LESSON 5 Oct 24–30
JESUH IN SIA-TE SIA-PI
Tu
kaal sung sim ding: Heb. 1:1–4; 2Kor. 4:1–6; John 1:14, 18; 14:1–14; Phil.
2:1–11; 2Kor. 5:16–21.
KAMNGAH: “Khuamial
sung pan khuavak taang hen, a ci Pasian mah in Jesuh maitang a taangsak Pasian
vangliatna thu theih nading khuavak ka ngahtheih nadingun kote lungsim sungah
khuavak hong taangsak hi.” (2 Kor. 4:6).
Billy
Graham in a thuahkhak thu khat hih bangin pulaak hi. Galkap mangpipa mu dingin
galphual a om a liam a baaite kibawlna khat va tung hi.
“
A mel a sa zong kitel zo nawn lo zah dongin si le nai tawh a kidim galkap khat
in a kihei kawikawi thei buk kisia mahmah tungah kingamsukin a liam galkap khat
mu hi. Siavuanpa in tua galkap amuh ciangin Graham tungah “ hia galkap pa
limtak lampai thei kik dingin lamen keng,” ci-in a bilah huau hi. Hih galkap
liam pa in a buu pa tungah “ Buu pa aw, na maitang kong muhkhak ngei loh hangin
nangma dingin gal ka do hi. Na maitang ka hong mu thei ding hiam, ci-in a buu
pa tungah ngen hi. Galkap buu pa zong buk sungah awnsuk-in tua buk sung pan
galkap pa a liangah kawi-in damtakin paikhiatpih hi.
Jesuh
in mihinin a hong suahin mihing in liamin baai-in si le nai tawh kidim a,
Pasian damsakna kisam hi. Mihing in “Pasian aw, na maitang kong mu thei ding
hhiam, ci-in hehpihna ngen bangin om hi. Pa in a Tapa, sia khempeuhte Makaipa
masuan khat sem dingin a hong sawl ahi hi. Tua masuan in mihingte tungah Pa
maitang a hong kilangsak ding hi. Tua hangin Jesuh maitang a om Pasian
vangliatna a mu thei ihi hi” (2 Kor. 4:6).
Sia-te Sia Mangpipa in leitungah a hong nunzia pan-in thusin ding bang na thei hiam?
SUNDAY October
25
PA
KILANGSAK
Sawltak
pa in Hebrew laikhak sungah a thupi bang thute pulaak hiam? Heb. 1:1–4.
_______________________________________________________________
_________________________________________________________________
Jesuh
in Pa in kua hi-a, Ama zia le tong a hong theisak dingin leitungah mihingin
hong nungta hi, cih thu Thuiciam Thak gelhte in hong hilh phapha uh hi.
Kamsangte tungtawnin Pasian in Amah a hong kilakna ahihleh kimtakin hong lak
lo-in, Jesuh in ahihleh a kicingin Pa hong lak hi. Jesuh nunna in Pasian
vangliatna pulaak hi (Heb. 1:3) Mimawh ihih manin Pasian vangliatna bittakin i
mu thei kei hi. Tapa ahihna tawh Jesuh in tua vangliatna mu hi. Pasian
vangliatna in Jesuh mihing hihna sungah daai dide ahih manin Pasian zia le tong
kitel takin a mu thei ihi hi. Jesuh in Pasian lim le meel a hong kilahkhiatna
zong hi (Heb. 1:3). Hih munah kammal zat zia le tong, Greek laimal-in a khiatna
in impression seal ahi kei leh sumtang tunga lim khat, lai kigelh cihte kigenna
hi. Tua hi-in Jesuh in Pa linlian hihna mah nei hi (Heb. 1:3).
Pa
i theih nadingin sia khempeuhte Sia Lianpenpa in Pa thu a hong hilh limtak
ngaih ding kisam hi. Sia khempeuhte Sia Lianpenpa nunzia limtak mitsuan ding
kisam hi. Pa in Tapa tungah a hong kilang hi.
Hebrews
1:1–4 leh 2 Kor. 4:1–6 enkak in. 2 Kor. 4:1–6 in a pulaak Jesuh in kua hiam?
Ama thu pan kisin ding bang na mu hiam?
_______________________________________________________________
___________________________________________________________________
Paul
leh amah tawh nasemkhawmte in Pasian thu a hilh uh ciangin Jesuh in Pa thu a
pulaakte pulaak uh hi. Jesuh in Pasian lim le meel hi (2 Cor. 4:4). Jesuh in Pa
Pasian thu hong hilh hi.Tua bang mahin Paul in Pasian Kammal telkhialh theihna
leh a man lo thute pelh ding leh Pasian thu bek mah hilh hi (2Kor. 4:2).
Pasian
in nate a piansakin, khuavak in khuamial a beisak bangin , Ama thu
theihkhialhnate a hemkhia ding leh Ama thu mantakin a hong hilh dingin a Tapa
hong pia-in, leitungah hong paisak hi. Jesuh maitang panin Pasian theihtelna
kician i ngah hi (2Kor. 4:6). Jesuh in Pa a hong laktel mah bangin eite in zong
Pasian tanu tapa ihih mahbangin Pasian tatzia a etteh dingin sapna ngah ihi hi
(Eph. 5:1). Bang a cihnopna hiam? Pasian tatzia etteh thei dingin Jesun tung
pan bang thu kisin ding i hiam?
MONDAY October
26
PA
KILANGSAK (zanni thusinna a zom)
John
in Hotkhiatna thu a pulaak masakna-ah, John 1:1–18, Jesuh in tawntung ‘THU’ hi
ci-in pulaak hi. John in Jesuh thu a pulaak in ciangtan nei lo vangliatna hi.
Leitung leh nate akipiansak ma-in zong Jesuh om hi; a tawntungin a om den hi.
Ama tungtawnin nate a kipiangsak hi (John. 1: 2,3).Amah in mi khempeuh tungah
khuavak hi( John 1:4), THU-in leitungah hong piangin mi khempeuh khuavak hong
taankim hi (John 1:9).
John
in Khrih in mihingin a pianna hangin a gah thupha-te bang pulaak hiam? THU
ahihna in khuavak bang kimu hiam? Amah in bang hihtheihna nei hiam?John 16
1:14, 18.
______________________________________________________________
______________________________________________________________
“Leitung
in khuamial tawh a kidim laitakin khuavak hong tang hi. Mihing in lamet nei
lo-in a om laitakin, leitung in Pasian theihtelna tawh a kidimkik ding simloh
lametna dang bangmah om lo hi. Khrih in Pasian theihtelna i ngah kik nadingin
leitungah a hong pai hi. Amah in Pasian theihtelna man lo, muhkhialhna khempeuh
mantakin theihtelna hong guan dingin a hong pai hi. Amah in Pasian thukham a
deihhuai-na a hong lak hi. Ama zia le tong hoihna,
a siantho-na
a hong kilangsak hi.”Ellen G. White, Education, pp. 74-76. Leitungah Jesuh a
nuntakna khempeuh in ngimna khat tawh a hong nungta hi. Tua ngimna in
mihingte a hong domsangin leh Pasian a hong theisak hi.” Education, p. 82.
Jesuh
mahmah in “ Kei a hong mu mi in Pa a mu hi,” ci hi (John 14:9). Jesuh in bang
thu tawh kisai-in hih thu pulaak hiam? Bang hangin tua bangin gen hiam? John
14:1–14.
__________________________________________________________
____________________________________________________________
Phillip
in kilawm lopi-in a kampau manin thuhilhna ngah hi (John 14:8). Jesuh tawh kum
tawlkhat sung kikhawlkhawm uh hi napi, Phillip in leitungah Jesuh a hong
nuntakna thu – PA zia le tong theisak dingin hong pai ahihna thei thei lo hi.
Sia khempeuhte Laihilhsia Lianpenpa laihilh a telthei zo lo sangnaupangte
nunzia panin, tuhun laihilhsia-te in zong thalakna-in nei thei ding hi. Phillip
thutheihlohna pholak nadingin ama thu a kiciamteh hi lo-in, ei le ei kisit phat
zawkna-in i neih nading kigelh ahi hi.
Khrih
tawh bang tan lam na paikhawm ta hiam? Phillip in Jesuh a theihtelna sangin
nangmah in na theitel zaw hiam?
TUESDAY October
27
LAIHILHSIA
LIANPENPA LUNGSIM THEIHTELNA
Paul
in Philippi Khristiante tungah lunghimawhna lianpi bang thu pulaak hiam? Phil.
2:1–4; Phil. 4:2, 3.
Philippians
2:1-11 in Lai Siangtho sungah thu thuk mahmah khat hi. Khrih in na khempeuh a
kipiansak ma-in a omna thu, Pasian ahihna, mihingin a hong pianna, singlamteh
tungah sih ding a hong teelna pulaak hi. Vantung panin singlamteh tungah sihna
a thuak dongin a hong kiniamkhiatna thu hong hilh hi (Phil. 2:5–8). Tua banah
PA in mi khempeuh biak dingin Jesuh a lamsangna thu zong hong hilh hi (Phil.
2:9–11).
Koi
bangin Paul in Philippians 2:5–11 sungah thupatna nei hiam? Paul in Jesuh
tatzia-te lak pan thu-um mite neih ding a lamet bang ahi ding hiam? Phil.
2:6–11. 2
Paul
in Philippi khua a thu-umte in mi genhaksa hi ding hi ven, Jesuh leh a
kiniamkhiatna etteh dingin hilh hi. Jesuh in mihingin hong nungta-in sila
dinmun singlamteh tungah kithahna a thuak dongin hong kiniamsak ahihleh (Phill.
2:7) eite khatlekhat in ki-it kiniamkhiat ding kilawm mahmah hi lo hiam? A Lian
Pen Laihilhsia - Jesuh tung panin thusin ding tampi om ahihlam hong phawksak
hi. Leitungah a hong tatzia, a thuhilhte nuntakpih ding thu vive hi. Nalamdang
a bawlte, mi tawh a kizopziate in thu tampi hong hilh hi. Amah leh amah a hong
kiniamkhiat etteh ding a, vantung liatna nusia-in bawngkuang sungah niamtakin
kisial ding phamawhsa lo hi. Etteh ding kiniamkhiatna lianpi hi lo hiam?
Ahi
zongin a langkhatah leitung in ei le ei kiliatsakna, gualtung tuannate
kisaktheihpih dingin hong zol tawntung hi. Bethlehem khua a bawngkuang sunga
hong kisial A Lian Pen Laihilhsia tung pan etteh ding tatzia in tua bang hi lo hi.
Ei le ei kiliatsakna tawh hotkhiatna leh pilna kingah lo a, ahi zongin Pasian
mai-ah kiniamkhiatna leh mite nasem hihna tawh tua thute a kingah thei hi zaw
hi.
Khrih
a langhsak ding na tuahkhak bang thu in a hong kiniamkhiatsak thei ding hiam?
WEDNESDAY October
28
A
LIAN PEN LAIHILHSIA LEH KILEMKIKNA
Mihingte
khatlekhat kizopna kitat thei hi. Tua bangteh khatlekhat ki-ak gual khen hi
phial hi. Hun khatlai-a i muan mahmah kikholhpih khat pen tu-in muanlah mi hong
suak hi. Ahizongin tua bang kizopna sia taleh hun khat ciangin kizopna hoih kik
thei hi. Tua bang kilawmtat kikna in nuamhuai hi.
Koi
bangin Khrih in mihingin a hong pianna leh A Lian Pen Laihilhsia ahihna in
kizopna hoih hong ngahsak kik thei hiam? 2 Cor. 5:16–21.
Mi
tawh kizopna a hoih kik ciang nuam ihihleh Pasian tawh kizopna hoih in thupi
mahmah hi lo hiam? 2Kor. 5: 16 – 21. Paul genna-ah Pasian leh mihing kizopna
kitat, PA mah in hong zom kikin Amah tawh kizopna nei thei ihi hi. Pasian in
Khrih hangin Amah tawh leitung hong kilemkiksak hi (2Kor. 5:18, 19). Eite in
kilemkikna hangin nuamna tawh lungkimin tu hithiat ding ihi kei hi. A Lianpen
Laihilhsia tung panin thusin sin dingte ihi hi. Khrih in kizopkikna ding nasem
ahih mah bangin eite in zong tua kizop kikna-ah kihel dingin sapna ngah mite
ihi hi. Khrih tungtawnin Pasian mah in leitung mite tawh kizopna hong nei hi.
(2 Kor. 5:18).
Kolossians
1:15–20 in mihing-in a hong nungta Khrih thu hong hilh hi. Kol. 1: 15-20 in
Sawltakte hunlai-in Pasian minphatna la-in a sak uh thu guipi khat hi. Hih thu
in Khrih in nate a piansakna thu, (Kol. 1: 18-20) leh Khrih in hotkhiat a sepna
thute pulaak hi (Kol. 1: 18-20). Khrih in Piangsakpa – Honpa hi mah taleh
Pasian in na khempeuh Amah tawh kilemna hong bawl hi. Pasian in Khrih leh
singlamteh tung a hong sihna tungtawnin vankhuanuai-a om khempeuh tawh kilemna,
kizopna hong bawl hi (Kol. 1:20). A Lianpen Siapa kilemkikna nasep bangin
mihing in a sep theih hi kei taleh ihihna khempeuhah Pasian leh mihing
kilemkikna nasepna ah a kihel dingin a hong sam hi (2Kor. 5:18). Hih thu mah a
lungsimah om ahih manin Khrih in a thungetna-ah “Leitung ah kei nong sawl mah
bangin ken zong amaute leitungah ka sawl hi, ci hi” (John 17:18)
Koi
bangin Pasian in kilemna bawl Pa ahihlam na nunzia panin kimu thei hiam? Tu-in
mi khatlekhat nangma kilemkiksak theid ding a om kha hiam?
THURSDAY October
29
A
Lianpen Laihilhsia nuai-ah A Masapen Sangnaupangte
A
lian lua lo khua pua mun khatah tuucing honkhat in tuute cing uh hi. A sawt
lo-in vantungmite in leitung in lamdang a sak ding thupuak khat hilh uh hi.Amuh
azak uh thute hangin tuucingte in tua naungek suahna mun zong dingin kitawikhia
uh hi. Tua hunlai-in tuucingte tawh bawngkuang sunga naungek gei-ah a om dingin
kingaihsun in. Bang na mu hiam? Luke 2:8–20.
A Lianpen
Laihilhsia nuai-a a masapen sangnaupangte in Joseph leh Mary, leh tuucingte
pahtakna na pia ding hi. Niamtakin Jesuh hong suakna dinmun in Pasian in
mihing-in hong suak, hih NAUNGEK Mipa, Pasian in mi tawh pumkhat hong suak hi,
ci-in muh theih nading khat zong om lo hi. Ahi zongin mangmat tuamtuamte leh
vantungmite pulaak thu hangin, Joseph leh Mary in amuh uh thute sangin amuh nai
loh uh thute tungah kinga zaw uh hi. Tuucingte in mite tungah a hong suak
naungek in Honpa, Messih, Topa hi, ci-in a a lungdamna uh gensawn uh hi (Luke
2:11 leh Luke 2:17enkak in).
Mipilte
in Jesuh suah thuthak bangcih muh uh hiam? Koi bangin Herod in dawngkik hiam?
Matt. 2:1–12.
A Lianpen
Laihilhsia in a masa pen thugenteh a genma, a masa pen nalamdang a bawl ma-in
Amah in biak thamcing hi. Bang hang hiam cihleh Amah in Pasian hi. Jesuh thuhilhte
thuman pha hi, ci-in sanzawh nadingin Joseph leh Mary leh Mipilte tawh kibangin
A Lianpen Laihilhsia biak ding kisam hi. Ama thuhilh bangin kuamah in hilh thei
lo hi; Amah bangin kuamah in pilna nei lo hi. Amah in mi tawh a nungta khawm
Pasian in mihingin a hong piang ahi hi. Khristian pilsinna in Khrih biakna sung
pan hong mengkhia hi. Mipilte, tuucingte leh vantungmite in Khrih, a hong suak
naungek Kumpi bia uh hi. Eite in zong Jesuh in Pasian ahihna mantak a muhtel
dingin Amah bia dingin sapna i ngah hi.
Jesuh
in mihingin a hong nuntakna-ah Pasian zia le tong a hong lak hi, cih thu
ngiahsun in. Na khempeuh Piangsakpa, Pasian in mihing telzawhin a Lian mahmah
Pa in Amah leh amah kiniamkhiat-in leitungah mihing-in nungta-in, Honpa-in a
nuntak khitteh singlamteh tungah kithahna thuak, Amah mah in eite mawhna thaman
a hong thuak hi. Bang hangin hih Ama gimnate in lungdamna thu kici hi ding
hiam?
FRIDAY October
30
Ngaihsutbeh
Ding: Ellen G. White, “The Teacher Sent 3 From God,” pp.
73–83,
in Education sim in.
Pasian
sawl SIAPA in pilna man phungpi hi. Honpa in, “ Kei in a masa pen leh a nunung
pen, a Nungta Tawntung Pa ka hi hi, ci-in tuma kum zalom sawm le giat pek-in a
gen thu in tuni tuhun dongin thuman-in kip hi, Mang.1:17, 18; 21:6.
“A
Lian Pen Laihilhsia in vantung pilna hong pia thei hi napi Amah lo mundang pan
pilna zonna in ama THUMAN nial-in thuman a zong mi, ama PILNA nial-in pilna a
zong mi, ama KHUAVAL lo-in nitang a zong mi, ama NUNTAKNA lo-in hinna, nuntakna
TUI NAK taisanin a kang tuikhuk sung tui zong mi sangin haizawkna om lo ding
hi. Tua hi mah taleh “ Ama kiang zuan dingin a hong samsamlai hi. Dangtak mi in
ka kiangah hong pai-in nunna tui dawn hen. Lai Siangtho gen mah bangin, “Keimah
a hong sung panin nuntakna tui a luangkhia ding hi. Keima piak tui a dawn mi
sung pan a kang ngei lo tawntung nunna tui a luang ding hi, ci hi. John 7:37,
38; 4:14.”Ellen G. 4 White, Education, p. 83.
“Kongit
Laihilhsiate aw,
“Na
masuan ading a lian penpen na kiginkholhna-ah vantung Kumpi Sia kammalte, a
nunzia, a nasepzia ngaihsun inla, tuate mitsuan in. Amah in nangma etteh ding
hi.Na nuntakna leh na lungsim khempeuh in Kha Siangtho, Lamlak Thuhilhpa tawh a
kidim mateng Amah mitsuan inla, lungngai tawntung in. “Na nuntakna in Topa
vangliatna kimuhna hi ding a, Ama lim le meel a nei na hi ding hi. 2Kor. 3:18.
“Hih in sangnaupangte tungah huzaap lianpi neihtheihna thusim hi. Khrih
kilangsak in.”Education, p. 282.
KIKUP
DING DOTNATE
1. Khristian thuhilhsia leh sangnaupangte in A Lian Pen Laihilhsia tung pan tatzia leh a manpha thute bang ngah thei ding uh hiam?
2. Khristian nu le pa, laihilhsiate in dinmun sang mungtup-in nei a, Jesuh nunzia in Pasian zia le tong a hong hilh bangin a nuntak ding uh kisam hi. Tua bang dinmun a tung nai lo mite in bangci kalsuan ding hiam?
3. Thursday ni-a dotna kikum un. Jesuh suahna, a nunzia leh a sihna in Pasian zia le tong bang hong hilh hiam? Bang hangin hamsat hun ciangin Pasian zia le tongin lungmuanna hong guan thei hiam?