MUC

Print Friendly and PDF

Wednesday, December 16, 2020

Lesson 2 January 2–8 Makaihna-ah Buaina


Tu Kaal Sung Sim Ding: Isa. 6:1–4, Isa. 6:5–7, 27 Isa. 6:8, Isa. 6:9–13.


KAMNGAH: “ Kumpi Uzziah a sih kumin , a sang mahmah, a lian kumpi tokhom tungah Topa a tu ka mu hi. Ama kumpi puanpi pen biakinn sungteng a dim hi.” Isaiah 6:1

     A nungzuite khat in Confucius tungah gam khat ki-ukna hoih nading bang kisam hiam ci-in a dot ciangin, Confucius in “ nek le dawn, galvan tuamtuamte kicingtakin nei ding a, gam mite muanna a ngah kumpi hi ding hi,” ci-in dawngkik hi.

     “Ahi zongin tuate lak pan khat hemkhia ding hi lehang bang na hemkhia ding hiam” ci-in a dot kik ciangin, ‘galvante” ci-in Confucius dawng hi. A nungzuipa in dong kik leuleu a, “ Tua thu nihte lak pan khat hemkhia ding hi lecin bang na hemkhia ding hiam,” ci-in a dot ciangin, “annek” ci-in dawngkik hi. Bang hang hiam cihleh tangtawng a kipan tuni dong nek ding nei lo mi tampi om hi. Gam mite muanna nei lo kumpi in a mangthang taktak ding kumpi hi,” ci-in dawngkik hi. Edited by Michael P. Green, 16 1500 Illustrations for Biblical Preaching (Grand Rapids, 17 Mich.: Baker Books, 1989), p. 215.

 

SUNDAY |  January 3    

KUMPIPA SI HI. KUMPI THAK KHANSAU HEN!


     Isa. 6:1 in Kumpi Uzziah sihna thu pulaak hi. 2 Khang. 26  sim inla, hih dotna dawng in: “Kumpi Uzziah sih a hoihna bang hi ding hiam?

_____________________________________________________________

     Kumpipa sihna thu muhzia tuamtuam om hi.

     1. Uzziah in kum sawtpi ukna nei-in ama hun sungin gam mite in nuamsa uh hi. Gualzo, kisa thei-in, biakbuk a meihal biakna pia dingin amah leh amah  kithawi hi (2 Khang. 26:16). Siampi nasep in Aaron suanlekhakte sep ding hi napi kumpipa in ama thu tawh meihal biakna a piak takteh siampipa in zong awi lo-in, kumpipa in tua bangin a gamta lo dingin a hilh ciangin kumpipa heh hi (2 Khang. 26:18). Siampipa in kumpipa khaam taleh kumpipa in mang lo-in meihal biakna pia veve ahih manin Topa in tha khatin kumpipa pumpi khempeuh paak natna tawh kidimsak hi. Kumpipa a sih dong phaak natna dam lo hi. Mi phaak ahih manin kuamah tawh kisawh kha lo dingin amah kia kituam koih hi; Topa omna biakbuk panin kihemkhia hi (2 Khang. 26:21, 22). Siatna tawh kidim kumpipa in biakbuk sung ama gamtatna hangin sihna thuak hi taleh, ama sih kum mahin kamsang Isaiah in Pasian inn- biakbuk panin a siangtho, a nungta tawntung Pa amuh lamdang hi.

     2.  Uzziah leh Isaiah  in kilamdanna tuamciat nei hi. Uzziah in ama hoihsak bangin siantho ding hanciam hi; kiphatsakna bulphuh hi. Sianthona a ngah sangsikin sianthona tawh kigamla semsem hi. Isaiah in ahihleh Pasian hahsiangna ngakin kiniam khiat hi; ama mawhna pulaakin mawhmai-na leh sianthona ngen hi (Isa. 6:5–7). Pasian in kamsangpa ngetna pia hi. Jesuh thugentehna siahdong mipa bangin Isaiah in midik tang hi. “A kiliansak mi in niamkiatna thuak ding a, a kiniamkhiat mi in pahtawi-na ngah ding hi (Luke 18:14).

     3. Uzziah phaaknatna leh a mite siatna in kibang hi. Ama pumpi khempeuh in natna tawh kidim hi; a pumpi in meima, sisan naisan tawh kidim hi” (Isa. 1:6).

     4.  Uzziah sih kum 740 B.C huamsung in Pasian mi a makaite sungah buai-na lianpi om hi. Makai khat a sih ciangin gam uk om lo ahih manin gam mite buai uh hi. Mundangte sangin Judah in buai-na lianpi thuak hi. Bang hang hiam cihleh Uzziah sih madeuhin Tiglath-Pileser III in Assyria gam uk kipanin amah  a do ding gamte do-in zo gawp a, Near East gam khempeuh uk hi. Ahi zongin Pasian in na khempeuh ukpa ahihna Isaiah tungtawnin pulaak hi. 

2 Khang. 26:16. Koi bangin tua bang lauhuai-na thute i tuak kha thei hiam?Bangci bangin Singlamteh in i puuk loh nadingin hong dal thei ding hiam?


MONDAY January 4  

“SIANGTHO, SIANGTHO, SIANGTHO” (Isa. 6:1–4)


     Isa. 6: 1-4 ngaihsun in. Gam buai-in Assyriante’n do dingin  akisak hun sungin kumpipa si hi. Tua hun laitakin kua in gam makaih ding cih pen Isaiah lunghimawh ding hi. Tua leh bang thu hong piang hiam? Isaiah in vantung Pasian in a kumpi tokhomah tu mu-in vangtaang tawh kidim seraphim vantungmite in “siangtho, siangtho, siangtho” ci-in Pasian a phat mu hi. Seraphim a khiatna in meikuang tawh kibang cihna hi. Tua bangin Isaiah in vantung vangliatna amuh ciangin a omna mun zinling bangin om a, biakbuk in meilompi tawh kidim hi. Kamsangpa in a thuah thute lamdangsa hi. Tua bang thute amuh khitteh bangbang piang taleh kua in leitung uk hi, cih theitel hi.

     Isaiah mangmuhna sungah Topa in kua-ah om mu hiam? Isa. 6:1). Bang hangin mun dang tawh kibang lo-in a tuam vilvelin Topa in Isaiah tungah kilangh hi ding hiam? Pai. 25:8;  40:34–38.

__________________________________________________________________

______________________________________________________________

     Ezekiel, Daniel, leh John in gam uah om ding kiphal lo-in gam pua-ah hawlkhiatna thuak uh hi. Tua bangin nawlkhiin a thuakna-ah Topa  in amaute tungah kilaak hi (Ezekiel 1; Daniel 7:9, 10; Mang.4, 5.  Isaiah mah bangin kamsang dangte in zong leitung in kisia-in mihingte in cimawhin a om uh ciangin na khempeuh in Pasian ukna sungah om hi, cih thei a, thapiakna, khamuanna kisam uh hi. Daniel leh Ezekiel gallel-in saltangin om uh hi. Dawibia mite ukna sungah om uh hi. John in tuikulh mun khatah sawlkhiat thuak hi. Tua bangin lungneu-in a om laitakun Pasian  in amaute nusia lo-in a ompihna mu thei uh hi. “Isaiah in Topa vangliatna leh a minthanna amuh khit ciangin Pasian in siangtho-in hoihna tawh kidim Pasian hi, ci-in theitel hi. Kicinna khempeuh tawh kidim Piangsak Pa leh mawhna tawh kidim mihing in kilamdang mahmah hi lo hiam? Tua bang hi napi-in teltuam Israel leh Judahte lakah akihel thei ihi hi. Ellen G.  White, Prophets and Kings, p. 307.

     Isaiah in a mangmuhna sungah siangtho Pasian vangliatna in a thuguipi  hi. Isaiah in hih thu mah limgen hi.  Pasian in a siangtho Pasian hi. Tua hi-in a mite tung panin siangthona lamen hi. Mawhna kisik a, siatna nusia-in Topa sungah upna nei-in Ama thupiak bangin nungta dingin ki-ap hi lehang, Topa in Ama sianthona a hong ngahsak ding ahi hi.

     Lungkiatna, lungmanna i thuak hi. Mihing muhna panin a mangthang ding ihi hi. Isaiah tungah a kilaak bangin i tungah Pasian vangliatna leh a minthanna a hong kilaak loh hangin, hamsat, lungkiat hunin Topa hong ompihnate ngaihsun kik in. Na phutkhak thute panin mi khat tungah pulaak ding thu bang na nei hiam?


TUESDAY January 5                  

NUNNA THAK (Isa. 6:5–7)


     Mawhsutpi Ni-in siampi lian bel pa in meihalna hai tawi-in Pasian vangliatna tawh kidim biakbuk siangtho bel munah lut hi. Meihalna hai tawi lo hileh siampi lianpa in sihna thuak ding hi (Siam. 16:2, 12, 13). Isaiah in siampi lian hi lo, paknamtui halna hai tawi lo hi taleh amah in Topa vangliatna mu hi. Biakbuk in Pasian vangliatna tawh kidim hi (Isa. 6:4). Hih vangliatna in Mawhsutpi Ni-a Pasian vangliatna pulaak hi (Siam. 16:2). Isaiah in tua bangin Pasian vangliatna amuh ciangin a nuntakna bei dingin kingaihsunin, (Pai. 33:20; Thukhente 6:22, 23), ama nunna leh a mipihte nunna in mawhna tawh kidim ahihlam (Isa. 6:5),  Mawhsutpi Ni-a siampi lian pa mawh thuum bangin a mawhnate pulaak hi  (Siam. 16:21).

     “Vangliatna tawh kidim biakbuk siangtho bel sung a om bangin kingaihsunin, Isaiah in ama kicinlohna leh ginatlohna khempeuh mu hi. Isaiah in Pasian sawl nasem dingin sepzawhna tha nei lo ahihlam kiphawk hi. Ellen G. White, Prophets and Kings, p. 308.

     Bang hangin seraph in meihalna tau tung pan meihol kuanglai, meihol aam lakhia-in Isaiah muk siansuah hi ding hiam? Isa 6:6, 7.

________________________________________________________________

____________________________________________________________

     Seraph vantungmi in kamsangpa muk le kam a lawn ciangin ama mawhna leh siatna khempeuh kihemkhia hi (Isa. 6:7).  Tua mawhna leh siatnate a malmalin a kipulaak loh hangin kampau tawh kisai mawhna bek hi, kici thei lo hi. Mukpau kisiansuah banah a mi mahmahin kisiansuah hi ding hi.  A  nunna kisiansuah khit ciangin tu-in Pasian min phat ding hita hi. Mei in hahsiang hi. Mei in niin haltum hi (Gam. 31:23). Ahi zongin Isaiah sungah seraph in meihal biakna tau panin meihol tawh siansuah hi. Tua siansuahna in Pasian mahmah in siangtho-sak hi; biakbuk sung paknam tui halna mei in tatsat lo-in kuang hi. Hihte khempeuh in Pasian nasep hi (Siam. 6:12). Seraph in Isaiah hahsiangin siangtho-sak hi. Tua banah biakbuk  sung biakpiakna-ah meihal biakna tau tung pan mei-am in paaknamtui halna-in kizang hi. Siam. 16:12, 13 ah siampi lianbelpa  in meihalna tau tung pan paaknamtui halna bel dimin mei-am la ding a, paaknamtui hal ding hi. Isaiah 6 sungah 6) seraph  in mei-am lakhia-in paaknamtui hal lo-in kamsangpa Isaiah siansuahna-in zang hi. Uzziah in meihal biakna pia nuam om a, Isaiah in ahihleh paaknamtui bangin Pasian mi zat hong suak hi. Siangtho mei tungtawnin meihalna tau tung pan meikuang in biakbuk sung khempeuh gimnamtui tawh kidim bangin, Isaiah in vantung thupuak kizelsak kamsangpa hong suak hi. Tua khit ciangin Pasian in a mite tungah thupuak dingin Isaiah sawl hi (Isa. 6:8). 

     Isaiah in Pasian vangliatna a pulaak Isa. 6:5 limtak ngaihsun in.  Koi bangin siangtho, siangtho, siangtho ci-in vantungmite phat Pasian in a bawl vantung leitungah mawhnei mite nunzia pulaak hiam? (Isa. 6:3). Bang hangin singlamteh tung a Khrih hong sihna bek in mawhneite hong honkhia thei hiam? Bangci bangin Singlamteh in mawhna pan sianthona hong pia thei hiam?

 

WEDNESDAY January 6         

Kumpipa Sawlna (Isa. 6:8)


     “Tua ciangin “ Kua sawl ding a, eite adingin kua va pai ding ahi hiam? ci-in Topa sawlna aw ka za hi. Tua ciangin “ Topa, hih lai-ah om ing; kei hong sawl in,” ka ci hi (Isa. 6:8). Isaiah in  sianthona a ngah khit phetin namdangte lakah pai-in Pasian ai-awh a thugen ding sawlna mangpah hi. Thuciam Thak kammal tawh a gen hi lehang sawltak, sawlna ngah mi cihna hi.

     Pasian sawlna ngah kamsang dangte tawh kibang lo-in Isaiah Bu sungah Pasian sapna ngah ahihna kipulaak masa lo hi. Jer. 1:4–10, Ezekiel  1–3 tawh enkak in. Cihnopna-ah Isaiah 6 sung a thute in a pianma-in kamsangpa in Pasian sapna ngah khin hi ding hi, cih kilangh hi. Lai Siangtho sungah kamsangte in nasep a kipat khit uh ciangin tua bangin Pasian sawlna tawh nasem ahihna thu a kipulaak om hi (Moses, Pai. 34;  Elijah: 1 Kum. 19). Pasian in ama nasem dingin kamsang mi a koih om hi mah hi; Isaiah tungtangah a tuam vilvel nasepna khat a sem dingin Pasian in a sap hi, cih kimu hi. Isaiah 1–5  sung a thute in Isaiah in sapna a ngah hunlai kimlepaam mite nunzia leh kamsangpa dinmun kipulaak hi. Pasian in tua bang dinmun sung pan Isaiah a sap khitteh biakbuk sung pan mahin nasep kipan pah a, mite tungah Pasian ai-awh a thugen, Ama sawltak khat ahihna kipsak hi.

     Pasian in Ama  biakbuk panin Isaiah thaguan hi. Pasian biakbuk in tha ngahna mun ahihna  Late 73: 17; Heb. 4:14–16; 10:19–23; Mang. 5, cihte in bang hong hilh uh hiam?

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

     Pasian omna biakbuk in vangliatna leh siantho-na tawh kidim mun hi mah taleh mawhnei mite leh thanem mite in bukna mun muanhuai a ngah theihna mun zong ahi hi. Tua hi-in Pasian in Khrih, eite Siampi Lianpa tungtawnin hong honkhia hi, cih hong hilh phapha hi.

     John in zong Khrih in biakpiakna-in a kigo tuuno hi, ci hi (Mang. 5:6). Thahna thuak cih pen muhnop lo hi. Hih thute in bang hong hilh uh hiam cihleh Khrih in sihna pan tho-in vankahto a, vantungah zong Singlamteh va lutpih hi. Ama biakna tau-ah mi khempeuh a tun theih nadingin  Khrih in a tawntungin pahtawi-na a ngah hi.

     Koi bangin upna tawh thungetna in vantung Pasian biakbuk siangtho sung na lutna-ah tha a hong guan hiam? “A kisap hunin eite a hong huh dingin hehpihna le dikna thupha i ngahtheih nadingin kimuanna lungsim tawh hehpihna tokhom va zuan dingin,” Pasian in eite hong sam hi (Heb. 4:16) Koi bangin hehpihna leh dikna na ngah hiam, ci-in hong kidong hileh, bangci bangin na dawng hiam?

 

THURSDAY | January 7    

DIPKUATHUAI THUUMNA (Isa. 6:9–13)


     Pasian in Isaiah a sawlkikna-ah bang hangin Pasian in a mite tungah a lamdang thupuak gen dingin sawl hi ding hiam? (Isa. 6:9, 10)

______________________________________________________________

     Isaiah thuzak in thuman lo hi, thupi lo hi, ci-in ngaihsut ding hi lo hi. Bang hang hiam cihleh Jesu mahmah in thugentehna tawh thu a hilh ciangin ama deihna a pulaakna-ah Isaiah siksanin thuhilh hi (Matt. 13:13–15). Pasian in mihing khat zong kisia lo ding deih hi (2 Pet. 3:9); tua hang mahin Judahte kiangah Isaiah pai dingin sawl hi. Leitungah Jesuh hong kisawl hi. Pasian in kuamah kisia lo-in tawntung nunna sung nungta ding deih hi. Ama sapna zui-in mi kimkhat in a mawhna uh kisik a, ahi zongin mi tampi in tua tua sapna nial uh hi. Mawhna kisik nadingin Topa in lampi honsak tawntung hi. Ahi zongin Topa sapna nial semsemte in Amah tawh kigamla semsem uh hi. Topa sapna ngai uh hileh Topa in amaute lungsim neemsak ding hi napi, amaute in Topa thu nialin ngawngkhauh uh hi. Pasian in amaute a itna in kikhel lo hi. Mimal khat ciat in Ama hong itna i san ding thupi hi.Moses, Isaiah, Jeremiah, Ezekiel leh Khrih cihte mah bangin pawlpi sia-te in zong amau gen thute mite in nial taleh tatsat lo-in gen veve ding hi. Pasian in Ezekiel tungah “Nangma thu gen hong ngai uh ahi a, hong ngai kei zongun, amaute lakah kamsang khat om hi, cih a theih nadingun gen in” ci-in sawl hi (Ezek. 2:5).

      Pasian in deihtel theihna a hong pia hi.  Ama nasemte in hih thu pulaak hi. A hoih khentat thei dingin vauhilhkholhna kipia taleh mi tampi in siatna sila nunna telzaw uh hi (Isa. 6:11–13).  Hih thu siksanin koi bangin Pharoah lungkhuahna-ah Pasian nasepna na theitel hiam?

_____________________________________________________

     Pai. 4:21 sungah Pasian in “ Pharoah lungtang ka khuahsak ding hi,” kici hi. Hih thu kua vei a kipulaakna-ah hih pen a masa hi. Pharoah in lungkhuah dingin khentat hi, ci-in kua vei mah kipulaak hi (Pai. 8:15, 32; 9:34). Pharaoh in deihtel theihna nei hi. Khentatna nei thei lo hileh Pasian langpanin lungkhuah lo ding hi. Ahi zongin Pasian in Pharaoh lungkhuahsak hi, cih thu in Pharaoh lungkhuah nading a piangsak thute in Pasian kiang pan hong pai hi. Amah in  Pasian nial ahih manin, ama nialna in amah lungkhuahsak hi. Pharaoh in Pasian piansak tua lamdangte amuh ciangin Pasian nial lo hileh lungkhuah lo ding hi.

     Kha Siangtho hong hopihna mang lo-in lungkhuahin na om ngei hiam? Na lung hong khuahsak thute ngaihsun kik in. Tua bang lungkhauhna lauhuai hi, ci-in na muh loh hangin tu-in koi bangin na ngaihsun hiam? Bang in hong lungnemsak hiam? 1 Kor, 10:13.

 

FRIDAY | January 8

Sinbeh Ding: “Israel mi tampi in siatna sung nungta-in mi tawmno khat bek Pasian tungah citak uh hi. Leitung siatna hangin a citak mi tawmnote in lungkia-in lamet bei uh hi. Pasian in Israel mite aa dingin a ngimnate tangtung zo nawn lo hi kha ding hi, ci-in lungneu uh hi.Topa a langpan minamte in Sodom leh Gomorrah khua mite bangin siatna thuak uh hi. Hih bang siatna lakah Uzziah ukna hun beikuan hi-in, Isaiah in Judah mite tungah Pasian vauhilhkholhna leh amaute mawhna pulaak dingin sawlna ngah a, a mainawt zo dingin gina kisa lo hi. Isaiah in a nasepna-ah langpanna thuak ding cih pen mu khol hi. Nasem dingin picing kisa lo banah a mite in lungkhauhin bangbang kigen zongin um thei lo uh ahih manin Isaiah in lungkia hi. Isaiah  in lungkia-in Judah mite milim biaknate hilh nawn lo-in a nasep ding nusia-in taikhia ding hiam? Nineveh mite in amau biak pasian liansakin vantung Pasian langpan awlmawh lo-in om ding hiam? Ellen G. White, Prophets and Kings, pp. 306, 307.

 

KIKUP DING DOTNATE

1.   Pasian um lo mi khat ahih kei leh thu-um lo mi khat in “ Pasian in na      khempeuh uk hi, ci-in bangci theih na hiam, ci-in hong dong hileh koi           bangin na hilh ding hiam?

2. Pasian in na khempeuh uk ahih leh bang hangin mi hoihte in gimna         thuak hiam? Isaiah 1:19, 20 in tuni tuhunin a citak Pasian mite in gimna      thuak lo-in, Pasian a langpang mite in gimna thuak ding uh hi, a ci ahi         hiam? Job 1, 2; Late 37; 73 cihte tawh enkak in. Pasian zia le tong leh              gimthuaknate in kizopna neithei ding hiam? A kul mah ahi ding hiam?

3.  Isaiah 6 sung a thute in bang hangin Mawhsutpi Ni tawh kizopna nei hi     ding hiam?  Hih Ni hong tung ciangin Pasian in a mite siansuahin mawhnei  mi leh mawhmai mi kikhen Ni hi, cih thu ngaihsun in (Siam. 16:30; 23:29,        30).

 

TOMKAIHNA: Lungmuanna bei-in, gam uk makaite gitnatlohna hangin gam mite cimawhin a om laitakun Isaiah tungah vangliatna tawh kidim na khempeuh tungah ukna nei PA kilaak hi. Isaiah in kicinna bangmah nei kei taleh hehpihna hangin siantho-na leh vangliatna a ngah khit ciangin gitlohna leitungah Pasian palai dinmun tawh nasem dingin va kuankhia hi.

To get the latest update of me and my works

>> <<