MUC

Print Friendly and PDF

Wednesday, December 11, 2019

LESSON 4 Jan 18- 24 MEI PHUALPI SUNG PAN KUMPI INNAH


LESSON 4         Jan 18- 24
MEI PHUALPI SUNG PAN KUMPI INNAH



Sabbath Nitak

Tu Kaal Sung Sim Ding: Daniel 3; Mang. 13: 11- 18; Pai. 20: 3-6; Thkna. 6:4; 1Kor. 15: 12- 26; Heb. 11.

KAMNGAH: “Mei phualpi sung panin a hong honkhia thei pasian a omleh ka biak ka Pasian uh hi ding a, na khut sung panin a hong honkhia ding hi. Daniel 3:17.


     “Daniel leh a lawmte in Kha Siangtho tawh kidim uh a, amau biak Pasian bek mah in a nungta Pasian leh a maan Pasian hi, ci-in Babylon mi khempeuh theih dingin a upna uh lau lo-in a pulaak uh hi. Tua bangin Daniel leh a lawmte in a pulaak uh  amau upna in amaute kingakna thuman pulaak hi. Babylon mite in a nungta Pasian vangliatna, a thupitna a muh nadingun Daniel leh a lawmte in Pasian a zahtakna uh selcip theih hi lo hi. A nuntakna uh beilawh ding hi mah taleh milim bia lo-in Pasian bek bia-in, Amah bek mah pahtawi-in biak ding ahihlam kilangsak hamtang uh hi. Hih in hun nunungah a nungta mite adingin thuhilhna lianpi khat hi.” Ellen G. White, In Heavenly Places, 149.
     Biakpiakna tawh kisai thupiakte hangin sihna thuak ding cih thupiak in  nidanglai hun adingin pilna tawh kidim tuhun tawh kituak nawn lo hi phial mahleh leitung khangto hun nunung ciangin leitungbup huam a tua bang sittelna hong tung kik ding hi, ci-in Lai Siangtho in genkhol khin hi. Lai Siangtho siksanin a beisa thute enkik lehang Pasian tungah a citak mite nawktan ding thute tu kaal sungin i kikum ding hi.

SUNDAY           Jan 19
KHAM MILIM

     Dan. 3: 1-7 sim in. Milim bawl dingin bang thu in kumpipa tawsawn hi ding hiam?
     ________________________________________________________________     ______________________________________________________________
    
     Kumpipa in a mangmat leh milim a bawl kikaal kum 12 bang kihal ding hi. Tua hun sung kumpipa in a mangmat mangngilh lo hi. Babylon in namdangte khut sungah kisia ding hi ta hi. Kumpipa mangmat milim lutang in Babylon limcing ahih manin, mi khempeuh in kumpipa liatna thei-in Babylon liatna in  bei ngei lo ding hi cih lametna tawh kumpipa in milim buppi kham tawh bawlsak hi.  Hih bang kiliatsakna in Babel Tausang a lam mite lungsim pulaak hi. Tua bangin kiliatsakna Pasian langpan hi. Nebuchadnezzar zong tua bangin kiliansak hi. Nebuchadnezzar in Babylon a uk sungin na lianpi sem hi. Ama liatna bei thei dingin ngaihsun lo hi. Amah le amah kiliansak mahmah hi. Gam mite  in kumpipa liatna a zahtak nadingun kham milim khat bawl a, a gam mite in ama tungah citak leh citak lo sittelna dingin milim bia dingin sawl hi. Tua milim in kumpipa ahih keileh pasian, koi limcing kicianlo hi. Tua hunlai-in biakna leh kumpi vai helhzau uh hi.
     Nebuchadnezzar in a maan Pasian a theihtel nadingin hun pha nih vei ngah hi. A masa-in kumpipa in Daniel leh a lawmte sittelin, amaute in Babylon mipilte sangin a zah sawmin pil zaw uh hi, cih mu hi. Babylon mipilte lak panin kumpipa mangmat leh a khiatna a gen thei kuamah om lo hi.  A tawpna-ah Nebuchadnezzar in Daniel biak Pasian in vangliatna tawh kidim Pasian hi, cih mu hi. A beisa hun a thupiangte phawk lo-in Nebuchadnezzar in milim bia kik veve hi. Bang hang hi ding hiam? Kiphatsakna hang mah hi ding hi.
     Mawhna tawh kidim mihing in hauhna liatna,  theihna siamnate in a sawt lo-in beimang ding a,a mawkna ahihlam thei lo hi. Eite zong khat veivei ciangin Nebuchadnezzar mah bangin gualzawhna, lawhcinnate hangin kiliansakin  tawntung nuntakna adingin kimanna nei lo ahihlam i mangngilh kha zel hi.
    
     Koi bangin Nebuchadnezzar siatna dumpi tawh kipelh thei ding i  hiam?



MONDAY         Jan 20
BIA DINGIN THUPIAKNA
   
    Dan. 3: 8- 15; Mang. 13: 11- 18 sim in. Daniel hun a thupiangte hun nunungah bang hong piang kik ding hiam?
    _________________________________________________________________    ______________________________________________________________

    Dura zaangkuam a kham milimpi min in Akkadian pau tawh kigelh hi-in, “dalna nei mun” cih khiatna nei-in, biakbuk kimtengah a umna kikoih hi, cih pulaak hi. Tua bangin dalna kician om keileh meikuang in biakna tau lawh thei ding hi. Babylon tumgingte in biakpiakna-ah kihel hi. Tumging nam 7 kipulaak a,  milim bia dingin thupiak in thulian mahmah leh a kisam bangmah om nawn lo, kician mahmah hi, cih kilang hi.
    Tu-in zong Pasian tawh kigamlatna ding, Ama kammal panin lampial theih nading, leitung kumpite tungah cihtak ding hong zol thu tuamtuam, nuntak khuasakzia tampi in hong huzaap hi. Leitung hong huzaap lian lua hi. Ahi zongin Piangsak Pasian tungah cihtak ding, Amah i nunghei loh ding kisam mahmah hi.
    Genkholhna hong hilh mah bangin tuhun in leitung hun nunung hi. Leitung mi khempeuh in sapi bia dingin thupiak hong tung ding hi (Mang. 13). Mi khempeuh, a hau a zawng, a lian a neu, nasemte ukna neite in taltung ahih keileh taklam khutah tua sapi ciaptehna ngah ding uh hi (Mang. 13:16). Sapi ciaptehna a ngah ding mite, a lian  a neu, a hau a zawng, nasemte leh ukna neite ci-in khen gukin kimu thei hi. Hih mi khen guk in sapi nambat 666  tawh kizopna nei hi. Kumpi Nebuchadnezar bawl cubit 60 (pi sawmkua) sangin cibit guk (pi kua)  a gol tua milim in hun nunung hong khangkhia Babylon sep dingte limcing khol hi (Dan. 3: 1). Tua hi-in a hong kihilh khol thute limtak ngaihsut ding kisam a, leitung thupiangte in Pasian khut sungah om hi, cih phawk ding kisam hi.
   
    Biakna in na khat, mi khat mai-ah kunna ahih keileh hihte tungah kiciamna bek in tuate biakna hi lo hi. Bangci bangin i phawk khak loh, i ngaihsut khak loh kaalin Topa sim loh na dangdang bia i hiam?


Tuesday          Jan 21
MEI TAWH SITTELNA

     Hebrew khangno thumte adingin a kiliansak kumpipa milim biak ding thupiak in, Jerusalem biakbuk a biakpiaknate a langdo biakna hi. Hih Hebrew tangvalte in kumpipa nasemte’n ama tungah ciampel lo hi ta mahleh Pasian tungah cihtakna in mihing tungah cihtakna ciangtan hi. Amaute in kumpipa inn sungah omsuakin thuman gam makaite hi mah taleh kumpipa biakna-ah kihel lo uh hi.

     Pai. 20: 3-6;Thkna. 6:4 sim in.  Bang thu in saltang Hebrew tangval thumte huzaap hi ding hiam?
     ___________________________________________________________________     ____________________________________________________________________
     Kumpipa thupiak om bangin tumging a kitum ciangin mi khempeuh in milim mai-ah kunin bia ding uh hi. Shadrach, Meshach leh Abed-Nego bek in kumpipa thupiak nial ngam uh hi. Tha khatin hih thu Babylon mi kimkhat in kumpipa tungah zasak pah uh hi. Hebrew tangval thumte a langpan mite in kumpipa heh theihtheih dingin hih bangin thupuak uh hi.
     (1). Babylon makai dingin hih Hebrew mi thumte a koih kumpipa mah hi
     (2). Hih Jewte in kumpipa biak pasian bia lo uh hi
     (3). Kumpipa in a bawl kham milim bia lo uh hi (Dan. 3:12).
     Kumpipa in heh mahmah taleh Hebrew thumte hun khat pia kik hi. Tumging kitum kik ding a, Hebrew thumte in milim bia ding uh hi. Milim a biak kei uhleh mei phualpi sungah khiatna thuak ding uh hi. Nebuchadnezar in heh mahmah na kampau tawh Hebrew mite tungah khat vei hih bangin gen kik hi: “ keima khut sung panin kua pasian in hong honkhia zo ding hiam,” (Dan. 3:15), ci-in milim bia dingin sawl hi.
     Kha Siangtho tawh kidim Hebrew khangnote’n kumpipa dawngkik uh a, “Tua bang ahihleh, kumpipa aw, kote biak Pasian in mei phualpi sung pan leh kumpipa khut sung panin hong honkhia zo ding hi.  Ahi zongin a hong honkhia kei phial zongin kote in nangma pasian ka bia kei ding uh hi. Na bawl kham milim mai-ah zong ka kun kei ding uh hi” (Dan. 3: 17, 18), ci-in hangtakin nial uh hi.

     Pasian in sih nading pan hong honkhia zo ding hi, ci-in amaute’n  Pasian muanna nei uh hi taleh Pasian in mei phualpi sung panin pello honkhia takpi ding hi, cih theih hi lo hi. Koi panin tua bang upna ngah ding i hi hiam?


Wednesday            January 22
A LI-NA MIPA

     Dan. 3: 19- 27 sim in. Bang piang hiam? Mei phualpi sungah tua midang in kua hi ding hiam?
     ______________________________________________________________     ______________________________________________________________

     Topa tung a thuman Hebrew  tangvalte mei phualpi sungah lawn khin uh a, Nebuchadnezar in mei phualpi sungah a muh mi khat hangin a lungmang hi. Ama theihna tawh kizui-in kumpipa in tua a mi muh pen “Pasian Tapa” hi, ci-in pulaak hi (Dan. 3: 25). Tua banziah a pulaak ding dang thei lo hi. Mei phualpi sungah a li-na MI kua hi, cih i thei hi. Sodom leh Gomorrah kisiatma-in Amah in  Abraham tungah kilaak khin hi. Amah in Jabbok luigei-ah Jacob tawh a kilai PA hi. Moses tungah sawlbaang kuang bangin a kilaak PA hi. Amah in mihingin a hong pianma Jesuh Khrih mah hi. Amah in a mite gimthuakna a hong thuakpih  Pasian hi.
     Ellen G. White in “Topa in A mite mangngilh lo hi. Ama teci dingin a mite in mei phual sung khiatna thuak uh a, Honpa mah in mihing mel pua-in hong kilangh hi. Mei phual sungah A mite tawh lampai khawm uh hi. Topa’ mai-ah meisa, khuavot, mei phualpi in hatna nei nawn lo hi.” Prophets and Kings, 508, 509.
     Pasian in Isaiah sungah a pulaak mah bangin “Tuite na kantan ciangin nang kong ompih ding a, gunte na kantan caingin tui in hong tuum lo ding hi” (Isa. 43: 2). Hih bangin thupiangte zaknop hi. Ahi zongin telzawh loh thu tampi om hi. Mi kim khat in amaute upna hangin bawlsiatna, thahna thuak uh hi. Kumpi gilote thahna thuak Isaiah, Zechariah hi.  Kamsang, sawltakte a kipan tuhun dongin Khristian citakte in bawlsiat thuak uh hi. Ahi zongin Babylon gam a Hebrew tangnote bangin a lamdangin kihonkhia lo uh hi.
    

     Lam khat panin Pasian mi citakte in lamdang takin bang panin hotkhiatna ngah ding uh hiam? (1Kor. 15: 12 – 26).


Thursday                January 23                                        
UPNA A KIPSAK THUSIM

     Shadrach, Meshach leh Abed-Nego in bawlsiatna a thuak uh ngaihsun lehang tua bangin upna kip a neihtheihna uh thusim in bang hi ding hiam? Bang in milim biak ding sangin mei phualpi sungah kihaltum ding telsak hi ding hiam? Kumpipa’ thupiak zui dingin paulap  pulaak ding uh hileh bang paulap nei thei ding uh hiam? Ahizongin nuntak bei lawh ding thei kholpi mah, a dang mi siangthote mah bangin, amaute in upna khahsuah lo uh hi.

     Heb. 11 sim in. Upna in bang hi, ci-in pulaak hiam?
_________________________________________________________
________________________________________________________________
    
Tua bang upna i neih nadingin upna in bang hi, cih i tel masak ding kisam hi. Mi kimkhat in thupha tampi ngahte upna nei hi, ci uh hi. Pasian tung pan a nget bang bang a ngahte in upna nei mi hi, ci uh hi. Gentehna-in vanzuakna mun khatah vanlei dingin pai khia uh a, mawtaw koih nading mun awng khat Topa in vaihawmsak dingin thungen hi. Tua mun a va tun uhteh mawtaw koih nading mun awng na om takpi a, Pasian in i thunget hong dawng hi, ci-in upna nei kici uh hi. Ahi zongin tua bangin mun awng na om nawn keileh Pasian in thungetna a pia-sak zo ding upna nei zo taktak lo hi, ci uh hi. Hih bang upna in lauhuai hi. Bang hang hiam cihleh tua bang upna in mihing deih bangin Pasian a gamta dingin ngaihsutna hi gige hi. Tua bang upna in Pasian in na khempeuh a uk Pasian, na khempeuh a thei Pasian ahihlam ngaihsun lo hi.
     Daniel leh a lawmte in upna man hong lak uh hi. Upna man in Pasian tawh kizopna kip nei hi. Tua bangin upna man a nei mi in Pasian sungah muanna nei hi. Upna man in Pasian deihna in mihing deihna zui dingin ngaihsun lo hi. Upna man in mihing deihnate Pasian deihna tungah ki-ap zaw hi. Hebrew khangno thumte in amau tuah khak ding bang mah thei khol lo uh hi; amaute adingin Pasian in bang lampi bawlkholhsak hi, cih thei lo uh hi. Bang bang tuak ding hi taleh thuman thutak zui dingin khentat zaw uh hi. Hih in upna picing hi. I tuahkhak thute tel zo lo-in bang hangin piang hi ding hi, cih i theihloh hangin, Topa muangin Amah in eite adingin a hoih penpen hong sem hi, ci-in i Ama tungah thu i nget ciangin upna man pulaak ihi hi.
    
     “Thuneute” in upna hong khangsak thei a, hamsatnate nawktan zo dingin hong kigingkholsak thei hi taleh, nisim upna khuah nading lampi in bang lampi hi ding hiam? Bangci bang lampi leh bang hangin “thuneu” tungah citak ding sittelna in sittelna thupi pen hi ding hiam?

Friday                      January 24
Ngaihsutbeh Ding:  Dura zangkuam a Hebrew tangvalte tuahkhak thute panin thuman pha tampi i ngah thei hi. Tuni dongin Pasian nasemte in siatna bawl lo hi taleh, bawlsiatna, gimna thuak uh hi. Satan in biakna makaite khutzatin nei-in hazatna, a khengval upna hangin Pasian mite bawlsia uh hi. Sabbath thukham hangin mite in a hehna uh lian semsem ding a, a tawpna-ah sihna thuak ding thupiak in leitung hong zel ding hi.
     “Bawlsiatna hong om ciangin Pasian mite in a hoi lo upna tawh kiptak mainawt ding uh kisam hi.  Pasian mite in Pasian bek mah biak ding hi, ci-in a pulaak uh ciangin, nuntakna bei dongin biakna man lo nial uh hi. Tawntung Pasian a ngaihsut uh ciangin siatna tawh kipawl kumpipa thupiak, mihing thuneihna in bangmah mannei lo hi. Thuman zui mi in thongkhiatna, gam mi hihna pan hawlkhiatna leh sihna thuak dong thuak uh hi.” Ellen G. White, Prophets and Kings, 512, 513.

Kikup Ding Dotnate

1.   1Pet. 1: 3-9 sim in.  Bang hangin bawlsiatna panin Pasian in mi kimkhat honkhia-in, mi kimkhat honkhia lo hi ding hiam? Ahih keileh hih bang thudotna in thuman hong tunpih lo hiam? Tua bangin bawlsiatna pan kihonkhia kei taleh, lungkiat hunteh, bang hangin Pasian hoihna muan ding kisam hiam?

2.  Mei phualpi sung panin Hebrew khangno kihonkhia lo hileh bang thu      nuntakpih ding om veve hiam?

3.  Hun nunung a thupiang dingte i telna tawh kizui-in bang tungtawnin i biakpiakna kimu thei ding hiam? Hih in bangci bangin Sabbath thupitna hong hilh hiam?

4.  Lk. 16:10 sim in. Koi bangin Khrih kammal in upna tawh nuntakzia hong hilh hiam?

5.  Dan. 3:15 sim kik in. Nebuchadnezar in “Kua in Pasian khut sung panin note hong honkhia zo ding hiam,” ci-in a dot koi bangin na dawng ding hiam?


To get the latest update of me and my works

>> <<