MUC

Print Friendly and PDF

Wednesday, September 4, 2019

LESSON 9 Nov 23 – 29 Gimnate, Bawlsiatnate leh A Tuamtuamte


LESSON 9  Nov  23 – 29
Gimnate, Bawlsiatnate leh A Tuamtuamte

Sabbath Nitak

Tu Kaal Sung Sim Ding: Ezra 1: 9-11, 8: 1-23; Dan. 1:1, 2:9; 5; Thkna.  30: 1-6; Neh. 11: 1,2; 12: 1-26.

KAMNGAH: “Amaute in a sanggam uh ahi a makaite pawmin, Pasian nasem Moses in a piak Pasian thukham zui-in, i Topa thupiakte, a ngeinate leh a thukhamte zui dingin kiciamna bawl uh hi” Nehemiah 10: 29.
          Nehemiah in khanggui honkhat leh mi kimkhat pulaak nawn lo hi. Ahi zongin Topa in ciamteh dingin sawl hi. Topa adingin a thupi lo bang mah om lo hi. Na khempeuh kin a a en Pasian hi. Jesuh in innkuan ciat a kipan thupi lo ci-in i ngaihsutte Pasian in thupisa-in, mihingte a hong don tawntung ahihna khanggui ciaptehna in hong hilh hi.  Pasian in vasa gitta a kipan i samzangte dongin a thudon Pasian hi, ci-in Jesuh in hong hilh hi. “Gitta nih in dangka nih tawh kizuak hi lo hiam? Hi mah taleh Pasian in gitta-te mangngilh lo hi. A taktakin Pasian in na lutung a om samzang mal phazah dongin thei khin hi. Lunghimawh kei un. Note in gitta sangin na manpha zaw uh hi” (Lk. 12: 6, 7). A neng a tawng a thudon Pasian in eite hong mangngilh lo hi. Hong lunghimawhsak thu le la khempeuh zong Amah in thei khin hi.
          Tua hi-in lungmuanna, khamuanna leh tawldamna i nei thei hi. Hih thu in hong lungnuamsakin eite in zong nate a thudon dingin hong hilh hi.



SUNDAY    Nov.24
Na Khempeuh A Uk Pasian

          Ezra 1: 9 – 11; Dan. 1: 1,2 sim in. Bangci bangin Daniel in Ezra pulaak thute theihna hong pia hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Ezra in kicingtakin a thu pulaak hi. Daniel in ahihleh a thu huampi-in pulaak hi.  A gen khempeuh uh thute en lehang Topa khut sung a thupiang hi, cih kimu hi.
          “Minamte tuahkhak thute in eite tungah thu hong gen hi. Minam buppi hi taleh mimal in hi taleh Topa in Ama geelna sungah a hong koih khak loh om lo hi.  Tu-in  mi khempeuh in a khial ngei lo Pasian sittel thukhenna tawh kipelh kuamah om lo hi. Mi khempeuh in eima khentatna bangin sihna ahih kei leh nunna sung i om ding hi. Pasian in Ama geelna tangtung dingin nasem hi.” Ellen G. White, Prophets and Kings, 536.
          Daniel 5 sim in. Belshazzar tungah thukhenna bang hong hilh hiam?
________________________________________________________________________________________________________________
         
BC 539, October sungin Babylon in Medo-Persian kumpi Cyrus khut sung tung hi. Belshazzar in amah leh ama hauhna, a liatna, a minthan muangkhial hi. Zu tawh pawi bawlin, tua zan laitakin a kumpi bei-in thahna thuak hi. Kumpi Nebuchadnezzar tungah thupiangte thei khin hi napi-in Belshazzar in a nunzia kikhel ding ngaihsun lo hi. Pasian hong vauhilhkholhna leh a thuhilhnate a thudon lote in gimna tawh kipelh lo uh hi. Daniel in genkhol hi napi, amaute in kamsangpa genkholhte thusim lo uh hi. Pasian siantho-na leh Ama hong ompihna i ngah kei leh i kalsuanna lampi in buai-na, kisiatna, hamsatnate leh a tawpkhakna-ah tawntung sihna i thuak ding hi.
          Nebuchadnezzar tuahkhak thute a pulaak khitteh Daniel in, “Nang, kumpi Nebuchadnezzar tapa in na pa thuaknate thei hi mah lecin na kiniamkhiat kei hi,” Dan. 5: 22.  Bangci bangin eite in zong Belshazzar khialhnate tawh kipelh thei ding i hiam? Bangci bangin singlamteh in Pasian mai-ah kiniamkhiatna taktak hong guan thei ding hiam?

MONDAY    Nov  25
Amaute Khuapite-ah
         
Ezra 2 leh Neh. 7 sim in. Bang na ciamteh thei hiam?
________________________________________________________          ___________________________________________________
         
Neh. 7 in Ezra 2 sunga  thute pulaak kik hi: Babylon saltanna panin Zerubbabel leh Joshua makaihna tawh a ciahkik mite min kigelh hi. A taktakin hih min kigelhte ei adingin khiatna nei lo hi. Ahi zongin a thupi thu kimkhat hong hilh hi. I kin loh thute Pasian kin hi; bang hang hiam cihleh Pasian in a neng a tawngin na khempeuh a thudon Pasian hi.
          Tu-in Jerusalem kulh kizo khin ta hi. Ezra leh Nehemiah a kipan amau khanghun sung mahin, saltanna pan a ciah masa-te hanciamna tawh kulhcian zo uh hi; Pasian bek in amaute zawhna pia hi. Nasep hamsa, langpannate hangin nasep kizawh baih ding zahin zo thei lo uh hi taleh, amau mai-a khang mite maban zomto ahih manun tua bangin nasep zo thei uh hi.
          Ezra leh Nehemiah makaihna in manpha hi; ahi zongin mipi in bangmah sem kei leh amau makaihna in bangmah man lo ding hi. A pawl, a pawlin nasep kiseh uh a, sun le zan kikhelin tatsat lo-in nasem uh hi. Tua hangin manlang takin nasep kizo hi. Ezra 2 leh Nehemiah 7 in kizopna nei hi. A nihna biakbuk kizo khin banah Jerusalem kipuahphat kizo siang a, khuapi muanhuai khat hong suak hi.
          Neh. 7: 73 sim  in.   Pasian deihna bangin nasem ding lungtupna lianpi a neih uhteh amau mavanna in bang thu hong hilh hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Israelte in amaute khuapi ciatah teeng uh hi. Saltanna pan a gam uh zuanin ciah kik uh a, khuapi lampha kik uh hi, cih thu in lamdang hi. Hun khatlai-in a khuapi uh kisuksiatsakin, biakbuk beisiangin na khempeuh vut le vai a suah khit nungah, tu-in tua mun kisia va zuan kik uh a, khuapi leh biakbuk a kipan na khempeuh a thakin kipan kik uh hi.  Amaute banah a kim le paam a mite in lamdangsa uh hi. Pasian kamciam bangin tangtungin, Ama gen bangin a nuntak uhteh tua bangin nungta kik thei uh hi.
     Tu laitakin na khempeuh lamet bei tawh kibangin na kingaihsun phial zongin, Topa muangin mainawt thei hi lo na hiam?


TUESDAY      Nov. 26
Siampite Koi-ah Om uh hiam?

          Zanni-a thusinna-ah genkholhna a om bangin tangtung takpi-in Babylon panin Jew mite a gam uhah va ciah kik uh hi. Ahi zongin mihing ahih manin hamsatna, buai-na tawh kipelh lo uh hi. Saltanna pan kipuahphatna nei ding uh kamciam kipia hi napi Jew tampi in a pu a pa-te uh teenna gam le leitangah ciah kik ding ut lo uh hi. Babylon ah om suak dingin deihtel zaw uh hi. Bang hang hi ding hiam?
          Ezra 8: 1-15 sim in. Aneu 15 limtak ngaihsun in. Bang thu himawhpi kigelh hiam? Bang hangin mi kimkhat in hun khatlai-in a teenna Israel kilamkik ding lunghimawhna nei uh hi ding hiam?          ___________________________________________________          ___________________________________________________

          A taktakin bel Babylon a om Levi a kipan Jew khempeuh in ciahkik nuam lo uh hi. Amau ut lohna a hang tuamtuam om kha ding hi. Tampi tak in Babylon gamah suak hi-in, Babylon simloh mundangah teeng nuam lo ding uh hi. Pawlkhatte in a ciah kik nading uh lampi a ngaihsut uhteh tua lampi in lauhuai-na tawh kidim banah a theih ngei loh uh lampi leh khual gamla hangin ciah kik nuam lo uh hi ding hi.  Amaute pawl khatin Biakbuk ah nasem ding Levi pawl khat tawh ciahkhawm uh hi.
          “Tu-in saltanna-ah gamah a om zawh uh kum 150 val bang a cing ding hi ta hi. Nippur  khua pan a kimu nidang van kimkhat in, tua hunlai mite nunzia, gam ki-ukzia cihte a kipan Jew mihau tampi in Artaxerxes I uk sungin Mesopotamia ah teeng uh hi, cih pulaak hi. Tua hi-in Ezra leh makai dangte in mipi lungsim zo-a a gam uhah ciah kik ding a zot uhteh hamsatna tampi tuak uh hi. Hih a ciah kik mite in a gam uhah teen kik ding a ngaihsut uhteh Babylon gama a nopsakna uh bangin a gam uhah nopsakna ngah lo ding cih mukhol uh hi. Tua bang kawmkalah a sanggamte uh tawh teengkhawm dingin, Ezra in innkuan 2000 val bang zolzo-in a ciahpih theih pen lamdang hi.” The SDA Bible Commentary, vol. 3., 376.
                    “Eite  in hamsatna tampi tawh Pasian gam sung i lut ding hi” (Sawl. 14:22).  Topa tungah a citak mite in hamsatna, gimna thuak ding hi, cih thu na theitel hiam?

WEDNESDAY        Nov. 27.
Pasian Mai-ah Kiniamkhiat

          Thkna. 30: 1-6 sim in. Hebrew mite tungah bang thupha kamciam kipia hiam? Ezra leh Nehemiah mah bangin Pasian nasemte adingin tua kamciam in bang gen hiam?  ___________________________________________________          ___________________________________________________
         
Ezra leh Nehemiah in genkholhna thute theitel uh hi. Pasian in amaute saltanna panin ciahpih ding hi, cih thei uh hi.  Bang thu hangin saltang uh cih thu zong thei uh hi. Pasian thu mang lo, a mawhna uh hangin saltang uh hi taleh Pasian in amaute hehpihin makaih hi. Tua hi-in Topan in saltanna pan ciahpih ding hi, ci-in Topa muang uh hi. Topa in amaute kamciam pia hi mah taleh amaute in gimna thuak lo ding uh hi, cihna hi lo hi. Pasian in amaute kamciam pia hi mah taleh amaute in hamsatna, gimna thuak uh hi.
          Ezra 8: 16 – 23 sim in. Mainawt ding bang nei uh hiam? Koi bangin mainawt uh hiam?          ___________________________________________________
          ___________________________________________________
         
Pasian in amaute tonpih ding kamciam theipi mahin Ezra in a lampi ding lauhaui-na tawh kidim ahihna thei hi. Tua hi-in antangin Pasian mai-ah ki-ap, kiniamkhiat uh hi. Topa ompihna bek in amaute mazangsakin matun ding uh hi, cih thei ahih manun amaute lawhcin  nadingin Topa tung bekah kinga uh hi. Ezra in tua bang hun laitakin  lauhuai tuamtuam pan a cing a kem dingin kumpipa huhna kisam hi, cih ngaihsun hi. Ahi zongin a tawpkhakna-ah Nehemiah bang lo-in kumpite huhna ngen lo hi (Neh. 2:9).  Tua bangin Ezra  in kumpi huhna ngen hi leh Topa mindai-sakna suak ding hi, ci-in ngaihsun hi. Bang hang hiam cihleh Ezra in kumpipa tungah “ Ka Pasian un amah a zong mite khempeuh ompihin amau a’dingin a hoih na sem a,amah a nusiate khempeuh tungah amah heh hi, ci-in pulaak khin hi (Ezra 8: 22). Hih in Topa in Ezra leh Nehemiah a ompihna, saltanna pan a ciah kik mite lauhuai-na panin kemin a ompihna kimu hi.
          Na khempeuhah Topa i muan ding ahi hi.  Khat veivei ciangin midangte tung pan huhna i nget hun om thei zel hi lo hiam?  Tua bang ciang bang hangin khialhna hi pah lo-in, a kilawm kituak, ahi ding mah hiam?


THURSDAY     Nov. 28      
Tua Khuapi Siangtho Sungah

          Neh. 11: 1,2 sim in.  Bang thu om hiam? Bang hangin mundangah teeng lo-in Jerusalemah a teeng dingte aisanna tawh kitel uh hi ding hiam? Nehemiah in bang hong hilh hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Saltanna panin hong ciah kik uhteh Jerusalemah a teeng ding khang thak kisam hi. Khuapi sangin khuaneu-ah teen ding baihzaw ding hi. Mun le mual nei khin, pupa gamh tawh nungta thei ding uh hi. Tuate nusia-in Jerusalem khuapi sungah va teen ding pen amau adingin hamsa mahmah kha ding hi. Tua bangin pupa gamh, mun le mualte nusia uh hi leh, leitang ngah kik nawn lo ding uh hi. Nuntak khuasak nading hamsatna tampi tuak ding uh hi; khua-ta leh khuapi sung omzia, nunzia kilamdang hi. Amau om ngei lohna, a theih ngei lohna munah va teen ding pen hamsa ding hi.
          Pasian nasem dingin i om ngei nailohna khuapi hi taleh khuata-ah va om ding hamsatna tampi om hi lo hiam? Khuapi sungah thuman thuhilh dingin mun thak kipat ding hamsa hi; kipiakkhiat mahmah kisam hi. “Pawlpi nasemte in a paikhiat ding zahun paikhia-in nasem nai lo uh hi. Pawlpi makaite in sep ding, sep zawh ding a kilawm  zahin sem lo, matun zo lo uh hi.  Khuapi sungah nasepna tawm mahmah lai hi.  Mi tul tampi in hotkhiatna thu thei kha lo-in a nuntakna uh bei hi. Kha Siangtho vangliatna leh Khrih hong itna tawh kidimin a mangthang mite in hotkhiatna thu a zak ding uh lunggulhna lianpi ka nei hi.” Ellen G. White, 7T., 40.
          Bang hangin Neh. 12: 1-26 in siampite leh Levi min khat khit khat ciamteh hi ding hiam? Koibangin Jerusalem kulhpi ki-apna (Neh.12:27 – 47) leh hih siampi leh Levi minte (Neh.12: 1-26) kizopna nei hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Pasian in nate limtakin a om ding deih hi. Na lianpi kisepma-in a kipia khia mi a om ding kisam hi. Siampite in Nehemiah nasep huhin, kulhcian kizo siangin pualam pan a nawlkaisak bang mah om nawn lo-in nuamtakin Pasian bia thei uh hi.  Khuapi a bit nadingin khuapi kulh kisam uh hi. A kipia khia siampite om kei leh a biakpiakna uh kisia ding hi. Amau pansan ciatah mapang uh hi.

FRIDAY     Nov. 29
Simbeh Ding: Ellen G. White, “The Test of Discipleship,” 57 – 65, in Steps to Christ.
          “Mi kimkhat in Khrih in itna tawh a mawhnate uh maisakin, Pasian tanu tapa-in nungta uh hi napi, amaute in kicinna nei lo ahihlam uh kiphawkin a lungsim, a nunzia uh in Kha Siangtho’ puahthakna hi takpi mah hiam, ci-in amau le amau kisittel uh hi. Tua bangin lunghimawhna neite in nungkik lo-in mainawtin kalsuan uh hen. Jesuh khe phungah khitui luangin i mawh, i kicinlohnate lungkia lo-in va puak in. I guallelh hangin eite hong kinusia lo hi; Pasian in hong taisan lo-in, hong nusia lo hi. Khrih in Pasian ziatlamah om hi; Amah in eite adingin hong thuumsak hi. Khrih in Amah tawh nungta khawm dingin hong puahpha nuam a, Ama siantho-na leh a hoihna na sungah hong koih nuam hi. Amah na ki-uksak leh, Khrih in na nuntakna-ah na hong sem ding a, Ama hong pai kik mateng Ama siantho-na tawh na kidim ding hi. Lungkia lo-in thungenin, lunghiang lo-in um in.  Ei le ei kimuanna tawm semsem hi leh  i sungah Honpa vangliatna hong dim ding a,  cidamna, lungnopna hong pia Amah i phat ding hi.” Ellen G. White, Steps To Christ, 64.

Kikup Ding Dotnate

1.      A beisa kum tul tampi-a Daniel in a genkholhte, kumpi khat khit kumpi khat hong khangkhia-in  a kigawm kik zo nawn lo Europe leh a tangtung genkholhnate ngaihsun in.  Bangci bangin hih thute in siatna tawh kidim leitungah, na khempeuh in Pasian ukna sungah om hi, ci-in khamuang hiam?

2.      Pasian in i lungsim, i nunna a kipan na khempeuh thei hi.




To get the latest update of me and my works

>> <<