LESSON
8 Nov. 16 – 22
Sabbath
Nitak
Tu
Kaal Sung Sim Ding: Neh. 10: 1-39; Pian. 4: 8 – 19; Heb. 8: 1-7; 13:20; Joshua 24.
KAMNGAH:
“Hih thute khempeuh hangin a kip thuciamna khat bawlin lai-in ka gelh uh a, ka
uliante uh, ka Levi mite uh lehka siampite un zong tua lai tungah a min uh gelh
uh hi…….Eite’ Pasian inn kin lo-in i om kei ding hi” Nehemiah 9: 38; 10: 39.
Tu kaal sungin Israelte in Pasian
tungah thuciamna thak a neih kik uh thute leh Lai Siangtho sunga thuciam a
thupitna leh a thu piangte i kikum ding hi.
SUNDAY
Nov.
17
Thuciam
A Thupai-zia
Neh. 9: 36 – 38 sung a thute ngaihsun
kawm inla Neh. 10: 1-29 sim in. Kua in
thuciam bawl a, bang hangin thuciam bawl uh hi ding hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
Makaite bek in thuciam tungah minthuh
uh hi mah taleh mihonpi in Pasian Thukham ka zuih kei uhleh hamsiatna ka thuak
ding uh hi, ci uh hi (Neh. 10: 28, 29). Israel mite in Pasian tawh thuciam a
bawlna uh in thupitna bang nei hiam? Hih thu i tel nadingin thuciam a hong
kipatkhiatna thu i theih masak ding kisam hi.
Thuciam in thupi hi. Bang hang hiam cihleh
Pasian in mawhnei mihingte tawh a hong kizopna pulaak khat hi-in, Pasian in A
mite tawh a hong kizopnopna hong hilh hi. Tua banah mihing in Pasian tungah a
kipiak, a ki-ap nopna kilangsak hi.
Piancil 1 leh 2 sungah na khempeuh
kipiansak masak pulaak banah Pasian leh mihing kizopna, mihing khat leh mihing
khat kizopna zong pulaak hi. Ahi zongin mawhna hong om a kipan tua kizopna
khempeuh kisia hi. Mawhna in piansak na khempeuh susia hi; sihna hong tun hi.
Adam khangzui-in mihing in khennih
kisuah hi; Cain in siatna tel zaw-in (Pian. 4:8-10), Seth in Pasian tel zaw hi
(Pian. 5:3 – 24). Cain khanggui in Adam panin khang sagihna Lamech tawh bei hi
(Pian. 4: 17 -19). Lamech in zi tampi neih a pankhia pa hi. Siatna, gitlohna
tawh kidim Cain khanggui in Seth khanggui tawh kibangin khangkhia hi. Seth
khanggui a sagihna Enoch in Pasian tawh lampai khawm a, vantungah laktohna ngah
hi (Pian. 5: 24).
Leitung in Pasian kiang zuan lo zaw-in
siatna lampi zui zaw ahih manin, Pasian tungah a citak khanggui a bei ding
dinmun a tunteh Pasian in Ama kamciam tangtungsak ding, mihing a hong hotkhiat
nading Kamciam a om bangin, Pasian in tuicin piangsak hi. Tuicin in leitung
melpuak susia-in nuntakna khempeuh beisiang hi.
Ahi zongin Tuiciin suksiat khempeuh in mihing in a suksiat khitsa vive
ahi hi (Pian. 6: 11 – 13).
Mawhna
siatna na tuak kha ngei hiam? Bang lampi bek in mawhna vangliatna susia ding
hiam? Bangci bangin tua zawhna nangma neih hong suak ding hiam?
MONDAY Nov. 18
A
Beisa-in Thuciamte
Tuicin khitteh Pasian in Noah leh a
suanlekhakte tawh thuciam khat vei bawl kik hi. Pasian in amaute tawh kizom nuam hi. Tua kizopna-ah
thuciam in a bulpi hi. Lai Siangtho sungah Pasian in A mite tawh a bawl thuciam
a sagih vei-na kimu thei hi.
A masa pen Thuciam: Adam (Pian. 1-3)
A
nih vei-na Thuciam: Noah
(Pian. 6-9)
A thum vei-na Thuciam: Abraham (Pian. 12: 1-3)
A li vei-na Thuciam: Moses leh Israel minamte
(Sinai
Thuciam/Moses Thuciam, Pai. 19 - 24)
A nga vei-na Thuciam Phineas (Gam. 25: 10- 13)
A guk vei-na Thuciam: David (2Sam. 7: 5 -16)
A sagih vei-na Thuciam: Thuciam Thak (Jer. 31: 31 – 34).
Pian. 9: 16, 17:7; Isa. 55:3; Heb. 13:
20 sim inla, “Tawntung Thuciam” cih in bang hiam?
________________________________________________________ ___________________________________________________
Lai
Siangtho sung mun sawm le gukah “Tawntung Thuciam” cih kammal kimu thei hi. Tua
lak pan sawm le thum in Abraham tawh thuciam, Sinai-ah Israel tungah thuciam
leh David tawh thuciam hi. Hihte in a tuam vilvel thuciam hi mah taleh
“Tawntung Thuciam” hi. Tawntung hotkhiat lungdamna thu a pulaak masak pen na
mun in Pian. 3:15 hi. Tua in Lai Siangtho buppi sungah a kipulaak mah bangin
tawntung thuciam zong tua bang mah hi. A khang a khang a kibawl thuciamte in, a
hong honkhia itna thuciam leh tatkhiatna thu a thuk zaw, a tangzai zaw-in hong
theitelsak hi. Thuciam Lui leh Thuciam Thak in kilamdang hi mah taleh, a sung a
om a pulaak thute in a kibang thu vive hi.
(1) Siantho-na: “Amaute sungah ka Thukhamte ka
koih ding a, amaute lungtang tungah ka gelh ding hi” (Jer. 31:33 leh Heb. 8: 10
enkak in).
(2) Kilemkikna: “Amaute Pasian ka hi ding a,
amaute in Keima mi hi ding uh hi” (Jer. 31: 33; Heb. 8:10).
(3) Nasep Masuan: “Kuamah in midangte leh a
sanggamte uh kiangah, “ Topa thei in,” ci-in a kihilh nawn kei ding uh hi; bang
hang hiam cihleh Topa in kong cih-inah, amaute a neu pen panin a lianpen
dongin, a vekpi- un kei a hong thei ding
uh hi” (Jer. 31: 34; Heb. 8:10).
(4) Diktanna: “Amaute’ khialhnate ka maisak
ding a, amaute mawhnate phawkin ka nei nawn kei ding hi” (Jer.
31:34; Heb. 8:10).
TUESDAY Nov.
19
Thuciam
A Thuluanzia
Lai Siangtho sunga thuciamte kilamzia
in tuampian hi. Hittite mite in zong Lai Siangtho sung a thuciamte tawh kibang
thuciam nei uh hi. Pasian in A mite tawh thuciam a bawl ciangin, mite theihzawh
loh tel zawh loh dingin bawl lo a, a mun le mual tawh kizui-a mite tawh
kituakin thuciam bawl hi, cih kilang hi. Tua thuciamte in hih bangin kimu thei
hi: Thupatna guipi (Pasian ahihna a kipulaakna); a beisa hunte pulaakna (nidang
hun a kizopnate); thukhunte/ thukhamte; thuphate leh hamsiatnate; teci-te; a
tuam vilvel thuphate ahih keileh thuciam pulaak limciinnate kihel hi. Tua hi-in
nidang hunlai-a mite zat thuciamte tawh kizawi-tawnin Pasian in A mite tawh
thuciam a bawl pen lamdang ngaihsut ding hi lo hi. Pasian in mite theih
siksanin thuciam bawl hi. Gentehna-in Thuhilhkikna buppi in thuciamna vive hi.
Bang hang hiam cihleh Moses in, Pasian thuciam thak sungah Israel mite
nungta-in Pasian tawh kizopna nei dingin sam hi. Tua thuciam in a nuai-a bangin
kimu thei hi.
1. Thupatna
Guipi (Thkna. 1: 1-5)
2. A
beisa thute pulaakna (1: 6 – 4: 43)
3. Thukhun/thupiakte
(4:44 – 26: 19)
4. Thuphate
leh Hamsiatnate (27 – 30)
5. Tecite
(30:19)
6. A
tuam vilvel thuphate (31: 9-13)
Joshua 24 sim in. Bangci bangin a tung
thu (6) kimu thei hiam?
Joshua makaihna tawh kipuahphatna a
bawl uh zong tua bang mah hi. A masa-in thupatna-ah Pasian in TOPA, Israel mite
Pasian ahihna Amah leh amah kipulaak hi (Jos. 24:2). Tua zomah a beisa-in
Pasian in Israel mite a makaihna, amaute adingin a sep a bawl khempeuh pulaak
hi (Jos. 24: 3 -13). Tua khit ciangin
thukhun, thupiakte hilhcianna, (Jos. 24: 14, 15, 23), thuphate leh hamsiatnate
(Jos. 24: 25, 26), teci-te (Jos. 24:22, 27), a tuam vilvel thuphate kihilh hi
(Josh. 24: 25, 26). Hihte in Pasian in Israelte tawh thuciamna a bawl takteh a
thuzuanzia hi-in, a beisa hun a Pasian in amaute a makaih bek tham lo-in
thuciam a tangtung nadingin a kisam thute a tangtun ding uh zong kihilh hi.
Jos. 24: 15 sim in. Tu-in nuntakpih
ding thuguipi bang hong hilh hiam?
WEDNESDAY
Nov.
20
Kiciamnate
Neh. 10: 30 – 39 sim in. Thuciamna thak a neihna uhah Israelte in a
sep ding uh thu li bangteng kipulaak hiam?
_____________________________________________________________ __________________________________________________________
Mihonpi in a nuai-a thute sem dingin
kamciam pia uh hi.
(1).
Namdangte tawh kiteng thei lo ding (tua bangin kiteenna in milim biakna hong tun thei)
(2).
Sabbath limtakin zang in (vanlei vanzuakte khawl)
(
3). Leiba-te maisak uh hi; sabbath jubilee a tunteh cimawh gentheite huh uh hi.
(4).
Biakbuk adingin sumpi piakna, biakbuk nasepte huh, khaigah masate leh sawm-ah
khatte biakbukah paipih uh hi. Tua in Pasian deih biakpiakna maan hi.
Hih thupiak 1-3 in mi tawh kizopna (kiteenna
leh leiba maisakna) leh Pasian tawh kizopna (Sabbath) hi-in, a tawpna pen in
biakbuk tawh kisai hi (Neh. 10: 32- 39).
Mipi in tua bangin thuciam tungah
cihtak ding masuan nei hi. Tua bangin citak uh hileh Pasian tawh kizopna hi
taleh mi tawh kizopna hoih hi. Paubaanna nei lo-in thuciam zui uh hi taleh
amaute in nunzia hoih in mailam kalsuan huzaap hi, cih thei lo uh hi. Israel
mite in thuman lampi bangin nungta ding uh hileh amau tun nopna a tun nadingun
gamtat hoih leh thuzuihna hoih a neih ding uh kisam hi. Pasian tawh a nungta
khawm dingin a thupi kalsuanzia dingte in Sabbath ni-in nasepna pan tawlnga-in
biakbuk nasep limtak a sep ding uh hi.
Israelte in a kamciam bangun hoihtakin
nungta lo uh hi. Nehemiah pulaak mah bangin mi tampi in a kamciam uh pelh hi
taleh mi tawmno khat in kamciam bangin nungta uh hi. Pasian mitsuanin Ama huhna
a ngah mite nunzia hoih nei-in thuman lampi panin lampial lo uh hi.
“Lungsim ngaihsutna maantak tawh
kalsuan hi lehang i nunzia kikhel
lo-in
a om kei ding hi. Lungsim utna, ngaihsutna khempeuh Topa kimakaihsak hi lehang
vangliatna leh zawhna khempeuh eima aa hi ding hi. Vantung huhna na ngah ding
a, Pasian tungah ki-apna tawh nunzia thak, upna mainawtin a nungta mi i hi ding
hi.” Ellen G. White, Steps to Christ, 48.
Bang in Pasian tawh a nungta khawm
dingin nunzia kikhel ding hong khaktan hiam?
THURSDAY Nov.
21
Biakbuk
Neh. 10: 32- 39 sim in. “Kote in ka
Pasian inn ka nusia kei ding uh hi,” (Neh. 10:39), ci-in a pulaak uh bangin,
bang hangin biakbuk nasep in Israelte adingin kisam hiam? Bang hangin Biakbuk in upna thu adingin thupi
hiam? (Heb. 8: 1-7)
________________________________________________________
________________________________________________________
Israelte
in biakbuk nasem dingin kamciam uh hi. Kumpite in nengniamin
mi
tawmno khat ahih hangun, a neih sunsunte uh itsiik lo-in biakbuk nasep nadingin
hanciamin pia uh hi. Thukham in gambup mimal simna a om ciangin piak ding hi
mah taleh, amaute in kumsialin shekel khat sehthum suah sehkhat pia uh hi. Mipi in thukham kalhna val piak ding kisam
hi, ci uh hi. Tua banah meihal biakna tau-ah meihalna pia dingin innkuan kiseh
uh hi. Tua bangin nasem ding kisehna, geelkholhna om keileh nasepna lawhcing zo
lo hi.
Khaigah masa, ta masa, sawm-ah khat leh
sumpite in biakbuk a nasem siampite leh Levi mite ading hi. Neihsa khempeuh lak
pan sawm-ah khat pen Levi mite ading hi. Tua bangin ta masate sum tawh kitan
ding hi. Sawm-ah khat banah ta masa-te kitatna sum zong Levi mite ading hi. Ahi
zongin Levi mite ngah lak pan sawm-ah khat pen siampite pia uh hi. Biakbuk in
Israelte adingin a kisam pelmawh khat hi. Upna guipi khatin nei uh hi.
Nebuchadnezzar in biakbuk susia-in biakbuk sunga vante a gamah ciahpih hi. Hih
in Israelte adingin supna lian mahmah khat hong suak hi. Biakbuk limtakin a
kizat kik ciangin Israel gam adingin damna leh a upna uh thaksuah hi. Bang hang
hiam cihleh biakbuk leh a sunga biakpiaknate, tuuno sisan in mawhna bulpi
beisiang nading hilh hi. Jesuh in singlamteh tungah a hong sihteh mawhna pan
suahtak nading lampi hong kihonsak hi (Rom.5: 5-10).
Tua banah kumsim kibawl Mawhsuutpi Ni
tungtawnin mipi in Pasian in mawhna, siatna khempeuh beisiangsak ding a, na
khempeuh in hoihna tawh kidim ding hi, ci-in mukhol thei uh hi. Biakbuk leh a
sung a biakpiakna khempeuh in hotkhiatna thu vive pulaak hi. Biakbuk tungtawnin
Pasian zia le tong, mawhneite a hong tatkhiat nadingin a geelna khempeuh hong
muhsak hi.
“Jesuh Khrih in i mawhnate panin hong
tan dingin leitungah hong paisuk hi, a cihna thu in thuman thutak ahih manin a
vekpi-in san ding kilawm hi. Tua mawhnei mite lakah a mawh pen mi ka hi hi”
(1Tim. 1: 15). Paul in lametna bang nei hiam? Bangci bangin nang le kei in tua
lametna tawh nungta ding i hiam?
FRIDAY Nov. 22
Simbeh
Ding: Ellen G. White, “Consecration” 43 – 48, in Steps to
Christ.
“Leitung biakbuk in khennih nei
hi. Siampi pa in nisimin siangtho munah
biakpiakna nei hi. Ahi zongin biakbuk buppi siansuah dingin, siampi pa in kum
khatin khat vei a siangtho bel munah a tuam vilvel mawhsuut biakpiakna pia hi. Ni
khat khit ni khat a mawhna kisik mi in biakbuk kongkhakah a biakpiakna ding
tawi-sa-in va kilaak hi. Biakpiak nadingin a ken ganhing lu tungah a khutnga-in
a mawhnate pulaak hi. Mawh nei lo Pa in mawhna pua ding limcing hi. Ganhing in
thahna thuak hi. “Sisan lo-in mawhmai lo hi.” Sisan sungah nuntakna om hi
(Siam.17:11). Pasian thupiak palsatna in a palsat mihing nunna kal hi. Siampipa
in mawhnei mi nunna limcing sisan la-in siangtho mun leh thukham singkuang
kikoihna siangtho bel mun dalna puanah tua sisan va theh hi. Khat veivei
ciangin siangtho munah sisan kipaipih lo hi. Biakpiakna sa-te in siampi pa nek
dingin kikoih hi.
Moses in Aaron leh a tate tungah a
vaikhak mah bangin “na mipihte uh mawhna no mau mah in na pua ding uh hi”
(Siam. 10:17) ci hi. Siangtho mun leh
siangtho bel mun a biakpiaknate in a mawhna kisik mi in mawhmai a ngah limcing
hi. Ellen G. White, The Great Controversy, 418.
Kikup
Ding Dotnate
1. Kamciam pia-in, lungsim kisuanna nei lo
ahi zongin kamciam tangtungsak ding hanciam khit nungah na kamciam tangtun loh
na nei hiam? Bang thu hangin mailam ah na khialh kik loh nadingin hong huh ding
hiam?
2. Kamciam in khat le khat kizopna kipsak hi.
Pasian tungah i piak kamciamte tawh i kigamla hi. Mihing in a kamciam tungah
citak lo hi napi-in, Pasian in Ama kamciam pelh ngei lo hi. Bangci bangin Pasian hoihna leh acihtakna
theihtelna in Amah tawh kizopna kip hong neisak dinghiam? Tua hileh i nunzia
ding a kilawm bangin a nungta dingin honghuh ding hi lo hiam?
3. Pasian tungah i cihtaknate leh “Thuciam
Thak” tawh kipawl kamciam a hong kipiate ngaihsun in (Lk. 22: 20; Heb. 8: 13;
9: 15). Banghangin Jesuh in Ama sisan
tawh a kipsak Thuciam Thak hangin khotkhiatna thu, mawhmai ding kamciamte i tel
ding thupi hiam?