DAL KHAN MANG
May
10, 2004
Pawlpi tawh akibuai denna
pen pawlpi khat adin teh abuse of power tawh hong
kithuah to pahpah ahihman hi. Church History sungah hih thu hong gencian
ding hi. Tua ahihmanin zong Adventist masate in zong pawlpi phot ding
na lawp liang lo hi. Pasian' nasepna atangzai zawk nadingin, sumpi akikaih
khop theihna dingin, pawlpi in neih leh lam aminvawh theihna dingin,
cih bang thu teng tawh pawlpi min kivawh hi.
Ahizong kamsangnu
bang
na hangsaksak uh, azak noploh uhteh Australia ah PS' nasem dingih
hawlkhia
uh, hawlkhiat bang theileh pha ve, phalo, 1900 pawlteh ki
re-organization
kik. Tua buaina tengmah hong kilum letlet himai. Authority
akizat teh den-a ngimna teng bek tawh hong lungkim lo uhin beh
le
phung, sung le pu kihuai nopna, zakahnopna tawh aana kizang kop to
zel,
akilat luat teh kithuakzolo, buai himai hi. Tua ahih manin "Institutionalism"
ciankan lehcin ahoihna sangin asiatna tammuzaw niteh.
SDA lian in
"pawlpi" ie dinmun (a role) pen institutional role
lobuang
bangmah thupi na om sak lo hi. Pasian' mite lakah pawlpi ie role pen
sawltak bu sunga ih sim theih simloh tamlo hi. Gupkhiatna view panin en
lecin, pawlpi in gupna pia theilo hi ziau. Eh! RC bangin umni cilengh pawlpi
pua ah gupna omlo hi. Father, bishop priest te in palai semin amaute
omlo in van kikailo hi. SDA in priesthood of believers pen thu um khempeuh
tan hi ci hang. SDA sungah siate nasep pen thu-um sa mite adingin
thu leh doctrine ah leh kha nasepna ah hong pantah ding hi bek uh
hi. Amau ei adingin palai semlo hi. Thu-um nailote adingin thu zong
ngensak thei, thum sak thei sam ve. Puahphate laite en lengh nekkhawm piading bangin elderte peuh himai sak uh hi. Tua ahihmanin pawlpi in gupna piatheilo ahihleh pawlpisep bang? RC te in Pawlpi pen mihing pianma in om khin hi, ci uh. Tua ahihmanin mi in pawlpi adinga nungta. SDA in thu um mimalte ahong kigawm ciangin pawlpi hong piang cih um, pawlpi ih TO hilo, eimau mah ih hihna hong laktel hi.
Pawlpi pen tuuhuang bang hi. Condition khat hi in tua sungah bang kisem:
PS kiang panin gupna hong luang suk, mimalte'n na pom uh. Adventist te leh Evangelicalte upna ah gupna ihcihpen personal conversion, personal decision tungtawn bek in kingah hi, cih ki um hi. SDA pawlpi in cianlaite ahihleh asungah min akikhum khempeuh in automatic in gupna ngah ding, cih om theilo. Om thei hileh SDA sung suak te bang gupna pello angah ding hizen, nak hamphat. Hilo deuk zel. Pawlpi sungah jubilee vial sawm na bawlman zongin gumpa tawh personal relationship na neih kei leh pawlpi in vanhawlhliangin thu anei zongin gupna lemlawh lo ding. Hihsan ah RC leh eite' kilamdanna hong om zel. RC sungah siampite'n (ih Pastorte, Union uliante, Section uliante) thunget sak leh purgatory panin Vantung Abraham sung kidenna ziau hisam hi. Pawlpi sungah khat leh khat kihanthawn thei (gupna kipia thei tuanlo), ki halhsak, zato dan kikem thei cih ciang bek himai.
Upna tawh PS tawh kizopna
thupi hi. Hih kizopna ih neihciangin vertical
leh horizontal effect hong piang ding, tua piang khiate in midangte
tungah gupna pia theilo, PS nasepna leh a thu tangko thei bek. Phakneite
khat leh khat ann kihopsot dan hi. Siantho ding Pasian khut sung
bekah, Pawlpi khut sungah phak teng bek mah akiom hi, cimai ni.
Nihna ah Pawlpi khat sungah ih omna tawh gupna kingah hilo, upna kibangte omna pen pawlpi hizaw. Pawlpi in gupna pia theilo. Pawlpi in Ukna bang nei? Gupna thu hopsawn ding Authority lobuang neilo hi. Organization sunga policy zekna ukna pen zato cina kepna ding handbook bang himai. Pawlpimi lah hilo, gumpa' min zong theilo, gumpa aomlam zong theilo, gupna angah om ding, ahihhangin pawlpi sungom, Jesu thei, thukham sawm thei, policy teng lotngah gupna tanding omzel.
Nihna ah Pawlpi khat sungah ih omna tawh gupna kingah hilo, upna kibangte omna pen pawlpi hizaw. Pawlpi in gupna pia theilo. Pawlpi in Ukna bang nei? Gupna thu hopsawn ding Authority lobuang neilo hi. Organization sunga policy zekna ukna pen zato cina kepna ding handbook bang himai. Pawlpimi lah hilo, gumpa' min zong theilo, gumpa aomlam zong theilo, gupna angah om ding, ahihhangin pawlpi sungom, Jesu thei, thukham sawm thei, policy teng lotngah gupna tanding omzel.
A thupi ah PS' pawlpi
sungah aom ih hihding=Amah tawh ahing kizopna
nei ding, pha mawh hi. Visible church in
mihingte view pana upna tawnna kibangteng omkholhna, mihoih, hoihlo om
ngeingai
lel, invisible church ah PS muhna panin upna tawh nungta, Saints
vive,
pawlpi khat peuhpeuh sungah om thei, omlo thei. RC sung bangah
tampi
om ding hi, kamsangnu na ci zaw lai hi. RC sungah aom manin kisim
kha
hilo, thutaktak tawh PS kizopna aneih man hizaw hi.
Thumna: Paul leh Barnabas akituahlohna thu uh pen universal principles thu ah hilo, John Mark tonpih ding maw, loding, policy level-sanghong dingmaw, khak ding lelvel, taihpong silhding maw, zopuan level hizaw. Principle ah pum khat hilai uh, PS tawh kizom tuak uh, Policy tuamtuak zangin asep uhleh gualzo tuak, Paul hong optimistic kik, nang tatdan, nang muhdan manzaw thong ci kik, cih himai.
Paul leh Barnabas pen John
Mark vaiah abuaina tawh gal suaklo, ih
kiselsel sangin tuamsepni in, John Mark hoih, hoihlo
ahunin hong lak nave ci-a hunpia, provide opportunity to prove that
John
Mark has good, cih thu hizaw. Paul in khat vei mi aet sual teh first
impression
last impression na hi. Barnabas bel mi pantah nuam, chance pia
kik
kik. Policy tuamtuak zang, gal hilo hi. Akikhenna uh pen gal ahihman
hilo,
principle ah pum khat, kizekkhiatna ah kitum kak, ahoih zaw zaw
pahtawi
ni, ahoihlo kizekkhiatna te puahpha ni, cih hilo dia?