LESSON 9 Feb. 23 – March 1
Sabbath Nitak:
Tu Kaal
Sung Sim Ding. Mang. 12; 13: 13, 14; 19:20; Pian. 3: 15; Isa. 14: 12 - 15; Dan.
7: 23 - 25; 2Thess. 2:8 -12;
KAMNGAH: “Tua ciangin
numei tungah gulpi heh mahmah a, tua numei’ suanlekhak dangte ahi, Pasian’
thupiakna zui-in, Jesuh thu-ah kiptakin a om mite a sim dingin kuankhia hi.”
Mang. 12: 17.
Mang. 12 in Satan in hehsa-in Khrih tungah a citak mite do
dingin kithawikhol hi, ci-in hong hilh hi. A galdo pih dingin kipawlpih, sapi
nih nei hi (Mang. 13). Satan leh hih sapi nihte, thum kigawm khawmin, Pa, Tapa
leh Kha Siangtho langdo uh hi (Mang. 1: 4-6).
Pasian hong hotkhiatna langpanin leitung mi khempeuh susia dingin
hanciam uh hi.
Hih genkholhnate tu-in tangtung khin hi. Ahi zongin mailam
hunah hong tangtunglai ding om hi. A hong tun ciangin lamdangsa-in patauh ding
hi lo hi. I phawk ding thu in, tua thute in hun nunung a piang ding hi-in, ahi
zongin bang hun ciangin hong tung ding i thei kei hi. Mangmuhna Bu in i nunzia
ding leh mailam aa ding a kigingkhol dingin hong hilh hi.
SUNDAY Feb 24
Tui Sung Pan Sapi
Mang. 13: 1-4; 17:8
sim in. Tua sapi omzia bang
pulaak hiam? ________________________________________________________________ _________________________________________________________________
John in tuipi panin tua sapi hong pusuakkhia en gige
hi. Tua sapi in leitung kumpi limcing
hi. Tua kumpi in leitung ki-ukna leh biakna gawmkhawm hi. Tuipi in a kisia Roman Empire ki-ukna, biakna limcing hi (Dan. 7:2, 3, 23,
24).
Sapi in tui sung pan hong pusuak hi. Mang. 12:3 sung gulpi
tawh kibangin, tua sapi in lutang 7 leh kii 10 nei hi. Amaute gel in kizopna
nei uh hi. Sapi lutang in Pasian langpanna
dim hi. A kii in kumpi lukhu khu hi (Mang. 17: 9-11). Tua sapi in amah leh amah Pasian kineih hi.
Kii sawmte in Roman Empire kisiat khit ciangin hong khangkhia gamte limcing hi
(Dan. 7: 24). Hihte khempeuh in papal
Roman Empire limcing hi.
Tui sung pan tua sapi hong pusuakin kamkei, humpi leh vumpi
meel pua hi. Tua sapi in sapi li melpua-in, Babylon, Medo-Persia, Greece leh
Rome limcing hi (Dan. 7: 2-7, 17). Ahi zongin John in a nunung pen pulaak masa
hi. Tui sung sapi in Daniel sung a sapi
li-na, Roman Empire tawh kibang hi. Pa in Tapa tungah Ama tokhom leh thuneihna Khrih a piak mah
bangin gulpi in ama vangliatna, tokhom leh thuneihna sapi pia hi (Mang. 2:
27). Tua hi-in sapi in gulpi dinmunah
omin, ama aitangin leitungah nasem hi. Tui sung sapi in Satan tawh nasem khawm
thum lakah a nihna hi. Sapi in Jesuh
Khrih’ dinmun suankhia dingin hanciam hi.
Tua sapi in genkholhna kha 42 (ni 1260) sung tawntung thunei hi (Mang. 13:5). Tua sapite lakah khat in a lu-ah liamna
ngahin, sapi thuneihna hong bei hi.Tua liamna dam kikin, sapi vangliatna hong
kilangh kik hi. Tua hangin leitung in lamdangsa-in, leitung in gulpi leh sapi
bia hi.
MONDAY Feb 25
Tui Sung Pan Sapi’ Nasepnate
Mang. 13:5 in Pasian’ mite kibawlsiat hun pulaak hi. Sapi thuneih hun sung kha 42 in, Mang. 12: 14
sung a ni 1260 sung numei (pawlpi) in bawlsiat thuak hun kibang hi. Genkholhna
ni khat in kum khat limcing hi. AD 538 kum in, gulpi lutang, pope thuneihna,
Roman pawlpi thuneih kipan hi. Ama thuneihna in nitumna gam khempeuh ukcip hi.
French Revolution, AD 1798 kumin tua sapi lu liamna, Piantit gam sung buai-na
in sapi thuneihna tawh beikhawm hi. Tua
in sapi in gam ki-ukna leh biakna tungah a
thuneihna tawlkhat sung hong kiam hi.
Mang. 13: 5 – 8; Dan. 7: 24, 25 leh 2Thess. 2: 2-12 sim in.
Koi bangin tui sung pan sapi in kii-neu leh thukham nei siatna Mangpipa pulaak
hiam?
_______________________________________________________________ _______________________________________________________________
Ni 1260 sung tawntung sapi in Sangpen Pasian langpan hi.
Thuciam Thak sungah Pasian gensiatna in Pasian dinmunah omna hi, ci hi ( John
10:33; Matt. 26: 63 – 65); Pasian zahko-na hi (Mk. 2:7). Tui sung sapi in Pasian langpanin, Ama min,
Ama biakbuk leh vantungmite langpan hi (Mang. 13:6). Pasian omna mun in Khrih
in a mite aa dingin siampi a sepna mun vantung biakbuk hi. Tui sung pan sapi in a mite aa dingin
mawhthuumna hong neihsak Khrih nasepna thudon lo-in, mihing hoihna tungtawnin
mawhmai-na ngah dingin lampi bawltawm hi. Hihte in Pasian langpanna pan hong
kipatna hi.
Mang. 13 sung a genkholhna bangin hong tangtung hi.
Khristian biakna in Rome ukna sungah hong omin leitungah Pasian’ dinmunah a om
dingin pope koih uh hi.Khrih in vantung
biakbukah siampi nasep nialin pawlpi siampite tungah mawhthuumna hong zang uh
hi. Rome ukna a nial thu-um mite in bawlsiatna thuakin a upna uh hangin thahna
thuak uh hi. Tua bang gitloh gamtatnate pawlpi tangthu sung pan a kiphiatnop
hangin a kihemkhia thei nawn lo ding thu hong suak hi.
Koi bangin midangte tungah a tangtung genkholhnate i pulaak
ciangin kidawm thei ding i hiam?
TUESDAY Feb 26
Leisung pan hong pusuak
sapi
Mang. 13 sung a thu a langphial bang in Roman Catholism
thuneihna pulaak hi. Piantit gam buai-na lianpi (French Revolution) in sapi
liam kipatna hong suak hi. Ahi zongin tua liamna a sawt lo-in damkik hi. Mang.
13 sung a thu, a langphial in tua sapi liamna pan a damkhitna zia pulaak hi.
Mang. 13:11 sim in.
Sapi nihna pianzia bang pulaak hiam? Mang. 12: 14 – 16 in tua sapi hong
paikhiatna mun in bang pulaak hiam?
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
John in leisung pan hong pusuak sapi mu hi. Hih sapi in
sapi nihna hi; a masa sapi mah bangin vangliatna nei hi. Ahi zongin a masa sapi
in kihtak huai mahmah taleh, leisung pan sapi in migitmel mahmah hi. Sapi nihna
in tuu bangin kii nih nei hi (Mang. 13:11). Mangmuhna Bu sungah tuu in Khrih
limcing hi. Tua hi-in sapi nihna in Khrih mel pua napi gi lo mahmah ding hi.
Tuuno tawh kibang sapi in pawlpi tawh kipawlin gulpi kam sung pan tuihualpi in
in numei (pawlpi) a suksiat loh nadingin, 1260 a ciinkhitteh, bukna mun mu hi
(Mang. 12: 14 – 16). Piantit gam buai-na lianpi (French Revolution ) tawh sapi
liam khitteh, a vangliatna hong kipan kik a, leitung a huzaap hong lian semsem
hi.
Tuuno melnei sapi in gulpi bangin kampau ding hi. Leitung
mi khempeuh in sapi masa bia dingin sapi nihna in nasep kipan khin hi. Hun khat lai-in bawlsiatna thuak mite
nuamtakin a omna mun in, tu-in Pasian tungah a citak mite a bawlsia gam a suak
ding kipan pan ta hi. 1798 kumin New World in a thuneihna hong kipan a, ama hatna, liatna in leitung huzaap hi. Tua
bangin leitung in lamdang a sak gam in USA hi. Genkholhna bangin tangtung hi.”
Ellen G. White, The Great Controversy,
440.
USA gam kiphut cilin
tuhun bangin huzaap nei lo hi. Sapi nihna in USA hi, ci-in bang thute in hong
theisak hiam?
WEDNESDAY Feb 27
Sapi Lim
Mang. 13: 12, 13 sim in.
Koi bangin 1Kum. 18: 38; Sawl. 2:3 in
sapi zuaukhemna leh van panin mei khiatsak theihna a kipan a septe hong
theisak hiam?
______________________________________________________________ ______________________________________________________________
Hun nunung a hong khang khia sapi nihna in sapi masa tung
panin vangliatna ngah hi. Tua manin Kha Siangtho min siksanin nalamdang bawl
hi. Kha Siangtho in Khrih kiang a hong paipih mah bangin (Jn. 15: 26), leisung
pan sapi in mi khempeuh tui sung pan sapi kiang tunpih dingin tua sapi in
vangliatna pia hi. Tuu bangin a migi sapi nihna in sapi masa ukna nuai-ah omin
mi khempeuh in sapi masa bia dingin nasem hi. Hih in liamna panin damna ngah
sapi hi; genkholhna tangtung hi.
Koi bangin tuu bangin a migi sapi in tui sung pan sapi a
kibia dingin vaihawm hiam? A patcilin nalamdang tuamtuam tawh leitung mite
huzaap a, a tawpkhakna-ah thatang hatna zangin sapi bia-sak ding hi (Mang. 13:
15 – 17).
Tui sung pan sapi in a liamna panin dam kik a, tua in, AD
1400 – 1500 hunlai pawlpi thuneihna limcing hi. Nalamdang lampi tuamtuam zangin
liamna nei sapi bia dingin leitung mite zolbawl hi. Limciinna in a taktak om ahihlam pulaak hi. Tuhun biakna
in Middle Ages hunlai biakna bangin kalsuan toto hi. Mi tampi in tua
nalamdangte um in khemna sung tung ding uh hi. Gam makaite leh biakna makaite
kipawl ding uh a, leitung in sapi bia dingin
na hong sem ding uh hi.
Mang. 13: 14, ‘15 sim in. Koi bangin Pian. 2:7 sung a
kammalte pulaak kik hiam? Koi bangin
sapi gamtangsak hiam?
__________________________________________________________ __________________________________________________________
Pian. 2:7 sung a bangmahin
tuuno melpua sapi masa in, sapi nihna tungah sapi bia dingin leitung
mite thupia ding hi. Sapi bia dingin zawhthawh thu tawh sawl ding hi.
THURSDAY Feb 28
Sapi Ciaptehna
Tuuno mel pua sapi in hun nunungah vanglian mahmah ding hi
(Mang. 13). Hih sapi in a beisa Khristian pawlpi tangthu sungh ukna a neih mah
bangin mailam hunah leitung hong ukcip ding hi.
Mang. 13: 16, 17; Thkna. 6:4 – 11 sim in. Taltung leh
taklam khutah sapi ciaptehna neihna leh Pasian’ thukham in bang kizopna nei hi
ding hiam?
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Minam khempeuh in ama taltung ahih kei leh taklam khutah
sapi ciaptehna ngah ding thupiak hun hong tung ding hi. Hih ciaptehna ngah mi
in sapi tawh kipawl hi pah hi. Pasian’ ciaptehna ngah mi in Pasian tawh kipawl
ahih mah bangin (Mang. 14:1), sapi ciaptehna ngah mi in sapi tawh kipawl hi.
Sapi ciaptehna in a kimu thei ciaptehna hi lo hi. Tua ciaptehna in taltung ahih kei leh khut tungah
cih thu in, Pasian in Ama thukham Israel mite taltung ahih kei leh khut tungah
nei un, ci-in a thu piak siksan hi (Thkna. 6:8). Taltung tungah ciaptehna cih
thu in Pasian’thukham ngaihsutna pulaak hi-in, taklamkhut tungah ciaptehna cih
thu in mihingte in a sep a bawl, gamtatna pulaak hi.
A thu lianpi pen in biakpiakna leh Pasian’ thukham zui leh
zui lo sittelna hi ding hi (Mang. 14:12).
Sabbath thupiak tungtawnin Pasian thu mang leh mang lo, Pasian tungah
citak leh citak lo sittelna hong tung ding hi (Eze. 20:12). Tua bang mahin sapi ciaptehna in sapi thupiak
zuihna hi ding hi. Sapi ciaptehna in Thukham li-na langpan hi. Sapi ciaptehna
in mihing bawltawm thukham tawh Pasian’ thukham a laihkhiat ciaptehna hi. Tua
in Pasian’ thupiak in Amah biakpiak ni dingin a hong hilh, Sabbath aitangin
mihing bawltawm biakpiakna, Sunday siantho-sakna hi (Dan. 7: 25). Topa in
Piangsak Pa hi, ci-in Amah i bia hi.
Leitung piancil a kipan piansak ni sagih ni Sabbath in na khempeuh in
Pasian’ piaksak hihna pulaak hi. Pasian in Piangsak Pa ahihna kilangsak Sabbath
siantho-sak ding nialna in Pasian’ vangliatna leh Amah langpanna hi.
Mang. 13: 14 – 18; Dan.
3: 1-7 sung thute enkak in. A kibang thu
piang dingte bang hi-a, bang hun ciangin hong piang ding hiam?
FRIDAY March 1
Ngaihsutbeh Ding:
Mangmuhna Bu sungah Sabbath in hun nunungah thumang leh thumang lo kitheihna hi
ding hi, ci-in hong hilh hi. Ahi zongin i phawk ding thupi mahmah khat in tu
laitak Sunday ni biakpiakna in sapi ciaptehna ngahna hi nai lo thei hi. Bang
hang hiam cihleh Sunday siantho-sakna in Pasian langpanna hi, cih thei napi-in,
Sunday zat ding a khensat veve mite in sapi ciaptehna ngah hi ding hi. Tua bang
sittelna hong tung ding hi. “Sapi ciaptehna ngah kuamah om nai lo hi. Sittelna
hong tung nai lo hi. Roman Catholic
pawlpi a kipan Khristian pawlpi tuamtuam sungah Pasian’ mite om hi. Tua mite in
thukham li-na thuman za-in a theih nai kei uhleh mawhsakna om lo ding hi. Ahi
zongin Sabbath man lo za-in, vantungmi thumna tangko-na za-in, sapi leh ama lim a kihilh khit nungah, biakna
man leh biakna man lo thei napi, sapi ciaptehna a teel zawk teitei leh, tua
ciangin, sapi ciaptehna ngah hi ding hi.” Ellen G. White, Evangelism, 234.
Sunday tawlngakna in tu-in manthanna hi pah lo hi. Tua mah
bangin Sabbath tawlngakna in hotkhiat mi
hong suaksak lo hi. Ahi zongin sapi
ciaptehna zui ding maw, Pasian tungah citak zaw ding ci-in sittel hun om ding
hi. Pasian’ mite in Lai Siangtho thuman kiptak lenin, lungsim khempeuh thuman
kantel a, Khrih hong hotkhiatna a thei nailo mite tungah hotkhiatna gen dingin
Mangmuhna Bu in limtak hong hilh hi.
Kikup Ding Dotnate
1. Tuhun thupiangte ngaihsun lecin Mangmuhna
Busunga genkholhnate a tangtunna zia na mu hiam?
2. Khrih hong pai ding lamenin eite in pawl dangte tungah bangci
lungsim puak nei ding kisam hiam? “ Sia-te in pawl dang sia-te tawh kizopna a neih
ding uh kisam hi. Khrih in zong amaute aa ding mawhthuumna nei ahih manin
amaute aa dingin thungen in. Pasian in tua dingin hong sawl hi.Khrih’ sawltakte in, tua bang tuu-te in
thuman a theih nadingin hahkatin nasem ding hi.” Ellen G. White, 6T., 78.
3. Koi bangin pawl dangte tungah Khrih tawh kituak lo lungsim
puakzia-tepelh ding i hiam? Koi
bangin i upna nusia lo-in amaute’ upna thupi simsakin thuman hilh ding i hiam?