MUC

Print Friendly and PDF

Wednesday, September 4, 2019

LESSON 11 Dec 7 – 13 A Nungtolh Mite


LESSON 11  Dec  7 – 13
A Nungtolh Mite

Sabbath Nitak

Tu Kaal Sung Sim Ding: Neh. 13: 1-22; Thkna. 23: 3-6; Gam. 18:21 – 24; Jn. 5:5-16.

KAMNGAH: “Tua ciangin Sabbath ni a siangtho-in a omsak theih nadingun amaute kisiansuah tawmin kongpite hong cin nadingun Levi mite ka sawl hi. Ka Pasian aw, hih thu-ah zong hong phawk inla, na itna tawh kizui-in siatna panin kei hong pengsak in.” Nehemiah 13: 22.
          Neh. 12 leh 13 in Nehemiah in Jerusalem ah a ciah kik hun pulaak hi ding hi. Ama paikhiat khit bang tan vei sawt cih i theih loh hangin, BC 430 – 435 kim hi dingin ki-ummawh a, Jerusalem a va tun ciangin mite nungtolh khin uh hi. Topa Pasian tungah hih bangin thuciam bawl uh hi: (1) milim bia-te zi le pasalin l lo ding, (2). Sabbath ni siangthosak ding (3) biakbuk limtak kemcing ding, sawm-ah khat leh sumpite pia ding, ci-in thuciam bawl uh hi napi, hih thuciamte palsat uh hi.
          Nehemiah a va tun ciangin a mipihte in Pasian tungah a cihtak lohnate uh va mu hi. Mite in sawm-ah khat leh sumpite biakbukah paipih nawn lo uh hi. Biakbukte a ut bangin zang uh hi. Sabbath ni-in nasem uh hi. Namdangte tawh kipi kiteeng uh hi. A siathuai penpen in makaite in Pasian tawh kizopna nusia uh hi. Tua bangin siatna a muhtak ciangin Nehemiah in kilamdanna tampi mukhia hi. Ahi zongin tua bangin mawkkoih lo-in Pasian a kihtaak nading leh a kizahtak nadingin puahphatna lianpi kipan hi.

SUNDAY   Dec. 8   
Biakbuk KimaKAIhna Kisia

          Nehemiah in a mipihte lakah Amon mite leh Moab mite a muh ciangin lunghimawhna lianpi nei hi (Neh. 13: 1-3).  Pasian a bia namdangte hawlkhia hi lo-in a nungta Pasian um lo a, milim bia-te a gam sung panin nawlhkhia uh hi (Thkna. 23: 3-6).
          Neh. 13: 1-9 sim in. Eliashib leh Tobiah in kua-te hiam? Bang hangin amaute in kamsangpa hilh thute nial hi ding uh hiam? Neh. 2: 20, 19; 3:1; 12:10, 22; 13: 28 en in.
________________________________________________________
________________________________________________________

          Eliashib leh Tobiah in mi theih mi thupite hi. Eliashib in gambup adingin siampi lian khat hi; biakbuk makai khat hi. Tobiah in, Nehemiah gal Amon minam hi; Jerusalem nasep a langpan mahmah makai khat hi. Eliashib leh Tobiah in innkuan kizopna khat nei uh hi. Amaute kizopna kiciantakin ciaptehna a om loh hangin Tobiah in in Jew minam khat hi. Tobiah a khiatna in Topa in hoih hi. Tua hi-in Jew innkuan sung pan a khangkhia mi ahihna kimu hi. A zi pen Arah baangkua sung pan hi-in, Eliashib innkuan sung pan hi kha ding hi. Tham lo-in Nehemiah a langpan mahmah Horon minam Sanballat in tanu khat nei a, a tanu in Eliashib tupa tawh kiteeng uh hi. Tua hi-in Nehemiah hun lai-in makai lianpipite in namdang tawh kiteeng uh a, Nehemiah nasep langpan mahmah uh hi.
          Gam makaipi a om loh hunin siampi pa Tobiah adingin biakbuk mun khat pia hi. Hih mun pen sumpite, sawm-ah khatte kikoih nading mun hi. Tobiah in gam makai khat ahihna a lahna-un, tua biakbuk a sumpite koihna munah teensuak theihna pia uh hi. Nehemiah a langpangte in amau deih bangin tu-in ukna ngah uh hi. Nehemiah hemkhia uh a, amau le amau in uk uh hi. Ahi zongin Nehemiah in a khutzepin mawk om lo hi.
          Jewte, Israelte hi taleh Sawltakte hun a kipan pawlpi sungah makaite in amau le amau in lampial uh hi lo hiam? Koi bangin amau khialhnate pelh ding i hiam?


MONDAY  Dec  9  
Nasem Levi Mite

Neh. 13: 10 – 14 sim in. Nehemiah in bang kipuahphatna makiah hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Lasate, kongcingte leh biakbuk nasemte khempeuh in a inn uhah ciahkikin innkuan ciat kivak nadingin amau nasep ciat sem uh hi. Mite in Pasian nasepna panpih nawnlo uh hi. Mipi in sawm-ah khat, sumpite cihte in mangngilh uh hi. Nehemiah in sawm-ah khat leh sumpi piakna hanthawn kik hi.
          “Biakbuk nasep bek nusia uh hi lo-in sumpite zangkhial uh hi. Tua in lungsim takpi tawh a khia, a pia mite lungkia-sak hi. Amaute in piaknopna lungsim nei nawn lo uh hi; sawm-ah khat piak ding thadah uh hi. Biakbuk nasep bangmah kisem nawn lo hi. Biakbukah lasate leh nasemte kitangsapnate kidon lo hi. Topa nasemte in mundangah nasemin kithehthang khin uh hi. Na khempeuh in siatna tawh kidim uh hi.” Ellen G. White, Prophets and Kings, 670.
          Judahte kikaikhawm kik uh a, a kisiacip biakbuk va lamkik uh hi. Mite in Nehemiah tawh mapangin Tobiah leh Eliashib nial uh hi. Bang hangin tua bangin mipi in Nehemiah panpih hiam cihleh Nehemiah in mipi phattuam nadingin nasem hi. Tua banah Nehemiah in biakbuk kitangsapnate a vaan, a makai dingin mi citak, mi muanhuaite bek semsak hi. Tua mite in sumpi, sawm-ah khat cihte kaikhawm uh a, limtak kemcing uh hi; a hawmkhiatna-ah zong maan takin hawmkhia uh hi. Nehemiah in a makaih a kipan makaite sungah thuman lo-in nasepnate bei hi.
          Nehemiah in a thuman mi kimkhat biakbuk makai dingin koih a, ahi zongin Siampi Lian Eliashib in a siampi-na pan khawl tuan lo hi. Bang hang hiam cihleh amah pen Aaron khanggui panin a khangkhia siampi khat hi. Ama nasep ahihleh Nehemiah in a puahphatna hangin Siampi Lian nasep pawl khat siampi dangte kisemsak hi. Tua hi mah taleh amah pen Siampi Lian mahin kikoih hi.
          Nehemiah in hih bangin thungen hi: “Ka Pasian aw, hih thu tawh kisai-in kei hong phawk inla, ka Pasian’ biakinn leh a nasep nadingin ka sepsa gamtat hoihte maimangsak kei in” (Neh. 13: 14). Thungetna-ah a khengval mihing deihna i cih in bang hi ding hiam?


TUESDAY  Dec 10
Sawm-ah Khat leh Sumpite

          Nehemiah in biakbuk siansuahna, puahphatna a bawlte sungah biakpiakna neite in sawm-ah khat leh sumpi pia dingin sawl hi.
          Gam. 18: 21- 24; Mal. 3:10; Matt. 23:23; 1Kor. 9: 7- 14; 2Kor. 9: 6-8; Heb. 7:1, 2 sim in. Tuhun adingin sumpi leh sawm-ah khatte Topa tungah va ap kik cih pen thupi, kisam ahihna bang pulaak hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Sawm-ah khat leh sumpite kaihkhopna om keileh biakbuk nasep in masawt thei lo hi. Sawm-ah khat a om loh ciangin biakbuk nasep khawl hi. Biakpiakna khempeuh kisia suak pah hi. Biakbuk a nasemte in amau nasep ding sem nawn lo-in innkuan kivak nadingin nadang semin paikhia uh hi; biakbuk nasep sem zo nawn lo uh hi. Tua panin Pasian biakpiakna om thei nawn lo hi. “Sawm-ah khat in a hamsa lua hi lo hi. Mihaute tung pan a tam zaw, mizawngte tung pan tawm zaw cih hi lo-in, kuamah deidanna om lo-in ngahna khempeuh panin sawm-ah khat Topa ap kik ding hi.
          “Pasian in sawm-ah khat a hong kalhna-ah (Mal. 3:10), lungdamkohna, citpiakna tawh kibang lo hi. Pasian tungah lungdam ding hi mah taleh, Topa tungah sawm-ah khat i ap hi; bang hang hiam cihleh Pasian in hong sawl hi; Ama thupiak hi zaw hi. Sawm-ah khat in Ama aa hi.Ama tungah ap kik dingin thu hong pia hi.” Seventh-day Adventist Believe….., 304.
          Israelte mah bangin tuhunin zong thu-um mite tung panin sawm-ah khat lo-in i pawlpi in nasem thei lo hi. Pawlpi nasem, Pasian nasemte in nadangsep tawh thuah lo-in, hunbit semin, limtak a sep uh ciangin pawlpi in hoihtakin kalsuan thei hi; amau lo-in pawlpi nasep kisem lo ding, biakpiakna hoih kiam ding hi. Sawm-ah khat leh sumpite lo-in Pasian thugen nasepna (evangelism) om lo ding hi. Sawm-ah khat leh sumpite Topa i ap hi. Pasian in tua dingin thu hong pia hi. Khat veivei ciangin bang hangin Pasian in tua bangin thupia hi, cih hong hilh lo hi. Pasian in na khempeuh uk ahih manin, Amah a muang dingin hong lamen hi. Nasepzia ding, mainawtzia ding i ngaihsut kul a, ahi zongin na khempeuh Topa i ap-a Amah i muan ding kisam hi.
          Bang hangin sawm-ah khat in upna thuzuihna-ah Pasian i muanna pulaak hiam?


WEDNESDAY    Dec. 11
Sabbath Ni-in Leenggah Suk

          Neh. 13: 15, 16 sim in.  Nehemiah in bang thu hilh hiam?
________________________________________________________
          ___________________________________________________
         
Mi a tamzaw in thuman a nusiatna lakah Pasian thuman adingin nuntak ding ol lo hi. Pasian in Sabbath in a siangtho ni hi; tua hi-in Sabbath ni bangmah nasem lo dingin thupia hi. Hih thupiak Jerusalem khua sungah limtak a kizat nadingin Nehemiah mi honpi makaih hi. Thuman thutak tawh mite makaih hi.
          Sabbath in ni guk sung Piansakna tawh kisai a hong phawksak thuman hi. Bang hang hiam cihleh ni guk hun sungin nuntak khuasakna ding vai tuamtuamte tawh hun bei-in, ahi zongin mihing  in ni guk sungin a neih zawh loh Pasian tawh kizopnate, Sabbath ni-in thu-um mite in Pasian tawh kizopna thak nei-in, a nunzia khempeuh uh kibawlphat kikna ni hi.
          “Israete in Sabbath a kep uh sangin Sabbath in Israel kemcing zaw hi,” kici hi.  Cihnopna-ah ni sagih ni Sabbath in upna tawh Pasian hehpihna a zong mite adingin pumpi taksa nopna hi taleh upna cidamnate ngah theihna lampi hi.
          Neh. 13: 17 – 22 sim in. Nehemiah in “Mi kimkhat in Sabbath ni-in vanlei vanzuakna pan a khawl nadingun” bang hilh hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Nehemiah in Judah gamuk khat ahih manin gam mite zuih leh kep ding thukhun a piak ding mah ahi hi. Bang hang hiam cihleh Judah in Pasian thukham tungah kinga uh hi-in, Nehemiah in Sabbath a kipan thukham a kemcing pa hi. Judah makaite in Siampite’ gitlohna, thuman lohnate nial uh hileh, Nehemiah in hih bang dinmunah om lo ding hi. Ahi zongin Nehemiah in makaite leh ukna nei uliante in cimawh genthei mite tungah diktat dingin a thuhilhna hangin amaute in kamsang pa tungah lungkim lohna khat nei ngei uh hi kha ding hi. Amaute in Eliashib leh Tobiah makaihnate thuman lo hi taleh, amaute in langpan lo uh hi.
          Nehemiah in gamuk makaite taihilh masa-in, tua khitteh khuapi kongkhak khakin kongcing dingin nasemte thupia hi. Khua sung panin vanzuakna phualpi khua pua-ah tuah uh a, Sabbath ni-in vanzuak, vanleite tungah khuahtakin thukhen hi. Nehemiah in a gen bangin sem takpi hi; tua ahih manin vanlei vanzuakte in kamsangpa thuhilhna theitel uh a, Sabbath ni-in tawlnga pah uh hi.

THURSDAY    Dec. 12     
“Na Pu Na Pate un”

          Nehemiah in Sabbath nuamna ni, deihuai-sa hi. Nehemiah in Sabbath tawlngakna-ah citakin Sabbath ni-a gamdang pan vanzuak vanlei-te mancipsak dingin thupia hi.  Amah mah in Sabbath siangthosakin khuapi sung, khuapi kongkhakah Sabbath ni-in vanzuak vanlei-te kolbulh hi. Gam uk ulian khat ahih manin Sabbath thupiak limtak a kizuih nadingin thupia hi.
          “Nehemiah in lau lo-in amau nasep ding a sem lo mite tungah bang hangin Sabbath ni-in siatna bawl na hi uh hiam, ci-in taihilh hi. Na pu a pate uh hangin Pasian in hih khuapi in gimna thuak hi lo hiam? Tua hi napi-in Sabbath palsatna hangin Topa hehna lian semsem hi lo hiam? Sabbath ni ma-in Jerusalem kongkhakte khakin Sabbath nitum mateng hongkhia lo ding hi lo hiam? Nehemiah in gam uk uliante sangin ama nasemte muang zaw ahih manin khuapi kongkhak a cing dingin a nasemte cingsak hi. Sabbath limtak a kizang dingin mipite thuhilh hi.” Ellen G. White Prophets and Kings, 671, 672.
           Nehemiah in Sabbath palsatna a kipan thuman nunghei-na hangin a lauhuai a pulaak thute in Jesuh hun kamsangte in zong pulaak hi. Jesuh leh biakna makaite in Sabbath a muhzia uh kinial tawntung uh hi.
          Matt. 12: 1-8; Mk. 3: 1-6; Lk. 6: 6 – 11; John 5: 5- 16 sim in.  Bang thu piang hiam? Bangci bangin nidang Israelte Sabbabth tawlngakzia i theihna tungtawnin bang hangin Sabbath thu kinialna hong piang hiam cih hong theisak hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Biakna makaite in amau thutheihtelna in khial hi mah taleh biakna lungsim nei mahmah ahihna uh tawh kizui-in Sabbath ni thupi ngaihsut mahmah uh hi. Sabbath tawisanglua-in kingaihsun uh a, Sabbath’ Topa Jesuh in Sabbath palsat hi, ci-in mawnsiat uh hi (Lk. 6:5).  Thukham zui takpi mahin kingaihsun uh hi. Ahi zongin biakna makaite in thukham sangin a manpha zaw thumanna, hehpihna, upna cihte nawlkhin uh hi (Matt. 23:23).
  
          Bangci bangin mimal in hi taleh pawlpi in hi taleh amaute khialhnate i khial khakloh nadingin hazatna, huaihamna, guktakna, zuauphuahna cihte pelhin koi bangin Sabbath tawlngakna in thukham siksanin Pasian maipha ngah ding hanciam hi lo dingin, Sabbath siangtho-sak ding na hiam? Bang hangin Singlamteh leh Khrih in a hong sep khempeuh in thukham zuihna tawh dikna ngah ding hanciamna tawh hong kipelhsak dingin thulian mahmah hiam? Nehemiah tawh kibangin koi bangin Sabbath awimawh lohna leh thukham thupi ngaihsut lohna do ding na hiam?


FRIDAY     Dec 13   
Ngaihsutbeh Ding: Ellen G. White, “Rejoicing in the Lord,” pp. 115–126, in Steps to Christ.

          Pasian in Israelte tungah A thupiakte, vauhilhnate pulaak hi. Amaute in tua thupiak a nunghei mite thuaknate ngaihsun kik uh a, Pasian thukhenna a thuak mite gimnate hangin amaute in a mawhna uh kisikin Pasian kiang zuanin, Ama hehna panin suakta uh a, Ama thupha leh nuamna tawh kidim uh hi.
          Nasep siangtho a sem siampite leh makai kimkhat in namdang zi nei uh hi. A zi-te uh ading thumsakin, nusia ngam lo uh hi. Amau dinmun siangtho zahtakna nei lo-in mawhna tawh kikhen ding ngaihsun lo uh hi. Tua bangin namdangte a nusia lo siampi, makaite in Pasian tawh kigamla mite hi. Siampilian khat ii tu khat in Sanballat tanu tenpih hi. Tua mipa in a nasepna pan kikhawl sak bek tham lo-in a mipihte kiang panin kihemkhia hi. Nehemiah in a thungetna-ah “Topa aw, ka mipihte mawhna maisak in. Amaute in nang tawh a thuciamte, siampi thuciamte leh Levite tungah khial khin uh hi.” Ellen G. White, Prophets and Kings, 673, 674.
  
Kikup Ding Dotnate

1.      A tunga Ellen G. White pulaak a tung a thu ngaihsun in. Nehemiah in Pasian thupiak zui lo-in namdang zi nei a,  a khenkhia nuam lote bangci kalsuanpih hiam? Nehemiah in khuahtakin thukhen  hiam? Siksan tuamtuam nei hi ding hiam? Pawl sungah zong Pasian thuman nawlkhin lo-in, itna leh theihsiamna tawh tua bang buai-nate koici kalsuan ding hiam?

2.      Thukham bangin nuntakna in gamtatna tawh Pasian maipha ngah nading ahihloh mah bangin Sabbath tawlngakna in gamtatna tawh dikna ngah ding hanciamna hi lo hi cih na thei hiam? Singlamteh leh Khrih hong sihna in gamtatna tawh dikna ngah ding lametna tawh hong kigamla-sak hiam?

3.      Nehemiah nawk khak mah bangin bangci bangin zulhzau-na, gamtat hoihlohna, thuman leh thuman lo helhzau-na pelh ding na hiam?

To get the latest update of me and my works

>> <<