HUNUNG AA DING KIGINKHOLHNA
(Khrih le Nitawp Nite)
Khrih in mihingin hong nungta-in leitungah nasep a zawh kuan ciangin a nungzuite khamuan nadingin hih bangin vaikhak hi: “Note lunghimawh kei un. Pasian um unla, kei zong hong um un. Note’ om nading mun a bawlkhol dingin a pai ding ka hi hi. Pa Pa’ inn sungah om nading mun tampi om hi. A om lo ding hileh hih bangin thu ka hong gen kei ding hi. Kei va pai-in note’ om nading mun va va bawlkholh khit ciangin keima omna munah note na hong om theih nadingun note a hong la dingin ka hong paikik ding hi. Ka pai nading mun tuntheih nading lampi na thei uh hi” (John 14: 1-4). Nungzuite in Khrih’genkholh thute a tangtun hun ding a theih loh uh hangin tua kammal tungtawnin amaute khamuang uh hi. A Pa’ innah om nading mun om takpi hi ding maw? Khrih in om nading hong bawlkholhsak takpi ding hiam?
Tua mun in leitung sangin mun hoih zaw mahmah ding hi. Khrih in a hong pai kikma-in thupiang dingte pulaak hi. A piang ding thute en lehang lauhuai vive hi. Gam khat le gam khat kido-na, kialtunna, khat le khat kihekna, zinlinna, bawlsiat thuakna, kamsang zuau cihte in gimna kipatna hi ding hi. Khrih’ genkholh thute a tangtungkim ding hi ta hi. Daniel 7: 25 sunga kum thum le lang genkholhna zong tangtung khin hi (Mang. 12:6, 14; 13:5; Gam.14:34). Hih genkholhna AD 538 kumin kipan a AD 1798 kumin ciang huam hi. Kum 2300 genkholhna in (Dan. 8: 14) AD 1844 kumin tangtung hi. Tu-in hun nunung hi takpi hi (Dan. 12: 13). Khrih hong pai hun ding i thei khol kei hi. Theihkholh a kul zong hi lo hi. Khrih hong pai kik takpi ding hi, ci-in theih ding kisam a, Amah dawn ding kiginkholh kul hi.
Koi bangin kigingkhol ding i hiam? “Note hong Honpa Topa Khrih na sansa uh ahih mah bangin amah tawh hoihtakin kipawlin nungta un” (Kol. 2: 6). Hih in kiginkholhzia ding hong hilh hi. Leitungah bang bang piang ta leh, Khrih hong pai ding tawh kisai bang bang kigen ta leh, Khrih mitsuan a kiginkholh ding sangin a thupi zaw om lo hi.
Tu quarter sung i kikup ding thu in: Khrih a hong pai kik ding hun madeuhin a nungta mite in Amah mitsuan a, a hong piang ding thute hangin kiginkholh ding kisam hi, cih thute hi ding hi. Genkholhna a tangtung khinte, kum le nite thupi mah hi. Lai Siangtho in zong tua thute gen hi. Tua thute in Khrih in kua hi a, ei aa ding bang sem a, a hong pai kik ciangin a sep dingte pulaak hi. Eite upna bulpi in Khrih le Singlamteh tunga a hong sihna thu hi. Paul in, “Jesuh Khrih a sihna thu simloh thudang peuhmah ngaihsut loh dingin ka ngaihsutsa ahi hi,” ci-in pulaak hi (1Kor. 2:2). Khrih mitsuan lehang Amah i suun semsem ding a, a hong thupiakte zui lehang Amah dawn ding a kiging mite i hi ding hi. Amah a it mite’ om nading a kibawl munah tua bang mite om ding hi.
LESSON 1 March 31 – April 6
MAWHNA IN NA KHEMPEUH UK
TU KAAL SUNG SIM DING: Ezek. 28:1 -2, 11 – 17; Pian. 3: 1-7; Mang. 12: 1-17; 14: 12; Rom. 8: 31- 39.
KAMNGAH: “Tua numei tungah gulpi heh mahmah a, Pasian’ thukham le Jesu teci panna a len a om lai tua numei’ tate sim dingin a kuan khia hi.” Mang. 12: 17.
Satan in leitung susia-in Pasian a langpanna thu ‘Kido-na Lianpi” kici hi. Hih Kido-na Lianpi in na khempeuh a hong pianna, mawhna, gimna, sihna, leitung kumpite a hong khankhiatna, hotkhiatna a hong kigen a kipan hun nununga a piang ding thute huam hi.
Tu kaal sungin hih Kido-na Lianpi kipatna mun, a hong kipatna thu i kikum ding hi. Kicinna nei Lucifer in Pasian a langpan a kipan mawhna nei lo Adam le Eve sawltakin zangin leitungah gimna hong om a kipan Kido-na Lianpi hong kipan hi. Lucifer hi taleh mi masa Adam le Eve tungah gimna hong tun a kipan tuni dong hih siatna hong om hi. Tu-in hih Kido-na Lianpi sungah i om hi. A lungdamhuai thu in ni khat niteh leitung gimnate hong bei ding hi. Khrih in siatna khempeuh beimangsak ding hi. Bang zahin lungdamhuai hiam cihleh Khrih in Singlamteh tungah a hong sih manin tua zawhna tawh tu-in i nungta thei hi. Tua zawhna sungah a nungta mite in upna le thumanna tawh a nungta dingin Pasian in hong sam hi. Tua mite in Jesuh hong pai kik ngakin kamciam tawh nungta uh hi.
SUNDAY April 1
A KICING MIPA KIATNA
Leitungah mawhna a hong lut tawh kisai-in i telzawh loh thu tampi om hi. Koi bangin mawhna hong om thei hiam? Bang hang hiam cihleh itna Pasian in na khempeuh bawl a, na khempeuh a bawlcilin siatna, mawhna tawh bawlkhawm lo hi. Siatna pen nate kibawl khitteh hong nung om hi. Nate kipiansak manin mawhna a om kul hi lo hi. Bang bang hi taleh tuni dongin siatna lakah i nungta hi.
Eze. 28: 1, 2, 11 – 17; Isa. 14: 12- 14 sim in. Lucifer le mawhna kipatzia bang pulaak hiam?
Lucifer in vantungah kicinna tawh kidim hi. Kicinna tawh kidim vantung panin koi bangin siatna hong om hiam cih pen i thei zo kei hi. Tua hangin Lai Siangtho in “kuama telzawhloh siatna” (2Thess. 2:7), ci-in pulaak hi. Pasian in a bawlsa nuntakna nei khempeuh tungah deihtelna hong pia ahih manin Lucifer in ama khensatna tawh Pasian langpang hi; ngawh ding bang mah om lo hi. Ellen G. White in a pulaak mah bangin “mawhna a hong kipatna kipulaak thei ding hi lo hi……mawhna hong pianna kuama telzawh hi lo hi. Mawhna hong kipatkhiatna in thuthuk hi. Paulap ding om lo hi. Ngawh ding, paulap ding om hi leh, mawhna kici lo ding hi.” The Great Controvery, 492, 493.
Mawhna le siatna kibang hi. Siatna hong kipatkhiatna thu in thuthuk ahih mah bangin siatna a hong om theihna zong thuthuk hi. Siatna, mawhna hong om lamdang hi.
Deihtelna nei na hihlam kingaihsun in. Bang hangin limtak ngaihsutna le thungetna tawh deihtelna zat ding kisam hiam?
MONDAY APRIL 2
A THU-IN THEIHNA SANGIN LIAN ZAW
Bang hanga mawhna hong om hi cih pen i pulaak thei kei hi. Lai Siangtho in vantung a om Lucifer sung panin mawhna hong kipan hi, ci-in pulaak hi. Ellen G. White in hong gente simloh Lai Siangtho in vantung panin mawhna kipatna thu tampi gen lo hi. Lai Siangtho in leitungah mawhna hong om na thu kitel takin hong hilh hi.
Pian. 3: 1-7 sim in. Adam le Eve nupa’ mawhna hangin bang thupiang hong hilh hiam?
Eve in Pasian’ thupiak a theih khit nungah mawhna bawl veve hi. “Pasian in ne kei unla, zong lawng kha kei un,” hong ci hi, ci-in amah mah in pulaak hi (Pian. 3:3). Lai Siangtho in tua singgah lawn loh ding pulaak lo hi. Eve in tua singgah nekna in sihna thuak ding cih pen thei hi. Satan in tua tawh kilehbulh in thugen hi: ‘ na si taktak kei ding hi” ci hi (Pian. 3:3). A kituak het lo thunih kimu thei hi. Satan in Eve lunglut theih nadingin hopih hi. Satan in Eve lungsim a ngah khitteh a thugen nial zo nawn lo ding cih thei ahih manin Topa’ thupiak muangmawh dingin Eve hopih pah hi. Eve in thei lo-a lampial hi lo-in thuman thei pipi mah lampial hi. Eve in tua singgah in nek loh ding ahihlam theipi mahin ne veve hi. Kicinna tawh kidim Eden huan sungah thu theihna in mawhna panin Eve le Adam dal zo lo ahih leh a thu-in theihna bek in hotkhiatna hong pia thei lo hi, cih kitel mahmah hi. Tua hi-in Pasian kammal hong gen thute phawk tawntung ding thupi hi. A thu-in theihna banah Ama deihna bangin a nungta dingin Topa tungah ki-ap kul hi.
Pasian in Adam leh Eve hopih hi. Satan in zong Adam leh Eve hopih hi. Ahi zongin nupa-te in Satan hopihna zui zaw uh hi. Tua hangin na khempeuh kilamdang hi lo hiam? Koi bangin tua bang siatna-te pelh ding i hiam?
TUESDAY April 3
Vantung le Leitunga Kido-na
I nulepa masa, Adam leh Eve a mawh uh a kipan leitungah siatna, gimna hong om hi. Kua mawhna hangin siatna hong tung cih thu muhzia tuamtuam om hi. Ahi zongin mawhna, siatna, gitlohna cihte om lo hi,ci-in kua’n nial zo ding hiam?
Satan in vantung panin Pasian langdo ahih manin hih Kido-na Lianpi hangin leitung in siatna tawh kidim hi. Eden huanah mawhna hong kipat a kipan na khempeuh in a bei hun – Khrih nih vei a hong pai ding manawh hi. Thuman le zuau thu kido-na sungah i nungta hi. Hih kido-na sungah bang thu piang, bang hunteh kido-na bei ding, koi bangin bei ding cihte Lai Siangtho in hong hilh hi.
Mang. 12: 1-17 sim in. Vantung le leitunga thupiang bang pulaak hiam?
Vantunga kido-na hi taleh leitunga kido-na thute hong hilh hi. A masa kido-na in vantunga kido-na hi-in, gulpi(Satan) le Michael (a khiatna in kua in Pasian tawh kibang hiam?) hi. Lucifer (Satan a khiatna in Langpangpa) in a tawntunga om Piangsak Pa (Jesuh) lehdo hi (Heb. 1: 1, 2; John 1: 1-4). Lucifer in amah a Bawlpa lehdo hi. Hih Kido-na Lianpi in pasian khat le pasian khat kido-na hi lo-in piansak Lucifer in Piangsak Pasian a langpanna hangin piansak nate susia nuam hi. Vantunga kido-na ah Satan in Khrih a zawh loh ciangin Khrih in mihingin hih leitungah a hong nuntak sungin zawh ding hanciam hi (Mang. 12: 4). Satan in Khrih a naungek a kipan singlamteh dongin zolo ahihteh Khrih’ nungzui mite zo dingin hanciam hi. Khristian tangthu khang khat pan khang khat ah hih kido-na om tawntung hi (Mang. 12: 6, 14- 16). Leitung bei dong hih kido-na om ding hi (Mang. 12:17). Tua hunteh Satan maimang ding hi.
Mang. 12: 10- 12 sim in. Hih Kido-na sungah lametna na nei hiam?
WEDNESDAY April 4
“Leitung Bei Dongin Kong Ompih Ding hi”
Pasian’ mite in bawlsiatna thuak ding hi, ci-in Mangmuhna in genkhol hi. Ni 1260 genkholhna (Mang. 12: 6, 14) 1260 kum sung pawlpi in bawlsiatna thuak hi. “Nero hun sungin Paul in thahna thuak a, kum tampi sung pawlpi in bawlsiatna thuak hi. Khristiante in thuman lo kimawhsakna thuak uh hi. Khristiante’ hangin kialna, gimna, sihna, zinling hong om hi, ci uh hi. Mihonpi’muhdahna a thuak uh hi. Migilote’n sum deihna hangin siatna bawl mite thuneite tungah khia uh hi. Emperor (gam uk) langpangte, biakna langpang mite, siatna piangsak mite ci-in thu om lopi mawhsakna thuak uh hi. Khristian tampi in humpi, sahangte an dingin ganhingte lakah koihna thuak uh hi. Mi tampi in zan ciangin meivak dingin kihalna thuak uh hi.” Ellen G. White, The Great Controversy, 88.
Tua hun laitak numei (pawlpi) in gam sungah tai hi (Mang. 12:6). Tua numei in muvanlai bangin kha nih nei hi, ci-in nihvei kigen hi. Hih in lauhuai-na mun pan buk nading mun ah om cih limcing hi. Satan gulpi in batloh nading numei in gam sungah bu hi (Mang. 12:14). Bawlsiatna a liat mahmah laitakin Pasian in thuman zui a cianlai mite kemcing hi. Hun nunung ciangin zong Pasian in thuman zui a cianlai mite kemcing ding hi.
Hun nunung hamsat hun tawh kizui-in Khrih “Leitung a bei dongin note tawh ka hong om khawm ding hi,” ci-in hong kamciam hi (Matt. 28: 20). Bawlsiatna lakah koi bangin hih kamciam na tel hiam? (Rom. 8: 31- 39; Matt. 10: 28).
____________________________________________________________
_________________________________________________________________ Bawlsiatna, kialtunna, sihna a kipan bangin Pasian’ hong itna tawh hong khen zo ding hiam? Khrih in eite tawh hong om khawm hi, cih thu tu-in hi taleh mailam hunah hi taleh, gimna, bawlsiatna, sihna tawh hong kipelhsak ding hi, cihna hi lo hi. Tua bangte tawh kipelh dingin kamciam hong kipia lo hi. Bang bang bawlsiatna, gimna i thuak zongin Khrih in ei aa ding a sepnate hang hi taleh, Amah mah hangin lametna i nei hi. Tua bang hun ciangin Pasian in kong ompih ding hi, ci-in hong kamciam hi. Tawntung nunna, van thak, lei thak hong kamciam hi. Bang bang piang taleh lametna tawh i nungta thei hi. Paul mah bangin “ Thu a manin a khen Topa in tua Ni ciangin kei a hong piak ding thuman lukhu ahi gualzawhna thamna in tu-in kei hong ngak gige hi,” i ci thei hi (2Tim. 4:8).
Ama hong pai ding a lamen eite in lametna le kamciam tawh i nungta ding hi.
Thursday April 5
Thukham 10 le Lungdamna Thu
Seventh-day Adventist pawlpi min in i thupuak pulaak hi. Seventh-day, Ni sagih ni Sabbath thupiak i upna a pulaak banah thupiak 10 i upna zong pulaak hi. Adventist, Jesuh hong kum kik ding a um mi cihna hi-in, Khrih in leitungah mihingin a hong nuntakna, a sihna hangin khat vei hong pai kik ding hi, cih a um i hi hi. Tua hi-in Seventh-day Adventist cih min in a kituamkhen thei lo thugil nih, Thukham le Lungdamna Thu pulaak hi.
Koi bangin a nuai-a thute in Thukham le Lungdamna thu kizopzia pulaak hiam?
Jer. 44: 23 ______________________________________________
_______________________________________________________
Rom. 3: 20 – 26 _________________________________________
_______________________________________________________
Rom. 7: 7 _______________________________________________
________________________________________________________
Lungdamna Thu i cih in Pasian’ thukham palsatin mawhna hangin Khrih in tua mawhna sung pan hong tankhia-in thukham palsatna, mawhna hong maisak hi. Tua banah tua thukham i nuntakpih nadingin hong panpih hi. Satan in Pasian a do manin hun nunungah Pasian’ mite in bawlsiatna thuak ding hi.
Mang. 14: 12 sim in. Koi bangin Thukham le Lungdamna thu kizom hiam?
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Pasian’ thukham kip hi, ci-in a zui Seventh-day Adventist thu-um mi khat na hihna tawh kizui-in koi bangin thukham zuihna in hotkhiat ngah nading ahihlohna, hotkhiat mite’ nunzia ding ahih zawkna Pasian a it mite’ nunzia ding hi, ci-in kilangsak na hiam? Koi bangin Thuhilhkikna 11: 1; 1Jn. 5:3 cihte in tua thu hong telsak hiam?
Friday April 6
Ngaihsutbeh Ding: Mang. 12: 9-12; Ellen G. White, “ Why Was Sin Permitted?, pp. 33 – 43, in Patriarchs and Prophets sim in.
Mihing in amah a Piangsak Pa tungah a cihtak laiteng na khempeuh in nopna tawh kidim hi. Vantung mi khempeuh in amaute a Piangsak Pa’ deihna bangin a nuntak ding uh nuamsa uh hi. Ama min phatin, Ama vangliatna pulaaknate khempeuhah nuamsa uh hi. Pasian a itna uh lian mahmah ahih manin amaute khat le khat ki-itna tawh kidim uh a, kilangneihna cihte om lo hi. Na khempeuh in kilemna tawh kidim uh hi. Tua bangin nopna tawh kidim vantungah siatna hong tung hi. Pasian in deihtelna a piak zatkhialhna hangin tua bangin siatna hong tung hi. Khrih zomah liatna a nei, Pasian’ pahtak Lucifer sung panin mawhna hong kipan hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, 35.
Ellen G. White in a pulaak “Pasian’ hong itna tungah cihtakna” cih kammal ngaihsun in. Itna in Topa tungah hong cihtaksak hi; Ama tungah hong thumansak hi. Nupa kikalah zong itna in khat le khat tungah hong cihtaksak hi. Vantung in itna tawh kidim ahih mah bangin Pasian tawh i kizopna zong itna tawh kidim ding hi.
Kikup Ding Dotnate
1. Lai Siangtho sung pan “Kido-na Lianpi” sungah Satan bek hi loin, mihing zong kihel hi, cih thu pulaak in. Koi bangin Satan in siatna limcing hi bek lo-in pumpi, lungsim ngaihsutna tawh nasem hi, ci-in na telthei hiam?
2. Seventh-day Adventist thu-um mi i hihna zui-in thuman tampi hong kipia hi lo hiam? Manpha mahmah hi mah taleh bang hangin tua thuman theihna in hong hon thei lo hiam? Theihna banah bang kisam hiam?
3. Tu-in na nunna-ah Khrih hong nungta hiam? Koi bangin Khrih tawh na nuntakkhopna in hamsat lunggimna hong kantan zo-sak hiam?
4. Koi bangin “itna-ah cihtakna” cih thu in thukham le hehpihna, upnale thumanna kizopdan hong theitelsak hiam? Bangci bangin itna sungah suahtakna kicing hi, cih thu hong hilh hiam? Na tatna khempeuhah Topa na itna-ah cihtakna kimu thei hiam?