LESSON 11 March 9 – 15
A Nunung Pen Gimna
Sagihte
Sabbath Nitak:
Tukaal Sung Simding: Mang. 15: 1; 7:1-3; 14:9, 10; 16: 1-12; 17:1; 16:16; Dan. 5; 2Thess. 2: 9 -12.
Tukaal Sung Simding: Mang. 15: 1; 7:1-3; 14:9, 10; 16: 1-12; 17:1; 16:16; Dan. 5; 2Thess. 2: 9 -12.
KAMNGAH: “ Topa aw, nang,
kua in hong kihta lo ding a, na liatna hong phat lo ding ahi hiam? Nang bek na
siangtho hi. Thumanin na sepnate mi khempeuh in mu uh ahih manin minam khempeuh
nang kiangah hong pai-in, na mai-ah hong bia ding uh hi,” a ci uh hi (Mang. 15:4).
Mang. 11:18 in hun nunungah a Pasian tungah a citak a
cianlai mite a do dingin Satan leh a pawlte kigingkholhna pulaak hi. “Minam dangte heh mahmah uh hi.” Mawhna kisik
nuam lo mite’ thuak ding hih bangin
Mang. 15:1 in pulaak hi: “ Gimna nam sagih a hong keng vantungmi sagih
om uh a, Pasian’ hehna a lah tawpna uh ahih manin a nunung pente ahi uh hi.”
Mang. 15 kipatna-ah vantungmi 7 in vantung hehna hai sagih
tawi hi, ci-in pulaak hi.Ahi zongin tua gimna a tun ma-in Pasian tungah a citak
mite thu kipulaak hi (Mang. 15: 1-4). Amaute in sapi leh ama lim a zo mite
hi-in, limlangh tuipi tawh kibang tui gei-ah ding uh a, Moses leh Tuuno la sa
uh hi. Hih in Hebrews mite in San Tuipi a kantanlai uh, Pasian in Egypt mite
tungah a zawhna hong phawksak hi (Pai. 15).
A gualzo misiangthote Mang. 14: 1-5 in 144000 ci-in pulaak
hi. Amaute in sapi ciaptehna nial uh a, gimna 7 a thuak loh nadingun Pasian in
amaute huu hi. A sawt lo-in amaute in
sih theih nawnlohna sungah nungta ding uh hi (1Kor. 15: 51- 54); Jesuh hong pai
ciangin sihna pan a thokik misiangtho-te tawh vangliatna leh minthanna tawh
nungta tawntung ding uh hi (1Thess. 4: 17).
SUNDAY March 10
Gimna Sagihte A Khiatna
Gimna sagihte a tun ciangin
mite in amau deihtelna tawh Pasian maw, Babylon a teel uh kithei ding uh
hi. Khrih in tu-in hong pai ding hi ta hi. Ama hong pai ma-in siatna huihpi
kilenkip lai-a, Khrih hong pai ciangin tua huihte kikhahkhia ding hi (Mang. 7:
1-3).
Mang. 15:1; 7: 1-3; 14: 9, 10 sim in. Koi bangin Egypt gam
sung gimnate leh hun nunung a gimna sagihte’ deihna, khiatna in kizopna nei
hiam?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Gimna sagihte a nunung pen gimna kici hi. Bang hang hiam
cihleh tua gimnate in pengkul sagihte khit ciangin a tung ding gimna hi.
Pengkulte in Khristian pawlpi tangthu khempeuh huam khin a, ahi zongin ciangtan
nei hi. Hotkhiatna thu kigen hun sung, mawhmai nading nget hun om lai sung
mahin pengkulte kitum hi (Mang. 8: 2-5; 10: 8 – 11: 14). Pengkul sagihte pulaak thu in hehpihna leh
Pasian a langpang mite in a mawhna uh kisik hun ngahlai uh hi. Ahi zongin gimna
nam sagihte in Jesuh hong pai madeuhin hong tung ding a, kimkhat in leitung
khempeuh huamkha ding hi.Tua gimnate in Pharaoh bangin lungkhuahin, a mawhna uh
kisik nuam lo mite in thuak ding uh hi (Mang. 16: 11). Pasian hehna i cih in
mihingte’ deihtel mawhna hangin Pasian in a thukkikna hi (Rom. 1: 26 – 28). A
mangthang ding mite in amau deihtelna gah tu-in a at ding uh hi ta hi.
Mang. 15: 5-8; Pai. 40: 34, 35; 1Kum. 8: 10, 11 sim in. “
Kuamah in biakbuk sung lut thei lo hi,” cih thu in gimna sagihte in bang hun
ciang tung ding hiam?
__________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Kuamah
in biakbuk sung lut thei lo hi, cih thu in (Mang. 15:8) hehpihna kong kikhak
hun pulaak hi. Khrih in vantung biakbukah mawhnei mite aa dingin mawhthuumsakna
nei-in, a palaai nasep hun bei ding hi ta hi; hehpihna hun a bei ding hi ta hi.
Tua hi-in gimna sagihte in mawh kikhel nading hi lo hi. Babylon tawh kipawl
mihingte’ lungtangkhuahna kilangkhiat nading hi.Tua gimnate hangin Pasian
langpang zaw semsem ding uh hi.
Na kimlepaam en lecin siatna khang semsem hi, cih na thei
ding hi. Gimna sagihte a hong tun nai lohna thu in Pasian’ hehpihna leh a
lungduai-na hong hilh hi lo hiam?
MONDAY March 11
A Nunung Pen Gimna Hong
Tunna
Khrih in vantung biakbukah mawhnei mite aa dingin
mawhthuumna, palaai nasep a zawh ciangin, tawntung sihna maw, tawntung nunna,
mimal khempeuh tun nading kikipsak hi. Hotkhiatna langpang mite in Pasian’
hehna khempeuh thuak ding uh hi ta hi. Gimna sagihte in Egypt gam sungah kibua
gimnate kilangsak kik hi (Pai. 7 – 11). Egypt mi khempeuh in tua gimnate thuak
kha uh hi. Israel mite ahihleh tua gimna tawh kipelh uh hi. Gamna 1- 4 in sapi
tawh kipawl mite tungah tung ding a, ahi zongin Pasian tawh kipawl mite in tua
gimnate tawh kipelh ding uh hi. Tua gimnate hangin Pharaoh lungsim lungkhuah
zaw semsem hi. Egypt pasiante in tua gimnate dal zo lo uh hi. Tua bang
mahin gimna sagihte in sapi bia mite
lungsim khuahsak zaw-in, Babylon’ vangliatna in amaute honkhia zo lo ding hi.
Mang. 16: 1- 11 sim in. Bang thu piang hiam? Koi bangin tua
thu kipulaak hiam?
__________________________________________________________-
__________________________________________________________________
Gimna 1-4 in a huampi-in leitungah kibua hi. Gimna lianpi
piangin, sapi tawh kipawl mite in mei-mapi vei uh hi. Gimna nihna leh thumna in
tuipi leh guitui khempeuh sisan suaksak hi. Tuidawn ding om keileh mihing
kinungta lo ding hi. Gimna li-na ciangin ni sa mahmah ding a, ni sa thuak zo
bang mah om lo ding hi. Tua bang gimna om taleh a lungtang uh khuah semsem ding
hi. Pasian mawhsak ding uh a, langpanna kampau ding uh hi. A kisik kuamah om lo
ding uh hi.
Mang. 16: 10, 11; Pai. 10: 21 – 23 sim in. Gimna nga-na in
sapi tokhom susia hi. Satan in sapi leh a pawlte kisiat nadingin bawl hi (Mang.
13: 2). Satan in gimna sagihte dal zo lo hi. Babylon in tua bang gim thuak mite
honkhia zo lo ahihlam amaute in theitel uh hi. Tua hi taleh, amaute in Pasian
langpan uh hi; a thuak uh gimnate in a lungsim uh khel zo lo hi.
Koi bangin gimna thuak ta lehang, Pasian’ hong itna in eite
aa dingin kicingin, Amah in muantak cing hi, cih theitelin Topa tawh nungta
khawm ding i hiam?
TUESDAY March 12
Euphrates Guntui Kang
Mang. 16:12; 17:1, 15 sim in. Euphrates gun in bang limcing hiam? Gimna
sagihte siksanin Euphrate guntui kanna-in a thupi bang pulaak hiam?
__________________________________________________________ ___________________________________________________________
Thuciam Lui sungah Euphrates gun in Israelte’ galte – Babylon
leh Assyria mite khuasakna gun khat hi (Isa. 7:20; Jer. 46:10). Tua gun in Babylon gam kantanin Babylon
khuapi aa dingin manpha mahmah gun khat hi. Bang hang hiam cihleh lokhawhna leh
dawntui nakpi khat hi. Babylon in Euphrates gun lo-in nungta zo lo hi.
Hunung
a Babylon in Euphrates a kipan gun tuamtuamte hangin nuamsa hi (Mang. 17: 1;
Jer. 51: 13). Mang. 17: 15 in Babylon kingakna guntui in Babylon panpih
kumpite, ukna neite limcing hi. Gimna
gukna in Cyrus makai-in Persia galkapte in Babylon a zawh pulaak hi (Dan.
5). Tangthukan minthang Herodotus, Kumpi
Belshazzar leh a nasemte in pawi a bawl nitakin, Persian galkapte in Euphrates
gun mundangah hei-khia uh a, tuidung zui-in, kuama theihma-in Babylon khuapi
sung lut thei uh hi, ci-in pulaak hi.
Mang. 16:12 sunga Euphrates guntui kang in Babylon kisiatna
ding limcing hi. Euphrates in Babylon a panpih kumpite, ukna neite limcing hi;
Euphrates guntui kanna in Babylon a
panpih khempeuh in panpih nawnlo-in Babylon kisia ding hi. Leitung gimna tam semsemin
leitung mite in Babylon huhna beel ding uh hi. Ahi zongin gimna nga-na in
Babylon’ thuneihna suksiatsak ahih manin Babylon huh ding lametna in a mawkna
hi. Tua hangin amaute in Babylon nusia ding uh a, Babylon kisia ding hi (Mang.
17:16). Ahi zongin amaute in Pasian leh
a mite a langpan khawl tuan lo ding uh hi. Satan in Pasian langpang dingin
leitung mite kaikhawmin a hanciam a mawkna suak ding hi.
Koi bangin mihing tungah kinga-in muanna in kisiatna hong
suak thei hiam?
WEDNESDAY March 13
A Nunung Pen Satan’
Khemna
Euphrate guntui kang in ‘nisuahna lampan kumpi hong
khankhiat nadingin lampi sialkholsak hi (Mang. 16:12). “Nisuahna lampan kumpi’” in Babylon a do ding
Cyrus le a galkapte hi (Isa. 41: 25).
Tua bangin Babylon a zawh uh ciangin Pasian’ mite in amau gamah vaciah
kik thei uh hi (Isa. 44: 27, 28). Tua in Euphrates guntui kang in hun nunung a
Pasian’ mite a honkhia ding nisuahna lampan hong pai limcing hi.
Nisuahna lampan kumpi in Khrih leh ama vantung mite hi
(Mang. 16:12). Khrih in vantungmi honpi tawh hong pai ding a, Satan nasep
khempeuh susia ding hi (Mang. 17:14). Jesuh in puan siangtho, puankaang silhin
vantungmi honpi makaih ding hi (Mang. 19:14). Mang. 19:8 sung a kipulaak
mopuanpaak silh Tuuno in Jesuh hi. Mang. 7 sung a 144000 in Satan tawh kido mi
siangthote hi.
Mang. 16:13, 14 sim in. A nunung gal a do dingin uiphuk
tawh kibang dawi-te in bang sem uh hiam? Koi bangin Satan in vantungmi thumte’
thupuak zuau thu tawh helhzau hiam?
__________________________________________________________ ______________________________________________________________
______________________________________________________________
Tua kam sung pan a pusuak dawi gilo thumte in Satan’
khutzat vive hi. Tuuno mel pua sapi in dawi tawh kiho-theihna a kipan nalamdang
tuamtuam a bawl thei dingin Satan in panpih hi (Mang. 13: 13, 14). Leitung mite
in a nungta Pasian bia lo-in Satan bia dingin a zawlna dingin Satan in
nalamdang tuamtuam bawl hi; nalamdang tawh mite hong khem hi (2Thess. 2: 9-12).
Uiphuk tawh kibang dawi gilote in hotkhiatna thu man lo a
pulaak mite limcing hi. Amaute in Pasian’ mite bawlsia uh hi.Leitung kumpite,
ukna nei mite in Satan tawh kipawlin Pasian’ mite do-in bawlsia uh hi. Tua
bangin Pasian’ mite do ding uh a, tua in Armageddon kici hi.
THURSDAY March 14
A Nunung Pen Galdo Dingin Kigawm
Mang. 16:16 sim in. Bangci bangin Satan in Armageddon galdo
dingin leitung mite kaikhawm zo hiam?
__________________________________________________________
______________________________________________________________________
Dawi tawh kipawl nalamdang tuamtuam in leitung mite hong zo
ding hi. Hotkhiatna nial ahih manun mi tampi in Satan khemna nalamdang um ding
uh hi (2Thess. 2: 9-12). Satan leh a
pawlte in Pasian’ mite do dingin, Armageddon munah kituah ding uh hi. Hebrew
pau Armageddon a khiatna in “Megiddo mual” cihna hi. Megiddo in Jezreel
zangkuam, ahih keileh Carmel Mual bul a om Esdraelon zangtaam khat a om kulh
tawh ki-uum khuapi lian khat hi ding hi. Esdraelon zangkuaam in Israel tangthu
ah gal phualpi khat hi (Thkn. 5:19; 6:33; 2Kum. 9: 27; 23: 29, 30).
Mangmuhna Bu in Israel tangthu-ah galphualpi Armageddon
siksanin hun nunung ciangin Pasian leh Satan kido-na pulaak hi. Leitung mite in
Satan ukna nuai-ah kipumkhat uh hi. Megiddo in Carmel Mual hi kha ding hi. Tua
mun in kamsang Elijah leh Baal kamsangte kido-na mun in Israel tangthu ah mun
thupi khat hi (1Kum. 18). Hih kido-na in Pasian tawh kisai kido-na hi. Vantung
pan meikuang khia-sak in Pasian man hi ding hi; Amah bek mah kibia ding hi,
ci-in kithukim uh hi. Leitung pan sapi in Pasian’ nasep bangin vantung pan
meikuang kia-sak dingin hanciam hi. Tua bangin nalamdang bawl dingin kiphal hi
leh, Baal pasian in leitung mite hong khemin uk ding hi (Mang. 13:13, 14).
Armageddon in Middle East gam a piang ding kido-na gal hi
lo hi. Armageddon in Khrih leh khuamial ukte kido-na, a kimu thei lo kido-na hi
ding hi (2Kor. 10:4). Hih kido-na in a tawntungin na khempeuh a uk ding
lahtelna hi ding hi. Carmel Mualah kido-na bangin Pasian in khuamial ukna neite a suksiatna hi
ding hi.
Mi tampi in tuhun Middle East gamah kido do-nate in
Armageddon a bei-na ding hi ding hi. Mi tampi in Armageddon hong tun ding hun
sehkholin, a kum, a kha genkhol uh hi. Ahi zongin tua bangin piang lo hi. Koi bangin tua bang upkhialhnate tawh kipelh
ding i hiam?
FRIDAY March 15
Ngaihsutbeh Ding: Dawi
gilote in amau vangliatna tawh a lauhuai, dipkuathuai nate vantungah hong kilanghsak ding hi. Dawi gilote in leitung mun
tuamtuamah kizel khin uh a, Satan tawh kipawlin, vantung ki-ukna langpang
dingin minamte hong khem ding hi. Satan’
khemna sungah leitung makaipi-te, ukna nei-te ukna nuai hi ding hi.
Satan in ama siamtawp sit lo-in amah leh amah in Khrist
kineih hi. Pawlpi in Khrih mitsuan in mainawt ding kisam hi. Tua in ama lametna
hi. John genkholh bangin Satan in Khrih kineih-in mun khatkhatah vantungmi
kineihin ama vangliatna kilangsak ding hi (Mang. 1: 13 – 15). Vangliatna tawh
Satan in van panin hong kumsukin, awging ngaih mahmah tawh “Khrih hong pai ta
hi. Khrih hong pai ta hi,” ci-in kiko ding hi. Mi tampi in ama mai-ah kunin bia
ding hi. Honpa Khrih bangin hehpihna kampau ding hi; natna damsak ding hi;
Khrih kineih ding hi. Sabbath panin Sunday ah thukham ka laih hi, a zui mi
khempeuh tungah thupha om ding hi, ci-in pulaak ding hi. Sunday a nial teitei
mite in Pasian langpang hi-in, gimna thuak ding uh hi, ci-in genkhia ding hi.
Hih in a lian mahmah khemna hi ding hi.” Ellen G. White, The Great Controversy,
624.
Kikup
Ding Dotnate
1. Mang. 16:15 in Khrih in Armageddon kido-na aa ding kigingkhol dingin
a hong hilh ngaihsun in. Laodicea tungah
Khrih thuhilhna tawh kibang hi (Mang. 3:
18). Koi bangin Laodicea tung a
thuhilhna in a nunung pen Satan hong do-na lianpi nawktan zo dingin hun nunung
a Pasian’ mite hong kigingkholsak thei
ding hiam? Bangci bangin mimal nunzia ding hong hilh hiam?
2. Puankaang in Khrih’ dikna limcing hi (Mang. 3:4, 5; 19:7).
Puansilh bangin Khrih’ dikna a silh mite bek in a nunung pen Satan hong do-na
zo ding hi. Koi bangin tua puanpaak silh ding na hiam? Bangci bangin Tuuno si
tawh kisawpsiang ding na hiam?