MUC

Print Friendly and PDF

Sunday, September 9, 2018

LESSON 6 Nov. 3-9 KIPUMKHATNA LIMCINNATE

LESSON 6                   Nov. 3-9
KIPUMKHATNA LIMCINNATE




 Sabbath Nitak

Tu Kaal Sung Sim Ding: 1Pet. 2:9; Pai. 19: 5, 6; Eph. 2: 19 – 22; 1Kor. 3: 16, 17; 12: 12 – 26; Jn. 10:1- 11; Late 23

KAMNGAH: “  Pumpi pen khat bek hinapi-in na a tuamtuam a nei hi. Pumpi in na a tuamtuam tampi a neih hangin pumpi khat bek mah ahih veve mah bangin Khrih zong pumpi na a tuamtuam a nei pumpi khat ahi hi.” 1Korin. 12: 12.

Lai Siangtho i sim ciangin Lai Siangtho sungah limciinna, gentehna tuamtuam kimu thei hi. Tuate khempeuh in khiatna nei ciat uh hi. Gentehna-in meihal biakpiakna in limciinna nei hi-in, Khrih le hotkhiatna hong hilh uh hi.
          Lai Siangtho sunga kizang limciinna le gentehna-in kizang tui, mei, huih cihte in a mun tawh kizui-in khiatna thu lianpi nei ciat hi.  Gentehna-in Jesuh in “Huih zong a utna peuhpeuhah nung a, a hugging na zaktheih hangin koi lam panin hong nung a, koi lamah nung ahi hiam, cih na mu thei kei hi. Kha tawh a suak mite zong tua mah bang ahi hi,” ci-in a dawng hi (Jn. 3: 8). Hih munah huih in Kha Siangtho limcing hi.
          Lai Siangtho in pawlpi kipumkhatna pulaak limciinna nei hi. Thu-um mite in a kipumkhat dingin Topa in thu hong pia hi. Pawlpi kipumkhatna limciinnate khat ciat in a deihna taktak kilang zo lo ahih manin limciinnate a kigawm ciang bekin khiatna nei hi. Tua limciinnate in pawlpi le Pasian a kizopna, thu-um mi khatlekhat kizopna, pawlpi in kimlepaam tawh kizopna cihte pulaak hi.

Sunday                Nov. 4
Pasian’ Mite

          1Pet. 2:9; Pai. 19: 5, 6; Thkna. 4:20; 7:6 sim in.  Pasian’ mite in a tuam vilvelin bang dinmun nei uh hiam?
____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

          Pawlpi i cih in mihing hi; minam khempeuh kihel hi. Pawlpi in Pasian’ mite hi; hi; Amaute in Pasian’ neihsa hi-in,  Pasian pen Pa le Honpa-in nei uh a, Khrih in a hotkhiatsa, Ama thupiak zui mite hi. Mawhnei mite hotkhiat ding nasep kipat a kipan Thuciam Lui a Israel mite le Thuciam Thak sung pawlpi in a kizom paisuak hi. Adam a kipan Abraham hun dongin leitungah thuman khuavak tangsak dingin Pasian in a mite tawh thuciam hong bawl hi. Amaute in itna, hehpihna, thumanna kilangsak ding uh hi.
          Pasian’ mite in ‘teltuam mite’ ‘kumpi minam,’ ‘siampi-nam,’ ‘a siangtho minam’ dingin leitung mite lak pan a kisamkhia mite hi. Hih mite in nasep ding a tuam vilvel kipia hi. “ Khuamial sung pan khuavakah nuntakna thu tangko ding uh hi (2Pet. 2:9). Hehpihna tawh kidim Pasian in Moses tungah zong na pulaak khin hi (Pai. 34: 6, 7).  Pasian teltuam pawlpi – thu-um mite in amaute nunzia tungtawnin Pasian’ nunzia, Ama hehpihna, Ama hoihna kilangsak ding uh hi. The SDA Bible Commentary, vol. 7., 562.
          Thkna. 7: 6 -8 sim in. Bang thu hangin Abraham le a suanlekhakte Pasian in Ama mi dingin teel hiam? Koi bangin tuhunin zong tua thu in mannei hiam?
  _________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Tuhunin a siangtho minam (pawlpi limciinna) kua hi ding hiam? Kuamah om  lo hi. Minam khempeuh, pau-nam khempeuh hi tale kuamah in Pasian’ maipha ngah thamcing om lo hi. Lai Siangtho in a siangtho dingin hong sam hi mah taleh, Pasian in Ama itna siksanin Israel mite teeltuam hi kei leh, Pasian maipha mu ding kuamah om lo hi. Mihing in siatna, mawhna tawh kidim mah taleh, Pasian in itna bulphuhin Ama mi dingin hong teel hi.  Pasian langpanin Amah taisan hi mah taleh, Pasian in Abraham tawh a thuciam bangin Khrih tungtawnin a hong hehpihna hong pia hi. Ama hehpihna hangin a hong teel ahih man bangin a hong hotkhiatna zong Ama hong hehpihna hang mah ahi hi. Pasian in ciangtan om lo-in hong hehpih hi.

Pasian’ teeltuam mi hi mah taleng, bang hangin i gamtat hoihna hangin hong kihonkhia hi lo-in, Khrih nasepna hang hi zaw hiam?


Monday              Nov. 5
Pasian Innlam Mite

Pawlpi limciinna a dang khat in Pasian innlam mite ci-in Pasian mite limcing hi. Sing, suang kigawmkhawmin inn a kilam mah bangin  thu-um mite khatlekhat in kizopna nei hi. Peter in Khristian thu-um mite ‘ a nung suang’ ci-in pulaak hi (1Pet. 2:5). Hih limciinna in a kip , a kho kizopna limcing hi.
          Eph. 2: 19 – 22 sim in. Paul in bang genbelin nei hiam? Pawlpi kipumkhatna bang tawh kigenteh hiam?
  _________________________________________________________________
  _________________________________________________________________
Inn le innkuan in pawlpi – Pasian’ thu-um mite limcing hi. Suang in amah bekin mannei lo hi. Ahi zongin a dang suangte tawh a kigawm ciangin inn khatin hong ding thei hi. Khristian khat kia, amah le amah bekin nungta lo hi. Suang khat tungah suang khat a kingak mah bangin Khristian midangte tawh kizop kul hi. Tua bangin pankhopna in gualzawhna hi. Innkip nadingin inn bulpi zong a kip ding kisam hi. Khrih in a kip innbulpi hi. Khrih innbul suangpi tungah pawlpi kilam hi.  Innkiu suangpi Jesuh  in nasem kei leh pawlpi zong om lo ding hi. Pawlpi in Jesuh nunna, a sihna, sihna pan a thawhkikna le a hong pai kik nading thu tangko hi. Pawlpi in Jesuh hong piak lungdamna thu mite tungah a gen dingin thu-um mite kipawlkhopna hi (1Kor. 3:11).
          Pawlpi’ nasep ding  in Jesuh in kua hi-a, eite aa ding a sep khempeuh a kipan, i sungah a hong sep, Amah Honpa le Topa-in a sang mi khempeuh tungah a hong piak thute pulaak ding uh hi. Limciinna-in kizang innkuan in khiatna lianpi nei hi. Khatlekhat kizopna limcing hi. Innkuan sungah nu, pa, tanu, tapa khatlekhat kizopna tawh kibangin Khrih sungah thu-um mite in zong kizopna nei uh hi. Mun le mual, kampau kantanin, thu-um mite khatlekhat tungah cihtakna nei uh hi.  Tua bangin cihtakna in kipumkhatna hi. Kipumkhatna nei lo-in khatlekhat tungah cihtakna om thei tuan lo ding hi.
          Koi bangin pawlpi kipumkhatna limcing innkuan le pawlpi in kizopna nei hiam? Pawl sung a om mite in innkuan khat hi. Adam sung pan a piang khia mihing hihna tawh pumkhat hi banah Khrih sungah nunna thak hangin thu-um mite in pumkhat hi.  Tua hi-in  pawlpi neih upna thuguipite banah nunzia kikhelin Khrih sungah nunna thak hangin thu-um mite in pumkhat hi.
          Ahi zongin a dahhuai thu in pawl sunga om thu-um mi khempeuh in Khrih sungah nunna thak tawh nungta hi lo uh hi. Tua bang mite aa dingin innkuan limciinna in khiatna nei lo hi. Ahi zongin koi bangin pawlpi in innkuan khat bangin kipumkhat ding hiam?

Tuesday              Nov. 6
Kha Siangtho Tenna Biakinn

          Pawlpi limciinna tuamtuam lak pan Pasian biakinn (temple) ahih kei leh Kha Siangtho tenna biakinn (temple) hi. Sum tampi bei-in kilam a manpha mahmah inn hi.  Pawlpi limciinna banah mimal pumpi in Kha Siangtho tenna biakinn hi (1Kor. 6:19). Nidang hunlai-in biakinn in a siangtho pen mun leh a manpha inn hi, ci-in ngaihsun uh hi. Tua siksanin Paul in pawlpi limciinna-in na zang hi.
          1Kor. 3:16, 17 sim in. Pawlpi in Kha Siangtho tenna biakinn hi, cih thu in a khiatna bang hi ding hiam?
          ____________________________________________________________
          ____________________________________________________________
Paul in mitmuh theih biakinn a gen hi lo ding hi.  Greek Thuciam Thak sungah thu-um mi khat bek pulaak hi lo-in mihon kipumkhatna pulaak hi. Korin pawlpi sunga om thu-um mi khat hi lo-in thu-um mi tampite kipumkhatna pulaak hi. A kimu thei biakinn hi lo-in Pasian omna mihing sung a gen hi zaw hi.
          Pasian in thu-um mite pumkhat suahna sungah hong om hi. Tua hi-in hih kipumkhatna a susia mi khat peuh in gimna thuak ding hi. Lungsim kikhatin kipawlkhawm uh a, amaute lakah Pasian om hi. I pumpi in Kha Siangtho tenna biakinn ahih manin pumpi cidamna susia lo ding ci-in kigen tawntung hi mah taleh, tua sangin Paul ii deihna taktakin  pawlpi kipumkhatna a susia mite thuak ding pulaakna hi zaw hi.
          Korin pawlpi sunga buai-na, kithutuahlohna, kitot kiselna, kilangneihna cihte om hi mahta leh tua-te kantanin kipumkhat ding Paul in limtakin hilh hi (1Kor. 3:3).  Tua bangin siatna bawl mite in Khristian kipumkhatna susia-in, Topa Pasian in amaute lak panin paikhia hi. Pawl sung buai-na in Pasian biakinn susia hi. Tua hi-in Paul in pawlpi mite in khatlekhat kikal kitelkhialhnate hemkhia dingin hanthawn hi. Pawl sungah buai-na hong tun ciangin Paul in Korin pawlpi a laikhakna-ah “Sanggamte aw, note khatlekhat kithutuakin, pawl kikhenna omkha lo-in, na lungsim, na ngaihsutna uhleh na ngimna uh na kikhatsak nadingun i Topa Jesuh Khrih min tawh ka hong thum hi” (1Kor. 1: 10).

          Hazatna, kitot kiselna, kilangneihna cihte in Paul hun lai-a om hi lo hi. Tuhunin zong tua bang buai-na pawl sungah om hi. Pawlpi mimal khat ciat in tua bang buai-nate hemkhia-in khatlekhat kipumkhat nading bang masuan nei ciat i hiam?


Wednesday         Nov. 7
Khrih Pumpi

          Pawlpi kipumkhatna i tel nadingin limciinna kician mahmah khat in Khrih pumpi  hi. “ Pumpi khat bek hi napi-in na a tuamtuam a nei hi. Pumpi in na a tuamtuam tampi a neih hangin pumpi khat bek mah ahih veve mah bangin Khrih zong pumpi na a tuamtuam a nei pumpi khat ahi hi” (1Kor. 12: 12, 27). Pumpi in pumpi nate kigawmin, pumpi nate in amau nasep ding  ciat a sep mah bangun Khrih pumpi- pawlpi in zong tua bang mah hi.
          1Kor. 12: 12 – 26 sim in. Koi bangin pumpi tunga na tuamtuamte in pawlpi kipumkhatna pulaak hiam? Leitung mun tuamtuam a om SDA pawlpi kipumkhatna bangci bangin theitel na hiam?          ___________________________________________________________
          ____________________________________________________________

          Paul in kipumkhatna a gen ciangin kibatlohna tuamtuam om taleh kipumkhatna bek hi lo-in, tua kibatlohnate tungtawnin kipumkhatna genbel-in nei hi. Kha Siangtho tungtawnin tua kibatlohna hong kilangkhia hi-in, lamdangsak ding hi lo hi. I pumpi tungah a kibang lo na tuamtuam om taleh a lamdangtakin nasemkhawm uh hi. Tua bang mahin Khrih pumpi pawlpi in zong kibatlohna tuamtuam kigawmkhawmin, tua tungtawnin Khrih pumpi kicinnna, na khempeuh kicinna pulaak hi.
          Khrih pumpi i cih in pawlpi hi. Tuma kum 20, 30 kimlai-in SDA pawlpi khang mahmah hi. SDA pawlpi in minam tuamtuam, paunam tuamtuam, ngei-na kibang lo tampi kigawmkhawm hi. Hih kibatlohnate in Khrih sungah kipumkhatna susia lo hi. Kha Siangtho in kibatlohnate tungtawnin na hong sep ciangin pawlpi in pumkhat suakin nasepna mainawt hi. Kua mi, koi mun pan hi taleh, singlamteh mai-ah mi khempeuh in kikim khin hi. Leitung ah kilangneihna kikhenkhapna tam semsem taleh pawlpi in kibatlohna mah tawh kipumkhat thei hi, ci-in a lahkhiat ding kisam hi. Pasian’ mite in hotkhiatna hangin damna, kilemna kingah hi, ci-in pulaak thei hi.
          Paul in pawlpi pumkhat suahna zia hih bangin pulaak hi: “Khrih pen ama pumpi ahi pawlpi a honkhia pa hi-in, pawlpi tungah ukna thu nei hi” (Eph. 5: 23) ‘Amah pen pawlpi a hi ama pumpi lutang hi a, pawlpi’ nuntakna a kipatna hi” (Kol. 1:18). Thu-um mi khat ciat in Khrih tawh kizom i hih manin pumpi bup in a annek a kibat mah bangin, Pasian’ kammal tawh i nuntak ding thupi mahmah hi. Lai Siangtho hong sawl bangin nungta-in, biakna pia-in thungetna cihte in Khrih pumpi sungah kipumkhatna pulaak hi.

Thursday             Nov. 8
Tuu le Tuucing

          John 10: 1-11; Late 23 sim in. Pawlpi kipumkhatna bang pulaak hiam?
  _________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Khuapi sungah ganhing tuamtuam muh ding hamsa thei hi. Khuapi sung om mi tampi in tuu le tuucing kizopzia tam theih lo ding uh hi. Ahi zongin Jesuh in tuu le tuucing thugentehna a ciangin a za mite in telthei pah uh hi. Jesuh in ‘ Keimah in tuucing ka hi hi,’ ci-in a kipulaak takteh a za mite in, “Topa in tuu bangin kei hong cing Pa hi,” cih phawk pah uh hi (Late 23). Topa in tuu bangin hong cing pa hi, cih limciin thugentehna i telkhin zo kei zongin a manpha lungmuanna hong pia hi. Nidanglai hi taleh tuhun Middle East gamte-ah tuucingte in a tuu cinte kitangsap bangbang pia uh hi. Lai Siangtho in Pasian in a mite tawh a hong kizopzia pulaak thugentehna tuu le tuucing tawh hong hilh hi.
          Pasian’ mite  in tuu tawh kigentehna thu theihhuai hi. Tuu in a gilo ganhing hi lo hi; lauhuai lo, kihtakhuai lo hi. A galte uh kiang panin amau le amau kidal thei lo uh hi. Tua ahih manin tua bang lauhuai-nate panin a cing, a khem dingin tuucing hoih kisam uh hi. Ganhing dangte bangin pil lo hi. Lampial baih hi; mang baih hi. Tua bang ciangin tuucingte in va zong kik uh hi. Tuu-moi laite lampai zo lo ahih man tuucingte in liangpuak hun om hi.Lungduai takin khoi, kep kul hi. Tuu in pawlpi limcing hi. Thu-um mite in Tuucing Jesuh kihtak ding hi lo hi. Tuu-te in Tuucing Pa’ aw a ngaih ding kisam uh hi. Thumang lo tuu  a omleh tuubuk sungah tuu dangte tawh kikhumcip kisap hun om hi. Kituamkoih theih hi lo hi. Tuucing in tuubuk kongkhakah dingin tuu-te khat khit khat lutsakin, pusuak sak hi. Tuucing in tuute a sap ciangin tuu-te in za-in ama kiang zuan thei uh hi. “A tuute khempeuh a pusuah khiat khit ciangin tuate mai-ah a cing pa pai a, a cing pa’ aw thei uh ahih manin tuute in amah a zui uh hi” (John 10:4). Pawlpi in Tuucing Pa’aw ngaih ding kisam hi. Pasian’ mite kipumkhatna, lungmuan theihna in  Pasian maikaihna, Ama aw za-in a nungzuihna uh tungah kinga hi.
          Tuu tawh kigenteh ding kideih pha lo hi. Ahi zongin bang hangin i nunzia ding tampi hong hilh hiam?Tuucing Pa i kitangsapna, Ama aw i zak ding kisam i hihlam hong hilh hi lo hiam?


Friday                  Nov. 9
Ngaihsutbeh Ding: Ellen G. White, ‘ The Divine Shepherd,” 476 – 484, in The Desire of Ages; “ The Church on Earth,” 240 – 243, in Counsels for the Church.
          Pawlpi khantohna, Pasian in pawlpi a makaihna, Khrih le Kha Siangtho nasepna, pawl sunga thu-um mite kipumkhatna muhtel nadingin Thuciam Thak laigelhte in Jerusalem khua Biakinnpi limcinna tungtawnin pulaak uh hi. Jerusalem biakinnpi in kikhel ngei lo hi mah taleh, inn khat a kilam ding ciangin a kipatna inn a kizawh dong a khantoh bangin, thu-um mite in zong thuzuihna-ah  a khangto dingin hong hilh hi. Hih thugentehna in a kimansiang khin inn sangin inn khat a hong dintheihna inn kilamzia hi zaw hi. Pawlpi in a nasepna khempeuhah a nungta Pasian tenna biakinn ci-in hamphatna kipia hi (2Kor. 6: 16). John McVay, “ Biblical Metaphor for the Church: Building Blocks for Ecclesioloy,” in  Angel Manuel Rodriguez., ed., Message, Mission and Unity of the Church (Hagerstown: Review and Herald, 2013), 52.

Kikup Ding Dotnate

1.    Pawlpi a pulaak limciinna tuamtuamte lak pan koi limciinna deih pen na hiam? Bang hang hiam? 1Tim. 3: 15; 2Tim. 2: 3-5; 1Pet. 2:9 sungah pawlpi a pulaak limciinna bang kimu thei hiam?
2.     Pasian in a thu-um mite in kipumkhat dingin hong deih hi. Khatlekhat kimuanna in pawlpi cidamsak hi. Buai-na hong om ciangin kipumkhatna kisam mahmah hi. Awlmawh lohna, kin lohna cihte in a bei pak lo ding siatna lianpi piangsak thei hi.” Ellen G. White, 3T., 446.  Pawlpi kipumkhatna kisiat loh nadingin kidop kul hi lo hiam?
3.    Pasian’ mite in Pasian hehpihna tungah kingak kul hi. A hong kihotkhiat nadingin Pasian’hehpihna bulphuh kul hi. Ei le ei hoihna tawh hotkhiatna kingah lo hi. Hotkhiatna hong pia Pasian’ hoihna in Pasian’ mi hihna hong ngahsak hi. Bang hangin hih in thuman hiam?


Tomkaihna:  Pawlpi nasep le pawlpi omzia a hong laktel nadingin Thuciam Thak in limciinna tuamtuam tawh hong lak hi. Hih limciinnate in Pasian in a mite a hong kepna, siatna panin a hong dalna cihte pulaak hi. Hih limciinnate in thu-um mi khatlekhat kizopna, a hong kisawl nate mapangkhawmin sepkhopna kisam cihte zong hong hilh hi.

To get the latest update of me and my works

>> <<