi, ci-in amau tungah gen un" Isa. 40:1, 2.
SUNDAY | February 14
Mailam Adingin Hehnepna (Isa. 40:1, 2)
Isa.40:1, 2 Pasian in a mite hehnem hi, cih pulaak hi. A tawpkhakna-ah amaute gimthuakna bei ding hi. Hih gim thuakna in bang hi ding hiam?
_____________________________________________________________________
Hih dotna tawh kipawlin dawnna tuamtuam om
hi. Amaute mawhna hangin Pasian in Ama
hehna ciangkhut bangin, Assyria kumpi tungtawnin a mite gim thuaksak hi ( Isa.
10). BC 701 kumin Sennacherib galkapte khut sung panin Pasian in Judahte
honkhia hi ( Isa. 37). Judahte in Babylonte khut sungah gim thuak khin uh hi.
Bang hang hiam cihleh Hezekiah in Merodach-baladan pan kamtai mite tungah Pasian
vangliatna pulaak lo-in ama kumpi gam liatna bek pulaak hi (Isaiah 39). Tua
banah namdangte ukna nuai-ah gimthuakin a om mite tungah Isaiah in Topa thupuak
zasak hi (Isaiah 14–23).
Tua banah Isa. 7: 17 – 38: 6 sungah
“Assyria” leh “Assyriante” cih kammal 43
vei val kipulaak hi. Hih munte simlo mundangah a kipulaakna om nawn lo hi. Isa.
52:4 ah Egypt khut sungah gimthuakna khit ciangin Assyriante khut sungah gimna
kipulaak hi. A nunung lam Isaiah ah saltanna Babylon pan suahtakna kipulaak hi
(Isa. 43:14; 47:1; 48:14, 20). BC 539 ciangin Persian kumpi
Cyrus in Babylon simin zo a, Judah in suahtakna ngah hi (Isa. 44:28,
45:1, 45:13).
Isa.1–39 in BC 701 kum a Assyriate khut sung pan suahtakna thu limtakin hong hilh hi. Isa. 40 kipatna-ah kum 150 khit ciang thupiang ding Babylon a bei-na,(BC 539)leh a sawt lo-in saltanna pan a gam uhah a ciah kik ding thu kihilhkhol hi.Isaiah pulaak thute leh Babylon panin ciahkikna in kizopna nei hiam? Bang kizopna om hiam?
Isaiah 39 in Hezekiah suanlekhakte (Isa. 39: 6,7)a kipan Babylon gam saltannate leh Isaiah 40 – 66 sung a thute thupatna hi.Tua banah Isaiah 13, 14, leh 21 sunga Babylon tuk ding a, Pasian mite in suahtakna a ngah ding thu kigenkhol hi. Topa in Jacob tungah hehpihna nei-in Israel samkik ding a, a gam uhah a teengkik ding uh hi. Topa in gimna, sinkhamna pan tawldamna hong pia-in a hamsa nasem dingin a sap ciangin, Babylon langdo-in na om ding hi (Isa. 14:1-4). Isaiah 40:1, 2 sung a Pasian in a mite tungah a kamciam leh amaute gim thuak a bei ding ahihna na mu ding hi.
Gimna na thuak hangin Lai Siangtho in
bang kamciam hong pia hiam? Kamciam kihel lo upna in man nei ding hiam? Tua
hi-in bangbang i thuak zongin bang hangin kamciam tungah kinga ding thupi hiam?
MONDAY | February 15
OMPIHNA, THU Leh LAMSIAL NASEP (Isa. 40:3–8)
Koi bangin Pasian mite in lungmuang thei
hiam? Isa. 40:1–8.
__________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Min
kipulaak lo kamtai khat in Pasian in Ama vangliatna kilangsak ding hi, ci-in
hilhkhol hi (Isa. 40: 3-5). A dang awging khat in mihing in tuikhu bang hi;
Topa kammal in kiptawntung hi, ci hi (Isa. 40:8 ). Pasian mite in Sinai Mual
tung pan a ngah uh thute, saltan khit ciangin a ngah kik ding uh hi. Amaute in
Pasian thupiakte nunghei uh ahih manin gim thuak uh hi. Pasian in A gen bangin
nasem a, a mite in gim a thuak uh hangin, Pasian in amaute a ompih hi. Hih
thute siksanin Pasian in Israelte tawh thuciam bawl hi. Tua thuciam in amaute
lakah a om biakbuk in tecipang hi (Pai. 25: 8). Amaute in Pasian tawh a thuciam
panin lampial ahih manun Pasian in Ama omna biakbuk taisan hi (Eze. 9-11). Ahi
zongin Amah hong pai kik ding hi. Ama ompihna leh muanhuai tawntung Thu in khamuanna, suahtakna leh lametna hong pia
hi.
Topa a hong pai
kik ding kiginkhol ding bang na kisam hiam? Isa. 40:3–5.
_____________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Lam hoih lo tungah kumpipa a pai ding
kilawm lo hi. A pai nading lampi
puahphat kul hi. Leitung kumpite pai nading lampi in tua bangin kipuahpha
ahihleh kumpite Kumpipa pai nading puahphat kul ding hi lo hiam? Nisuahna pan
ahi a, nitumna pan ahi zongin Topa in saltang mite hong kaikhawm ding hi; Amah
in amaute belhna biakbuk hi ding hi (Ezek. 11:16), a pai nading lampi limtak
bawlphat kisam hi. Lampite kibawlpha-in Jerusalem panin nisuahna zuan pai-na
lampite kibawlpha hi. Pasian bek in tua bang kipuahphatnate bawl hi; munsanna
mun niamsakin a niamte vukbehin limtak a bawlpha Amah hi (Isa. 42:16). Ahi zongin mitmuh lampite tung tawnin Topa
hong pai ding hi lo a, Amah in cherubim tungah tuangin a hong pai ding hi
(Ezekiel 1, 9–11).
Isaiah genkholhnate siksanin Tuiphum John in mawhkisik a kipuahphat ding
tangko hi (Matt. 3:3). “Kisik un. Vantung gam
a hong nai khin zo hi (Matt. 3:2), ci hi. Tuiphumna in mawhmai nuntak
kikhelna limcing hi (Mark 1:4). Mawh kisik dingin kipuahphat kul a, mawhna
nusia ding khentatna kisam hi. Mawhmai mi khat in Pasian kiang pan lungnopna
leh Ama ompihna a ngah hi. Jer. 31:31–34 sungah saltang Judahte in Pasian
puahphatna kisam uh hi. A kipuahpha nuam
Judahte tawh Topa in thuciam thak bawl
ding hi. Amaute sungah thukham kigelh ding thuciam om hi. Bang hang hiam cihleh
Amah in amaute mawhna khempeuh a maisak hi.
Isa.40:6–8 sim in. Lopa bangin tomno
sungin a vul mihing in lametna bang nei hiam? Bang tungah kinga-in muanna in
lauhuai hiam?
TUESDAY | February 16
Hotkhiat Thugen Kipatna (Isa. 40:9–11)
Isaiah 40:9–11 sungah bang thu kipulaak
hiam?
_______________________________________________________________________
A nununglam Isaiah sungah pasal khat in
Jerusalem khuapi aa ding lungdamna thu va puak hi (Isa. 41: 27; 52: 7). Ahi
zongin Isaiah 40:9 sungah thupuak khat in “ Topa in hih munah
(mual tungah) om hi,” ci-in taangko hi.
Late 68 sungah David in Topa min phat hi. Bang hang hiam cihleh Amah in
om nading nei lote om nading mun pia hi; Amah in thongkia-te cihtheihna a pia
hi (Late 68: 6). David in Egypt gam panin “Paikhiatna” pulaakin a nihvei-na
“Paikhiatna” in Babylon saltanna panin suahtakna hi ding hi.
Tua banah Thuciam Thak in Isa.40:3–5 siksanin Tuiphum John in Khrih pai nading lampi sialkhol hi. Amah in a kip tawntung Thu hi-in Ama mite lakah a hong nungta Topa ahi hi (John 1: 14). John ma-in Pasian sawltak tampi in Topa hong pai ding lungdamna thu gengen uh hi. Tuate lakah Simeon leh Anna kihel uh hi. Biakbukah naungek Jesuh in ki-ap dingin a pai laitakun Simeon leh Anna in va bia uh hi (Luke 2:25–38). Isaiah a hong khankhiat ma-in numei ahi a pasal ahi zongin thupuak nasem uh hi. Simeon in Israel mite tungah hehnem ding leh lametna thupuak dingin Messiah a hong pai ding ahihna thu pulaak hi (Luke 2:25, 26). Isaiah genkholhna tungtawnin biakbuk mual panin Jerusalem khua mite tungah Topa a hong pai hi, ci-in a taangko masa pen in kamsangnu Anna hi. “Tua bangin Jesuh a ki-ap hun laitakin hih kamsangnu hong pai-in Pasian tungah lungdamna ko a, Jerusalem a suahtak nading lamenin a ngak mi khempeuh tungah hih naungek thu a gen hi” (Luke 2: 38). Hih in Khristian biakna in nasep (evangelism ) a hong kipatkhiatna masa hi, ci-in kiciamteh hi. Lungdamana thu taangko i cih in Jesuh Khrih hong pai-in hotkhiatna a hong puak hi. Tua khit ciangin Khrih in tua lungdamna thu taangko dingin a dang numei, Mary Magdalene tungah gen a, hih lungdamna thu in sihna pan thawhkikna thupuak ahi hi (John 20:17, 18). Hih in leitungah hotkhiat nasep a zawhna ahi hi. Mihing in lopa bangin tomno sung bek nungta hi; ahi zongin mihingin hong piang tawntung Pasian Kammal in a kip tawntung hi ( Isa. 40:6–8).
Isaiah 40:11 sim in. Limciinna bang pulaak
hiam? Koi bangin na nuntakna-ah Topa in
nangma tuucing ahihna na thei hiam? Bang hangin Topa hong makaihnate phawk
kikna in manpha hiam?
WEDNESDAY | February 17
Hehpihna Tawh A Kidim Piangsakpa
(Isa. 40:12–31)
Koi bangin Isa. 40 in Pasian hehpihna leh a vangliatna pulaak hiam?
____________________________________________________________________ Isa.
40 buppi in Pasian hehpihna leh Ama vangliatna tonkhawm hi, cih pulaak hi. Amah in eite hong honkhia nuam hi. Bang hang
hiam cihleh Amah in hehpihna tawh kidim hi. Amah in eite hong honkhia thei hi;
bang hang hiam cihleh Amah in vangliatna tawh kidim hi.
Hehpihna (Isa. 40:1–5):
hehnepna, a mite hon dingin Topa a hong pai hi.
Vangliatna (Isa. 40:3–8):
vangliatna, a kip tawntung leh mihingte thaneemna
Hehpihna (Isa. 40:9–11):
hotkhiat lungdamna thu, A mite a kem Tuucing
Vangliatna (Isa. 40:12–26):
tehpih om lo Piangsakpa
Hehpihna (Isa. 40:27–31):
Piangsakpa, thaneemte tungah tha guan
Pasian vangliatna leh Amah in kip tawntung
ahihna thu a pulaak khit ciangin (Is. 40: 3-8), Pasian in vangliatna leh a sang
pen pilna tawh kidim Pasian ahihna pulaak hi; hihte khempeuh in leitung leh
leitung nate khempeuh in gentham lo ahihna kilangsak hi (Isa. 40:12–17). Hih munah leitung leh
leitung nate a pulaakna-ah Isaiah in la-kam tuamtuam leh gentehna zangin pulaak
hi; Pasian in Job tungah a dawnnate tawh kibang hi. (Job 38–41).
Koi bangin Isaiah dotna kidawng hiam? (Isa. 40:18)?
Isaiah tungah kipulaak mah bangin Job
tungah zong a kipulaak in Pasian in tehpih nei lo hi. Mipite dotna a dawnkikna-ah Pasian pen amaute
muhna-ah milim bang hi, ci-in pulaak hi (Isa. 40:19, 20). Pasian pen milim bang hi, cih pen haivai hi. Ahi
zongin mite ngaihsutna lungsim lak
nadingin tua kammal zang hi. Pasian in
tehpih nei lo, Amah bek mah Pasian, Amah in siangtho Pasian hi, cih hilh hi
(Isa. 40:21–26).
Isaiah pulaak thu in tua mite lungsim
puak bang pulaak hiam? Koi bangin tua bang lungsim puak i nei hiam?
_______________________________________________________________________
Pasian thupuak mungtuppi bel in mite in khamuanna tawh kidim ding deihna hi. Job mah bangin amaute thuak gimna in Pasian zia le tong theikhial uh hi.
Isaiah kammalte en kik in. Tua kammalte in
Pasian hehpihna leh Ama vangliatna pulaak banah Amah in Piangsakpa ahihna
pulaak hi. Bang hangin hih thu in thupi hiam? Koi bangin Sabbath in hih thu hong
phawkkiksak den hiam?
THURSDAY | February 18
Milim Biakna Hangin Buai-na (Isa. 40:19, 20)
Milim in Pasian tawh kizopna susia hi. Amah
tawh kizopna a nawngkai-sak na khempeuh in milim hi pah hi. Pai. 20:4, 5;
Isa. 42:8. Milim biakna in Pasian tungah mawhna lianpi hi. Jer. 3:6–9,
Ezek. 16:15–19.
Isa.41:29 sim in. Koi bangin milim
biakna pulaak hiam? Koi bangin Isaiah gen thute na theitel hiam? Bang hangin
milim biak a hoih lohna kiciantakin pulaak ding thupi hiam?
_____________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Nidang mite in milim a kipan limcinna
tuamtuamte in vangliatna nei hi, ci-in um uh hi. Milim biakna in Thukham
palsatna hi. “ Keimah simloh Pasian dang bia kei in”(Pai. 20: 3). A nungta
Pasian limcing dingin milim, ahih keileh kham tawh kibawl bawnglim (Pai. 32:
4,5) cihte Topa in nial hi. Bang hang hiam cihleh Pasian tawh kisuun dingin
kuama in a bawl thei kei ding hi.(Thkikna 4: 15 – 19). Pasian vangliatna in
tehpih nei lo hi; a liatna in ciangtan om lo hi. Tua hi-in milim bawlin biakna
in Thukham khatna leh nihna palsat hi. Pasian mite in milim kisam lo hi. Bang
hang hiam cihleh Ama vangliatna in biakbuk sung dim hi. Milim biakna in a nungta Pasian nial hi pah
hi.
Pawl sungah milim
biakna bang namte hong lut hiam? Mit
tawh kimu thei lo, khut tawh kilawng thei lo milim biakna in bang hi ding hiam?
Koi bangin milim mai-ah kun ta kei lecin
milim bia kisuak thei hiam?
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
“Khristian
minpua mi tampi in Topa simloh pasian tuamtuam bia uh hi. Piangsakpa in amah bek mah bia ding leh Ama
tungah citak dingin thu hong pia hi. Topa tungah itna nei ding a hong dal na
khempeuh, Ama nasem dingin a hong khaktan khempeuh in milim hi. Ellen G. White 21 Comments, The SDA Bible
Commentary, vol. 2, pp. 1011-1012.
Milim biakna in mi tampi huzaap hi. Bang
hang hiam cihleh milim biakna in leitung nate tungah kinga hi. Leitung van le
nate lunggulhna, neihlelaam aa dingin nuntakna in milim biakna suak hi. Eima ut thu khatin gamtatna in milim biakna hi. Topa pai nading lampi
sialin Elijah in kilemna thu na tangko khol hi (Mal. 4). Tua bang mahin Isaiah hunlai-in zongin Topa in deihtelna na pia hi. Piangsakpa bia ding maw, piansak nate bia zaw
ding na hiam? (Mang. 13, 14).
FRIDAY | February 19
Ngaihsutbeh Ding: Ellen G. White,
“Behold Your God!” in Prophets and Kings,
pp. 311–321 sim in. Isaiah hunlai-in mi khempeuh in khuamial sungah a nungta
mite hi-in Pasian theihtelna nei lo uh hi; amau theih thute in thuman hi lo hi.
Mi tampi in Pasian telkhialin mawhna leh sihna kipat hi, ci-in amuh nadingun
Satan in lampi tuamtuam tawh nasem hi. Satan khemna sung a tung mite in Pasian
pen gitlohna leh hehpihna nei lo Pasian hi, ci uh hi. Mawhna maisak nuam lo-in
mawhna a pholaak tawntung, itna nei lo Pasian hi, ci-in pulaak uh hi. Itna
thukham in vantung ki-ukna bulpi hi. Satan in ahihleh mihing in vangik pua-in
nuamna tawh nungta lo-in a om ding uh deih hi.
Satan in Pasian mawhsakin Ama thukham in kuamah in zui thei lo ding a,
thukham palsatte gim pia hi, ci hi. Ellen G. 19 White, Prophets and Kings, p.
311.
Kikup Ding Dotnate
1. Isaiah 40:12–31 sung thute nangma teldanin gelhkhia in. Tuhun leitung pilna in amuh khiat nate siksanin Pasian vangliatnate pulaak in. Na lawmte tungah pulaak in.
2. Koi bangin Isaiah in a kip tawntung Pasian Kammal leh tomno sungin a beimang thei mihing nunna pulaak hiam? (Isa. 40: 6-8). Hih thute in koi bangin thawhkikna lametna tawh kizopna neI hiam? (Job 19:25–27, Dan. 12:2, 1 Kor. 15:51–57, 1 Thess. 4:13–18)
3. Na lungtang tungah Isaiah 40:12–31 gelh ding hi
lecin, koi bangin kiphatsakna leh kiliatsakna na hemkhia thei
ding hiam?
Tomkaihna: Isaiah tungtawnin
Pasian in gimthuak mite a hehnem hi. Amaute gimthuakna bei-in Topa in amaute
tawh a omkhawm hi. Amaute in lungkia taleh Topa nusia lo-in Ama vangliatna leh
a mite aa ding Topa nasepnate a muang uh hi.