MUC

Print Friendly and PDF

Wednesday, September 4, 2019

LESSON 10 Nov. 30 – Dec. 6 TOPA BIAKPIAKNA


LESSON 10   Nov. 30 – Dec. 6
TOPA BIAKPIAKNA

Sabbath Nitak

Tu Kaal Sung Sim Ding: Neh. 12: 27 – 47;1Khang.25:6-8;1Jn. 1:7-9; Jn.1:7-9, 29,36; 1Kor.5:7; Heb.9:1-11

KAMNGAH: “Tua ciangin amaute in Topa phatna leh lungdamkohna a kidawngin sa uh a, “TOPA hoih hi; bang hang hiam cihleh Israelte hong itna kip tawntung hi,” a ci uh hi” (Ezra 3: 11).
          Tu kaal sung kamngah, Ezra 3: 11, in Hebrew mite biakpiakna, Topa Pasian a min phatin Ama tungah a lungdamna uh a pulaakzia le dan hong hilh hi. BC 515 kumin amaute in biakbuk thak apna nei uh hi (Ezra 6: 15 -18).  Tua khit kum 60 ciangin Jerusalem kulhcian zawhna pawipi khat nei kik uh hi (Neh. 6: 15 – 7: 3; 12: 27).
          Neh. 8 leh 12 sunga khanggui ciaptehna zui-in Ezra in khuapi kulh zawhna pawipi nei hi. Biakbuk, kulhpi, inn a kipan na khat peuhpeuh a zawhna hangunin Pasian tungah lungdamkohna nei den uh hi. Tua bangin apna a neih ding uhteh limtak ngaihsunin, kigingkhol uh a, lasakna, tumging tuamtuamte tawh Pasian min phatna, pawi bawlna, ganhing tawh biakna, nuamna, lungdamna a kipan mimal kisiansuahnate nei uh hi. David kumpipa in tua bangin ki-apna leh biakpiakna pankhia hi. Ama khit Solomon in biakbuk sungah thuciamna singkuang koihin, amah leh Israel makaite in David bangin pawibawl leh ki-apna nei uh hi (1Kum. 8:5). 
          Tu kaal sungin Nehemiah, Ezra hunlai-in mite in Pasian a biakpiakzia-te i kikum ding hi. Tua thute tungtawnin tuni tuhun biakpiakzia ding thumanpha i mu ding hi.


SUNDAY    Dec. 1           
Topa Phatna Late Sa

          Neh. 12: 27 – 29 sim in.  Biakpiakna leh Pasian minphatna a pulaak kammal thupite ciamteh in. Bangci bangin tua thu na pulaak ding hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Israelte in biakpiakna-ah Topa phatna lasa ding leh tumging a tum dingin Levi mite tuamseh uh hi. Pasian in biakbuk sung a kisem ding bawl ding khempeuh limtak hilh khol hi.  Biakbuk a biakpiakna in a etlawm thei pen, a hoih thei pen dingin bawl uh hi. Kumpi David in limtakin makaihin cihmah hunin tua bangin kibawl ngeilo biakpiakna pawipi bawl hi. Tua hi-in David in Asaph suanlekhakte biakpiakna-ah la makai, tumging tum dingin seh hi (Neh. 11: 22).
          1Khang. 25: 6-8 sim in. Biakpiakna, Topa min phatna-ah lasakna leh tumging tuamtuamte a thupitna bang hong hilh hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Biakbuk a lasa-te in Levi mite hi-in biakpiakna-ah lasa, tumging tum kisehte thaman pia uh hi. Kumpi David hun sung a kipan biakbuk a lasa, tumging tum kiseh hi-in, amah mah in makaih hi. A moi a kipan a ham cih om lo-in a hun hunin kikhel kilaih diamdiam uh a, a hilh, a makaih om a, lasak, tumging kisin zong om uh hi. Kimkhatte in tumging tumte hi-in, kim khatte in lasa uh hi. Kim khatte in tumging vanzatte leh biakpiakna hun sung a kisilh puan tuamtuamte a kem, a puah cih bangin nasep kiseh dimdiam uh hi. Tua bangin limtakin nasep kiseh  in bang mungtup nei hi ding hiam? Amau siamnate khantoh nading leh biakpiakna-ah a etlawm, zahtak-kai thei penpen a biakpiakna a neih theih ding uh deihna hi. Siamna siitlo-in a hoih thei penin biakpiakna piak ding mungtuppi bel nei uh hi. Pasian minphatna in lungsim takpi tawh phatna hi ding a, biakpiakna pia mite in Pasian tawh kinai zaw dingin a hoih thei penpen tawh Pasian phat ding kisam hi. Biakpiakna-ah lasa dingte, tumging a tum dingte, biakbukah nasem ding mite limtak leh kidawmtakin a mi ding sehkhiat ding kisam hi
          Bangci bang lampi tawh biakpiakna-ah music zangin biakpiakna sungah lungdamna na ngah ding hiam? Nang adingin bangte in thupi hiam?


MONDAY   Dec. 2          
Kisiansuahna

          Khuapi kulh apna a neih khit uhteh lasa dingte kiseh uh a, tua banah kisiansuahna nei uh hi (Neh. 12: 30).  “Tua khit ciangin siampite, Levite in amau le amau a kisiansuah khit uhteh mipite, kongkhakpite leh kulhpite siansuahna bawl uh hi.” Hebrew laimalin siansuah cih kammal in mun tuamtuamah kizangin gamtat siantho-na, Pasian mai-ah siantho-na a pulaak kammal hi.
          “Ahi zongin amah, khuavak ahih mah bangin eite in zong khuavak gamtatnate i gamtat takpi leh eite pawlkhat ihi a, ama Tapa Jesuh sisan in i mawhna khempeuh panin eite hong siangsak hi. Mawhna ka nei kei hi, i cihleh eite a kineihkhem ihi a, eite a thutak lo ihi hi. Ahi zongin Pasian kiangah i mawhnate va pulaak lehang, amah citakin thuman ahih manin, i mawhnate hong maisakin i hoih lohnate khempeuh hong siangsak ding hi” (1Jn. 1: 7-9).  Hih in (1) mihing nunzia (2) Pasian kiang pan mawhmai-na (3) I nuntakna-ah Pasian vangliatna bang pulaak hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Biakbuk leh biakbuk tawh kisai nasep khempeuh in nidang Israel mite biakna sungah a kisam mahmah khat hi. Ahi zongin biakbuk leh a sung a kisemte in tua tawh a maimang hi lo-in mitsuan, limciinna khat nei hi. Tuate khempeuh ii ngimna bulpi in Pasian tawh kizopna nei-in, Topa Jesuh Khrih leh a vanglian Ama sisan tawh in nunna thak hong pia hi, cih mitsuan uh hi. Mawhna sung pan mihing a hotkhiat nadingin Pasian nasepte theihtelna in Amah itna lungsim hong guan ding a, Amah bek mah biak ding hi, cih lungsim hong neisak hi. Hih thu hangin nidang Israelte in a beisa hun a Pasian nasepnate pulaak kik kik uh hi. Tua bangin pulaak kikna in Topa hong itna leh Ama hoihna theihtelna hong guan ding hi. Hih in Topa biakpiakna in ungdamkohna leh nuamna tawh biakpiakna hi ding hi.
          Tu-in eite ading mawhmaisakna hangin lungdamna, Topa sungah lametna leh nuamna tawh i kidim ding hi. Tua hileh Topa phat ding lawpna om ding a, Ama hoihna i lunggulh tawntung ding hi. Eite mawhna hangin sihna thuakin eite in tua tawntung sihna tawh i kipelh nadingin, Singlamteh tungah Jesuh a hong sihna lo a dang bang in Pasian gamtat zia le tong pulaak zaw ding hiam?
          A beisa hun hi taleh tu-in hi taleh na nunzia in bang bang hi zongin tu mahmahin  Singlamteh a Jesuh sihna  in mawhmai-na hong pia thei hi. Bang hangin tu-in Jesuh hong piak mawhmai-na ngah lo-in om ding na hiam?


TUESDAY   Dec. 3    
Lungdamkohna Lasa Lapawl (choir) Nihte

          Neh. 12: 31 – 42 sim in. Bang hangin lungdamkoh biakpiakna-ah tumgingte in thupi hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Nehemiah hunlai-a biakpiaknate ah lungdamkohna lasa lapawl nih koih uh hi. Hih lapawlsate in lasak kawmin tumging tumte tumging tumin Jerusalem khuapi kimvel uh hi. Mun khat panin kipan khia uh a, tua panin khennih kisuah uh hi. Pawl khat in leilam zuanin pai uh a, kim khat in taklam zuan in khuapi kimkot uh hi. Pawl khat pen Ezra in amaute mai-ah pai-in makaih hi. A dang khatte nungah Nehemiah in zui-in pai hi. Hih Lapawl nihte Valley Kongpi-ah kituah kik uh a, tua panin biakbuk zuankhawm ciat uh hi. Siampite in lasa pawlte zui-in pengkul mut uh hi.  Lasa-te pawl nihte in biakbuk sung a lut uhteh pawl khat le pawl khat kimaingat uh hi. Limtak geelkholh, kiginkholhna tawh biakna pia-in a sepna khempeuh uh kiciansak mahmah uh hi.
          Bang hangin music in biakpiakna leh pawi-te ah thupi hiam cih i theih nadingin biakbuk siksanin i entel ding hi. Biakbuk a kizang music in gualnopna adingin (concert) kizang hi lo hi; pawibawlna concert tumgingte, Beethoven 4th symphony va ngai dingin va pai tawh kibang lo hi. Biakbuk ah music ahihleh tumging tumte mah in tum uh a, lasa pawlte’n lasa-in mihonpi in lukun-in thungen uh hi. Lasa, tumging tumna (Music) in biakpiakna khat hi.
          Biakbukah biakpiakna in a taktakin citziathuai thei mahmah hi. Kua in khialhna nei lo ganhingte ngawngtanna thuak mumu nuam ding hiam?  Tua bangin mulkimhuai lakah lasakna leh tumgingte in vantung tawh hong kinaisakin biakpiakna in nuamna tawh hong kidim thei hi.
          Lai Siangtho in a gen tumging music tawh kisai endih ni. Pai. 15:1; 2Khang. 20: 21, 22; Mang. 15: 2-4.
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Vantungah hi taleh leitungah biakpiakna-ah lasakna leh tumgingte (music) in biakpiakna khat hi. A mite adingin Topa nasepnate leh ‘sapi’ tungah zawhnate hangin Topa min phat uh hi. Tua bang zawhna hangin Topa phat lo-in kua om thei ding hiam? Pasian in a hong hotkhiatna hangin Amah a phat i hi hi.

          Topa min a hong phatsak thute - Topa in na tungah a hong septe ngaihsun in.


WEDNESDAY   Dec 4  
Pasian biakpiakna Sungah Meihal Biakpiakna

          Neh. 12: 43 sim in. A lian mahmah lungdamkoh biakpiakna bang thupi-na nei hiam?
          ___________________________________________________
________________________________________________________
         
          Biakbuk sung a biakpiaknate ah meihal tawh biakpiakna kihel hamtang hi. Meihal biakpiakna tuamtuam om a, mawhmai-na kamciam hangin biakpiakna, Topa tungah lungdamkohna leh Amah tawh kikholhkhop biakna nei uh hi. Sisan tawh biakpiakna in Pasian biakna-ah a bulpi khat hi. Tua bangin biakpiakna a pia mi in Pasian kua hi-a, Ama thuman thutak, a kipulaak khol Messiah, A mite ading a nuntakna hong pia ahihna theitel ding uh hi. Bang hang hiam cihleh Messiah in Pasian Tuuno hi.
          Jn. 1: 29, 36; 1Kor. 5:7; Mang. 5: 6, 12, 13 sim in. Meihal biakpiaknate in bang limcing uh a, bang pulaak uh hi, ci hiam? Nidang Israelte in ganhing sisan tawh biakpiakna hangin lungdam kipak uh ahihleh, tu-in eite in bang zahin lungdam zaw ding hi lo i hiam?          ___________________________________________________
          ___________________________________________________
         
Neh. 12: 43 sungah “lungdam,” “nuam” cih kammal tam veipi kigelh hi. Amaute mawhna hangin ganhing khat in sihna thuak a, a lipkhaphuai ganhing sihnate lakah amaute in lungnopna leh nuamna nei thei uh hi. Pasian biakpiakna-ah Amah zahtakna leh kihtakna tawh biak ding kisam hi. Tua bang mahin lungdam kipaakna biak ding thupi hi.
          Late 95 in lasakna, awging khia-in phatna leh tumging tuamtuam tawh Pasian phatna thupi hi, ci-in hong hilh hi. Tua banah Topa mai-ah kiniamkhiat a lukuun, khukdin cihte kisam hi (Late 95: 1, 6).  Eite hong Piangsak Pa biakpiaknate ah lungdam kipakna leh zahtakna a tonkhawm ding hi.
          Na khempeuh a Bawlpa in (Jn. 1: 1-3) Singlamteh tungah kilhna thuakin  a bawlsa mite mawhna hangin hong si hi, cih thu in na lungsim bangci hong sukha hiam? Na sung panin nuamna ahih keileh zahtakna koi hong phul masa zaw hiam?

THURSDAY    Dec. 5
Siampite leh Levi Mite Piak Biakna

          Neh. 12: 44 – 47 sim in. Bang hangin Judahte in siampite leh Levi mite nasepnate hangin lungdam uh hi ding hiam? Bang hangin amaute in mi thupi hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
         
Siampite nasep in bang limcingkhol hiam? (Heb. 9: 1-11). “Khrih in mihingte adingin vantung biakbuk sungah Pasian mai-ah mihingte ading mawhthuumna in singlamteh tungah a hong Sihna, hotkhiat nasep a sepna-ah a kisam thu hi. Khrih in sihna tawh hotkhiat nasep a zawh nadingin sihna pan tho-in van a kah a kipan tua nasep kipan hi. Khrih in eite dingin tua biakbuk siangtho tawngnung sung dong a na ma tung khin hi; eite in upna tawh Amah i va nai ding hi (Heb. 6: 20).” Ellen G. White, The Great Controversy, 489.  Check again with English.
          Nidang mite in tuhun eite bangin thuman, khuavak a ngah khak loh uh hangun, biakbukah nasem dingin kituamkoih Levi mite nasepte theihtelna nei uh a, biakbuk sunga amaute nasep in thupi a hihna theitel uh hi.  Amaute tungtawnin Pasian nasepte lamdangsa uh hi.
          Pasian kammal simna, thungetna, biakpiakna leh amau mimal ciatin Topa tungah ki-apna hun tampi zang uh hi. Tua hi napi biakbuk a nasemte mangngilh ahih manun kipuahphat ding kisam ahihlam phawk uh hi. Kipuahphatna a neih khit uh ciangin amaute aitangin nasem Levi mite nasepna hangin mipi in lungdam uh hi. Pasian in biakpiakna dingin a geelkholhsak a om bangin Levi mite nasep in Topa lungkimna ngah hi.
          Ahi zongin mipi in Nasemte, Thuhilhsia-te, lasate leh tumging tumte a manphatna phawk kha lo uh hi. Nehemiah hunlai-in mipi in Levi mite limtak panpih uh a, khat veivei ciangin panpih gina lo hi. Levi-te in innkuan sung nuntak khuasak nadingin nadang semin biakbuk nasepna-ah hunbit sem thei lo uh hi. Bang hang hiam cihleh mipi in sawm-ah khat leh sumpite puak lo uh hi.
          Sawm-ah khat leh sumpi om lo-in nasepna in mainawt thei lo hi. Pasian nasemte in mainawtin a sep zawh nadingun sum le paai, thapiak kisam hi. Pawlpi in paubaang lo-in om lo hi; pawlpi in kicing kei taleh leitung mun khempeuhah hotkhiat nasep kizawh nadingin Pasian tungah i ap kik ding sawm-ah khat, sumpite tatsat lo-in i piak ding kisam hi.


FRIDAY       Dec. 6
Simbeh Ding: Ellen G. White, “ Growing Up Into Christ,” 67 – 75 in Steps to Christ.

          Tatsate in a tawntungin Khrih singlamteh la-in sa ding uh a, a bei thei lo a sin ding thu ahi hi. Vangliatna tawh kidim Khrih a muh uh ciangin singlamteh tungah thahna thuak Khrih mu ding uh hi. Simzawhloh leitungte A Bawl Pa, Pasian It Mipa, Vantung Liatna Pa, cherub leh seraph khempeuh in bia-in a min a phat uh Pa Pasian in a puk mite phongto dingin Amah mah hong kiniamkhiat hi;mawhna, maizumna, siatna hong thuakin Pa maitang in a muh ngam loh, gimna tawh kidim leitung in a lungtang kitamkhamsakin, Calvary ah singlamteh tungah a nunna hong pia Pa in a bei ngei lo ding phatna ngah ding hi. Na khempeuh a Piangsak Pa, na khempeuh tungah Thukhen Pa in Ama vangliatna nusia-in Amah leh Amah hong kiniamsakin, mite nawlkhin tuak Amah hi-in, na khempeuh leh mihing khempeuh in lamdangsakna tawh Amah bia ding hi. Tatkhiat minamte in  amaute Honpa maitang a vangtaang leh vanglian Pa Pasian mu ding uh hi; amaute in Ama Kumpi Tokhom mu-in a kip tawntung Ama Gam in bei ngei lo ding a, amaute phatna lasak in: “Thahna thuak Tuuno, eite a hong lei Ama sisan manpha in phat dingin kilawm hi” Ellen G. White, The Great Controvery, 651, 652.

Kikup Ding Dotnate

1.      Koi bangin biakpiakna-ah Pasian zahtak kihtaakna leh nuamna tonkhawm ding hiam? Zahtak kihtaakna leh nuamna in a tonkhawm thei ding mah a hiam?

2.      Israelte in Jerusalem kulhpi a cianna uhah Topa kepna nuai-ah  zawhna pawi bawl uh hi. Topa Pasian kepna lo-in tua kulhpi in a mawkna hi, ci-in pulaak uh hi. Solomon in hih bangin genkhia hi: “ Topa in innlam kei leh innlamte sepna a mawkna hi. Topa in khuapi hutpih keileh khuapi cingte cinna a mawkna ahi hi” (Late 127: 1). Topa ading hanciamin nasep lawhcinna tawh kisai-in bang hong hilh hiam?

3.      Biakpiakna-ah lasakna leh tumgingte in bang dinmun nei hiam?

4.      Jesuh in vantungah eite Siampi hi. Ei ading bang sem hiam? Leitung biakbuk sung a siampite nasep in vantung biakbuk a eite ading Jesuh nasep bang hong hilh hiam?



To get the latest update of me and my works

>> <<