LESSON 5 July 25–31
KHA SIANGTHO TAWH KIDIM TECI
HIHNA
SABBATH NITAK
Tu Kaal Sung Sim Ding: John 15:26, 27; Sawl. 2:41, 42; 12; 8:4;
Heb. 4:12; Sawl. 17:33, 34; Sawl. 18:8.
KAMNGAH: “Tua bangin thu a nget khit uh ciangin amaute kikhopna
mun hong kilinggawp hi. Amaute khempeuh Kha Siangtho tawh kidim uh a, hangtakin
Pasian thu gen ding a kipan uh hi. Sawltakte Tangthu 4:31.
Jesuh in thu-um mi masate tungah “Mun khempeuhah pai
unla hotkhiat lungdamna thu va gen un” ci-in a sawl ciangin, a piangthei lo
ding bangin ngaihsun kha ding uh hi (Mark 16:15,). Koi bangin hih thupiak lian
mahmah kizo zo thei ding hiam? Mi lah tawmno khat bek hi. Siamna pilna bangmah
nei lo uh hi. Nautang vive hi. Ahi zongin amau tungah kipia nasep a zawhpih
ding a lamdang Pasian nei uh hi.
Jesuh in “Note in vangliatna na ngah ding uh a Jerusalem khua sung Judea gam, Samaria gam leh leitung mun khempeuhah keima teci na hi ding uh hi” (Sawl. 1:8). Kha Siangtho in amau gen thute tungtawnin mi nunzia kikhelna lianpi piang hi. Kha Siangtho in amau teci panna a nasepte uh lawhcingsak hi. Kum tawmno sungin amaute in leitung khempeuh zel uh hi (Sawl.17:6). Hotkhiat lungdamna thu in mi khempeuh tungah kihilh hi (Kol. 1:23). Tu kaal sung i thusin ding in Khrih ading teci hihna-ah vangliatna hong pia Kha Siangtho nasep thute i kikum ding hi.
SUNDAY July 26 Jesuh leh Kha Siangtho Kamciam
Jesuh in a nungzuite
nusia-in van a kahtoh ding ciangin amaute lunghimawhna thei ahih manin amaute a
ompih ding Kha Siangtho kamciam hi. “Kei paikhia hi lehang note adingin hoih
zaw ding hi; kei pa lo hi leng Huhpa hong pai lo ding hi; ahi zongin kei ka
paikhiat khit ciangin note kiangah Amah ka hong pai-sak ding hi ( John 16:7).
Greek kammal “parakletos” a khiatna in huhpa cihna hi a, huh ding ngimna tawh a hong pai pa cihna hi. Kha
Siangtho a hong pai-na ahang in Ama adingin teci ahi thu-um mi khempeuh huh
ding leh ama kaih dingin hong pai ahi hi. Khrih adingin teci hoih hihna-ah ei
kia bek i hi kei hi. Lungsim takpi tawh Amah azong mite Kha Siangtho in ompih
hi. Tua bang mite tungah thu i va
genma-in Kha Siangtho in amaute sungah nasem khin hi. Kha Siangtho in i
kampaute hong makaih hi. Thuman thei
nuam-in Kha Siangtho hopihna a za mite tungah Kha Siangtho in thuman theihtelna
guan hi.
John 15:26, 27; 16:8 sim
inh. Hotkhiatna thu genna-ah Kha Siangtho dinmun bang hong hilh hiam?
__________________________________________________________________________________________________________________________
Kha Siangtho in Jesuh
thu hong hilh hi; Jesuh ading teci hi. Kha Siangtho mungtup lian bel in
Jesuh kiangah mite va paipih ding
hi. Kha Siangtho sep in Jesuh liansak
hi. Mi khempeuh in Khrih ading teci a hi ding Kha Siangtho in hong theitelsak
hi. Hotkhiatna thuhilhna-ah kua bang mite in i gen thu a sang thei ding cih
theihtel pilna hong guan hi. Mite in hotkhiat lungdamna thu a up nadingin Kha
Siangtho in nasem hi.
Kha Siangtho in i mawhna
muhteltheihna hong guan hi (John 16:8).
Cihnopna-ah Pasian tawh gamla-in i nuntaklam hong theisakin mawh kisikna
a kisaplam hong phawksak hi. Kha Siangtho leitung mite tungah thuman hong hilh
hi. Mawhna hong phawksak hi bek lo-in thuman thutak zong hong hilh hi. A siangtho Jesuh nunzia hong musakin mihing
gitnatlohna, mawh dim i hihlam hong mu-sak hi. Kha Siangtho in mihing siatna
hong theisak hi bek lo-in, Jesuh in itna, hehpihna, dikna tawh kidim ahihlam
hong theisakin Amah a suun dingin hong bawl pha hi. Khrih ading teci hoih hihna-ah Jesuh pahtawi dingin
Kha Siangtho tawh mapankhopna hi. Kha Siangtho vangliatna leh Ama hong makaihna
nuai-ah i nunzia hong bawl pha a lamdang Jesuh thu a genkhia i hi hi.
A mangthang mite
hotkhiat nasepna-ah kikhelna piangsak thei mihing hi lo-in Kha Siangtho bek in
hong khel thei ahihlam phawk tawntung ding bang hangin thupi hiam?
MONDAY July 27
Kha Siangtho Ompih Pawlpi
Sawltak Bu in “Kha
Siangtho Nasepnate Ciaptehna” zong kici hi. Hotkhiatna thu teci hihna, tangko
thuhilhna, thu-um mi kibehlapna thute pulaak hi. Sawltak Bu in pawlpi masa-te
nasepna, Kha Siangtho tawh a kidim mite nasepna in leitung tungah huzaap lianpi
a neihna thute zong i mu thei hi. Amaute
in Kha Siangtho tungah kinga uh hi; tua hangin nalamdang tampi zong piang hi.
Kha Siangtho in Topa tungah a ki-ap takpi mite tawh nasem khawm ahihna kimu
thei hi. Sawl. 2:41, 42; 4:4, 31; 5:14, 42; 6:7; 14; 16:5 sim in. Bang thupiang in na
lungsim hong lawng pen hiam? Sawltak Bu
gelh Luke in thu-um mi kibehlapna thu a hong hilhna-ah bang ngimna lian bel nei
hi ding hiam?
_____________________________________________________________________________________________________________________
Luke in Sawltak Bu
gelhna a hang in pawlpi masate sungah
Kha Siangtho nasepna a hong thei-sak nuam hi. Kum za lom khatlai-in mimal
kibehlapna in pawlpi khantohna khat hi, cih hong hilh hi. Pawl sungah a
kituiphum mi kibehlap toto hi. Sawl. 2: 41 sungah mun khatah ni khat sungah mi
3000 kituiphum hi. Sawl. 4:4 ah mi 5000
kituiphum hi. Sawl. 5:14 ah mi
tampi in Topa um-in kituiphum uh hi.
Lydia, Philippine
thongcingpa, dawivei sila numei nu, Ethiopia mipa cihte kikhelna in Kha
Siangtho nasep hang hi. Mihonpi in kikhel uh hi taleh tua bangin mimal-in
Pasian tapa tanu suah theih nading leh mimal khat ciat adingin Jesuh in sihna
hong thuak hi. Mi tampi kikhel ding a deihhuai thu hi mah hi. Ahi zongin a
tawpna-ah hotkhiat nasep, teci hihna in mimal khat ciat tawh kisai nasep hi.
Pawlpi thak khat khit khat kibehlap ahih manin Thuciam Thak hunlai pawlpi in
khangto hi. Tua bangin pawlpi kibehlapna a hang in pawlpi in munthak a
phutna hang hi-in tua panin pawlpi in
tha semsem hi. Tuhun ading etteh thamcing uh hi.
TUESDAY July 28
Kha Siangtho leh Teci Hihna
Sawltak Bu sung khempeuh
in Kha Siangtho nasepna vive hi. Thu-um mite in Topa ading a nasepnate uhah Kha
Siangtho in amaute tungah hi taleh amaute tungtawnin lampi tuamtuam tawh nasem
hi. Amaute in hamsatna, bawlsiatna a tuah uh ciangin Kha Siangtho in ompih-in
tha guan hi. Thuman a zong mite tungah Kha Siangtho in amaute vapuak hi. Thu-um
mite in khua lianpipite-ah lungdamna thu a va puakma-in mite in thuman sang
thei dingin Kha Siangtho in amaute sungah nasem hi. Kuama ngaihsut khak loh a lamdangtakin Kha
Siangtho in nasem hi.
Sawl. 7:55; 8:29;
11:15; 15:28, 29; 16:6–10 sim in. Koi bangin Kha Siangtho in nungzuite
nasepnate panpih hiam? Mun tuamtuam a nasepnate ah bangci bangin Kha Siangtho
in nasem hiam?
__________________________________________________________________________________________________________________________
Kum za-lom khat hunlai-in
Kha Siangtho in lampi tuamtuam tawh nasem
hi. Mun leh mual zui-in Kha
Siangtho in nasem hi. Bawlsiatna tuakin nuntakna bei dongin Khrih ading teci
hihna-ah Kha Siangtho in Stephen tha guan hi. Kha Siangtho in Philip makaihin
thuman a thei nuam Ethiopia mi kiangah va pai hi. Tua a kipan Africa gam sung
khempeuhah hotkhiatna thu kizel hi.
Kha Siangtho in Gentile
mite tungah a piak siamnate Pasian kiang pan a ngah uh ahihlam limtak hilh hi.
Gentile mite in zong vunat ding uh hi, cih thubuai a om ciangin pawlpi in
buai-na lianpi a tuah laitakin Kha Siangtho in pumpi kipumkhatsak hi; tham
lo-in Kha Siangtho in lampi a honsakna
tawh Paul nasepna tungtawnin hotkhiatna thu in Europe gam sungah kizel hi.
Thuciam Thak hunlai pawlpi sungah Kha Siangtho in nasem hi; tu-in zong pawl
sungah Kha Siangtho in nasem hi. Kha Siangtho in ompih tawntung hi; vangliatna
hong pia hi; hong makaih hi; thuman lampi-ah hong tonpih tawntung hi; thu-um
mite hong kipumsak hi; hotkhiatna thu gen dingin hong sawl hi. Pawlpi masate
leh sawltakte a ompih mah bangin tu-in zong Kha Siangtho in eite tawh hong
omkhawm hi.
WEDNESDAY July 29
Thuciam Thak hunlai
pawlpi in Pasian Kammal pulaak kawikawi uh hi. Pentecost ni-in Peter thugen in
Thuciam Lui genkholh Messiah in Khrih hi, cih thu siksanin thuhilh hi. Stephen
in zong Thuciam Lui hunlai-a Israel mite thu mah pulaak hi. Peter in Cornelius tungah a gen thu in Israel
mite tungah a kipulaak Pasian kammalte leh thawhkikna thu hi (Sawl. 10:36).
Paul in zong Khrih in kamsangte genkholh Messiah hi, ci-in hilh kawikawi hi.
Phillip in zong thuman a kantel Ethiopia mipa tungah Isaiah genkholh Messiah
thu hilhcianna nei hi (Isaiah 53). Sawltakte in amau ut thu a gen uh hi lo-in
Pasian Kammal mah pulaak kawikawi uh hi.
Sawltakte in Kha Siangtho humopna ngah THU mah siksanin thuhilh uh hi.
Sawl. 4:4, 31; 8:4;
13:48, 49; 17:2; 19; 18:24, 25 sim in. Koi bangin Kha Siangtho, Pasian Kammal
leh Thuciam Thak pawlpi in kizopna nei hiam?
__________________________________________________________________________________________________________________________
Kha Siangtho makaih
lamlahna tawh Pasian Kammal kigelh h; Kha Siangtho in Pasian Kammal tungtawnin nunzia hong khel hi.
Pasian Kammal sungah nunna hong pia thei vangliatna om hi. Bang hang hiam
cihleh Pasian Kammal in Kha Siangtho tungtawnin a nungta Khrih Kammal hi.
2 Peter 1:21l;
Hebrews 4:12 sim in. Bang hangin Pasian Kammal in nun zia a hong khel dingin
vanglian hiam?
_________________________________________________________________________________________________________________________
“Na khempeuh a piangsak,
nuntakna hong guan in Pasian Kammal hi.
Tua Kammal in vanglian hi; nunna
piangsak hi. Thupiak khempeuh in kamciam tawh kithuah hi. Lungsim khempeuh tawh tua kamciamte a um a sang mite sungah
tawntung nunna hong teeng hi. Pasian lim le meel a sun dingin i nunzia a hong
bawlpha thak ding hi.” Ellen G. White, Education, p. 126.
Bang thu hangin Lai Siangtho in nunzia kikhelsak thei ding
vangliatna nei hiam cihleh Lai Siangtho
in Kha Siangtho humopna tawh kigelh hi-in, tua Kha Siangtho mah in i nunzia a
hong khel hi. Mite tungah Pasian Kammal hawmsawnna tungtawnin Kha Siangtho in amau sungah nasem hi. Pasian
in Ama Kammal thupha pia dingin kamciam koih khin hi; mihing kammalte thupha
pia ding kamciam lo hi. Pasian Kammal sungah vangliatna om a, mihing sungah
vangliatna om hi lo hi.
THURSDAY July 30
Nunzia A Hong Khel Kha Siangtho Vangliatna
Sawltak Bu kantel lehang
Pasian in Kha Siangtho tungtawnin mihing sungah lamdang takin nasem ahihlam kimu
hi. Sawltak Bu in khatlekhat kideidanna tuamtuamte tungah hotkhiatna in zawhna
ngah-in mihingte nunzia hong khel-in, Khrih hong hehpihna leh Ama thuman tawh
hong nungta-sak ahihna kimu hi. Kha Siangtho in mun le mual, mite nunzia tawh
kizui-in nasem hi. Mihingte hong khel in Kha Siangtho hi.
Sawl. 16:11–15,
23–34; 17:33, 34; 18:8 sim in. Hihte in Lai Siangtho sung a nun zia a kikhel mi
kimkhatte hi. Nun zia kibang lo a tuam tek hi taleh amaute nun zia a bawlpha
thak Pasian vangliatna bang hong hilh uhhiam? ____________________________________________________________ _____________________________________________________________
A kibang lo nunzia a
tuamtuamtek kikhelna in lamdang hi. Lydia in Jew numei sumhau khat hi.
Phillipine thongcingpa in Roman kumpi nasem ulian khat hi. Kha Siangtho in
kuakua-ci lo-in hong khel thei hi. Kha Siangtho in numei, pasal, a hau, a
zawng, pilna nei leh pilna nei lo a hong khel thei ding vangliatna tawh kidim
hi.
I gen mite lak pan mi nihte ( Sawl. 17: 34 ) Areopagite khua mi Dionysius kikhelna in tuamdiak hi. Athen khua mi Areopagites cihte in thukhenmangpite thudotpite hi. Greek mite in a zahtak mahmah uh uliante hi. Kha Siangtho nasepna tawh Paul in tua bangin mi thupite lakah hotkhiatna thu va gen hi (Sawl. 18: 8). Crispu in Jew biakinn uk ulian khat hi. Jew biakna makaite’n a zahtak mahmah uh Thuciam Lui tawh kisai a tel mahmah mi thupi khat hi. Kha Siangtho in ama sungah nasemin amah zong hotkhiatna thu um hi. Hih thupiangte in bang hong hilh uh hiam cihleh Khrih ading teci hi-in Ama Kammal mi tungah i hawmsawn ciangin bang mi, bang mi hi ta le-uh, amaute sungah Kha Siangtho in lamdangtakin nasem hi. Tua hi-in hotkhiatna thu a sang thei ding leh a sang thei lo ding mi, mihing in ma-sehkholh theih hi lo hi. Eite sep ding in ahihleh kuamah deidan lo-in mi khempeuh tungah Khrih hong tatna thu i pulaak ding hi. Mihing in ama sep ding khempeuh sem ding a, tua bansiah Topa a ap ding ahi hi.
Khrih sihna in mi khempeuh ading hi; mimal khat ciat adingin hong si hi. Hih thu in hotkhiatna in a huamkhak zawh loh mi kuamah om lo ahihna, hotkhiatna in mimal khat ciat ading kicing ahihna thugil hong hilh hi lo hiam?
FRIDAY July 31
Ngaihsutbeh Ding: Ellen G. White, “The Gift of
the 3 Spirit,” pp. 47–56, in The Acts of the Apostles; “ ‘Let Not Your Heart Be
Troubled,’ “ pp. 667–672, in The 5 Desire of Ages.
Hotkhiat nasepna-ah Kha
Siangtho in Pa leh Tapa tawh kikhop a nasem hi. Khrih ading teci ihihna
khempeuhah, eite in Kha Siangtho tawh nasem khawm i hi hi. Kha Siangtho in
mawhna hong phawksak hi. Thuman muhtel nading lampi hong honsak hi. Topa Kammal
tungtawnin Kha Siangtho in thuman hong hilh-in, vantung thu tawh hong kidimsak
hi. Thuman muhtel nadingin a hong dal, a hong khihcip khatlekhat kideidanna khau-te
Kha Siangtho in sattat hi; zongsatna hoih lo sila pan-in hong khahkhia hi.
Khrih ading teci hihna-ah
Kha Siangtho in eite tawh na hong
semkhawm tawntung hi, cih i phawk ding kisam hi. Amah in mite in hotkhiatna thu
a sang thei dingin amaute lungsim bawlpha dingin i mai-ah pai hi. Amah in i nasepna khempeuhah, hehpihna tawh
mi tungah i sepna khempeuh, mite tungah i hopsawn thute, Lai Siangtho
sinpihnate, laihawm tuamtuamte tungtawnin Pasian na sepna khat peuhpeuhah eite
tawh hong omkhawm tawntung hi. Nasepna
mun pan i paikhiat khit ciangin zong i thugen a za mite in hotkhiatna thu a
theihtel nadingun amaute sungah Kha Siangtho in nasem veve lai hi.
Kikup Ding Dotnate
1. Nangma nasepna
tungtawnin Kha Siangtho hong ompihna na tuahkhak
thute na lawmte tungah pulaak in.
2. Na upna pulaak ding
lau-in na om ngei hiam? Ahih keileh lawp mahmahna tawh na hawmsawn ngei hiam? Koi
bangin Kha Siangtho in
tua bang lau-nate hemkhia-in lungkip takin kalsuan thei na hiam?
3. Tu kaal sung thusinna-ah
Khrih ading teci hihna-ah Kha Siangtho
nasep tuamtuamte i pulaak hi. Bang lampi tuamtuam tawh Kha Siangtho in nasem hiam? Koi bangin Kha
Siangtho Khrih
ading gensawnna, nasepna, teci hihna-te
muibunsak hiam?
4. Pasian ading teci
hihna-ah Lai Siangtho in a bulpi hi.
Bang hangin Lai
Siangtho in thu upna leh nasepna ah a bulpi pen-in kikoih hiam? Lai Siangtho ka
um hi, ci napi-in Lai Siangtho thuneihna a nial
mi tampi om hi lo hiam?