DANIEL
Kum
zalom 19 a bei kuanlam ciangin kum zalom 20 sungah na khempeuh in a hoihlam hi
ding hi, cih lametna in Nitumna-lam gam tampi huzaap hi. Leitung pilna leh nate
khantohna (science and technology) in leitung nuntak khua-sak zia tampi
domto-in gal, kialpi, zawnna cihte bei ding hi, ci-in lam-en uh hi. Ahi zongin
kum zalom 20 sungah lametna bang hi lo-in pilvai het lo thu tam semsem hi i mu
ciat hi. Tua bangin mailam hun in nopna tawh kidim ding hi, ci-in lametna
bang lo-in, kum zalom 20 hong tuntakteh leitung in bang hangin siatna tawh
kidim hi ding hiam, cih ngaihsutna tampi om hi. Mihing si le sa panin zong en
lehang leitung in nidang sangin siatna tawh kidim hi. Huaiham angsung deihna,
kinengniamna, gitlohna, kibawlsiatna, siatna namcin khang semsem hi. Tua banah
leitung khantohna in huaihamna, kinengniam, gitlohna pungsak tektek hi. Tua
hi-in “na khempeuh lakah mihing lungsim in sia-huai penpen hi; kua in
mihing siatna telthei ding hiam” (Jer. 17:9) cih pen a lamdang hi lo hi. Gam
khat leh gam khat kido ding a, kumpi khat leh kumpi khat kilangneih ding uh
hi. Mun khempeuh ah pulnatna, siatna, zinlinna tawh kidim ding hi (Matt.
24:7). Gimna, lamet bei-na tawh kidim leitung mite adingin Daniel Bu in, hun
nunung-a a nungta eite adingin mailam kalsuanzia ding hong hilh KAMMAL hi (Dan.
12:9). Daniel sungah Pasian in vangliatna khempeuh, theihna khempeuh in
Ama khut sung hi, ci-in hong hilh banah Topa Jesuh Khrih in singlamteh tungah
sihna hong thuakin, leitung thupiangte in a hong pai kik ding kamciamte pulaak
hi, ci-in hong hilh hi.
Dan. 2, 7, 8, 11 in leitungah a hong khangkhia kumpi khat khit kumpi khat
(Babylon, Media-Persia, Greece leh Rome) pulaak khol a, Nihvei Kumkikna khitteh
vangliatna tawh kidim Pasian’ tawntung gam hong piang ding hi, ci-in hong hilh
hi. Genkholhna bangin leitung kumpi khat khit khat hong khangkhia uh hi. Daniel
genkholhna bangin tuni dongin Rome in vanglian hi. Dan. 2:33, 41 sung a
genkholhna bangin milimpi kheme in tuhun Europe gam sung kikhenna genkhol hi.
Tua bang mahin Rome pawlpi zong tangtung hi. Tua hi-in Babylon, Greece leh Rome
hunlai-a mite in a muh khakloh uh thute tu-in eite in i mu kha hi. Genkholhnate
khat khit khat tangtungin, tuhun in bang hun hi ta hiam, ci-in i thei a, Pasian
pen muanhuai hi; Khrih hong pai kik khitah a hong tung ding Ama
Vanglian Gam hong tung takpi ding hi, cih muanna i nei hi. Daniel Bu in
Seventh-day Adventist pawlpi upna limtakin a pulaak khat hi. A diakdiakin Dan.
8: 14 “ ni 2300 a bei ciangin biakbuk in kisiansuah ding hi” Hih in Dan. 7: 22,
26, 27 tawh tonkhawm hi: “ A lian mahmah vantung thukhenna om a, hih
thukhenna in Vangbel Pasian misiangthote maipha pia hi. Tawntung Pasian gam
hong kiphut ding hi. Leitung kumpite tawh etkak ding hi leh leitung
kumpite in tawmvei sung bek kimang hi. Pasian gam in ahihleh a tawntungin kip
ding hi.
Hihte khempeuh entel hi lehang Khrih in bang zahin mimal khat ciat tawh
hong omkhawm hi, cih kimu hi. Nebechadnezzar zan mang a kipan humpi kua sung
pan Danial suahtaknate in Pasian in A mite tawh hong omkhawm, Ama vangliatna in
eite hong ompih ahihna kimu hi. David in a gina lo Kumpi Belshazzar tungah a
pulaak bangin i nuntakna, i hihna khempeuh in Pasian khut sungah om hi (Dan. 5:
23).
Tu quarter sung i sin ding Daniel Bu in a kigelh zawh kum tul tampi cingkhin hi
mah taleh tuni dongin a lian mahmah Khrih hong itna leh Ama zia le tong
hong laak hi.
Translated
by
Dr.
Mungpi
LESSON
1 DEC. 28 –
JAN. 3
Sabbath Nitak
Tu Kaal Sung Sim Ding: Lk. 24: 25- 27; 2Pet. 3: 11 – 13; Jonah
3: 3-10; Gam. 14: 34; Dan. 9:23; 10:11, 12
KAMNGAH: “Fillip zong ama kiangah va tai a,
kamsang Isaiah laibu a simna za ahih manin,“Na laisim a khiatna na thei hiam?
ci-in a dong hi (Sawltak 8:30).
I
pawlpi in Daniel sung a genkholhna panin a hong piang khia pawlpi hi. Tu
quarter sung kisin ding Daniel i theih nadingin a nuai-a thute i phawk ding
kisam hi.
Khatna:
Khrih in Lai Siangtho buppi ii bulpi ahih mah bangin Daniel Thubu bulpi
zong Khrih hi.
Nihna: Daniel Thubu kigelhzia, thuzuanzia
etlawm mahmahin, a sung a kigelh thuguipite theihtel zo dingin hong huh hi.
Thumna: Genkholhna tawh kisai-in leitung hun
bei dong a huamin genkholhnate leh tomkal sung bek ading genkholhnate ci-in
genkholhna nam nih om hi, cih i phawk ding kisam hi. Hih thu in Daniel leh a
dang kamsangte Isaiah, Amos leh Jeremiah cihte kilamdanna nei hi.
Li-na:
Daniel genkholhnate en lehang genkholhna ni khat ciangin kum khat ahihna
i mu hi.
Nga-na: Daniel in a piang ding thute
magenkholhna hi bek lo-in, tuhun ading nisim nuntak khuasakzia ding hong hilh
hi.
SUNDAY DEC 29
Khrih: Daniel
Gen Thubulpi
Lk.
24: 25 – 27;Jn. 5: 39; 2Kor. 1:19, 20.
Bangci bangin Khrih in Lai Siangtho thumungpi hi, ci-in pulaak hiam?
______________________________________________________________ ______________________________________________________________
Jesuh
in Lai Siangtho thubulpi hi. Daniel thumungpi zong Khrih mah hi.
Gentehna-in Daniel thuak gimnate in, a
vekin a hi kei zongin, vantung vangliatna nusia-in mawhna khuamial, siatna tawh kidim leitungah
Khrih thuakna limcing hi. Tua banah Daniel leh a lawmte in Babylon nuntak
khuasakzia a zawh nadingun Khrih kiang pan pilna tawh kidim uh hi. Daniel 2 in
leitung hun bei ding genkhol a, tua suangtum, Khrih Kumpi Gam, leitung kumpi
gam khempeuh beimangsak ding hi.
Daniel
3 in Khrih in Ama tung a citak mite meikuangpi sungah a ompihna pulaak hi. Chapter 4 in Pasian in Nebuchadnezzar
hemkhia-in a nuntak sungin Vantung Ki-ukna thu theitel hi (Dan. 4: 26). Vantung Ki-ukna cih kammal in Khrih in Mihing
Tapa Khrih in (Dan. 7:13) ukna leh kumpi gam khempeuh in Ama khutnuai hi, cih
pulaak hi (Dan. 7). Daniel 5 in kumpi
Belshazzar a sihna leh Babylon in zu
tawh pawi bawlin khua phawk lo-in a om laitakin Persia ukna nuai-ah a kiatna
hi. Hih in Satan leh amah tawh nasem khempeuh in Khrih leh a vantungmite in a
suksiat ding limcing khol hi. Daniel 6 in bawlsiatnate in thuman lopi siampite
in Khrih a mawhsakna uh limcing khol hi. Tham lo-in Kumpi Darious leh Pilate in
Daniel a suahtak nading a vaihawmnate uh pulaak hi (Matt. 27: 17 – 24).
Daniel
7 in Khrih in Mihing Tapa hi, ci-in pulaakin, a mite a ukna leh a gam in kip
tawntung ahihna pulaak hi. Daniel 8 in Khrih in vantung biakbukah siampi sem
hi, ci-in hong hilh hi. Daniel 9 in Khrih in mawhna hangin sihna hong thuakna,
Pasian le A mite kikaal thuciam kipsak kikna dingin a sihna thu hi. Daniel
10-12 in Khrih in galkap mangpipa Michael ahihna, dawi gilo khempeuh do-in
zo-a, sihna panin a mite honkhia hi.
Tua hi-in Khrih in Daniel thu guipi hi. Daniel
sung a kipatna panin a tawp dongin kigelh khempeuh in Khrih pulaak uh hi.
Bangci
bangin gimna, hamsatna leh zia-etna hi taleh nopna, lungdamnate in Khrih hong mitsuansak
thei hiam? Bang hangin Khrih bulpi-sak ding thupi hiam?
Monday Dec 30
Daniel Bu
Thuluanzia
Daniel
2-7 in Aramaic tawh kigelh hi-in, tua lote Hebrew leh Aramaic tawh kihelhin
kigelh hi. Daniel sung laigelhzia, laipai-te in a nuai-a thute limtak pulaak
hi.
A: Nebuchadnezzar mangmat kumpi gam li-te (Dan. 2)
B: Pasian in Daniel lawmte meikuangpi sung pan hotkhiatna
(Dan. 3)
C: Nebuchadnezzar tungah thukhenna (Dan. 4)
C:Belshazzar tungah thukhenna (Dan. 5)
B: Pasian in humpi kua sung pan Daniel a hotkhiatna (Dan. 6)
A: Daniel mangmat kumpi gam li-te (Dan. 7).
Laigelhpa
in a pulaak nop thute a laigelhzia tungtawnin zong pulaak hi. Daniel 1-7 in a
pulaak thuguipi C, C (Dan. 4, 5). Pasian
in tawmvei sung Nebuchadnezzar ukna lakkhiatnsak hi; Belshazzar ukna beimangsak
hi. Tua hi-in Dan. 1-7 in Pasian in ama koih leitung kumpi tungah a thuneihna
leh amau vangliatnate a beisakna pulaak hi. Kamsangte in a pulaak nop thute
laisimte in a theihtel nadingun laigelhpa in gen kikkik hi. Gentehna-in Egypt
tawh kisai-in Pasian in Pharaoh tungah mangmatna nih vei pia hi (Pian. 41:
1-7). A masa-in a thau mahmah bawngtal sagihte a gawng mahmah bawng sagihte in
nawmvalh uh hi. A nihna in mangbuh kung hoih mahmah sagihte a gina lo mangbuh
kungte in ne tum uh hi. Hih mang nihte pulaak thu in a kibang thu hi: kum sagih
sung nopsakna tawh kidim ding a, tua khit ciangin kum sagih sung kialpi tung
ding hi.
Daniel
sungah zong Pasian in a mite a hilh thute gen pha kik kik hi. Daniel sung a
thute in khenpi 4 pha-in, tua thu li-te
kipulaak kikkik hi. A tawpna-ah vanglian Pasian zawhna kipulaak hi. Tua
genkholhna khat ciat in kumpi gam khat ciat pulaak uh hi mah taleh tua kumpi
gamte in Daniel hun a kipan leitung hun bei ding hun ciang dong huam hi.
Dan. 2
|
Dan. 7
|
Dan. 8 & 9
|
Dan. 10-12
|
Babylon
|
Babylon
|
---
|
----
|
Media Persia
|
Media Persia
|
Media Persia
|
Media Persia
|
Greece
|
Greece
|
Greece
|
Greece
|
Rome
|
Rome
|
Rome
|
Rome
|
Pasian Gam
|
Thukhenna pan Lei Thak
|
Biakbuk Siansuah
|
Michael Kilangh
|
Dan.
2: 44; Late 9: 7-12; 2Pet. 3: 11- 13 in tawntung ading lametna bang hong guan
hiam?
TUESDAY DEC. 31
Daniel 1 Sung
a Bei Hun Huamin Genkholhnate
Dan.
3 in genkholhna dangte tawh kibang lo hi. Daniel in leitung bei hun huamin
genkhol a, tua lo kamsang dangte’n kum tawm khat sung huam thu genkhol hi. Hun
dong huamin genkholhnate in tuam deuh a, kum tawm khat sung huam a genkholhnate
tawh kibang lo hi.
Mangmatna
leh muhkholhnate:
Pasian in kamsangte tungah hun bei huam a genkholhnate a pulaak ciangin
mangmatna leh muhkholhnate tawh pulaak hi. Kum tawm khat huam a genkholhnate ah
kamsangte muhkholhna zong kihel thei a, “Topa kammal in ka tungah hong tungin”
ci-in pulaak uh hi. “Topa kammal in ka tungah hong tung hi” cih 1600 val bang
kimu thei hi.
Limciinna
tuamtuam tawh pulaak:Kum tawm khat huam a genkholhnate-ah limciinna tam lo
hi; a om zongin theihhak lo hi. Hun bei dong huam a genkholhnate-ah mihing
theihzawhloh limciinna, lim le mel tuamtuam (ganhingte, a lauhuai ganhing kha
neite, kii nei cihte) tawh pulaak hi.
Pasian
vangliatna leh ciangtan nei lo: Hun tomno ading genkholhnate bang lo-in hun
bei dong huam a genkholhnate in mawh kisikna leh kisiklohna tungah kinga lo hi.
Hun tom khat sung ading genkholhnate ahihleh Israelte in Pasian tawh a thuciam
uh a zuih uh leh zuih lohna tungah kinga hi. Hun bei dong huam a genkholhnate
in Pasian in Daniel hun a kipan leitung bei dong a uk kumpi lian khat khit kumpi lian khat pulaak hi. Hih
genkholhnate in Pasian theihkholhna leh Ama thuneihna siksan hi-in, mihing
deihtelna tungah kinga lo hi.
Jonah
3: 3-10 sim in. Hih in kum tawm khat sung genkholhna maw, ahih keileh leitung
bei huam genkholhna hiam? Daniel 7:6 in leitung bei huam maw, kum tawm khat
sung ading genkholhna hiam?
______________________________________________________________
_____________________________________________________________
Genkholhna
tawh kisai kum tawm khat sung ading genkholhnate leh leitung hun bei huam a
genkholhnate tawh kisai thute theihtelna in manpha hi. Hih genkholhnate in
Pasian in a kamsangte tungah lampi tuamtuam zangin thu pulaak khol hi, cih kimu
hi (Heb. 1:1).Nihna-ah tua bangin kum tawm khat sung ading genkholhnate leh
leitung hun bei huam a genkholhnate khentel theihna in Lai Siangtho deihhuai-na
khangsakin, Lai Siangtho in thuthuk hi, cih hong hilh hi. Thumna-ah tua bangin khentel theihna in Lai Siangtho genkholhnate Lai Siangtho tawh
kituakin a khiatna hong hilh a,“Thuman thutak”
theihtelna hong guan hi (2Tim. 2:15).
Hosea
3: 4,5; Amos 8:11; Zechariah 9:1 siksanin Khristian kimkhat in hun nunung a
piang ding genkholhnate Middle East gamah tangtung dingin pulaak uh hi. Koi
bangin tua bang lamette in khial hiam? Bangci bangin kum tawm khat ading leh
leitung hun bei dong huam a genkholhnate in tua bang khialhna panin hong dal
ding hiam?
TUESDAY DEC. 31
Daniel 1 Sung
a Bei Hun Huamin Genkholhnate
Dan.
3 in genkholhna dangte tawh kibang lo hi. Daniel in leitung bei hun huamin
genkhol a, tua lo kamsang dangte’n kum tawm khat sung huam thu genkhol hi. Hun
dong huamin genkholhnate in tuam deuh a, kum tawm khat sung huam a genkholhnate
tawh kibang lo hi.
Mangmatna
leh muhkholhnate:
Pasian in kamsangte tungah hun bei huam a genkholhnate a pulaak ciangin
mangmatna leh muhkholhnate tawh pulaak hi. Kum tawm khat huam a genkholhnate ah
kamsangte muhkholhna zong kihel thei a, “Topa kammal in ka tungah hong tungin”
ci-in pulaak uh hi. “Topa kammal in ka tungah hong tung hi” cih 1600 val bang
kimu thei hi.
Limciinna
tuamtuam tawh pulaak:Kum tawm khat huam a genkholhnate-ah limciinna tam lo
hi; a om zongin theihhak lo hi. Hun bei dong huam a genkholhnate-ah mihing
theihzawhloh limciinna, lim le mel tuamtuam (ganhingte, a lauhuai ganhing kha
neite, kii nei cihte) tawh pulaak hi.
Pasian
vangliatna leh ciangtan nei lo: Hun tomno ading genkholhnate bang lo-in hun
bei dong huam a genkholhnate in mawh kisikna leh kisiklohna tungah kinga lo hi.
Hun tom khat sung ading genkholhnate ahihleh Israelte in Pasian tawh a thuciam
uh a zuih uh leh zuih lohna tungah kinga hi. Hun bei dong huam a genkholhnate
in Pasian in Daniel hun a kipan leitung bei dong a uk kumpi lian khat khit kumpi lian khat pulaak hi. Hih
genkholhnate in Pasian theihkholhna leh Ama thuneihna siksan hi-in, mihing
deihtelna tungah kinga lo hi.
Jonah
3: 3-10 sim in. Hih in kum tawm khat sung genkholhna maw, ahih keileh leitung
bei huam genkholhna hiam? Daniel 7:6 in leitung bei huam maw, kum tawm khat
sung ading genkholhna hiam?
______________________________________________________________
_____________________________________________________________
Genkholhna
tawh kisai kum tawm khat sung ading genkholhnate leh leitung hun bei huam a
genkholhnate tawh kisai thute theihtelna in manpha hi. Hih genkholhnate in
Pasian in a kamsangte tungah lampi tuamtuam zangin thu pulaak khol hi, cih kimu
hi (Heb. 1:1).Nihna-ah tua bangin kum tawm khat sung ading genkholhnate leh
leitung hun bei huam a genkholhnate khentel theihna in Lai Siangtho deihhuai-na
khangsakin, Lai Siangtho in thuthuk hi, cih hong hilh hi. Thumna-ah tua bangin khentel theihna in Lai Siangtho genkholhnate Lai Siangtho tawh
kituakin a khiatna hong hilh a,“Thuman thutak”
theihtelna hong guan hi (2Tim. 2:15).
Hosea
3: 4,5; Amos 8:11; Zechariah 9:1 siksanin Khristian kimkhat in hun nunung a
piang ding genkholhnate Middle East gamah tangtung dingin pulaak uh hi. Koi
bangin tua bang lamette in khial hiam? Bangci bangin kum tawm khat ading leh
leitung hun bei dong huam a genkholhnate in tua bang khialhna panin hong dal
ding hiam?
Thursday January
2
Tuhun tawh
Kituak Daniel
Daniel
a kigelh zawh kum 2500 val a sawt khit hangin a sung a thute in kum zalom 21 a
Pasian mite ading zong hong hilh hi.
Eite adingin Daniel genkholhna in manpha ahihna thu thum i pulaak ding
hi. Pasian in i nuntakna hong uk hi. Haksatna khat i phutkhak ciangin Pasian in
na khempeuh uk a, A mite adingin a hoih penpen hong pia hi. Babylon gam a
Daniel hamsatnate, Egypt gam a Joseph hingimnate a kipan Persia gamah Esther
thuaknate in Pasian in na khempeuh uk hi, cih hong lak hi. Hebrew khangno
thumte in gamdangah saltang uh a, milim bia mite ukna nuai-ah nungta uh hi.
Mite in amaute pen Pasian taisan mite, thanem mite bangin mu uh hi. Ahi zongin
Topa in amaute thahatsak hi; lamdangtakin amaute zang hi. Gimna, zia-etna,
langpanna a hong om ciangin Pasian in Daniel, Joseph leh Esther a ompihnate i
phawk ding kisam hi. Topa in na khempeuh a uk Topa hi, ci-in i muan ding kisam
hi. Gimna, zia-etna i thuak hangin Topa in eite hong nusia lo hi.
Pasian
in Ama deih bangin leitung hunpai-zia khempeuh hei hi. Khat veivei ciangin
khiatna nei lo siatna mawhna, gitlohna tawh kidim leitung a thupiangte in hong
lungmangsak hi. Ahi zongin Daniel pulaak thu in Pasian in na khempeuh uk hi.
Daniel sung thu mal khempeuh in Pasian in leitung thupiangte tungah vangliatnna
nei-in uk hi, cih hong hilh hi. Ellen G.
White gen mah bangin, “leitung mite tangthu a kipan gam khat ii khantohnate,
kumpi khat khit kumpi khat in a makaihnate in mihing vangliatna pan a piang
khia tawh kibang hi. Mihing sepzawhna, hih zawhna tawh leitung thute kikhel
hileh kilawm hi. Ahi zongin Pasian kammal hong hilh bangin, leitung a thupiang
khempeuh, kumpite vangliatna a kipan gam makaite tungtawnin a kilang lo
Hehpihna Nei Pa in Ama deihna kicin nadingin damtakin nasem hi. Education, 173.
Hun
nunung-a a nungta Pasian mite etteh dingin lampi hong koihsak khin hi. Daniel
leh a lawmte nunzia in, leitung mite muhna panin haivai tawh a kibat hangin,
Lai Siangtho’ deih nunzia hong lak uh hi. A nungta Pasian biakna panin Babylon
biakna zui-in amaute nungzui dingin zia-etna a thuak uh ciangin Topa tungah
citakin Pasian kammal bangin nungta uh hi. Daniel leh a lawmte in Topa tungah
cihtakna, ki-apnate in hotkhiatna thu hangin langpanna a kipan bawlsiatna i
tuah hun ciangin a hong thakhuahsak ding thute hi. Daniel in Topa tungah a
citak mi khat in gam le minam, hong uk uliante adingin phattuamna pia thei veve
hi, cih hong hilh hi.
Dan.
9: 23; 10: 11, 12; Matt. 10: 29 – 31 sim in. Pasian in mimal khat ciat thuak
gimnate kinpih ahihlam bang pulaak uh
hiam?
Friday January 3
Ngaihsutbeh
Ding: Lai Siangtho in Piangsak Pa a thei nuam
khempeuh a makaih dingin hong kigelh ahi
hi. Pasian in mihing tungah mailam thu dingte hong laakkhol hi. Vantungmite a
kipan Khrih mahmah in Daniel leh John tungah a sawt lo-in a hong tung ding
thute pulaak uh hi. Eite in hotkhiatna i ngah nadingin a kisam thu khempeuh
mihing tungah hong kihilh khin hi. Thuman thutak thei nuam-a a zong mi khat tungah
ama theihzawh loh ding thuthuk kipulaak lo hi. Topa in kamsang Habakkuk
tungtawnin hih bangin gen hi: “ Nangmah ka hong muhsak thu khempeuh a simnop
mahmah dingin tungman peek tungah gelh in” (Hab. 2:2). Thungetna tawh Lai
Siangtho a sim mi khat in Pasian kammal theitel ding hi. Thuman thutak a thei
nuam mi in thuman khuavak mu ding hi. “ Lungsim thutang mite tungah khuavak
tang hi” (Late 97: 11). Pawlpi in nasem
lo-in khangto ngei lo ding hi. Pawlpi mite in thuman theihnopna nei-in, thuman
thutak zongkhia keileh pawlpi in khangto thei lo hi.” Ellen G. White, The Great
Controversy, 521, 522.
“Daniel leh a lawmte nunzia i sin ding
tampi om hi. A om omna munah silesa
nopsakna ding zia-etna thuak uh hi. Ahi zongin amaute in nisimin Pasian
zahtakin Ama minthangsak zaw uh hi. Siatna namcin khempeuh pelh uh hi. Satan
zia-etna lampi panin kihemkhia uh hi. Amaute in Topa tungah citak uh ahih manun
Pasian in thupha tawh thukkik hi.” Manuscript Releases (No. 224), vol. 4. Ellen
G. White Estate, 1990), 169, 170.
Kikup
Ding Dotnate
1. Daniel Bu thusinna panin thu lian mahmah khat
kimu thei hi. Pasian in minam khempeuh
tungah ukna nei hi banah mimal lungsim tawng a thei, eite tawh mimal kizopna a
nei Pasian hi. Gentehna-in Daniel 2 ah Pasian in pagan kumpi mangmansak hi. Mi
khat in khuaphawk lo-in a ihmu laitak a lungsimah thu a va thun thei cih pen
Pasian in mihingte tawh bangzahin kinai
cih thu pen lamdang hi. Tua kawm mahin kumpi pa mangmat in leitung hun bei ma
dongin a khang khia ding leitung kumpite khat khit kumpi khat pulaak hi. Hih
thute in lametna leh lungmuanna hong guan hi lo hiam? Topa in hong theitel luamahmahin
i lungsim, ngaihsutna khempeuh thei hi, cih thu in na nunzia kisittel ding hong
hilh hi lo hiam? Hih thute siksanin bangci bangin Singlamteh kamciam in thupi
mahmah hiam?
1Q2020 Lesson 1-13 dong na etnop leh Hih link na mek in maw!