MUC

Print Friendly and PDF

Wednesday, December 16, 2020

Lesson 3 January 9–15 Cimawh Beidongin Na Om Ciang

 Tu Kaal Sung Sim Ding: Isa. 7:1–9; 7:10–13;  7:14.

KAMNGAH:  “ ..... Thu upna kho na neih keileh nang na kip kei ding hi” (Isaiah 7:9).

     Biakinnah kikhop khit ciangin Connie leh a lawm Roy in innlam zuanin ciah uh hi. A mai deuh uhah lampi kantanin a leng ak honpi mu uh hi. Akte patau uh hi kha ding hi. Hih aknote in a bu sungah om ding hi napi puasuak khia uh hi. Bang hang hi ding hiam cih a kan khiat uh ciangin, Beethoven min nei ui no khat in Daisy min nei akno khat a kam tawh petin inn gei a om bual lamzuanin pai hi. Daisy pen a mul kang tawh it huai mahmah hi. Connie in Daisy honkhia ding hanciam hi. Ahi zongin zekai ta hi.  A it mahmah akno tu-in Connie ang sungah a si-in om hi.  Connie in a khutah akno si tawi-in kap hi. Akno dangte lau-in patau ciat hi. Waddlesworth min nei va towt kang khat in  Connie khut a Daisy en phei-in, Connie thah hi ding hi, ci-in ngaihsunleh kilawm hi. Kaal 2, 3 sung tawntung Waddlesworth in Connie amuh sialsial delhin amuk sau zeezaa tawh tu pahpah hi.

     Khat veivei ciangin i tungah siatna hong tunthei  ding mi leh thupha hong bawl ding mi khentel haksa hi. Tu kaal sungin Judah kumpi tuahkhak buai-nate leh banghang tua bangin khentat khial hiam cih thute i kikum ding hi.

 

SUNDAY | January 10   

SAKLAM PANIN LAUHUAI-NA (Isa. 7:1–9)


     Kumpi tokhom tung a tutcil hun sungin kumpi Ahaz in bang lauhuai thute thuak hiam? 2 Kum. 15:37, 38;16:5, 6; Isa. 7:1, 2.

________________________________________________________________

     Saklam gam (Ephraim) leh Syria  (Aram) in Khanglam gamneu Judah do uh hi. Edomite  leh Philistine do-na hangin Judah in thaneem hi. Hun khatlai-in Judah in Israel do ngei uh hi. Ahi zongin Israel leh Syria in galdo dingin kipawlkhawm uh cih pen lamdang hi.  Israel leh Syria in Assyria ukpi Tiglath-pileser III  a do-na uah, Judah in zong va huh ding deih uh hi ngel ding hi. Hih kumpipa in 2Kum. 15:19 sungah Pul’ ci-in kigelh a, ama ukna lian mahmah khatin kiciamteh hi.  Israel leh Syria in amau kikal buai-nate nusia photin, tua buai-nate sangin a lauhuai zaw gimna a thuak loh nadingin galdo khawm uh hi. Judah zo thei uh ahileh gam uk kumpi ding khat koihin, amau nasem dingin Judah mite zangthei dingin ngaihsun uh hi.

     Bangci bangin Ahaz in gambuai-na siangsak hiam?  2 Kum. 16:7–9;  2 Khang. 28:16. 6

_________________________________________________________________________

     Ahaz in a mite huh ding Pasian tungah huhna ngen lo-in ama galte galpa Tiglath-pileser III tungah huhna ngen hi. Hih Assyrian kumpipa in Syria leh Israel do dingin huh ngetna lungkim takin sang hi. Tiglath-pileser in Ahaz tung pan golhguk tampi ngahin Syria a do amah leh amah khial kisa lo hi (2 Kum. 16:9). Syrian-Israelite pankhopna kisia hi. Tawl khat sung Ahaz in Judah honkhia zo hi. Ahi zongin Ahaz gamtatdan lamdangsak ding hi lo hi. Judah kumpite lakah Ahaz bangin gilo-in siatna tawh kidim kumpi dang om lo hi. (2 Kum. 16:3, 4; 2 Khang. 28:2–4.)

     Ahaz in lauhuai thu a tuah ciangin tua thu tungah kinga-in gamtang hi. Hih thu in tuhun aa ding bang hong hilh hiam? Tu-in Topa thupiak mang nuam kei leh hang, sittelna hong tun ciangin Amah i muang takpi ding hiam, ci-in kidot ding hi lo hiam?. (James 2:22,  Jer. 12:5.)

 

MONDAY | January 11             

Khaktan Ding Hanciam (Isa. 7:3–9)


     Ahaz in Israel leh Syria galkapte lauhuai-na thu a ngaihsut ciangin, a sep ding khat a sepkhak lohna thu Pasian in pulaak hi. Tua bangin lauhuai-na a tungsak Pasian hi-in, khuaphawkna nei-in amah mah in gamtat hoih a neih zawh nadingin tua bang gimna thuak hi (2Khang. 28: 5, 19). Thamlo-in Tiglath-pileser tung pan huhna ngen ding thu hoih, mihing muhna pan ahi mah ding tawh a kibat hangin, David kumpi gam kipat nadingin namdang kumpi suksiatna pan hong kipan ding a, cikmah hunin ama gam ding kik zo nawn lo ding hi, cih Pasian in mukhol hi.

     Siatna tuak ding lauhuai mahmah dinmun a tung ding hi ta hi. Tua hi-in kumpipa in Jerusalem khuapi umcih dingin khuapi tuilakna en kawikawi-in a om laitak Topa in kumpipa kiangah Isaiah paisakin  Assyria kumpipa tawh kizopna bawl lo dingin hilh hi. Banghangin Isaiah in a tapa Shear, Jashuh tonpih dingin Topa in sawl hi ding hiam? (Isa. 7:3)

_______________________________________________________________

____________________________________________________________

     Isaiah in Ahaz tawh a kimuhteh a hopihna-ah a tapa min a pulaak ciangin Ahaz lau mahmah hi ding hi. A tapa min dingin “ A Omlai Mi Hong Ciah Kik Ding” ci-in, koi panin a  omlai hi ding hiam? Bang panin omlai hi ding hiam?  Hih tapa a pa in kamsang khat hi; tua min in Pasian mite in saltangin om ding uh ahihlam pulaak khol hi kha thei hi. Ahih keileh  mawhna kisikin Pasian kiang zuan mite hi, cihna zong hi thei hi. Bang hang hiam cihleh ciahkik cih kammal in mawhna kisikna a pulaak kammal hi. Ahaz tungah Pasian thupuak in “nangma deihtelna bangbang hi ta hen. Mawhna kisik a suakta ding maw, ahih keileh kisik lo-in saltang zaw ding maw, nangma khentatna bangin na tuak ding hi.

     Koi bangin Pasian thupuak in kumpipa dinmun pulaak hiam? Isa. 7:4–9.

________________________________________________________________

     Syria leh Israelte in gimthuak ding a, Judah in tua gimna tawh kipelh ding hi. Ahaz vangliatna in Pasian mai-ah sing tumbang nih a khute tawh kibang lel hi (Isa. 7:4 ). Ahaz in Assyria huhna va nget a kul hi lo hi.  A taktakin Ahaz in Topa leh Ama kamciamte a muan ding hi zaw hi.  Pasian thupiak kip ding hi, cih  um thei hi leh ama aa dingin thuhoih hi zaw ding hi (Isa. 7:9).  “Um’ leh “ kiptakin om” cih kammal in Hebrew panin a khiatna kibang kammal ahi hi. Hebrew kammal a khiatna in “thuman thutak,” ‘muanhuai’ cihna hi. “Amen” cih kammal tawh kibang hi.  Ahaz in khentel kician a neih nadingin limtak a theihtel kul hi;a muanhuai kumpi khatin a din zawh nadingin Pasian tungah kingak ding kisam hi.

      Isa.7:9 simpha in. Banghangin upna leh thuman mah hi, ci-in i saan thute in  kiptakin nuntak nadingin kisam hi ding hiam? Bang thu-ah kiptak ding kisam hiam? Koi bangin Khristian nunzia sungah kiptakin kalsuan thei ding i hiam?

 

TUESDAY January 12                

HUNPHA NGAH KIK (Isa. 7:10–13)


    Ahaz in upna nei ding Isaiah hanthohna sang zo lo hi.  Ahi zongin Pasian in kumpipa khat vei hun hoih pia kik hi. Pasian in a hehpihna lian ahih manin nalamdang tawh khat vei a hilhkik in “Sheol a thukpi leinuai” ahih keileh “ A Sang Vantung Dongin” ci-in pulaak hi. (Isa. 7:11). Hih in upna nei dingin mihingte tungah sapna lian pen khat hi. Lotteries, sum kitahin kimawlna cihte dan hi lo-in Pasian in a hong kipiakna-ah ciangtan lo-in hong pia hi. Leitung kumpite in amau piak theih bang mah siit lo-in a kipiak uhteh Pasian in Ama gam phel lang hong pia khia dingin itsik lo hi  ( Esther 5:6, Esther 7:2, Mark 6:23). Leitung kumpi gilo khat in a nunzia kikhelin Pasian um thei ding dinmunin a om leh Pasian in vantung hauhna khat zong siit lo-in a hong kipia khia nuam hi. Ahaz in Pasian tung pan mual bangin a gol kham lianpi ahih keileh  Mediterranean tuipi gei-a sehnel zah a pha galkap ngen thei hi.

    Bang hangin Ahaz in tua bangin Pasian tungah dawng kik hiam?(Isa. 7:12)

________________________________________________________________

    A tungtham en lehang Ahaz in upna kip nei mi khat, mi muanhuai khat hi hi leh kilawm hi.  Kum zalom tampi hunlai sehnel gam sunga Israel mite bangin Ahaz in Pasian zia-et lo hi (Pai. 17:2, Thkna.6:16). Ahi zongin a kibat lohna uh in Pasian in kumpipa tungah “kei hong zia-et in,” ci-in sawl hi (Mal. 3:10 tawh enkak in). Piaknopna lungsim tawh phal takpi-in piakna-ah Pasian in thupha tampi pia dingin Amah zia-et ding pen Topa deihna hi. Ahi zongin Topa heh hiam heh lo hiam, ci-in Ama lungduai-na zia-et ding hi lo hi.Ahi zongin Ahaz in ama sungah Pasian in nasem a, Amah mah muang dingin ngaihsun lo hi. Ahaz in a lungsim kongkhak khakcip hi; upna lut thei lo hi.

    Isaiah 7:13 sim in. Isaiah in bang thu gen hiam?

_________________________________________________________________

    Ahaz in Pasian zia-et Pasian muang lo-in Amah lunggimsak lo dingin kingaihsun hi. Ahi zongin a taktakin tua bangin a gamtatna in Pasian lunggimna piangsak zaw hi. Isaiah 7:11 sungah, Isaiah in  kumpipa  tungah “na Pasian” tung pan nalamdang khat ngen in, ci-in sawlin, Isa. 7:13 ah “Isaiah in “ Ka Pasian” ci-in pulaak hi. Mi kimkhat in hih thute buaipih kha thei hi.  Ahaz in Pasian a nial manin Isaiah in “Nangma Pasian” ci nawn lo-in “Keima Pasian” a ci hi zaw hi.   Topa in Isaiah Pasian hi. Ahaz biak Pasian hi lo hi.

    Bangci bangin tuni a thusin in Pasian lungduai-na leh mi khempeuh a hong hotkhiat nopna hong hilh hiam? Mihing in Topa tungah a lungsim khempeuh tawh a ki-ap zawh loh ciangin  mihing lungkhauhna, mihing mittawtna thu bang hong hilh hiam? A tawpkhakna-ah Ahaz nget bangbangin Pasian in nalamdang bawl hileh Ahaz in Pasian a um ding hiam? Na ngaihsutna na lawmte tawh kikum in.

 

WEDNESDAY January 13

A SUAK DING NAUNGEK HILHKHOLHNA LIM (Isa. 7:14)

     “Nuailam (Sheol) a  niam pen mun leh tunglam a sangpenna mun”  (Isa. 7:11) limcinna kipia taleh Ahaz in kikhel tuan lo hi.  Pasian in lim khat kong lak ding hi, ci-in Amah mah in pulaakin (Isa. 7:14),  tua bangin a pian theih nadingin vanglian Pa Pasian bekin sem ding hi ( Isa. 55:9, 1 Cor.10 2:9).

     Tua limcin nadingin tapa khat hong piang hi.  Bangci bangin numei no khat in  in ta nei-in a min dingin “ Immanuel” ci-in naumin vawh ding hiam? Hih nupi in kua hi ding hiam? A Tapa in kua hi ding hiam?

_____________________________________________________________

     Gideon tungah kamciam a tangtun bangin (Thukhente 6: 36 – 40) hih genkholhna  a tangtunna Thuciam Lui sungah om lo hi.  “Khangno lai numei” cih a khiatna in Jerusalam khua-ah a teeng nupi khat hi ding hi; Isaiah zi hi kha thei hi, kici hi.  Kamsang khat genkholhna bangin tua numei in Isaiah zi hi ding hi. Tua thupuakte in ama tate tungah thuhilhna kammal hi, cih kimu hi (Isa. 7:3; 8: 18). Ahi zongin a tapa min dingin Mahershalalhashbaz (Isa. 8: 1-4) kici ding hi; Immanumel kici ding hi. Hih naungek nihte  in a sia le a pha khentel theihna a neih ma-un  Syria leh Saklam Israel gam in kisia mang ding hi (Isa. 7:15; Isa. 8:4).

     Mi kimkhat in Immanuel in Ahaz kumpi khit ciangin kumpi sem ding a tapa Hezekiah hi, ci uh hi. Ahi zongin Lai Siangtho sungah tua bangin kigelhna om lo hi. Bang hang hiam cihleh Immanuel in lamdang mi hi ding a, a khiatna in Pasian in eite tawh hong om hi; Pasian ompihna a pulaak min hi. Amah in Isaiah 9 leh 11 sunga genkholhna bangin a tuam vilvel TAPA hi ding hi. Amah in Pasian hihna nei ding a (Isa. (9:6), “Jesse suanlekhak” panin a hong khangkhia ding hi a, (Isa. 11:10), Amah in a hoih Kumpi Hezekiah tungah ukzawhna a nei ding hi.

     Kiteenna om lo-in nungak khat in ta a neih leh tua ta in zawlta  hi (Thuhilhkik 22: 20, 21). Bang hangin Pasian in upna thu tawh kisai naungek khat limcinna tungtawnin pulaak hi ding hiam? Thuciam Thak sungah Jesuh in Immanuel (Matt. 1:21–23), kici-in Ama hong suahna in lamdang hi; a siangtho zuthawl kipia khin nungak khat sung panin hong suak hi.  Jesuh in Pasian Tapa hi (Isa. 9:6, Matt. 3:17); Amah in Jesse panin a hong khangkhia hi (Isa. 11:1, 10; Mang. 22:16). Ahaz sung pan a suakkhia ding naungek Immanuel in Khrih limcingkhol genkholhna a tangtunna hi. A thu piang khempeuh i thei kei hi. Theih dingin a kisam thute i thei hi. Pasian in eite a hong ompih nadingin  “A hun a cin ciangin Pasian in numei tungtawnin a Tapa hong pia hi” (Gal. 4:4).

     Khrih in mihingin hong piang cih thu ngaihsun in. Hih thu in lau siatna leitungah khamuanna bang hong pia hiam?

 

THURSDAY | January 14

“Pasian in Eite tawh hong omkhawm hi” (Isa. 7:14)

    Isaiah tate min Shear-jashub a khiatna in “ a cianlai mite ciahkik ding” Maher-shalal-hash-baz, a khiatna in “ Mawk lak pah ding, “ sutsiat pah ding” cih khiatna nei hi. Hih minte mah bangin Immanuel a khiatna in “Kote tawh Pasian” (with us God) cihna hi. “Pasian kote tawh” cih in a pulaak khak loh thupi khat om hi. Hebrew minvuahna-ah “hihna”(to be) nei lo hi. Tua hangin Immanuel min a khiatna i pulaak ciangin “ Pasian in kote tawh omkhawm hi” ci-in i gen hi. Isa.8:10 tawh enkak in. Jesuh cih min in Hebrew min Yehoshua  Greek min tawh a tomkaihna  hi. A khiatna in Topa in honkhiatna hi. Hih laimalah zong ‘hihna’ (verb) a kibehlap ahi hi. Isaiah a khiatna in  “TOPA in hotkhiatna hi.” Ahi zongin “Immanuel” a khiatna in a kimu thei lo a thu bek pulaak hi lo-in, tu-in tua kamciam a tangtungin, “Pasian in eite tawh hong omkhawm  hi.”

    Pasian in eite tawh hong omkhawm ding hi, cih kamciam in a thupi bang pulaak hiam? Pasian in a hong ompihna sangin a lian zaw lungmuanna lian zaw om lo hi. Pasian in a mite tungah hamsatna leh gimna kong thuaksak kei ding hi, ci-in kamciam lo hi. Ahi zongin Ama kamciam in eite tawh hong omkhawm ding hi. David in “ Sihna limguam sung nangawn ka nawk hangin siatna ka kihta kei hi. Bang hang hiam cihleh nangmah in kei nong ompih a, na molhtum leh na ciangkhut in kei a hong lungmuangsak hi,” ci hi (Late 23: 4). “Tui na ngahtan uh ciangin no tawh ka om ding a, gunte na ngahtan uh ciangin hong tai kei ding hi; meikuang lak kantanin na pai uh ciangin hong hul kei ding hi; meikuang in nang hong kang kei ding hi”(Isa. 43:2).

    Babylonte in Daniel leh a lawmte meilipi sungah a khiat uh ciangin Topa in koi-ah om hiam? (Dan. 3:23- 25). Jacob in zingsang khuavak dong lungkhamin a om laitakin Topa in koi ah om hiam? Topa in gamlakah a om hi lo-in Jacob angsung mahah a om hi (Pian. 32: 24 – 30). Topa in muh theih dingin pumpi tawh a hong kilang kei zongin A mite thuak gimnate a thuakpih hi. Mihonpi in Stephen a bawlsiat laitakin Topa in koi ah om hiam? Topa in Pasian taklamah dingin a om hi (Sawl. 7:55). Ahi zongin Jesuh in vantung a kahtoh khit ciangin, Sangbel Pa taklamah a tu hi (Heb. 1:3).Bang hangin Stephen in bawlsiatna a thuak ciangin Topa in ding hi ding hiam? Morris Venden in hih bangin gen hi: “Jesuh in tu mawkmawkin a om thei kei hi.” Roy Gane, God’s Faulty Heroes (Hagerstown, Md.: Review and Herald Pub. Assn., 1996), p. 66.

    Pasian in eite tawh hong omkhawm hi” cih kamciam hong kipia napi gimthuakin leh zia-etna i thuak ciangin Topa hong ompihna in bang khiatna nei hiam? Ama hong ompihna i theih mah bang phattuampih i hiam? Bangci bangin na dawng ding hiam?

 

FRIDAY |  January 15

Sinbeh Ding:”Ama min in Immanuel, Pasian in ei tawh om hi. Pasian vangliatna in Jesuh Khrih maitang panin kimu thei hi. Na khempeuhte kipatma-in Topa Jesuh Khrih in Pa tawh pumkhat hi; Amah in Pasian limlemeel hi. Amah in Pasian liatna leh minthanna tawh a kidim hi; vanglian khuavak tawh a kidim hi. Jesuh in tua vangliatna leh minthanna pulaak dingin hih leitungah a hong pai hi. Mawh khuamial hih leitungah Pasian itna khuavak tangsak ding leh Pasian in eite tawh hong om dingin a hong pai hi.  Ama pianzia ding leh Ama min Immanuel kici ding hi, ci-in kamsangte in genkhol uh hi. Ellen G. White, The Desire of Ages, 14 p. 19.

     Ahaz in vantung panin thupiakna tawh kalsuan hi leh Judah kumpi gam aa dingin thu hoih hi zaw ding hi. Ahi zongin amah in mihing tha muangin dawibia mite huhna va ngen hi. A lungkham ciangin Assyria kumpi Tiglath-pileser tung pan huhna ngen hi. “Keimah na nasem leh na tapa ka hi hi; keimah hong do Syria kumpi leh Israel kumpi khut sung panin hong honkhia in, ci-in huhna va ngen hi.’ 2 Kum.16:7. Tua bangin huhna ngen ding a paisak ciangin kumpi inn sung leh biakbuk sung pan van le na tampi pua-in kumpipa maipha va zong uh hi. Ellen G. White, Prophets and Kings, p. 329.

 

Kikup Ding Dotnate

1.   Thu khentatna khat na neih ding ciangin Pasian tung pan a tuam        vilvelin lim lahna (sign)  nget huai hiam? Tua bangin lim lahna nget in bang lauhuai-na om hiam?

2. Mi hong huh ding thu  hoih hi. Ahi zongin mihing huhna in ciangtan nei ahihna koi bangin na phawk hiam?

3. Russian laigelh Leo Tolstoy in a lawm khat laikhak hi. “ mi khat in         sihna in na khempeuh a bei-na ahihlam a theih ciangin nuntakna        sangin a siahuai zaw dang bangmah om lo hi” ci-in gelh hi. Koi                        bangin Pasian in eite tawh hong omkhawm hi,” cih theihtelna in tua bang thute hilh ding hiam?

 

Tomkaihna: Pasian in upna nei lo Kumpi Ahaz thukhentatna hangin hamsa dinmunah koih hi. Um ding maw, up lo ding ama khentat ding hi. Topa in lim lahna pia taleh Topa makaihna zui tuan lo hi. Topa a belh sangsikin Assyria kumpi tawh kipawl zawsop hi.

To get the latest update of me and my works

>> <<