Kumkikna Lamen Innkuan - Khen 12
(Azom3)
THUKHEN
12
Innkuan
Nuntakna Tuktehna
Khaa
Tuktehna
Satanin Kiteenna Suksiat Sawm.—Kiteenna asuksiat
nading, kiteenna asiangthona adangdalsak nading, kiteenna’ tavuan athanem
nading in Satanin kanin neia, mihingte neih Pasian’ lim leh meel sutna melhding
leh siatna leh gentheihna kong ahon nading lampi khatbek mu hi.
Satanin mihingte
lungtang suksiat nading azat theih van thei hi. Zia leh tong khempeuh baihlam
takin azawh nadingin kum tul tampi sung sinin nanei hi. Akhang khangin
athahatpente, Israel kumpite, Baal-poer a azat lampi mahtawh nasatpaai hi.
Khang tawntungin nu le pa mawhna tawh mitampi navat mai hi.2
Israel ah Dahna.—Israel tungah Pasian’
thukhenna atungsak palsatna in zualzanna ahi hi. Pasal tampi amat nadingin
numeite kitahna in Baal=poer ah natawplo hi. Israelte lakah mawhna abawlte
anungzuih danpiakna awlmawhlo-in tua mawhna nam mah kibawl kikkik hi. Israel
atuksiang nadingin Satan nahanciam hi.3
Amanthan nadingin
agamkim agampamte galsimna leh Balaam ie mizolna tawh akingahlo pen Hebia mite
zualzanna tawh kizozo hi. Tuahangin amaute in Pasian kiangpanin kikhenkhia
uh hi. Amaute adal leh akhuh vangliatna kilakhia ta hi. Pasian’ mahmah amaute
gal hong suak hi. Kumpi nam leh mihonpi tampite in zualzana bawl uha, Israelgam
ie mawhna hong suak hi. Pasianin amihonpi tungah hehta hi.4
Tangthu Ekneelkhai.—Leitung beikuan
ciangin Satanin Israelmite Canaan alutkuan a aze-et banglianin ama’ thaneihzah
sitlo-in honggamtang kikding hi. Vantung Canaan atungkuan Pasian’ thukham
azuite amahin thangsiah ding hi. Pasian’ mite thanemna lianah ze-etna akhauhpen
tawh thangsiah ding hi. Pasian’ kiangpanin angah uh asangpen vangliatna tawh
amaute’ ganhing lungsimte azawhzawh kei uhleh, ci-le-sa lunggulhna banga
anungta mite Satanin ama zeetna tawh suksiat ding lungtup in nei hi. Zualzanna
tawh akha nuntakna uh ninsak ding hi. Amahin aniampen muitupna angim hilo a,
ama’ thangh tawh amatzawh mite tawh Pasian’ thukham palsatdingin suahtakna ala
midangte zolin akaihuai sakding hi. Pasian’ thukham hilhin, panmun lianpipi
anei mite Satanin amaute thanemna santak panin hell vangliatna tawh sattuk
dinga, thukham khat palsatna in avekpia palsatna hi, cih tawh kisuantakna
neisakin amaute tungah gualzawhna alading hi. Lungsim, kha, leh pumpi akibangin
kisia ding hi. Amahin Pasian’ nasem khat hi in, khuavak aneih leh, ahihkeileh thumaan
tangkona ah Pasian zat khat ahihleh, Satan’ gualzawhnain bangzahin lian zen
ding hiam? Bangzahin kisial ding hiam? Bangzahin Pasian kimaimial sak hiam?5
Tuni Thupalsatna.—Leitung kisiatna
keihong kilak ngei hi. Tatsiatna mun khempeuhah kizel hi. Zualzanna in tuhun
mawhna ahi hi. Hihbangin siatna in hangtakin aluphong ngeilo hi. Mihingte khuak
amin, hih hansanin vang leh amaan hoihna lunggulhna lungkia sak hi. Hih mawhna
in thu umlote lak bekah alaang hilo hi. Christ biakna ka um hi, aci numei leh pasalte
zong mawhbang uh hi. Kumkikna angak thu um pawl khat zong Satan’ ngakna sangin
kiginglo zaw uh hi. Amaute in anitnoina panun kisilsiang lo uh hi.
Alunggulhnate uh ah sawtvei tualbial lua uha, angaihsutna uh siangtho lo-a,
asunmangte uh thanghuai hi. Asiangtho anamtui nate tungah lungulhna nei
theinawnlo uh hi. Tuizeaute lehluansak ding zahin haksa hi. Christian mimalte
in alunggulhnate uh kikhel kul a, thukhun tawh kiuk ding ahi hi. Tuabang
ahihkei uhleh Christian min apua dingin kilawmna neilo uh hi.6
Zawlgau veina tam
mahmah hi. Zi neikhin pasalte in pasal neikhin ahihkei leh nungak laite leengla
do in, numeite zong kipuah kizemin ngaihsutnate leh khalam thu ah thanemin
Pasian’ kammal mahmahin amawhsak thute ah bual uh hi. Pasian’ humopna tawh
akingah laiatte in zong mawhsak hi. Thuhilhna leh kidopding gennate in zong
amaute maiah siangtakin kigen a, amaute maiah apaisa mite nungzui in nungta uh
hi. Zualzanna ah amaute kimawl uh hi. Akisiat nadingun Satanin amaute makaih
hi. Pasian’ nasepna lalthang sak hi. Pasian’ Tapa athakin singtungah khaikik uh
hi. Amah daisak uh hi.7
Thutheilo, gualnopna
azong, mawhna ah zongsatna leh kha, lungsim leh pumpi siasakin siatna
phaaknatna tawh leitung kidim sak uha, mi atul athenin siatna sungah tumpih hi.
Khangnote bangci in kigum theiding hiam? Bangmah ihsem thei kei mah hi.
Anungta, kumpi in amaang Pasianin na tampi semthei hi.8
Pasian’ Mitein Leitungmi tawh kikelki.—Hun
siat laitakin akila suahtakna in Christ ie nungzuite nuntakzia tuktehna
hilo ding hi. Tawntung nuntakna tawh kilawmna anei Christiante adingin hih
tualbialna eite lakah omlo ding hi. Asiatna, athanghuaina, nu-le-pa mawhna,
thupalsatna, leh kithahnate in thumaan atheilo mite lakah nuntakzia ahi hi.
Amaute in Pasian’ kammal ie ukna anialte hia, Jesu nungzuite in Pasian leh
avantung mite tawh naitakin kipawlna nei in, ahoihzaw lampi ihlahding bangzahin
thupi hiam? Ganhing lungsimin auk mite tawh kilehbulhin siangtho leh vang
neitakin nuntakding bangzahta in thupi hiam?9
Lauhuaina leh Manthanna Khangtektek.— Mawhna
sungah mittaw in atualbial hih khangmite in alungsim uh peklen ahihmanin
zualzanna teelin nungta uh hi. Pasian’ thukham limlang mainga in aet sangsikun,
amaute gamtatna Pasian’ zia leh tong maiah adinpih uhsangsikin, Satan’ nasemte
in amau ading tuktehna aguangdingin kiphal zaw uh hi. Mawhna sungah akip
nadingun Laisiangtho let uha, asiangtho lungsim leh nuntakna aneih uh sangin
siatna leh mawhna ah kipia zaw uh hi.
Mite’ ngaihsutna
sangin hihbang lungsim apua mi tamzaw hi. Hunbei kuan ciangin hong pung zawlai
ding uh hi.10
Satan’ vangliatna in
mikhat a ukcip ciangin Pasian kimangngilha, siatna tawh akidim mi pen kipahtawi
hi.
Khemna athuak hih
mite in asimtham zualzanna pen vangneihna in ngaihsun uh hi. Hihin aitawina
namkhat hia, upna maanlo leh zualzanna ah lungsim ahongbum sak vangliatna khat
om hi. Lungsim zong khemna thuak ahih manin siangtakin ngaihsun theilo a, tua
bumna in sianthona panin paikhiatpih tektek hi. Khamit tangte manghta a,
alungsim sianthona zong khuaval nasem akineih Satan’ khemnain buaigawp sak hi.
Hih khemna in akhutzatte vangliatna pia hi. Hangtakin hong paikhia in,
kilangtakin masot uh hileh huntom sungin kinialkhia ding hi. Ahihhangin
amasain mite hehpihna leh muanna ngah masa a, asiangtho, kipiakkhiatna anei
Pasian’ nasem te bangin kilang uh hi. Tuaciangin thumaan lampi panin lam
pialpih uh hi. Pasian’ thukham beisak uh hi.11
Numei Pasalte in amunuh Kemin Mawhsakna Batlohin
Nungtading.—Numei pasal lungsimin siangthona panin
thaanghuaina ah thakhatin atuaksuk pah hilo hi. Mihingin Pasian abat nadingin
khelna in hun lak kul hi. Pasian’ lim leh meel suunin akibawl mihingte zong
Satan leh ganhing lungsim aneidingin nikhat thu in kikhello hi. Etna tawh
ihkikhel hi. Piangsakpa lim suunin ahong kibawl hangin, khatvei lai a akih
mawhna zong anopsak nadingin akisin kul hi. Vilin leh thu angetna panin akhawl
ciangin, mawhna leh tatsiatna ah alutdinga kidalna dinkhawl hi. Alungsim
ganhing lungsim suakin, siatna panin laptohding hamsa hi. Asia apha theihna leh
ngaihsutna vangte ganhing bang lungsim asuakdingin sal tang ta hi. Atawntungin
ci-le-sa lungsim galdo dending ahi hi. Lungsim asiangtho sak Pasian’ hehpihna
in eite hong panpihding hi. Asiangtho anamtui nate ah lungsim lamtoin
ihngaihsun ding hi.12
Kalsuan simah Pasian’
makaihna azonglote adingin khangno khangham cih omloin, ngaihmuan nading omlo
hi. Pasian tawh naitakin akizomte bek adingin asiangtho, ahoih, akiniamkhiat,
leh lungnemnate zahtakna om pan hi. Joseph bangin lungsim-kulh lamding hi.
Tuaciangin ze-etna in lungsim khensatna tawh kihemkhia ding hi. “Hih siatna
banghangin bawlin ka Pasian mawhding kahi hiam?” Alianpen zeetna in mawhna
panin paupen nading hituanlo hi. Nangmah bangzahtain ahong netcip hangin
mawhnain nangma gamtatna ahi hi. Haksatna bulin apiangthaklo lungsim ah zungkha
hi.13
Hihhun lauhuainate
ngaihsunin, Pasian’ thukham azui eitein, eite sungpanin mawhna, peklenna, leh
pal satnate paaikhia lo ding ih hiam? Thumaan thutak anei numeitein amau leh
amau kidalloin omding hiam? Tua hikeileh zongsatna sungah kitumkik ding hi.
Zeetna kongvangte tampi khak thei khading hi, ahizongin thupi thu leh nikteen
puansilh thute phatakin na etcik kei uhleh ngaihmuanna omtuanlo hi.14
Numeite in Gamtat Tuktehna Sangsakding.— Akiteeng
khin, akiteeng nailo numeite hangin lungsim vangikna tawh hih lai ka at hi.
Numeite in avang uh kemcing lo uh hi. Amaute in tangval leh papite’ lungsim tho
sak uha, khalam lungsim anemte in thaangh awkding uh hi. Hihte, kiphal hileh,
khalam navakna mialsak dinga, lungsim mit tawsak dinga, palsatna in mawhnain
kilanglo ding hi. Numeite in vangnei takin kizem uh hileh lungsim’ thawhna omlo
ding hi. Ama’ lungsim sungah thusia omlo ahiphial zongin zeetna sungah alut
pasalte adingin zualzan nading hanthotna asuak hi. Kim leh pam mite ngaihsunin,
kikemin, suahtakna la selo in, deihlo mite etcik in omloin, khalam puansilhin
vangnei takin siatna ihpelding hi.15
Pasianin ahong
lahzelzel thu tawh kituakin sanggamnute tungah thu gending kangaihsun hi.
Siatna meelpuak tawh amaute kipeenglo uh hi. Asilh aten uhciangin akim apaam
enlo uh hi. Pasian’ zia leh tong avomte bangin thukhuallo uh hi. Pasian’
hehpihna angah numeite bangin agen kammalte uh zakkhumlo hi. Sanggam pasalte
tawh kimeltheihlua uh hi. Amaute tungah kingamin, amaute lakah aomdingin ateel
tawh kibang lua hi. Mite muhding ut luadiak uh hi.
Pasianin ahong piak
khuavak tawh kituakin, sanggam numeite in omdan atuam azuihding uh kagen hi.
Vangkhualin, zum nameel theiin, aomding uh kahanthawn nuam hi. Akithuah
uhciangin sanggam pasalte leh numeite in mumalmeel aneilo thugenna tawh hunbei
sak uh hi. Pasian’ thu um numeite in ciamnuihna, kinohna, leh nuihna ah nuamsa
uh hi. Hihin Khasiang- tho dahsakna ahi hi. Christian zia leh tong hizo taklo
hi. Amaute in Pasian’ sungah akha uh thadimlo uh hi. Khuamial tawh kituam uha,
asiangtho vantungmite hawlkhia uha, anuntakna uh niam mahmah hi.16
Numeite in mite
azolte ahi uh hi. Kineihna tawh pasalte muhding ut uha, zinei zineilo cih
hiloin, Pasian’ thukham palsat pih dingin zol uh hi. Amaute’ kimanna abeidongin
akha nuntakna uh lauhuai sak hi. Numeite in anuntakna uh sanglap uh henla,
Christ tawh na semkhawm leuh, amaute huzaapna panin lauhuaina om zaw ding hi.
Hih thu awlmawhlohna hangin leh Pasianin amaute athupi sehna kinngaihsut loin,
amaute huzaapna in lamkhial lam manawh hi. Athaneihte uh manneilo a, anasepnate
un kha gimnamlo hi.17
Mite’ muhding utin
akipumtah, khangno pasalte lakah apumlut, zinei khin pasal hileh tangval
laitawh kihawlin apumhante in Christ lamah akihei theilo-in, kahpasik bangin
akhauh kei uhleh, Satan’ thaangsungah nalut ding uh hi.18
Christ ie palai
bangin tulai thumaan azuite kong thuum hi. Asiangtholo nuntakna nusia in,
asiangtholo ngaihsutna apiate na nusia ding uh hi. Athaanghuai mawhnate kih
unla, mudah un. Na kihona nangawn ah amaute kiangpanin kihemkhia unla,
nalungsim uh tuizawi bangin kiphal un, “Lungsim panin aombangin kam in agenkhia
hi” acih bangin kikem un.
Asiangtholo
thuhilhnate ading hunkhat zong pia kei un. Tuate tawh nanuntakna uh nin sak kei
unla, na tuinak uh tuinin tawh ninnoi sak kei un.19
Asiangtholo kammalte
apaudingin akiphal numeiin Pasian’ deihna tawh kituakloa, tuabang zongsatna
ahihkeileh nitna agenna numei in Pasiandan pualo hi.20
Asiangtho Lawm leh Gual tawh Kidalin.— Sanggam
numeite in kiniamkhiatna asin kul hi. Pumhanlo, kamtamloin, mipitang takin leh
damtakin pau uh hen. Kamsiam ding hoih hi. Migi, ziadam, hehpihthei, mawhna
maisak, leh kiniamkhiat leuh mi piangding uha, Pasian zong lungdam sak ding uh
hi. Hihbangin omleuh, deihloh pawlsung pawlpua panin mite etna ngahlo ding uh
hi. Mite in hih Pasian akihta nu pen asiangtho lawm leh gual tawh kidalin,
mite’ nehthawhna pan kidal hi, ciding uh hi.
Pasian uma akinei
numei pawlkhatte in akampaute uh kidawmlo, khauh pauin., siatna leh khialhna
masuan uh hi. Ahizongin Pasian akihta numeitein Pasian’ thu lungngaihna
tawh khanuntakna sanglap uha, thukhunte panin lampiallo ding uh hi. Satan’
khemnate panin amah kidal dinga, azolnate anialdingin kiging ding hi.21
Note kongthum hi.
Christ nungzui nahihna uh tawh dinmun sang nakah uha, mipi cing takin nungta
un. Tuain note’ vang hong dal sak ding hi.22
Ngaihsutna Ukding.—Nangaihsutna ukin.
Nasia takin nahanciam keileh nangah keiding hi. Aol nasep hilo hi. Hitaleh
Pasianin hongnget nasep ahi hi. Mihing khem peuhin asepding thu ahi hi.
Nangaihsutna tungtawnin Pasian’ tungah tavuan nanei hi. Amawkna sunmang leh
asiangtholo thute ah hun nabeisak leh nangaihsutnate gamtatna bangin Pasianin
amawhin hong ngaihsun ding hi. Tua ngaihsutna khempeuh natatkhiatlohna in hun
nangahloh man ahi hi. Asun azanin sunmang matnain alauhuai zongsatna hia,
siahuai mahmah hi. Khatvei nazongsat khit leh khol ding haksa mahmah hi. Tua
hia, na ngaihsutnate asiangtho anamtui, akisanglap thu ah makaihin.23
Kipumphatna Kidawmin.—Kingekbawlin, kipum
phatin, akipahtawi lua mite ka muhciangin na kasa hi. Tuabanga phatna
alamente-in akam panun Pasian’ min alawhding uh zong kilawmlo ahihna ka mu hi.
Mihing hinapi vantung holhin kiphat hi. Amaute in apuatham bekmah mu uh hi.
Sanggamnu aw, akhialthei, mihingte, naupang ahia, upa ahia, zinei, zineilo
khatzong ngekbawl kei un. Amaute thanemna natheihsak kei hi. Hih kingekbawlna
leh kipumphatnain amaute suksiatna zong hithei hi. Mihingin gamlapi mulo uh hi.
Pilna kisam uha, hihbangin kiphat uh hi.
Pasian’ na asem mite
in, amaute sungah Christ ateeng ahihleh, khanuntakna tuktehna khiam kei uh hen.
Sanglap zaw uh hen. Numeite ngekbawlna leh pumphatna tawh lungnopna ngahlo ding
uh hi. Zinei leh aneilo pasalte in “Kahoihnate asia in akigending kaphal
keiding hi. Ngun leh khamte sangin minhoihin tam man zaw lai hi. Nin abaanglodingin
ka kemding hi. Mite in kamin agensiat uhleh tuabangin agendingin kiphal kei in.
Tuabangmahin Jesu zong gensia uh hi. Amaute in Ama’ siangthona leh zia leh tong
mawhbanlohna muhdah sak uha, tuahangin amaute in mawhsakna thuakden uh hi.24
Siapa in aze-etleh.—Koikoi panin
kiselphona ahong paiciangin, mawhna ah atualbial dingin hong kisam hi. Nang leh
nang suahtakna la in na ut, nadah bawlmang dingin naheh a, zahtak akai numei
nahihna siahuai sak hi. Na biangah ahong kitawpna, ahun hilo, amun manlote in
Satan sawltakpa anialdingin hong makaih hi. Dinmun asangna panin ahong pai a,
nasep siangtho asem ahihleh, namawhna in azah sawmin lianzaw a, Pasian akihta
numei khat pen lipkhapna pia in, mawhna abawlna pan hilo, nakineihna leh
Pasian’ nasem mite zahtak nahihna hang ahi hi.25
Pasian’ nasempa in
ama’ ganhing lungsimte uklo, sawltakte limlahna zuilo hileh, ama nasep leh upna
daisaka, mawhna zongsatna suaksak hi. Pasian’ nasem sia khattawh amawh manin
sanggamnu in kisialhnading hilo, mawhna in mawhsakna neinawnlo hi, cihding
hituanlo hi. Pasian’ nasemte in mawhna thei uha, akisuantakna uh akhiamding uh
hituanlo hi. Mawhna in mawhna mahin kimu ding hi. Asiangthote’ lungsimin
mimawhte’ zongsatna pelding uh hi. Sih theihna gu tawh ahong tu thei gulgu
panin taikhiat ding ahi hi. Sanggamnute in lungsim siangin akisanglap uh hileh
tuabanga siate ie nehthawlna nialdinga, bawlkik nawnlo dinguh hi.26
Kiteen Kiciamnaah Thumaanun.—Pa
leh pasalin kiteen kiciamnaah bangzahin thumaan ding kisam hiam? Akim leh
apaamah mawhsakna aomloh nadingin nungak leh pasal neisa numeite lungsim sungah
Pasian’ thukham 10 ie tuktehna sangtawi ding hi. Tua thukhamte in zaimah mah,
lungsim tawng leh tupnate nangawn ban hi, ci in Jesu in gen hi. Hih sanah
mitampite poi mahmah uh hi. Alungsim tawng uhin Pasian’ deihbangin siangtholo
hi. Amaute’ akisapna sangmahmah hinapi, talent zong ahoih mahmah nei tase leh,
mawhna pen mawhna mahin kiciamteh sak ding hi. Mimawkmawk, talent ahaulo,
khuavak tawmzaw angah, huzaap aneu zawte sangin amawhzaw in kingaihsun ding hi.27
Zinei pasalte
ahilhdingin ahong kisawlnaah, nazi, natate nu tungah zahtakna leh ngaihna
napiakding leei naba hi. Amaute tungah nakinnate napia dinga, amaute
nopsaknading nangaihsut nate napia ding hi.28
Innkuan pawlkhatte
hong kilaka, pasal leh pa in avang leh Pasian’ maiah amihing hihna
kemcinglo-in, Christ ie nungzui tawh kilawmna neilo hi. Amahin migi, ziadam,
Pasian’ maiah leh vantungmite maiah it ding, zahtak ding, leh pahtawi dinga
kamciam apiak azi adingin sepngamnate bawlzolo hi. Innkuan nasep asemdingin numei
khat cialin, zi ahihleh suaktain, asamte apuah thapaai na tawh apasal lungdamsak
hi. Hihbang ki itnate in pasal itna nam alak hilo hi. Hihsanah Satanin nasem
hi. Inn nasem akicialte tungah zahtakna piakding hia, migi takin bawlding,
ngaihsut ding ahi hi. Tuabansiah bawlding hilo hi. Tuabanga kilamnaihna aomlo
dingin nakithawidan kidawmin.29
Innkuan Suahtakna
Kemcingin.—Innkuan
suahtakna akisattat nahangin nuntakin bangzahin thangpaihna ngah hiam? Innkuan
suahtaknain innkuan ie siangthona leh thupina adalding ahi hi. Azi’ thusim koh
nadingin midang khat sap hong kula, innkuan thusim khempeuh tua nu kiang kitun
ta hi. Hihin Satan’ ngimna hia, zi leh pasalte in abuai nading vaihawmna ahi
hi. Hihthu tawpbaihleh hoih hi. Gimna tampi panin hon- khia thei hi. Khat
leh khat khialhnate nupa sungah kepcing ding ahi hi. Nabuainate Pasian tung
bekah ko in. Thuhilhna leh hehnepna ahoihpen Pasian kiangpan bekin hong
paidinga, thaangpaihna omlo ding hi.30
Numei khatin ainnkuan
sunga apasal tawh abuainate pasal dangkhat tungah agenciangin ama’ kiteenna
kamciam apalsat ahi hi. Apasal apahtawilo suaka, amau’ nupa kikalah kawmkhat
akhung asuak hi. Tuakawm zai semsemin numei khatin ama’ gentheihna tangthu,
adahna leh agimna tawh Christian pasal khat kiangah ahong paiciangin, tua nu
bangmah genpihlo ding hi. Thu akoh nadingin zong asanggam numeite tel tuanlo
ding hi. Tuabangin ahihciangin Pasian’ nasepna in mawhsakna angah ahi hi.31
Lampialloh nadingin
Bangci kikepding.—
Ihmite kiangah thu kagen hi. Jesu kiang nai leuhcin, na upna uh ahoih kizekna
tawh zemin, Pasian deihbangin kampauna kinei hileh, akikham lampi ah lam napial
keiding hi. Thungetna tawh navil kinken leh Pasian maiah aom tawntung bangin
nakhempeuh nasem ding hi. Mawhna’ zolna panin nasuakta dinga, ninbanglo,
satonna aomlo asiangtho nuntakna tawh nanuntakna abeidongin nakip ding hi.
Akipat panin atawpdong namuanna nakep cingleh Pasian sungah nalampi kip ding
hi. Hehpihna in akipat nasepna pen Pasian’ gam sungah minthanna tawh lukhu
nakhu ding hi. Khasiangtho agahin itna, kipaakna, kilemna, lungduaina, migitna,
hoihna, upna, kidekna, ahi hi. Christ in eite tawh aomkhawm hileh, eite in
pumpi taksa tawh ihlunggulhna leh ihduh ihdahte ihkhailum ding hi.32