LESSON 7 NOV.11 – 17
MAWHNA ZAWHNA
SABBATH NITAK
TU KAAL SUNG SIM DING: Romans 6; 1John 1: 8 – 2: 1.
KAMNGAH:
“Thukham nuai-ah om loin hehpihna nuai-ah om na hih man un mawhna in note a hong uk kei ding hi.” Romans
6:14.
Gamtat hoih in hong honkhia thei lo ahih leh gamtat hoih kisam nawn
diam? Bang hangin mawhna tawh nungta lo i hiam? Romans 6 in hih thu tawh kisai
hong hilh hi. Paul in Khristian nuntakna ah siantho-na i cih in mawhna
zawhzawhna le Khrih zia le tong kilaksak nunzia hi, ci-in hong hilh hi. Roman
sungah ‘siantho-na’ cih kammal nih vei bek kigelh hi (Rom. 6:19, 22). Greek
laimal “hagiasmos” kici hi. Lai Siangtho sungah ‘kisiansuah’ ‘kisiangsak un’ cih
ciangin a khiatna in Pasian tungah ‘ki-ap’ding cihna hi. Tua hi-in Khrih in
hong siangsak hi, cih ciangin a beisa thu pulaak hi; gentehna-in “A hong
siantho-sak mi khempeuh’(Sawl. 20: 32). Pasian in a sianthosak mite Ama tungah
a ki-ap mite hi. Ahi zongin Lai Siangtho in siantho-na hong hilh ciangin i
nuntak buppi huam hi.
Tu kaal sung i kikup ding thu in a kitelkhial mahmah thu: upna tawh
hotkhiat ngah cih thu – Zeisu’ hotkhiat mi khat ii nunna ah mawhna tungah
zawhna kamciam thute i en ding hi.
SUNDAY NOV. 12
MAWHNA A TAMNA MUNAH
“Tua
thamlo-in thupalsatna a khan nadingin thukham hong lutbeh hi. Ahi zongin mawhna
a khan ciangin hehpihna a khang zaw sem hi” (Romans 5: 20). Bang zahin mawhin
siatna tawh kidim mi khat tungah Pasian hehpihna kicing hi. Mimal khat ciat aa
dingin, a diakdiakin mawhna lianlua bangci bangin mawhmai zo ding a ci mite aa
dingin lametna lianpi hi lo hiam! Mawhna in sihna hong tun hi. Pasian hong
hehpihna in sihna pan hong khahkhia-in nuntak tawntungna hong pia hi (Romans 5:
21).
Romans
6: 1 sim in. Paul in bang hong hilh hiam? Koi bangin Romans 6: 2-11 tawh kizom
hiam?
________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Paul in
diktang khin mi khat in mawhna sungah nungta dingin kilawm nawnlo hi, ci’n hong
hilh hi. Bang hang hiam cihleh mawhna-ah misi bang i hi hi, ci-in Paul in
pulaak masa hi. Tua khitteh a gennop thu pulaak hi. Tui sungah kiphumna in
‘mihing nunlui,’ mawhna sungah nuntakna a bei-na limcing hi. Bang si hiam?
Mawhna ah gamtang lo cihna hi. Mawhna sungah nuntakna in si ahih manin mawhna
tawh a nungta nawn lo nunna pulaak hi. Romans 6 sungah mawhna pen sila-te
tungah ukna nei, to bangin kipulaak hi. Tui sung pan i pusuahkhiat in nunna
thak tawh nuntakna limcing hi; mawhna sila pan suakta cihna hi. Khrih in
mawhnei khempeuh aa dingin khat vei hong si khin hi. Ahi zongin tu-in nungta
tawntung hi. Khristian khat in mawhna ah si-in, mawhna sungah nungta ding hi nawn
lo hi. Tuiphum khin Khriatian khat in tui sung pan i pusuah bangin mawhna hong
ukcipna pan thakhatin i suakta kei hi. Mawhna ukcip pan a suakta mi in mawhna
do nawn lo hi, cihna hi lo hi.
“Mawhna
ah a si i hi hi. Pasian aa dingin a nungta i hi hi. Mawhna tawh i kipelh theih
loh hangin cilesa deihna, mawhzolna zui lo-in a nungta i hi hi. Bang bang hi
taleh leitung nuntakna a bei mateng mawhna tawh kipelh thei ding kuamah om lo
hi. “ Bang hang hiam cihleh ci le sa lunggulhna in Kha Siangtho deihna tawh kituak
lo a, Kha Siangtho deihna in ci le sa lunggulhna tawh kituak lo hi. Na gamtat
nop bangun na gamtat theihloh nadingun tua nihte khat le khat a kilehbulh den
hi.” Gal. 5:17. Tua hi-in sawltakte le mi siangthote in mawhmai nget ding kisam
a, i pumpi in leivui suakin sihna pan a si thei nawnlo vangliatna tawh kidim
pumpi dingin sihna pan a thokik pumpi i ngah masiah ci le sa deihna i nawkkha
den ding hi.” Martin Luther, Commentary on Romans, 100.
MONDAY NOV. 13
MAWHNA IN A HONG UKCIPTEH
Romans 6: 12 sim in. Bang in hong uk hiam?
_____________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Kumpi khat in ukna a neih bangin mawhna in eite hong uk hi. Greek
laimalin 'uk' cih kammal a khiatna in ‘kumpi bangin ukna nei’ cihna hi. Mawhna
in i pumpi, gamtat luheek hong uk nuam hi. Paul in “mawhna ki-uk sak kei un” a
cihteh diktang khin mi khat in a nuntakna a uk nuam mawhna nial thei hi, cih
pulaak hi. Hih mun ah khensatna kisam hi. Lungsim takpi tawh khensatna, utna
lungsim kisam hi. Mihing in deihtel thei hi. Khentat thei hi.
A nunzia khempeuh in
khentatna tungah kinga hi. Pasian in deihtelna hong guan hi; mihing in tua
deihtelna a zatsiam ding kisam hi. Na lungtang na khel thei kei hi. Na lungtang
deihna khempeuh Pasian na pia zo kei hi. Ahi zongin Ama nasem dingin na khentat
thei hi. Ama tung i lungsim khempeuh i pia thei hi. Tua bangin a ki-ap mi sunga
Topa deihna tangtung ding hi. Kha
Siangtho in tua bang mi nuntakna khempeuh uk hi. Na deihna khempeuh, na
ngaihsutna, na lungsim khempeuh in Amah mitsuan ding hi.” Ellen G. White, Steps
to Christ, 47.
Ci le sa deihna cih kammal in na hoih deihna zong hi thei hi. Mawhna in
hong uk leh a hoih lo deihna zong hi thei hi. Mihing tha le ngal bek tawh hi
leh tua deihna in siatna manawh hi. Mawhna in siatna bek hong tun ding a,
siatna in pha zo hi, cih nei lo hi. Upna tawh a hong kipia zawhna kamciamte i
pom tak ciangin mawhna in hong uk thei nawn lo ding hi. Tua hi-in Romans 6: 12
sung a om thute mah bangin a kituiphum mi in Pasian aa dingin a nungta mi suak
hi. Tua nunna thak in Pasian tungah kinga hi. Tua bang mi in Pasian aa dingin
nungta, nasem, Ama deih nate sem ahih manin mawhna in uk nawn lo hi. Khrih
tungtawnin Pasian aa dingin a nungta mi hong suak hi.”
Deihtelna tawh kisai Ellen G. White gen thute ngaihsun in. Khentatna nei
thei mihing in a sia, a pha, thuman, thu zuau, Khrih ahih kei leh leitung nate,
khat zawzaw deihtel thei hi. Deihtel theihna letsong zangkhial thei, a hoihin
zang thei hi lo na hiam?
TUESDAY NOV. 14
THUKHAM NUAI HILO HEHPIHNA NUAI-AH
Romans
6:14 sim in. Koi bangin na tel hiam? Thukham 10 kisam nawn lo hi, cihna a hiam?
Hi lo ahih leh bang hangin hi lo hiam?
________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Romans
6: 14 in Romans sung thu laigil khat hi. Hih thu siksanin mi tampi in piansak
ni sagih Sabbath kisam nawn lo hi, ci uh hi.Ahi zongin
Romans 6: 14 in tua
bang ci lo hi. Mawhna om ahih leh bang hangin Thukham bei ding hiam? Bang hang
hiam cihleh Thukham a om manin mawhna om hi. Romans sung khempeuh sim lehang
mawhna pulaak Thukham 10 om nawn lo hi mawk leh mawhna kici om nawn lo ding hi.
Paul in
thukham nuai-ah om mi a cihteh Jew ngei-na khempeuh pulaak hi zaw hi. Tua bang
mi in mawhna ukna sungah a om lai mi ahi hi. Ahi zongin hehpihna nuai-ah a om
mi ahih leh mawhna tungah zawhna ngah mi hi. Bang hang hiam cihleh a lungtang
tungah thukham kigelh khin hi. Kha Siangtho in a nuntakna makaih hi. Zeisu
Khrih in Messiah hi, ci’n a um mi in diktansakna ngah mi, Ama tawh si-khawm,
nunlui nusia-in nunna thak tawh kalsuan, cihte in mawhna uk sungah a om nawnlo
nunna hi. Romans
6: 14
sunga thute in mawhna tungah gualzawhna kamciam siksan hi. Thukham nuai-ah cih
kammal kitelkhial thei ahihteh hih kammal ah kidop
kul hi. Hehpihna
nuai-ah nungta kici napi Pasian Thukham a nial mi in hehpihna ngah lo-in
mawhsakna bek ngah ding hi. Hehpihna nuai ah nungta cih thu in Pasian hehpihna
hangin Zeisu Khrih in thukham palsatna hangin mawhsakna khempeuh a hong
hepkhiatsak pulaak hi. Tua hi-in tu-in thukham palsatna hangin mawhsakna tawh a
kipelh thei i hi hi. Tu-in mawhna sila hi nawn lo, mawh ah a si khin hi-in,
nunna thak tawh nungta i hi hi.
Koi
bangin Khrih sungah nunna thak tawh na nungta hiam? Bang in nunna thak pulaak
hiam? Bang in hong khaktan hiam? Bang hang in a hong khaktante hemkhia lo ding
na hiam?
WEDNESDAY NOV. 15
MAWHNA MAW THUMANNA
Romans 6: 16 sim in. Paul ii gen bang thu hiam? Bang hangin koplekaih
tuah ding hi lo, Satan maw Zeisu tel ding hong hilh hiam? Hih in bang hong hilh
hiam?
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Upna tawh nunna thak in mawhna sungah ci le sa deihna bangin nuntakna
ding hi lo hi. Upna in mawhna zawhna hi. Upna tawh zawhna kamciamte i ngah thei
hi. Ukna nei kumpi bangin mawhna a pulaak khitteh mawhna in hong ukcip nuam den
hi. Ahi zongin eima khentatna thupi hi.
Mawhna zui dingin na teel theih mah bangin dikna zui dingin na teel thei
hi. A nihin lenkhawm cih bang om thei lo hi. Nuntakna maw, sihna khat teitei
teel kul hi.
Romans 6: 17 koi bangin Paul in hong hilhcian hiam?
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
Thupiak zuihna le upna man kizopzia kimu thei hi. Greek kammalin
‘doctrine’ cih a khiatna in ‘thuhilhna’ cihna hi. Rome khua Khristiante’n
upna tawh nungta uh hi. Upna man in thuhilhna man hi-in, lungsim takpi tawh
thuzui mi in dikna’ sila hi (Romans 6: 18). Tua hi-in Galatia pawlpi sunga a
man lo upnate hangin Paul lunghimawh hi. Tua manin thuhilhna man kisam mahmah
hi.
Mawhna sila le dikna sila in a tawntungin kido den hi. Tuiphum khitteh i
khialh khak leh hotkhiat ngah taktak lo cihna hiam? 1 John 1:8 – 2:1 sim in. Koi bangin Zeisu nungzui napi khialh khak ciangin
kalsuanzia ding hong hilh hiam?
THURSDAY NOV. 16
MAWHNA PAN SUAKTA
Tuciang
i sin thu in Romans 6 sunga thute hi. Romans 6: 19- 23 sim in. Paul gen thute a
tomin pulaak in. Koi bangin tua thuman nuntakpih ding na hiam? Bang thu
kibuaipih hiam?
_____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Paul in
mawh dim mihing nunzia tel mahmah hi. Mihing in thanem, khial baih, ze-etna
sung tung baih hi. Mihing in ama deih zawk teel theihna nei hi. Tua hi-in
mihing' thanemna phawkin Zeisu tungah ki-ap lungsim kisam hi. Zeisu bek mah in
nunna thak hong guan hi. Romans 6: 23 in mawhna thaman sihna pulaak hi. Mawhna
in a sila tungah vangik guan a topa tawh kibang hi. Tua vangik sihna panin Topa
in hong honkhia hi. Mawhna sila maw nunna sila- koi zaw teel ding na hiam?
Mawhna'
ukna pan suakta cih thu in mawhnei lo cihna hi lo hi. Mawhna langdo kul lo,
khial thei nawn lo cihna hi lo hi. Mawhna' ukna sung pan suakta cih ciangin
mawhna sila hi nawn lo cihna hi.Mawhna tawh kuamah kipelh thei lo mihing ihih
manin nisim in mawhna tungah zawhna kamciam tawh a nungta den ding kisam hi.
Tua
hi-in mawhna sila-in a nungta mite aa dingin a vanglian kamciam hi. Mawhna in
sihna simloh bang mah hong pia lo hi. Tua hi-in sia le pha khentel thei mi in
mawhna sila panin a suahtak ding kisam hi. Ahi zongin dikna' sila-te in thuman
thutak le a hoihnate tawh nungta uh hi. Amau hoihna siksanin dikna ngah dingin
kingaihsun lo uh hi. Nunna thak ii gah gamtat hoih tawh nungta uh hi. Gamtat
hoih siksan in hotkhiat ngah thei ding hi le Zeisu hong tatna in a mawkna hi ding hi.
FRIDAY
NOV. 17
NGAIHSUTBEH DING: Sim
ding Ellen G. White, “Victory Appropriated,”
105, 106 in Messages
to Young People; “The True Motive in Service,” 93 – 95 in Thoughts From the
Mount of Blessig; “Appeal to the Young,” 365 in
3T., 1074, 1075, in The SDA Bible Commentary, vol. 6.
“Zeisu
in mawhna zui ngei lo hi. A lungsim ah zong mawhna om lo hi. Tua bang dingin
eite zong hong deih hi. Khrih a mihing hihna le Pasian ahihna in pumkhat hi. A
nunna in Kha Siangtho tawh kidim tawntung hi.
Mihing in Pasian zia
le tong nei thei dingin Khrih in leitung ah hong nungta hi. Upna tawh Ama
kiangah zuanin amah tawh pum khat a suak mi khempeuh in mawhna sungah a nungta
nawn kei ding uh hi. Pasian in upna tawh a nungta mi khat a cingtak Khrih’
nunzia tawh a nungta dingin makaih tawntung hi.” Ellen G. White, The Desire of
Ages, 123.
“Tuiphum
ciangin Satan le amah tawh kizopna khempeuh nusia dingin kamciam kipia hi.
Lungsim, nunna khempeuh tawh vantung gam zai nadingin ka nungta ding hi, ci-in
i pulaak hi. Thumgawm Pasian – Pa, Tapa le Kha
Siangtho in mihing
lungsim ah nasemin hong siangsak dingin hong huh hi.” Ellen G.White Comments,
The SDA Bible Commentary, vol.6., 1075.
Pasian
thu-um kici napi a upna le a nunzia kituak kei leh a thu zuih in a mawkna hi.
Kua-mah in Pasian le Satan kopkhawm thei lo hi. Siatna tawh a nungta mite’n
Satan nungzui uh hi. Satan a nusiat matengun, Pasian sila hi thei lo ding hi.
Vantung Kumpi' ukna sungah nungta dingin Satan a nusiat uh hangin amau siatna
ding hi lo hi. Satan nungzui-in siatna bang mah piang lo hi, a ci phial uh
zongin a tawpkhakna ah siatna sung tung vive ding uh hi. Pasian in a kamsangte
tungah vantung thuman hong lak hi. Siatna sungah nungta nawnlo-in Khrih aa ding
kisiansuah dingin hong hilh hi. SDA thu-um mi khat in a upna bangin a nuntak
ding kisam hi.”Ellen G.White,7T.,404.
KIKUP DING DOTNATE
1.
Mawhna a
zo dingin kamciam hong kipia zongin Khrih Honpa-in sangin a kikhelte zong
siatna tawh kidimin, i lungsim in siatna tawh kidim hi lo hiam? Hih thunih a
kilehbulh hiam?
2.
Khrih in
nang aa dingin a septe ngaihsun in. Ama sungah nunna thak tawh na nunzia
ngaihsun pha in.
3.
Khrih in
ei aa dingin a sepna bek in hong honkhia thei hi, cih thu in thu bulpi lianpen
hi mah taleh Ama nunzia kilangsak ding, Ama siantho-na tawh nuntakna cihte
awlmawh lohna in bang zah in lauhuai hiam? Bang hangin hihte geel thupi hiam?