HIH MI THUPI LOTE
TUNGAH: HOTKHIAT NASEP MI HUHNATE
Seventh-day Adventist pawlpi in mun khempeuhah “Tawntung Lungdamna Thu” pulaak dingin sapna ngah hi (Mang. 14:6). Tua bangin i pulaak ciangin Jesuh sawl bangin, mite Nungzui suaksakin, tuiphumin, Ama hong hilh khempeuh a zuih nadingun a hilh i hi hi ( Matt. 28: 20). Tua banah gim thuak mite, nengniamna thuakte, cimawhte, genthei, gilkial daangtaak mite leh thongkia mite tungah thupha bawl dingin hong sawl hi. Tua bangin na hoih sem dingin Mihoih Samaritan thu a gen, Jesuh hi (Lk. 10: 30- 36). A thugen a za mite tungah “no zong tua bangin gamta un” ci-in sawl hi (Lk. 10: 37). Tuucing om lo tuute kikhenthaang bangin Topa mai-ah minam khempeuh kikhen bangin Topa hong pai-in minam khempeuh hong khen ding hi (Matt. 25: 32). Minam khempeuh a hong khen ciangin gilkial daangtaakte, puansilh nei lo-te, thongkia-te tungah thupha bawl leh bawl lo thu hong kikhen ding hi. Jesuh in, “Naupangnote tungah na bawl khempeuh Topa tungah a bawl na hi uh hi” (Matt. 25: 40) hong ci ding hi. Hotkhiatna, biakbuk, misi omzia, thukham thu i pulaak mah bangin cimawh mite tungah thupha bawl ding hong hilh hi. Thupha bawlna tungtawnin hotkhiatna thu genna sangin a hoih zaw bang om diam? Ellen G. White genna-ah, “Khrih nasepna zia bek in hotkhiatna nasep hong lawhcingsak ding hi. Honpa in mite lakah nungta-in midangte nopsak nadingin nasem hi. Mite tungah itna lak hi; a kitangsapnate uh huh hi. Tua in mite muanna ngahsak hi. Tua khit ciangin “Ka nung hong zui in,” The Ministry of Healing, 143.
Lai Siangtho sungah Pasian in cimawh
genthei-te a hehpihna mun 2103 val om hi. Upna, thuzuihna, Khristian nunzia
ding kipulaakna sangin cimawh mite tungah thupha bawl ding hong hilhna mun tam
zaw hi. Tua ding mi tampi in ummawh lo hi. A gimte, cimawhte tungah thupha bawl
ding kisam mahmah hi. Tua in hotkhiatna thu gen ding hong khaktan lo hi. Tua
bangin mite tungah thupha bawlna in hotkhiatna thu gen muibunsak hi. Mi tungah
thupha bawlna in na hoih sepna hi. Thutangin a gamta dingin thu hong pia hi
(Micah 6:8). Bang hang hiam cihleh thutangin gamtatna in na hoih sepna hi; thu
hoih hi. Tthutangin gamta-in cimawh mite huh ding banah “Pasian sungah lametna
i neihna thute” (1Pet. 3:15) amaute thei-sakin, Khrih sungah nuntak tawntungna
kamciamte a theih ding uh thupi hi lo hiam? Jesuh in natna damsak hi. Khua mu
lote musak hi. Phak damsak hi. Misi nungta kiksak hi. Ahi zongin Jesuh thupha
bawl ngah mite, a leitung nuntakna uh a sawt lo-in bei hi lo hiam? Jesuh in
amaute kitangsap a piak bek hi lo-in tawntung nuntakpih ding thute zong hilh
hi. Jesuh in a cimawhte a huh khit ciangin, ka nung hong zui in, ci-in sam hi.
Tua hi-in na hoih i sep khempeuh in a tawpna-ah Jesuh nungzui mi a suah ding uh
ngimna kisam hi.
Thutangin gamtatna, na hoih sepna
khempeuh in Pasian gam kilangsak hi (Lk. 4: 18, 19). Cimawhte, nengniam thuakte
tungah thupha bawlna in Pasian pahtawi, Pasian bia i hi hi (Isa.58: 6-10). Ahi zongin huh kisam mite a nunghei mi in
Pasian mindai-sak hi (Pau. 14: 31). Tu quarter sung i kikup ding thu in, cimawh
genthei-te tungah thupha bawlna tawh kisai Lai Siangtho hong hilh thute hi ding
hi. “Man pia lo-in na ngah uh mah bangin man ngen lo-in na pia un” (Matt.
10:8), ci hi.
Translated by
Dr. MungPi
Translated by
Dr. MungPi
LESSON
1 June
29 – July 5
Sabbath Nitak
Tu Kaal Sung Sim
Ding: Pian. 1-3; 4: 1-9; Sawl. 17: 28; Late 148; 24:1;
Matt. 22: 37 – 39; Mang. 14:7
KAMNGAH:
“Mizawngte a nengcipte, amaute a Bawlpa simmawh hi a, a tasamte tungah migi
peuhmah Pasian pahtawi ahi hi” Paunak 14: 31.
Na khat peuhpeuh na bawl ngei hiam?
Gentehna-in anhuan a kipan, inn sung vanzat khat na bawl ngei hiam? Na bawl
khitteh kisia pah, ahih kei leh a deih kuamah om lo-in, hong kinawlkhinsak ngei
hiam? Tua bang na tuah ngei-leh, Pasian in zong tua bang thuak ngei hi. Nate
piangsakin mihing khut sungah hong piak khitteh mawhna hangin na khempeuh kisia
hi.
Pasian in nate piangsakin, na khempeuh
hoih mahmah hi, ci-in pulaak hi. Pasian
in a bawlsa na khempeuh a muhzia Pian. 1, 2 sungah kimu thei hi. Ahi zongin
mawhna hangin na khempeuh kisiatna, mawhna in Pasian a sukkhakna thute mah
Piancil 3 sungah kimu hi. Leitung in Pasian langpanin, mawhna, siatna,
thumanlohna tawh a kidim kum tul tampi pha khin hi mah taleh Pasian in hih
leitung leh a sung a omte khempeuh hong it veve hi. Hihte khempeuh tungah a lamdang mahmah thu in
Pasian in mawhna sung pan hih leitung tankhia-in a tatsa-te om nadingin leitung
bawl pha ding hi. Amah tawh nasem khawm dingin mihingte hong koih hi. Hehpihna
ngah mite i hi a, a hong kipia hehpihna tung panin Topa tawh nasem khawm dingin
nasep hong kiguan hi. Tua nasep in siangtho, manpha hi.
SUNDAY June
30
PASIAN: Piansakna A
Hiauhau-in Theihna
Leitung leh a sung a om nunna nei
khempeuh, mihing nunna zia khempeuh, khat le khat kizopna a kipan na khempeuh
in Pasian tung pan hong kipankhia hi. “Pasian hangin eite piangin hingin i
gamtang hi” (Sawl. 17:28). Na khempeuh
kipatna hih bangin i thei hi: “A kipatcilin Pasian in vantung leh leitung a
piangsak hi” (Pian. 1:1). Pasian in piang hen ci-in thupia-a nate hong piang
hi. Hih thu mihing in koi bangin piang thei hiam cih i thei zo kei hi. Hi mah
taleh Pasian in nate a piansakin, a diakdiakin mihing a hong piansakin Amah mah
hong kihel hi (Pian. 2:7).
Mihing a hong kipiansakna thu Pian. 1:
26 – 31 sim in. Tua thute in Pasian tawh
kisai, mihing tawh kisai a thupi bang hong hilh hiam? ___________________________________________________ ___________________________________________________
Kimlepaam nate tung panin Pasian tawh
kisai thu tampi kithei thei hi. Piansak nate khempeuh in Piangsak Pa’ zia le
tong hong muhsak thei hi. Pasian tawh kisai thu i theihna tungtawnin koici
bangin Pasian in nate piangsak cih thu ngaihsut theihna tawmno khat i nei thei
hi. Gentehna-in Pasian in a hi sitset Pasian ahih manin piansaknate’ omzia zong
hi zelzul lo-in, a kipiansakna bangun hi diamdiam ciat uh hi. Pasian in a
lamdang ama pilna tawh nate a piansak ahih mah bangin nate’ omzia in mihing
telzawh hi lo hi.
Tua banah Pasian in mihingte a kipan a
bawlsa nate tawh a hong kizom Pasian hi. Tua hi-in nate khat le khat kizop
bilbial hi, cih i thei hi. Piansak na khempeuh a mal, a mal-in kizopna nei ciat
hi. Gangingte in amau namciat tawh kizom thei dingin a piansak hi. Mihing zong
Pasian tawh kizom thei dingleh, piansak nate tawh kizopna nei thei dingin a
hong bawl i hi hi. Pasian i telna zia in ciangtan nei hi mah taleh Ama nunzia i
muhna ciangciang siksanin i nunzia a kilawm thei ding hong theitelsak hi.
Mawhna siatna tawh kidim hi mah taleh,
koi bangin kimlepaam nate in Pasian’ zia le tong hong ngaihsunsak hiam?
MONDAY July 1
A Kicing Leitung
Eden huan nopcitna i zak ciangin Eden
huan deihluatna hong khang semsemsak hi. Tua thute in Adam leh Eve nupate om
nadingin Pasian in a bawl Eden sung om ding i lungsim khempeuh hong kaai hi.
Tua Eden in bangci bang hi, cih i thei khin zo kei hi; ahi zongin tua huan
sungah i nungta nuam hi.
Pasian in nate a bawl khit ciangin
kicinna tawh kidim ahih manin lungkim hi. “Pasian in a bawlsate khempeuh en a,
hoih sa mahmah hi” (Pian. 1:31). Pasian bawlsa na khempeuh in hoihna leh
kimanna khat ciat tawh kidim hi. Piansak nate in etlawmin, meel tuamtuam tawh
kidim ciat uh a, nunna nosuaksak hi. Pasian in a bawlsa nate’ hoihna encim ngei
lo hi.
Pian. 1 sim in; 1:4, 10, 12, 18, 25.
“Pasian in a bawlsate khempeuh en a, hoih sa mahmah hi” cih thu in piansak
nate’ omzia bang pulaak hiam? ___________________________________________________ ___________________________________________________
Lai Siangtho in mawhna om khit a
kigelh ahih hangin nate hoihna thu muh ding tampi pulaak hi (Job 38 – 41; Late
148). Tua a kigelh nate hoihna thute in mawhna omma nate hoihna i ngaihsut
nading bekin kigelh hi lo-in, tuhun kimlepaam nate’ hoihna hangin a lungdam
ding hong deih hi.
Jesuh in Pasian’ hoihna leh a hong
kepna, nate khempeuh in Pasian tungah kinga-in nate’ hoihna a muh thei dingin a
hong hilh nadingin kimlepaam nate mah zangin hong hilh hi (Matt. 6: 26, 28 –
30). Kimlepaam piansak nate en lehang Piangsak Pa hong piakkhong nate’hoihna i
mu hi. Gimna kawmkal panin Topa tungah lungdamin, Amah phatin, kiniamkhiatna
tawh Amah i zuan thei hi.
Seventh-day Adventist thu-um mite in
piansakna hangin lungdamin a hong tung ding Pasian gam lamen a ngakin nungta i
hih mah bangin, mawhna om lo leitung hoihnate ngaihsun a, tua bang leitungah
nungta ding mitsuanin nuamna tawh a nungta ding i hi hi.
Kimlepaam nate lak pan bang in na lungsim hong
lawngkha pen hiam? Bang lamdang nasa pen hiam? Na nuntakna-ah kimlepaam nate in
Topa theihtelna hong guan hiam?
TUESDAY July 2
Leitung A Kemcingte
Eden huan leh a kipiangsak nate in
mihingte adingin nuamna, nuntak nading, nopci-na khempeuh tawh a kidimna mun
hi. Ahi zongin Pasian in Adam le Eve a kipan mi khempeuh tungah nasep masuan
hong pia hi. Nate a piansakzia in Adam le Eve in piansak nate lakah a tuam
vilvelin kipiangsak hi, ci-in hong hilh hi.
Adam in ganhingte leh vasa-te a
minvawh hi (Pian. 2:19). Tua khitteh Adam tungah nasep guan hi. Tua nasep in
Pasian’ piak thupha hi: “Pasian in, “ci pha-in tampi pha unla,leitung kidimin
tuipi ngasate, huih lak vasate, leitungah a om a gamtaang leh a nungta khempeuh
tungah ukna nei un,” ci-in thupha pia hi (Pian. 1:28).
Pian. 1:28; 2:15 sim in. Koi bangin mihing nasep masuan laigual khat,
nih tawh pulaak ding na hiam?
________________________________________________________
________________________________________________________
Pian. 1:28 siksanin Khristian sungah
mi tampi in piansak nate ei ut bangin zat theihna kingah hi, ci-in ngaihsun uh
a, kimlepaam nate susia uh hi. Kimlepaam nate in mihing nopsak nading, mihing
in phattuamna a ngah nading, mihing nunna dingin kibawl hi mah hi. Ahi zongin
“nate susia lo-in limtak kemcing dingin” hong hilh hi (Pian. 2:15).
Neih le lamh kepna tawh kisai a kigen
ciangin a masa-in sum le paai i ngaihsun hi. Ahi zongin Lai Siangtho sungah
neihsa kem dingin a hong sawlna-ah a masa penin mihing ukna sungah hong kipia
Pasian’ bawlsa nate, kim le paam nate a kem dingin thu hong kipia hi. Nihna-ah
Adam le Eve in amau sung pan a khangkhia tate leh khangsawnte tawh leitung nate
zangkhawm dingin thu kipia hi.
Nate kipiansakcil a kipan leitung in
mihingte adingin nunna, hoihna, etlawmna tawh kidim hi. Adam le Eve in limtakin
nate kemcing ding masuan kipia hi. Leitung in Topa aa hi (Late 24:1). Pasian
hong piak piansak nate limtak a kemcing dingin hong kisawl hi. Siatna tawh
kidim leitung nate hoih tak kemcing ding masuan lianpi nei i hi hi.
Koi bangin tuhun siatna tawh kidim
piansak nate kemcing cih thu na tel hiam? Tua thu in koi bangin nisim nuntak
khuasaknazia hong huzaap hiam?
WEDNESDAY July 3
A Kisia Leitung
Pasian in piansak na dangte tungah a
piak loh Adam le Eve a piak khat in sia le pha khentel theihna hi. Amaute in
singkung, lopa, ganhingte neih loh sia le pha khentel theihna nei uh hi. Pasian
in mihing a piak sia le pha khentel theihna manpha takin ngaihsun ahih manin
mihing in Pasian thumang lo ding teelzaw phial taleh siatna a teel zawkleh hong
khaktan tuan lo hi. Itna leh deihteel theihna siksanin mihing in siatna hong
teel zawk manin, Pasian in a bawlsa na khempeuh tankhia dingin Amah mah hong
kipia hi. Vantungmite in zong sia le pha deihteel theihna nei uh hi. Tua hi-in
hoihna tawh kidim Pasian’ bawlsa na khempeuh susia dingin Dawimangpa in mihing
hong zang hi. Mihing in Pasian’ hoihna, Ama kicinna mihing in a muangmawh
dingin Dawimangpa in gulpi tungtawnin kampau hi (Pian. 3: 1-5). Pasian in mihing
tungah a piak khempeuh mihing in hawmthawhin huaihamna nei-in, amah leh amah
kimuanna lungsim nei dingin Satan in zia-et hi.
Mihing in Satan’ khemna zui dingin
khentatin a zuih ciangin Pasian tawh a kizopna kitat hi. Adam leh Eve in amaute
a Piangsak Pa tawh a nuam kizopna, amaute adingin Pasian in a geelsak na
khempeuh kisia hi (Pian. 3: 8-10). Nupa-te in guaktangin a om lam uh hong
kiphawkin maizum uh hi. Amaute geel kikaal kizopna hong kisia hi. Tua banah
piansak na khempeuh tawh a kizopna uh a ngei bang nawn lo hi.
Pian. 3: 16 – 19 sim in. Mihing leh
piansak nate kizopna kikhelzia bang pulaak hiam?
________________________________________________________ ___________________________________________________
Mawhna hangin Adam leh Eve, piansak
nate khempeuh in siatna tawh kidim hi. Mawhna hangin leitung hoihna kisia-in
mihing hi taleh piansak nate kisia hi. Eite hong Piansak Pa tawh i kigamla
semsem hi. Mawhna in innkuan sung khat le khat kizopna, midangte tawh kizopna
susia hi. Mawhna hangin kim le paam nate tawh kisai buai-na tuamtuam hong khang
semsem hi. Mawhna in na khempeuh susia hi.
Tua bangin kisia dingin Pasian in
leitung a piansak hi lo hi. Mawhna hangin hamsiatna a hong tun hangin mawhna
suksiat khempeuh kibawl phat hun hong tung ding hi, cih kamciam tangtung ding i
ngak hi. Mawhna hangin siatna, hamsatnate lakah nungta hi mah lehang Pasian’
bawlsa nate hoihna, a hong tung ding Pasian kamciamte muangin i nuntak ding
kisam hi.
THURSDAY July 4
Mihing Khempeuh
Innkuan Khat
Mawhna a om a kipan leitung in
kisiatna lam manawh pah hi. Hazatna, kitelkhialhna, hehna hong omin unau
masa-te kithahna hong piang hi. Pasian in Cain’ mawhna a pulaak takteh Cain in,
“ Ka sanggampa a kem ka hiam?, ci-in dawng kik hi (Pian. 4:9). Pasian in Cain
in a sanggampa kemcing ahihlam a thudot in pulaak hi.
Pau. 22: 2 sim in. Bang thu kipulaak hiam? Midangte tawh kizopna
bang hong hilh hiam?
___________________________________________________
___________________________________________________
I kimuhpih, i kim le paamah om mite in
Pasian in Ama lim le meel tawh a bawl hi-in, kizopna gina kei taleh mihing
khempeuh in kizopna nei innkuan khat bang hi. “Mihing khempeuh in Pasian
piansak innkuan khat i hi hi. Mawhna
hangin mihing khempeuh tungah siatna hong tung hi.” Ellen G. White, The
Ministry of Healing, 345.
I deih a, i deih kei zongin mihing
khempeuh in kizopna nei i hih manin midangte tung hi taleh Pasian tungah a hong
kipia nasep i nei hi (Matt. 22: 37 – 39). Pasian in eite hong Piangsak Pa hi,
ci-in Lai Siangtho buppi in hong hilh hi. Gentehna-in Sabbath in Piangsak Pa
phawk ding hong hilh hi (Pai. 20:11). Piangsak Pa bek mah bia dingin hong hilh
hi (Mang. 14:7). Pasian in Piansak Pa ahih manin cimawh dongtung mite a kipan
mi khempeuh itding hi.
Mihing khempeuh innkuan khat ahih
theihna a hang in mi khempeuh kipatkhiatna in Pasian hi. Cimawh genthei mi a
simmawhte in Piangsak Pa simmawh hi. Ahi zongin cimawh dongtuak mite a huh mi
in Pasian zahtak hi (Pau. 14:31). Mi
khempeuh i kizopna kician hi lo hiam? Pasian
in eite hong Piangsak Pa hi, cih thu in i nuntakna khempeuh Pasian pia-in, Amah
bek mah bia ding leh Ama na sem ding, itna nei dingin hong hilh hi. Itna nei-in
huhna kisam mite huh ding khat veivei ciangin hamsa-in, huh thadah taleh eite
khempeuh in “sanggampa kem” mite i hi hi.
Bang hangin Lai Siangtho buppi in
Pasian in eite hong Piangsak Pa hi, ci-in pulaak tawntung hi ding hiam? Bang
hangin hih in thupi-in, koi bangin mi tawh kizopna hong huzaap, sukha hiam?
FRIDAY July 5
Ngaihsutbeh Ding:
Ellen G. White, “The Creation,” 44 – 51, in Patriarchs and Prophets.
“Pasian in itna hi. A nunzia, a
thukham in itna hi. A beisa-in itna a neih bangin hong tung ding hunah zong
itna tawh kidim hi. Vanglian pen Pasian, a kiniamkhiat pen Pasian lampi in a
tawntungin kip hi; Pasian in kikhel ngei lo hi. Ama sungah khuamial,
zawngkhalna om lo hi. Piansak na khempeuh in mongnei lo itna pulaak hi.
Vanglian Pasian in a bawlsa khempeuh tungah a kicing thupha hong pia hi.” Ellen
G. White, Patriarchs and Prophets, 33.
“Mihing in Topa piak thupha neihlelamh
tungah citak uh hileh cimawh gilkial, puansilh ding nei lo mihing kuamah om lo
ding hi. Pasian in a bawlsa nate kemcing dingin mihing hong sawl a, mihing
ginatlohna, cihtak lohna hangin leitung in siatna, gimna tawh kidim hi. Leitung
siatna, gimna, tuiduh, dangtaakna, gentheihna khempeuh Pasian ngawh ding hi lo
hi. Mihing in kitangsap bang mah nei lo dingin Pasian in nate a piansaksa hi.”
Ellen G. White, Welfare Ministry, 16.
KIKUP DING DOTNATE
1. A tunga kigelh Ellen G.White pulaak thu
ngaihsun in. Bang gen hiam? Atawpkhakna-ah zawnna, cimawhna kua tungah kinga,
kua hang hi, ci hiam? Neihsa
limtak zeeksiam, zatsiam ding kisam ahihlam hong hilh hi lo hiam?
2. Mawhna hangin leitung in kum tul tampi
sung kisiatna tawh kidim khin hi taleh, bangci bangin tuni dongin piansak nate
in Pasian’ hoihna pulaak hiam? Midangte in piansak nate hoihna a muh nadingun
Piangsak Pa Pasian a um eite in bangci bangin huh thei ding i hiam?
3. Koi bangin neihsa kep leh zeksiamna na
telthei hiam? Pasian’ thupiak ngah mi khat na hihna tawh kizui-in tu kaal sung
thusinna tungtawnin neihsa kep leh zeksiamna na tel hiam?
4. Mikhat i muh ciangin Pasian in Ama lim le
meel suunin a piansak, a it ahihlam phawkthei hi lehang, tua nu, tua pa tawh i
kizopna bangci bangin hong khel ding hiam?
Tomlakna:
Pasian in a hoih, kicinna tawh kidim leitung bawl hi. Ama meel le lim suunin
mihing hong piangsakin a bawlsa na khempeuh kem dingin mihing hong sawl hi.
Mawhna in Pasian leh mihing kizopna sutat hi mah taleh piansak nate hoihna
limtakin kem-in, mite tungah itna nei ding kisam hi. Tua hileh eite hong
Piangsak Pa Pasian pahtawi, zahtak i hi ding hi.
Quarter bup Lesson teng nasimbeh nopleh anuai alink ah!