SAWLTAKTE’ TANGTHU BU
Lungdamna Thu Zawhna
Tangthu-kan
mipil tampi muhkhiatna-ah kum 30 sungin leitung kilamdangsak thu thum Kha
Siangtho makaihna tawh Jew mi kim khat in leitung mun tuamtuamah hotkhiatna thu
pulaak uh hi. Sawltakte’ Thubu khenpi thum kisuah thei hi. Jesuh
sihna pan a thawhkik a kipan (AD 31) Romans ah Paul thongkhiat masak AD 62
ciang huam hi (Sawl. 28: 30). Sawltakte’ Thubu in tua khit deuhin
kigelh hi ding hi. Paul in thong sung pan suakta khin hotkhiatna thugen gammial
nasemin mun tuamtuamah pai kawikawi a thongkia kikin AD 67 kumin Rome-ah thahna
thuak hi.
Sawltak
Thubu gelh kipulaak lo hi. Ahi zongin pawlpi masate in Luke ii gelh hi ci
uh hi. Kolosian mite’ it siavuanpa (Kol 4: 14), Paul tawh a zinkhawm
(2Tim. 4:11; Philemon 24), ci-in kiciamteh hi. John Gospel zong Luke
ii gelh hi, ci-in kingaihsun hi (Sawl. 1: 1; Lk. 1:3). Luke leh
Sawltakte’ Thubu in Khristian biakna khiatna kici thei hi. Tuate in Khrih
nunna, a nasep banah nungzuite nasep zong pulaak hi. Sawltakte’ Thubu in
Thuciam Thak ii 27% hi-in, mi khat beek ii gelh a sau pen suak hi. Colosian
mite tungah a laikhakna-ah Paul in a naseppih Luke hi, ci-in pulaak hi. Luke in
Jew mi hi lo hi; vunat lo mi hi (Kol. 4: 7 – 14). Tua hi-in Jew mi hi lo
Thuciam Thak a gelh Luke bek mah om hi.
Hih in hotkhiatna in mi khempeuh aa ding
hi, cih hong hilh hi. Pasian in kuamah deidan lo hi. Pawlpi in mi, pau, ngei-na
deidan lo-in hotkhiatna gen ding hi (Sawl. 1:8; 2: 21, 39, 40; 3: 25; 10: 28,
34, 35). Tua bangin a sem lo mi in Pasian kammal bangin gamta lo, thuman thutak
panin lampial hi. Pasian mai-ah mi khempeuh in mawhnei hi. Mi
khempeuh in Jesuh sungah hotkhiatna kisam hi. Luke in Gentile mite tungah
hotkhiatna thugen Paul nung a zuihkhak zong thudang hi lo-in hotkhiatna in mi
khempeuh aa ding ahihlam hong hilh hi (Rom. 11: 13). Sawltak Thubu sehthum suah
sehnih in Gentile mite kiangah nasepna pulaak hi. A dang a thupi mahmah Sawltak
Thubu pulaak in Pasian ukna, Ama ngimna le geelnate, (Sawl. 17: 24, 25; 20: 27;
23: 11), Jesuh in Topa leh Honpa hi (Sawl. 2: 32, 36; 3: 13, 15; 4: 10 – 12; 5:
30, 31); Kha Siangtho’ vangliatna leh pawlpi’ nasepna a makaihzia-te
zong pulaak hi (Sawl. 2: 1-4; 4: 24 -31; 8: 14 – 17, 29, 39; 10: 19, 20).
Paul bangin nasem kuamah a om loh bangin
Pasian mizat Paul banah sawltakte nasep in Pasian lungkimsak hi. Ahi
zongin pawlpi masate mavanna mihing pilna, siamna hang hi lo hi (1Kor. 15: 10).
Sawltak Thubu in pawlpi kipatcil hun sung a kimakaihzia le upna tawh kisai
thute pulaak hi. Jesuh hong pai kik ciangin Gentile mite dinmun ding,
hotkhiatna thu-ah upna tawh kisai thu-um mite dinmun pulaak hi. Thu-um mite in
kiniamkhiat uh a, thungen ki-ap uh ahih manun hun tomno sungah pawlpi in na
lianpi sem uh hi. Mimal kilamdanna tuamtuam hemkhia uh a, Pasian min thangsakin
Ama vanglian kilangsak uh hi. Sawltak Thubu in hotkhiatna pulaak dingin Pasian’
sapna ngah mite nasep kipatna thu, sapna ngah mite in nasep zo ding uh hi.
Translated by
Dr. Mungpi