LESSON 6 May 5 – 11
THUKHAM KIKHELNA
SABBATH NITAK: TU KAAL SUNG SIM DING: Rom. 8: 1; 7: 15
– 25; 7: 1-14; John 20: 19- 23; Sawl. 20: 6, 7; Dan. 7: 23 – 25; Mang. 13:
1-17.
KAMNGAH: “Amah in a Lianpen Pasian langpangin thu gen ding a,
Pasian’ mite a bawlsia ding hi. Amah in amaute’ biakna tawh kipawl thukhamte le
hunte kheelsak ding hanciam ding a, ama khut sungah kum thum le a lang sung
Pasian’ mite a om ding uh hi.” Daniel 7: 25.
Hun nunung a thupiang
tawh kizomin Pasian thukham tawh kisai thu kihel hi. Thukham dangte sang
thupiak li-na, piansak ni sagih Sabbath in thu tampi gen hi. Thukham zuihna,
Sabbath zuihna hang hi lo, upna tawh hotkhiatna kingah hi mah taleh hun
nunungah Pasian’ thukham, Sabbath in a kimu thei ciaptehna, kingakna munkip a
pulaak i hi hi. Mang. 13, 14 sunga kigenkhol mah bangin biakna makaite le gam
makaite kipawlin amau thuneihna tawh mihing’ bawltawm biakna man lo zui ding
thukhun hong neih uhteh Sabbath in Pasian’ mi hi le hi lo hong khen ding hi.
Pasian’ mi khempeuh in “vantung, leitung, na khempeuh Piangsak Pa bia ding uh
hi” (Mang. 14:7). Piangsak Pasian simloh kuamah bia lo ding uh hi.
Tu kaal sung i sin ding
thu in: Pasian thukham a diakdiakin Sabbath tawh kisai thu hi ding hi. Thukham khel ding a hanciam mite le kuate
tungah siatna hong tung ding cih thute zong i kikum ding hi.
SUNDAY MAY 6
KAMCIAM
Lai Siangtho sungah a
lian mahmah kamciam khat Romans 8: 1 sungah kimu thei hi. “Tua ahih manin tu-in
ci le sa deihna zui loin Kha Siangtho’ deihna a zui, Jesuh sunga a om mite aa
dingin mawhsakna a om nawn kei hi.” Hih in Romans 7 a thukhupna hi-in, thu bul
lianpi khat hi. Romans 6, 7 cihte sunga
Paul’ gen thute siksan lehang Romans 8: 1 in lametna lianpi hong pia hi.
Rom. 7: 15- 25 sim
in. Bang thugil pulaak hiam? Tua in Romans 8: 1 sung a kamciam bangzahin
nuamhuai hiam?
_______________________________________________________________________________________________________________________________
Paul’ nunzia muhna
kibang lo tampi a om hangin a kitel mahmah thu in: Paul in mawhna thu kician
takin pulaak hi. Christian hi taleh mi khempeuh in mawhna tawh kipelh kuamah om
lo hi. Ci le sa deihna, siatna a thei kha lo kua om ding hiam? A hoih thei napi
in, thu sia mah kizui kha zel hi lo hiam? I deih loh siatna mah kizui kha zel
hi lo hiam? Paul in thukham tawh buai lo hi. Ci le sa buai pih hi. Khrih sungah
thak suahna nei Khristian khat in mawhna tawh kipelh thei lo hi mah taleh,
Pasian thu a mang nuam mi khat in siatna nawk kha hamtang hi, ci-in Paul in
hong hilh hilh hi. Tua ahih manin Paul in “ mi genthei pa ka hi taktak hi! A si
ding hih pumpi panin kua in kei hong honkhia ding ahi hiam? ci hi (Rom. 7:
24). Tua hamsatna pan Khrih sungah
tawldamna om hi. A lian mahmah kamciam Khrih sung a om mi “mawhsakna om nawn lo
hi” Tua mi in Khrih’ hehpihna tawh Kha Siangtho makaihna bangin nungta hi.
Thu-um mi in ze-etna
tawh kipelh lo hi. Mawhna tawh kipelh lo hi mah taleh Khrih sung a om ciangin
mawhsakna om nawn lo hi; thukham nuntakpih hi. Tua ahih manin ci le sa deihna
nial-in Kha Siangtho kimakaihsak uh hi.
Romans 8: 1 sim kik in.
Bang ci bangin na pom hiam? Bang hangin Romans 8:1 in a lamdang kamciam hi,
kici thei hiam?
MONDAY MAY 7
THUKHAM LEH MAWHNA
Zan ni-in Khristian a
kipan mi khempeuh in mawhsak a thuakna thu, (Rom. 8:1), Paul in mawhna a siatna
Paul’ pulaak thute i sin hi.
Rom. 7: 1-14 sim in.
Koi bangin Thukham le mawhna in kizopna nei hiam? Koici bangin Thukham tawh
mawhmai thei lo ahihlam hong hilh hiam?
________________________________________________________
_________________________________________________________________
Paul in thu lian nih
pulaak hi. Thukham in mawhna hi lo hi,
ci-in hong hilh masa hi. Thukham in hoih hi, siangtho hi. Mawhna in deihhuai lo hi. Bang hang hiam
cihleh tua in sihna manawh hi. A nihna in: thukham in sinna le mawhna panin
hong honkhia thei lo hi. Thukham in mawhna le sihna a pulaak zongin mawhna le
sihna pan hong khakkhia thei lo hi.
Lai Siangtho limtak sim
kei lehang Rom. 8: 1 in Thukham 10 bei hi, ci-in kipulaak kha ding hi. Paul in Thukham 10 a kipna pulaak hi. Thukham
10 bei hi, ci lo hi. Thukham in kip tawntungin, mawhna pulaak ahih manin,
mawhna pan suahtak lungdamna thu kisam hi, ci-in hong hilh hi zaw hi. “Tua ahih
leh bang gen ding i hiam? Thukham in mawhna ahi hiam? Ahi peuhmah kei hi. Tua
cih thadah, thukham om kei leh mawhna bang hiam cih ka thei kei ding hi.
Thukham in, “Deihgawh kei in,” ci hi kei leh deihgawhna in bang hiam cih ka
thei kei ding hi” (Rom. 7: 7).
Rom. 7: 13 limtak sim
in. Paul in thukham a gen thute banah bang hangin thukham kisam hi, ci-in
pulaak hiam?
________________________________________________________
______________________________________________________________
Sihna a piangsak in
thukham hi lo hi; mawhna hi. Thukham in mawhna’ siathuai-na hong laak hi.
Thukham in hoih hi. Bang hang hiam cihleh mawhna hong theisak hi. Thukham in
mawhna zawh nading vangliatna nei lo hi. Lungdamna Thu bek in nei hi. Hotkhiat
ngah khin Khristiante in Kha Siangtho’ thaksuahna tawh nungta uh hi (Rom. 7:6).
Tua in Jesuh tawh kizopna nei-in Ama dikna le siantho-na muangin upna tawh nuntakna hi.
Koi bangin Pasian’
hehpihna kisam na hihlam thukham in hong theisak hiam?
TUESDAY MAY 8
SABBATH PAN SUNDAY MAW?
SDA hi lo Khristian
dangte in thukham nuai-ah om nawn lo, hehpihna nuai-ah nungta i hih manin
thukham bei hi, ci uh hi. Amau gennop taktakin thukham 10 bei hi, ci uh hi
lo-in Sabbath bei hi, a ci uh hi zaw hi. Amau cihna-ah ni sagih Sabbath ni pen
ni masa, sihna pan Jesuh thawh ni Sunday tawh kilaih hi, ci-in Lai Siangtho
siksan uh hi. Tua bangin Lai Siangtho siksanna munte limtak et phat kul hi.
Bang hang hiam cihleh Lai Siangtho sungah ni sagih Sabbath panin ni masa Sunday
ni ah kilaih hi, ci-in a kigelhna mun om lo hi. Ni sagih pan ni masa ni ah
kikhel takpi mah hiam? Ahih kei leh tua ni a thupiangte a gen uh hi zaw hiam?
cih hoih tak ngaihsut ding kisam hi.
John 20: 19 – 23 sim
in. Bang thu hangin Nungzuite in ni masa ni-in tua inn sungah kikaikhawm uh
hiam? Thawhkik ni pahtawi-na-in kikaikhawm
ahi hiam?
____________________________________________________________ _____________________________________________________________
Sawl. 20: 6, 7; 2: 46
sim in. Sabbath panin ni masa Sunday siantho-sak dingin Sabbath kikhel hi,
ci-in pulaak hiam?
_________________________________________________________________ _________________________________________________________________
1Kor. 16: 1- 4 sim
in. Ni masa ni-in sumpi kaikhawm a kikaikhawm uh hi, cih simloh thukham Sabbath
pan Sunday ah kikhel hi, ci-in hong hilh hiam?
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
1Kor. 16: 1-4 siksanin
ni sagih Sabbath aitangin ni masa Sunday ni kizang hi, ci-in siksan uh hi. Tua
bangin kikaihkhop uh hangin ni sagih Sabbath aitangin ni masa ni-in kilaih hi,
ci-in hong hilhna om lo hi. A beisa kum za tampi panin Khristian pawl khat in
ni masa, Sunday a na zat uh tu dongin
kizang suak hi zaw hi. Lai Siangtho sungah ni sagih Sabbath panin ni masa
Sunday ah kilaihna om lo hi.
Wednesday May 9
Thuciam Thak Sunga Ni Sagih
Ni sagih pan ni masa Sunday ah kilaih hi, cihna Lai Siangtho
sungah om lo hi, cih thu zanni-in i gen hi. Thuciam Thak sungah Ni sagih
Sabbath kigelhna munte in Pasian’ Thukham 10 kiplai hi, cih pulaak uh hi.
Luke 4: 14 – 16; 23:
55, 56 sim in. Khrih hong sihma le a sih khit, Sabbath tawh kisai bang pulaak
hiam?
______________________________________________________________ _____________________________________________________________
Khrih tawh kikhawl
numei-te in thukham om bangin Sabbath ni-in tawlnga uh hi (Lk. 23: 56). Tua
thukham in Sinai muala kigelh thukham li-na hi, cih kitel hi. Jesuh tawh a kikholhlai-un Jesuh in a zuih
thukham in Pasian thukham simloh thukham dang hi lo hi. Tua thukham in Sabbath
zong pulaak hi. Khrih in a nungzuite kiangah “Kei nong it uh leh ka Thukhamte
na zui ding uh hi,” ci-in hilh hi (John 14: 15). Jesuh mahmah in zong Sabbath a
kipan Ama thukhamte nuntakpih hi. Sabbath aitangin Sunday kizang ding hi leh
Mary le a lawmte in zong Sunday ni tawlnga ding uh hi.
Sawl. 13;14, 42 – 44;
16: 12, 13 sim in. Nungzuite in ni sagih Sabbath a tawlngak lamuh bangin hong
lak hiam? Ni masa Sunday siangtho-sak ding gen hiam?
________________________________________________________________
Sabbath panin Sunday ah
kilaih hi, cihna khat beek om lo hi. Jesuh a kipan pawlpi masate in ni sagih
Sabbath ni-in tawlnga ahihlam kitel zaw hi. Sawl. 16: 13 tawh kisai-in
synagogue biakinn pua-a kikhop a genna hi zaw hi. Thu-um mite in gun gei-ah
pai-in thungen zelzel uh hi. Sabbath ni-in zong nidang a neih ngei mah bangun
gun gei-ah pai-in thungen uh hi. Khrih sih khit kum tampi sung tua bangin gun
gei-ah thungetna nei uh hi. Sabbath panin Sunday ah tawlngak ni kilaih hi leh
Lai Siangtho in pulaak ding hi.
Bangci bangin kitot
kisel lo-in Sunday tawlnga mi khat kiangah
Sabbath thu gen ding na hiam?
Thursday May
10
Sabbath Khel Ding Hanciamna
Pasian’ Thukham 10
kipden hi (James 2: 10 – 12). Ni sagih Sabbath thupiak in kip tawntung hi. Lai
Siangtho’ hong sawl hi lo, bang hangin Khritian tampi in Sunday tawlngakna-in
nei uh hiam?
__________________________________________________________
_________________________________________________________________
Daniel 7 in kumpi 4,
Babylon, Media- Persia, Greece le a nunung pen, kumpi tawpna ding Rome kumpi
thu pulaak khol hi. Roman Empire panin ‘ki neu’ hong khang hi. Tua ‘ki neu’ in
Roman Empire tawh kizom hi. Rome pan hong khang khia papacy sim loh leitungah
vangliatna nei kua om hiam? Kum 1600 kim a khangkhia Thomas Hobbes in hih
bangin pulaak hi: “Leitung ukzawhna nei pawlpi kua hi ding hiam ci-in kidong hi
leh Roman Empire sung pan hong khangkhia papacy simloh a dang om lo hi.” Thomas
Hobbes, Leviathan (Oxford: Oxford Univertisy Press, 1996).
Daniel 7: 23 – 25 in Sunday siantho-sak a hong kipatna bang pulaak
hiam?
_________________________________________________________
___________________________________________________________________
Aramaic tawh kigelh Lai
Siangtho in ‘ki neu’ in thukham khel ding hanciam hi, ci-in pulaak hi. Leitung
kumpi in Pasian’ thukham khel zo takpi ding hiam? Pawlpi tangthu sungah papal
Rome in Pasian biak ni ding pen ni sagih Sabbath panin Sunday ah laih hi. Tu-in Protestant pawlpi a tam zaw
in ni sagih Sabbath ni siantho-sak ding sangin ni masa Sunday ni siangtho-sak
zaw hi.
Mang. 13: 1-17 le Dan. 7: 1-8; 21, 24, 25 in a kibang limciinna
bang om a, tuate in a hong tung ding bang thu hong hilh hiam?
________________________________________________________
____________________________________________________________
Daniel sungah limciinna
zangin papal Rome a khankhiat ding kigenkhol hi. Mangmuhna Bu sungah ‘sapi a
bia lo peuhmah’ in bawlsiatna thuak ding hi, ci-in hong hilhkhol hi.
Koi bangin Mang. 14: 6, 7 in Thukham li-na (Pai. 20: 11) pulaak
hiam? Koi bangin hun nunung ciangin Sabbath, biakpiakna in hong thupi semsem
ding hiam?
FRIDAY May 11
Ngaihsutbeh Ding: Vantung pan Pasian a langpan
Gulpi Satan mah in (Mang. 12: 7) Pasian thukham a zui a mitedo hi (Mang. 12:
17; 13: 2, 4). Satan in amah kibia dingin sawl hi (Mang. 13:4). Vantung pan
Pasian a langpang Satan in leitung ah zong Pasian langpan hi. A hih theihzahin
Pasian’ thukham langpan hi. “Thupiak li-na in Pasian in vantung, leitung na
khempeuh piangsak ahihna pulaak hi. Tua in pasian tuamtuamte tawh a kilamdanna
hi pah hi. Thupiak li-na, ni sagih ni Sabbath siantho-sakna in piansak thu hong
hilh hi. Na khempeuhte sangin Piangsak
Pasian masak zaw-a, Amah bek mah biak ding hi, cih hong hilh hi. Satan in
Pasian i muan ding sangin amah a muang dingin nasem hi. Pasian’ thupiak zui
ding sangin Satan nungzui ding hong zol den hi. Tua ahih manin Pasian in Piangsak
Pa hi, cih a kipulaak khempeuh Satan in langpan hi.” Ellen G. White, The Great
Controvery, 53, 54.
Eite’n Topa mah i bia
hi. Bang hang hiam cihleh Amah in vantung, leitung na khempeuh a Piangsak Pa
hi. Ni sagih Sabbath in Piangsak Pasian hong hilh hi (Pian. 2: 1-3). Satan in
Pasian’ thuneihna – ni sagih Sabbath langpan hi. Hun bei kuan ciangin Pasian in
Ama tungah a citak, Piangsak Pa bek mah a bia mi nei ding hi.
KIKUP DING DOTNATE
1. Siatna, mawhna in hoih lo
hi, cih thei napi-in thukham bei hi, a ci teitei mite’n bang thu tel lo uh hi ding
hiam? Siatna langpan uh hi napi, thukham bei khin hi, ci vet se uh hi.
Bang hangin tua bangin kici
kawikawi hi ding hiam?
2. Sunday pawlte tawh
Sabbath thu na kinial ngei hiam? Koi bangin Sabbath thuman na gen hiam? Na gen thu a
sang thei uh hiam? Sabbath
tawlngakna tawh hotkhiatna ngah sawm mite hong cih uh ciangin koi bangin na
dawng hiam?
3. Hun nunung a ding
kiginkholhna-ah Sabbath in a bulpi khat ahih manin bang hangin ‘sapi ciaptehna’
thupiak gingkhia nai lo ahihna i theih ding thupi hiam?