LESSON 12 MARCH 17 – 23
NEIHSA ZEEK MITE’ ZIA LE TONG
SABBATH
NITAK
TU
KAAL SUNG SIM DING: Eph. 5: 15 – 17; Kol. 3: 23; Lk. 12: 35 –
48; James 4: 14; Sawl. 3: 21; 1Kor. 9: 24 – 27.
KAMNGAH: “ Tangval
khat in ama gamtatna a siangtho mahmah dingin bangci kep ding ahi hiam? Nangma
thu zuihna tawh ama gamtatna siangthosak thei ding hi. Ka lungsim khempeuh tawh
nang ka hong zong hi. Na thupiaknate panin kei hong pialsak kei in.Nangma
tungah kong khialh loh nadingin ka lungsim sungah nangma thu ka khol hi.” Late
119:9-11.
I gamtat zia le tongin i
mungtup, i mailam ding pulaak hi. Zongsatna hoih nei-in neihsa kemsiamte in a
citak nasemte hi. Daniel in nisim in thungen hi (Dan. 6: 10). Paul in kikhopna
innte ah pai-in kikhop ama ngei-na hi (Sawl. 17: 1, 2). Paul in, “ Mite
khemsa-in om kei un. Kholhpih hoihlo in gamtat hoih a susia hi” ci-in gelh hi
(1Kor. 15: 33). Zongsatna hoih lo nusiat nadingin zongsatna hoih neih ding
kisin kul hi. “ I gamtat in tawntung a kimang ding hi. Gamtat hoih neite in na
khat peuhpeuh a sepna-ah a citak mite hi. Tua bang mite in aksi bangin tang
ding uh a, midangte pai nading lampi khuavaksak hi.” Ellen G. White, 4T., 452.
Gamtat hoih nading lampi na
zuihna-ah panin thaman na ngah ding hi. Zongsatna hoih i cih in a kikhel pak lo
ding khensatna khat hi. Na lungsim sung pan hong suak bangbangin na gamtat in a
hoih hi thei, a sia zong hi thei hi. Na nasep in gamtat hoih le gamtat siat
khentel ding hi.
Tu kaal sungin Pasian’
nasepna sungah kihel neihsa kemzia i kikum ding hi.
SUNDAY MARCH 18
GAMTAT NGEI-NA: PASIAN ZONG
MASA IN
Gamtat ngei-na i nei ciat hi.
I kidot ding in: bangci bang gamtat ngei-na in a hoih maw, a sia hiam? Gamtat
hoih nei mi khat in nisimin Pasian zong masa den hi. “ Zingsang simin Topa
tungah na nuntakna, na ngaihsutna, na pumpi, na lungsim ap in. Honpa bia-in
amah muan dingin kisin tawntung in” Ellen G. White, Mind, Character,
Personality, Vol. 5., 15.
Tua bang mite in nuntakna
kong kawcikah a lut mite hi (Matt. 7:14).
Pasian in, “Keimah simloh
Pasian dang na nei kei ding uh hi” ci-in pulaak khin hi (Pai. 20:3). I kisap
nate tawh kisai-in Jesuh in “Pasian gam le Ama dikna zong masa un (Matt. 6:33).
“Lungsim khempeuh tawh na hong zon uh ciangin nong mu ding uh hi” ci-in hong
hilh hi.
Matt. 22: 37, 38; Sawl. 17:
28; Eph. 5:15 – 17; Kol. 3: 23 sim in.
Bangci bangin na khempeuhah
Pasian i masak zawk hamtang ding na telthei hiam?
__________________________________________________________
_____________________________________________________________
I nuntakna-ah na khempeuh
sangin Topa i masak zawkzia ding Jesuh in hong hilh hi.Jessuh sangin etteh huai
zaw kuamah om lo hi. Jesuh in a nuntakna-ah a Pa masak tawntungzia biakinnpi-ah
a thuhilh in pulaak hi.
Jesuh in a nu kiangah “ Ka Pa
na ka seploh phamawh hi,” ci-in pulaak hi (Lk. 2: 46, 49). A nuntakna
khempeuhah Jesuh in a Pa tawh kizopna lunggulh den hi. Tua hangin Jesuh in
thungen niloh hi. Nungzuite in tua bangin a thunget telthei lo uh hi. Khuamial
vangliatna in a Pa kiang panin Jesuh khenkhia zo lo hi. Bang hang hiam cihleh
Jesuh in a Pa tawh kizopna kip nei tawntung hi.
Eite in zong Jesuh ettehin
ngaihsutna, lungsim le nuntakna khempeuh tawh Pasian i it thei hi (Matt. 22:
37). Thungetna, Lai Siangtho simna tungtawnin Jesuh ii zia le tong i nei thei
hi. Tua dingin na khempeuhte sangin Pasian i masak zawk tawntung ding kisam hi.
Tua sangin a hoih zaw zongsatna hoih bang om ding hiam?
Nang le nang kisittel in. Na
khempeuh sangin Pasian a masa-in na koih hiam? Koi bangin na masak zawklam a
kithei ding hiam?
MONDAY MARCH 19
GAMTAT NGEI-NA: JESUH
HONG PAI DING LAMEN
Luke 12: 35 – 48 sim
in. Jesuh hong pai kik ding thu tawh bangci bangin kizom hiam? Bang hangin i
nuntakna in Nihvei Kumkikna siksanin nuntak ding kisam hiam?
_____________________________________________________________
____________________________________________________________
Jesuh hong paikik ding
siksanin nate kepsiam ding kisam hi. A citak lo nasem pa in a gamtatna
tungtawnin pulaak hi. A citak nasem pa ahih leh a topa in amah tawh a om bangin
vilin nasem hi. Mailam hun aa dingin nungta-in nisimin citakna tawh nasem uh
hi. “ Eite in vantunggam mi i hi a, tua gam panin Honpa Zeisu Khazih hong pai
ding lawptakin i ngak hi” (Phil. 3: 20). Abraham in a tawntung khuapi lametna
tawh ngak hi (Heb. 11: 10). Paul in zong Khrih hong kumkik lamenin ngak hi
(Heb. 10: 25). Amaute in lametna,geelkholhna tawh nungta uh hi. Khrih a dawn
dingin nisim kiging uh hi.
I pumpi a hong kihotkhiat
nading ni hong tung ding i ngak hi (Titus 2: 13). Bang mah awlmawh lo-in a
nungta hi lo-in Khrih hong pai ding vilin ngak, nasemin tawntung nunna in eite
hong ngak hi, cih phawk a lametna tawh a mainawt ding i hi hi. Hun nununga
thupiang dingte a pulaak ciangin zaknop deihhuai le ngaihsutna kihel lo pumlawp
thugenna (fanciful and wild speculation) pelh ding kisam hi. Nihvei Kumkik ding
kamciam in i nunzia ding hong hilh hi. I nunzia, i dinmun hong mutelsak hi. I
nuntakna-ah a thupi nate hong phawksak hi. Jesuh hong paikik ding lametna in
nuntak ngimna le masuan hong neisak hi.
Singlamteh in Honpa kiang
hong tunpi ding lampi hi. Lai Siangtho sungah Khrih in vangliatna le vantungmi
honpi tawh hong pai ding hi, ci-in a hong hilh thute hangin lametna tawh i
nungta hi (Mk. 8: 38). “ A kimu thei nate mitsuan lo-in a kimu thei lo nate ka
mitsuan uh hi. Banghang hiam cihleh a kimu thei nate tomkal sung bek om ding a,
a kimu thei lo nate ahih leh a om tawntung ding hi” (2Kor. 4: 18). Sihna tawh
kipelh ding kuamah om lo hi. I nuntakna in mitphiat khat sungin beimang thei
ahihlam sihna in hong phawksak hi. Ahi zongin Nihvei Kumkikna kamciam in sihna
in tawmvei sung ding a, sihna pan thawhkikna hong hilh hi. Khrih hong kumkik
ding kamciam tawh nuntak ding kisam hi. Hih kamciam in i nunzia a hong huzaap
kul hi. Khrih hong kumkik ding lametna nei tawntung in. I pawlpi min in zong
tua lametna pulaak hi.
TUESDAY MARCH 20
GAMTAT NGEI-NA: HUN ZATSIAM
“Eite pen zan mah mi ihi a, bangmah i thei
kei hi. Leitunga i nuntakna pen niliim bang lel ahi hi” (Job 8: 9). A pailai
nai na khawlsak thei hi. Ahi zongin hun na khawlsak thei kei hi. Hun in kuamah
ngak lo hi. I om mawk hun sungin zong hun in hong paisan hi.
James 4:14; Late 90: 10, 12; 39: 4, 5; Thna.
3: 6-8 cihte in hun tawh kisai bang hong hilh uh hiam? Hun a manphazia a pulaak
thute bang hong hilh hiam?
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Nuntakna in ciangtan nei a, a beisa hun kila
kik thei lo ahih manin hun zatsiam mahmah kisam hi. Tua hi-in hih leitung le
vantung aa ding a thupite mitsuanin hun zeeksiamna ding kisam tawntung hi.
Pasian kammal siksanin hun zeeksiam ding kisam hi. Bang hang hiam cihleh i
beisa hun kizang kik thei lo hi. Sum mangsak kha hileng kimu kik thei hi. A
mangkhinsa sangin tam kingah zaw thei lai hi. Ahi zongin hun pen tua bang hi lo
hi. Minute khat sung a mawk bei hun in a bei tawntung hi pah hi. Hun i cih in a
manpha mahmah Pasian hong piak thupha hi. Tua hi-in hoihtaka hun zatsiam ding
kisam pha mahmah hi.
“I hun in Pasian’neihsa hi.Mit phiat kaal
sung nangawn Ama aa hi. Ama minthan nadingin i hun zat ding kisam mahmah hi.
?iamna, nate sangin hun hong piakna tungtawnin thukhenna i thuak zaw ding hi.
Hun manphatna kiciangtan thei lo hi. Khrih in hun mawkbeisak lo hi. Tua hi-in
hun mawk beisak ding hi lo hi. Mawhbeisak dingin nuntak hun tom hi. Hehpihna
kikhakma hun tomno i ngah sungin a bei ngei lo ding nunna sung lut nading na
kiging khol thei hi. Angsung gualnop nading, mawhna sungah nopsakna ding hun om
lo hi.” Ellen G. White, Christ’s Object Lessons, 342.
“Mihai bangin gamta kei unla, mipil bangin
pilvangtakin gamta un. Hun le nite sialua ahih manin hun hoihte khahsuah kei
un.” Eph. 5: 15, 16. Paul in bang hong hilh hiam? Koi bangin tua thute
nuntakpih thei ding i hiam?
WEDNESDAY MARCH 21
GAMTAT NGEI-NA: PUMPI,
LUNGSIM, NUNTAK CIDAMNA
Mihing a hong kipiansakcilin
lungsim, pumpi nuntakna bangmah siatna om lo hi.Ahi zongin mawhna in tua
khempeuh susia hi. Na dangte sangin Lungdamna thu in mihing a hong kipiansakcil
nunna i ngah kik nading Pasian in nasem hi.
Sawl. 3: 21; Mang. 21: 1-5
sim in. Lametna bang hong hilh hiam?
Koi
bangin tua lametna i muh nading nungta ding i hiam?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Khrih in i lungsim,
nuntakna, pumpi in kicinna nei dingin nasem tawntung hi. Pasian in mihingte a
cidam ding hong deih ahihlam Jesuh’ nasep in hong lak hi. Tua hi-in neihsa
kepsiamna in pumpi, lungsim cidamna hong huh hi.
Ngaihsutna khuak zatna tam
semsem leh khuak cidam tektek hi. Tua hi-in “a pahtawihuai thute, a thuman, a
siangtho, a ithuai thu le thu hoihte, gamtat hoih le a phatthuai thute
ngaihsutpen in na nei un” (Phil 4: 8), ci-in hong hilh hi. Tua bang thu
ngaihsutna in lungnopna hi (Isa. 26:3). A lungnuam lungsim in pumpi cidamsak hi
(Pau. 14: 30). Lungsim cidamte in a hoih ngaihsutna le sepna nei uh hi.
Nihna-ah: cidamna ding
hanciamnate – khua-ul suahsakna, thasanna, cidamna tawh kituak annekna cihte
kisam hi. Taksa thasanna in lungtang cidamsakin sikhang dal hi. Pumpi thasanna
nei ngeilote’ maisuahin teekmel pua hi. Manmanin khua-ul suakin tatna
(exercise) a bawlte a ci a sa uh no-suah hi.
Thumna: neihsa kemsiam mi
khat in pumpi, nuntak cidam nading hanciam hi. Pasian tungah ki-ap in (Late 86:
4, 5). Amah ngak in ( Late
62:5). A thuman sungah
nungta in. Tua hi leh na nuamsa ding hi (3John 3). Topa hong pai ciangin
kawkbanna om lo ding hi (1Thess. 5: 23).
Gamtat ngei-nate
ngaihsun in. Koi bangin pumpi, lungsim, na upna huzaap hiam? A hoih zaw dingin
na kikhel ding a om hiam? Na khentat ding bang om hiam? A hoih zaw dinmun ah a
nungta dingin Topa’ hong kamciam tawh na nungta ding hiam?
THURSDAY MARCH 22
GAMTAT NGEI-NA: PUMPI KI-UKNA
Neihsa kepna-ah pumpi ki-ukzawhna in a thupi
mahmah zia le tong hoih khat hi. “ Pasian in lau-na lungsim hong pia hi lo-in
hanna, itna, ki-ukzawhna hong guan hi” (2Tim. 1: 7). Greek laimalin ‘sophronismos’
hi-in Thuciam Thak sungah hih mun khat bekah kizang hi. Ki-ukzawhna sungah
Pasian thuman thutak siksanin ngaihsut hoih neihna kihel hi. Ki-uk zawhna in a
sia lak pan a hoih thute hong khentel thei-sak hi (Heb. 5: 14). Tua mi in
lunggimna a piangsak thei thu a zak hangin amah le amah a kikem zo hi. Ama
pumpi deihna a zui Samson bang lo-in, Daniel in humpinelkai kua sung khiatna a
thuak dongin ama pumpi deihna ukzo hi. Solomon in pasian a biakpih dingin a zol
namdang zi tampi nei hi. Ahi zongin Joseph ahihleh Potiphar zi’ mawhzolna pan
kihemkhia hi (1Kum 11: 4,5).
1Kor. 9: 24 – 27 sim in. Paul in pumpi
ki-ukzawhna tawh kisai bang hong hilh hiam? A tawpkhakna-ah ki-ukzawhna nei
lote in bang thuak ding uh hiam?
_______________________________________________________________
______________________________________________________________
Leitung in pumpi deihna zui hi. Zuau thu le
phuaktawm thu tam semsem hi. Siatna sung tun nadingin mun khempeuh in Satan’
thaang tawh kidim hi.
Siantho-na tawh kidimin Pasian a zahtak mite in amau
pumpi deihna uk zo uh hi. Gawlduhna, lunggulhna khempeuh Kha Siangtho ki-uksak
uk hi. Pumpi ki-ukzawhna in lungsim ngaihsutna hatsakin thuman thutak theihna,
Pasian kammal theihna khangsak hi.” Ellen G. White, The Desire of Ages, 101.
Gamtat zia le tong kisekna in pumpi
ki-ukzawhna khangsak hi. Pasian in “Na khempeuhah a siangtho ding (1Pet. 15,
22) le “biakna thu sungah nuam a sak dingin” hongsam hi (1Tim. 4:7).
Kimawlna-ah kidem ding mite kisin kul a, neihsa kepsiam ding zong kisik kul hi.
Pumpi’ deihnate zawh kul hi. Mihing in Pasian’ vangliatna tawh kopin a hanciam
ciangin pumpi deihna uk zo ding hi.
Koi bangin siatna tawh kidim leitungah
citakin, Pasian a zahtak nasem mi hi thei ding na hiam? Bangci bangin ki-ukna
hong pia thei Pasian’ vangliatna sungah ki-ap ding na hiam?
FRIDAY MARCH 23
NGAIHSUTBEH DING: Siatna
tawh kidimin, leitung nate tawh nopsakna a zong mite lakah Enoch le Noah
in Pasian tawh kizopna hoih nei uh hi (Pian.
5:
24; 6: 9). Pasian’ hehpihna theihtelna hong kipia nasep tungah hong citaksak
hi. Khang tampi khitteh Daniel le a lawmte in dawibia mite lakah, Khristian
gamtat zia le tong hoih, lungsim hoih nei-in a nungta Pasian aa dingin
limpha-in nungta uh hi. Pasian in amaute thuhilhsia hi. A kimu thei lo Pasian
tawh tatsat lo-in kizopna nei uh a, tatsat lo-in thungen den uh hi.
Enoch mah bangin amau zong
Pasian tawh lampaikhawm uh hi.” Ellen G.
White, Prophets and Kings,
486.
“Pasian tawh lampaikhawm cih thu in neihsa
kem mi khat ii nunzia pulaak hi. Ni khat khit ni khat Pasian tawh a nungta
khawm uh hi. A pil nasemte in siatnate lakah Pasian tawh lampaikhawm uh hi.
Pasian tawh kizopna bek mah in siatnate pan hong dal ding hi. A citak nasem mi
in
Pasian tawh thukimna nei hi (Amos 3:3). Khrih sung i
nuntak loh phamawh hi (Kol. 2:6). Nunna thak sungah nuntak ding kisam hi (Rom.
6:4), itna neih kul hi (Eph. 5:2), pilna tawh nungta uh hi (Kol. 4:5). Thuman
sungah om uh hi (Late 86: 11). Khuavak sungah kalsuan uh hi (1John 1:7). Thuman
thutak tawh nungta uh hi (Pau. 19: 1),Topa thukham nuntakpih uh hi (Pai. 16:
4).
Na hoih sem uh hi (Eph. 2:
10) Thuman lampi zui uh hi (Pau. 4: 26).
KIKUP DING DOTNATE
1. Neihsa
kem mi khat aa dingin kiniamkhiatna in bang nasem hiam? (Matt. 11: 29; Eph.
4:2; Phil. 2:3; James 4:10; Micah 6:8) Bang hangin Pasian tawh kizopna-ah
kiniamkhiatna thupi hiam?
2. Leiba
tawh kidim mite bangci huh theih ding na hiam? Pawlpi in tua bang mite bang
munte-ah huh thei ding hiam?
3. Neihsa
kem mi khat in hoihna bang teng nei ding kilawm hiam? Titus
2:7; Late 119: 172; Matt. 5:8.
4. A
lamdang mahmah hun tawh kisai na lawmte tawh kikum in. Bang hangin hun bei
hanhan bangin ngaihsun i hiam? Hun i cih in
bang hi, ci-in koi bangin na theitel hiam? Bang hangin
tawmvei nuntak hun hoih tak zatsiam ding kisam hiam?