MUC

Print Friendly and PDF

Thursday, July 11, 2019

I TUNNA CIAT PAN MAINAWT NI




I TUNNA CIAT PAN MAINAWT NI
Agelh: Sm Nunu

Keytext: Isaiah 40:31, Rom 5:5, Joshua 1:9

Hih leitung inuntakna pen khualzin bang ihi hi. I nuntakna sungah thu haksa tuamtuam leh sep khialh bawl khialh tuamtuamte tawh kiphu kha tawntung hi hang. Tua bang hun teh lungkia pah kei ni.Haksatna athuak ngeilo leh  akhial ngeilo kuamah omlo hi.

Haksatna leh khialhna a thei kha ngeilote pen bangmah a sem ngeilo a om hithiat, a mainawt lo mi hi peelmawh ding cihna hi. Khedap kum khatin khat vei zong a lei zolo i hih phial leh zong, khedap cih thadah a bulh ding khe zong a nei zolo mi tampi om hi cih phawk theih ding kisam hi.

I.  Lungmuanna om hi

I tuah khak haksatna buaina tuamtuamte hangin thanemin i lametna susia kha thei hi. Tua bang in i om ciangin nuntakna  in bang hi mawk hiam cih athei khalo,  mi tampi tak om mawk hi.
King Jr in “ Khangno lai a sih ding pen a laihuai pen leh a lipkhap huai pen hi lo hi. Kum 80 val bang nungta in nuntakna a deihna thei kha lo a, i nuntak ding dahhuai zaw hi” ci hi. Nuntakna ii a deihna taktak bang hiam cih i telcian nakleh thupha lian pen a ngah khin i hi hi. Khat veilai-in kumpipa khat leh a nasemte tuipi tungah khual hong zin uh hi. Tui tungah khual a zin ngeilo mi khat zong hong tuang hi. Huihpi hong nungin tuihualte hong kilok a, tuapa lau mahmah hi. Tua ciangin kumpipa ong heh mawk hi. Kumpipa’ hehna a dai sak zo ding kua om ding hiam ci in a kidot uh leh khat pa in Kumpipa aw ka gen bangbang ong mang in ci-in gen hi. Tua mipa in a lawmte kiang ah tuithuukna-ah khia un ci in sawl hi. Tua tui tunga khualzin ngeilopa zong lau lua in tui zam thei lopi mahin ong zam gawp a ong nak zo nawnlo dekdekin kitom gawp hi. Tua ciangin tui sung pan lakhiasak hi. Tuitunga khual zin ngeilo pa zong lau cih thadahin lungnuam takin ihmu thei hi. Hih thu kumpipa in lamdangsa mahmahin ong dot ciangin tua pa in, “ A lauhuai zaw, a haksa zaw, a lipkhap huai zaw leh a dipkuat huai zaw i tuah khak mateng tulaitak a i dinmun, a lungmuanhuai leh a nuam mahmah ahihlam kimanghilh kha thei tawntung hi ci-in” dawng hi.

II. Anungta kammal khat  leh Winston Churchill

Amah pen mikimin a kithei kim khat hi. Tu hithiatin leitung bup in a thei hi ziau peuhmah lo hi. Kum 20 a phak a kipanin hanciamin tui galkap lut theih ding laiphi hi. Thum vei, li vei bang a phi khit teh a lunggulh nasep hong ngahin gam leh lei adingin a kipiakhia tangval khat ahi hi. Ama tupna taktak ahih leh British ulian muantaak ciang suah zawh ding ahi hi. Tua a lungtup nuntakpih ahih manin ahih khempeuh cihtakna tawh hanciam tinten hi.Thupi in citak ahih manin min phatna ngah toto hi.  A pian kum 42 cing nailo napi in Minister hong ngah hi.

Minister a ngah ciangin amah zong hong kimuangsim pianta-in a utut ahi gam leh lei ading auk ulian khat hih ding haksa nawnlo ding hi ci-in lametna tawh hong om khinkhian hi. Tua laitakin lamet lohpi-in galpi khatna  hong piang vat mawk hi. Britishte in hong lel dipdep hi. Tua thu hangin Churchill a za hong kikia-sak hi. Eite hileng i ngimna piang thei nawn ken teh ci-in lungkia cip ding hi hang. A zenzenin Churchill a lung a kia zenzen hileh leitung bupah kithei kha hetlo ding hi.

Churchill ahih leh lungkia in thanem peuhmah lo hi. Nasep lian a sep kimlai a kiat teh zumhuai mahmah hi. Ahizongin aman zum ding leh lungkiat dingin ngaihsun hetlo hi. Bang cileng nasep hoih ngah kik thei ding cih lungduai takin hanciam hi. A kiim a paamte gensiatna , neumuhnate buaipih masa lo-in a lunggulh leh a tup a sawm nasep hoih ngah ding bek mah buaipih masa hi. “ Ka sin ding aa, ka hanciam ding hi. … Ni khat ni teh kei hun hong tung lel ding hi,” ci hi.

Hun sawtpi khit teh galpi nihna hong tung leuleu a, Churchill in Gal ven zawh nading nasemin hong hanciam mahmah a Prime Minister hong kipia hi. A langlamte tawh gal ven nading thu hong kikum uh a Churchill kipiakkhiatna tawh Britishte in gal lel nawn lo uh a, galpi nihna zong dai ta hi. Churchill pen hong tek mahmah ta, a samte kangin a mitte in khuamu pha nawlo hi.

Eton College-te in thu gen dingin sam uh hi. Hih College pen 1440 kumpek aki phut ahih manin tul gemgam ta hi. Tua sanginn sungah sangnaupangte siamahte leh ulian tampite in ngak dimdem uh hi. Gam leh lei ading tupna hoih tawh a nungat, lungkia hetlo in a hanciam, ma a pang tawntung, a ettehhuai leh a zahtakhuai pa in thu hong gen ding hi zen ci-in  a cimul uh bang tho keei-in hong ngak uh hi. 

Churchill zong hong tungin ciing ciang khut khat hong khun in tang lai pek-a a lukhu khuk den khat hong khu-in kong khak hong lutin thugen dingin hong kipan hi. Mipite lametna sang a thugen hong tom lua  mahmah mawk hi. A tom mahmah hangin a thugenin tudong nungta paisuak hi. Gualzawhna a ngahlawh tampi om hi. Tupna kician a neite adingin tudongin a manpha mahmah kammal ahi hi.

“Never, never, never, never, never, never, never give up” cik mah hunin lungkia ngei ken” cih ahi hi.


III. Edison leh Tuahsiatna

1914 Dec. kha sungin Thomas Edison  a setzungpi kaang hi. Dollar tein nih val tawh a sum neih khempeuh tawh a lam hi a, khua-ulsa luang a asepteng tua ni-in vut leh vaii suak hi. Kum 24 a pha a tapa in dah mahmahsa in a pa  meikhu lakah zong hi. A nunungah a pa mu-in  “Aw Pa aw.. dah lua ing kum 67 bang phata in khangno hi nawnlo cin a, na neih khempeuh kangtum sese” ci-in dahlua in kap gawp hi.

A pa in na nu ee ci in a tapa in thei lo sawnsawn hi. Na nu manlangin va zongin hih hong paipih in a khan sungin hih bang meikuang mu kha ngeilo ngel ding hi, ci ziau mawk hi. A zingteh a kisia gawp a inn leh a vante en gega kawmsa in  Edison in “ Hih tuahsiatna a manphatna sum tawh leizawh hi lo hi.” Pasian aw lungdam ing. Ka khialhna khmepeuh uh mei in kangtum khin ta hi, a thakin kipan kik thei ta ung” ci hi.

Bangbang haksatna gentheihna i thuak zongin lungkialo-in i sep leh ni khat ni teitei ciangin Topa in gualzawhna hong pia ding hi. Mihing i hihna tawh i thanem hun om theih ding hi. Tua bang hun ciangin Topa muangin i vaiteng apleng tua haksatna tuihualpite hong kantanpih ding a i tunna ciangciang panin mai a nawtzo dingin Topa in mimal kim thupha hong pia hen.


To get the latest update of me and my works

>> <<