SABBATH
NITAK
TU KAAL SUNG SIM
DING: Isa.
53: 5, 6; Siam. 16: 16 – 19; 11: 44; Rom.13: 1-7; 1Kor. 14: 40; 2Tim. 3: 16.
KAMNGAH:
“Eite
in mawhna lamah si i hih khit ciangin dikna lamah i
nuntakna dingin, eite
mawhnate amah mahin singkhuam tungah
ama pumpi in a thuak hi. Ama liamnate
hangin
damna i ngah zo hi”
(1Pet. 2: 24).
1 & 2 Petet in nunzia ding hong hilh
hi.1Peter sungah bawlsiatna tawh kisai thu kigelh hi. 2Peter in pawl sunga zuau
thuhilhte’ omzia pulaak hi. Peter in Khristian thu-um mite in a tuah ding uh
thute hilhkhol hi. Peter’ hilh thute in vanglian hi; a kipelh thei lo thute hi.
Peter in tua bang thute tawh kisai a gelhte in thupi hi. Bawlsiatna a thuak
mite in a hong kihotkhiatna dingin Khrih’ thuakna phawk ding kisam hi. Jesuh in
zuau thuhilhte thukhen dingin hong pai hi. Peter in hih thute a laikhakna ah
pulaak hi.
A hong hotkhiatna dingin Khrih thuakna,
Pasian in a tawpkhakna ah thukhen ding hi, cih phawkin nungta ding, Jesuh hong
kumkik ding lametna, kimlepaam hoih le pawl sung hoihna, i nuntakna ah Lai
Siangtho’ makaihna cihte hi. Tu kaal sungin Peter laikhakna sunga thu bulpi nga
i en ding hi.
SUNDAY JUNE 18
GIMNA,
JESUH LE HOTKHIATNA
A nuai-a Lai Siangthote in
hotkhiatna thu bang pulaak hiam?
1Pet. 1: 2
___________________________________________________
1Pet. 1: 8, 9
_________________________________________________
1Pet. 1: 18, 19
_______________________________________________
1Pet. 2: 22 – 25
______________________________________________
1Pet. 3: 18
__________________________________________________
Peter in hotkhiatna thu a
pulaakna-in ah mawhneite munah hong si Jesuh’ sihna thu pulaak hi. Gentehna-in
1Pet. 2: 22 – 24 sungah Khrih thuak gimna a pulaakte in Isaiah 53: 5, 6, 9
sunga thute hong phawksak hi. I mawhna khempeuh Khrih pumpi-in pua khia hi. Ama
liammate hangin eite in damna i ngah hi (1Pet. 2: 24). Hih thute in mawhneite
tangin Ama hong sihna pulaak hi.
Biakbuk hunlai-in mawhnei mi
in ama biakpiakna dingin biakbuk ah gan khat hong paipih hi. Tua gan tungah a
khut nga hi. Hih in mawhnei mi’ mawhna ganhing tungah kisuan hi, cih limcing
hi. Tua ganhing in mawhnei mi sih tangin si hi (Siam. 4: 29, 30, 33, 34; 14: 10
– 13. Biakna tau tungah niinbang khempeuh Mawhsutpi Ni ciangin kisiangtho sak
hi (Siam. 16: 16 – 19).
Mawhmai nadingin sisan in thupi mahmah hi.
Khristian thu-um mite in
Jesuh’ sisan tawh i siang zo
hi. (1Pet. 1: 18, 19). Paul in zong mawhnei mi sih tangin mawhnei lo Jesuh
sihna thu mah pulaak hi (2Kor. 5: 21). Mawh nei lo mi in mawhneite a’dingin
hong si hi ( 1Pet. 3: 18).
Paul mah bangin Peter in
zong upna kisam hi, ci-in pulaak tawntung hi. “ Tua Topa note in na muh ngeiloh
uh hangin na it uh hi…………nopna lungsim tawh lungdamin na nuntakna uh gupna ahi
note upna phattuamna na ngah uh hi” (1Pet. 1: 8, 9) ci-in laikahk hi. Gamtat
hoih in hong honkhia thei lo hi. Khrih in ei aa dingin a sep khempeuh i um a,
Honpa-in i upna tawh hotkhiatna ngah i hi hi. Gamtat hoihna sungah lungmuang
hilo-in , Khrih sungah i khamuang hi. Ei le ei kimuang ding hi lehang i kimuan
takpi ding a om diam?
Bang hangin eite
tangin hong si Jesuh in i lametna lianpi hi thei hiam? Hih a lamdang thu
tungtawnin bang lametna lianpi nei in khamuanna bang hong guan hiam?
MONDAY JUNE 19
KOIBANGIN
NUNGTA DING?
Peter in a pulaak mun mahmah
thubulpi khat in “Na khempeuh mangthang ding ahih ciangin … Pasian biakna ah
nopsakna tawh bang ci mi na hi ding uh kilawm hiam? ci-in kidot ding kisam hi
(2Pet. 3: 11).
1Pet. 1: 15- 17, 22;
2: 1; 3: 8, 9; 4: 7-11; 3: 11 in Khristian gamtatzia ding bang hong hilh hiam?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
Peter laikhak sung mun tampi
ah Khristian gamtatzia ding hong hilh hi. Khatna-ah: Pasian thukhenna le
Khristian gamtatzia kizopna pulaak hi (1Pet. 1: 17; 2Pet. 3: 11). Pasian in
mihing gamtatna khempeuh hong sit ding hi.
Tua
hi-in Khristian khat in a siangtho-in a nuntak ding kisam hi.
Nihna-ah: Peter in Khristian
khat in siangtho ding kisam hi, ci-in hong hilh phapha hi. Moses hun lai-in a
siangtho-nate biakbuk sung zat dingin kituamkoih hi (Pai. 26: 34; 28: 36; 29:
6, 37), Pasian a’dingin kikoih hi (gentehna-in Sabbath – Pian. 2:3). Pasian a
siantho mah bangin Ama mite zong a siangtho ding ahi hi. Tua dingin Pasian in
geel hi (Siam. 11: 44; 19:
2;
1Pet. 1: 15, 16). Pasian a’ dingin a kituamkoih na khat pen siangtho hi.
Peter in a laikhak a sim
khempeuh Kha Siangtho tawh kipuahpha-in Jesuh thu a mang dingin lunggulh hi
(1Pet. 1:2).
Thumna-ah: Peter in a
siangtho khin mite nunzia pawlkhat pulaak hi. Amaute in zuau gen lo uh hi.
Gitlohna hemkhia uh hi. Mi kheem lo uh hi. Simtat lo, enna sumit, gensiatna
zang lo uh hi (1Pet. 2: 1). Amaute kipumkhat hi. Khat le khat ki-it uh hi.
Kiniamkhiat uh hi (1Pet. 3: 8,9). Hoihna tawh kidim uh hi. Pasian’ deih bangin
nungta uh hi (2Pet. 1: 5-7). Itna kip nei uh hi. A tawpna ah Peter in i
lungkhamna, lunghimawhna khempeuh Jesuh ap ding hong hanthawn hi (1Pet. 5: 7).
Koi bangin mawhna kawk lo-in
Peter’ hong hilh bangin a nungta dingin khat le khat tha kipia ding i hiam?
TUESDAY JUNE 20
NIHVEI
KUM KIKNA LAMEN
A nuai-a Lai Siangthote sim in. Mailam ah
bang thu hong om ding hiam?
1Pet. 1:4
____________________________________________________
1Pet. 1: 17
__________________________________________________
1Pet. 4: 5, 6
_________________________________________________
1Pet. 4: 17
__________________________________________________
2Pet. 3: 1-10
_________________________________________________
Peter in bawlsiatna tawh
kisai thu limgen mahmah hi. Ama laikhak a sim mite’n bawlsiatna a thuak uh
hangin amaute ngah ding thupha in ngak ahih manin a upna uh nusia lo-in lametna
tawh a nungta dingin hanthawn hi. Amaute ngah ding cikmah hunin kisia lo ding
gamh in vantung ah kikoih hi (1Pet. 1:4).
Peter in mailamah a piang
lai ding thunih pulaak hi: A nunung thukhenna le siatna khempeuh a beimang hun
hong tung ding hi. Tu-in bawlsiatna a om hangin a man thukhenna hong tung ding
hi. Bawlsiatna thuak mite’n tawntung nuamna ngah ding uh hi. Peter in thukhenna
tawh kisai mun thum ah pulaak hi (1Pet. 1: 17; 4:5, 6, 17). Pa Pasian in mi
khempeuh tungah a manin thukhen ding hi (1Pet. 1:17). Jesuh Khrih mahmah in a
nungta lai mite le a si khin mite tungah thukhen ding hi (1Pet. 4:5). Tua
thukhenna in Pasian’mite tungah thukhenna tawh kipan ding hi (1Pet. 4: 17).
Pasian tawh a nungta lo mite in kaat le mei tawh kisusia mang ding uh hi (2Pet.
3:7).
Mi kim khat in Jesuh hong
pai lo ding hi, ci uh a, mi khat in Jesuh hong pai ding hi, ci-in lamen uh hi.
Peter in hih buaina tawh kisai zong hilhcian hi (2Pet. 3: 1-10). Jesuh a hong
pai nailohna a hangin mi khempeuh in a mawhna uh kisikin hotkhiatna ngah ding
hun a hong pia hi zaw hi. Tua bangin Jesuh hong pai kik ding a lamen mite in a
siangtho, paubaanglo-in a nungta dingin hong hilh hi.
Tua hi-in Peter in Khristian
nunzia ding a hong hilh banah lametna tawh a nungta dingin zong hong hilh hi.
Bang bang thuakta lehang upna tawh kalsuana, Pasian thu a mang dingin hong hilh
hi.
Bang bang piang taleh
bang hangin upna nei-in thumang ding kisam hiam? A dang lampi om lo hiam?
WEDNESDAY JUNE
21
GAM
SUNG LEH PAWL SUNG KI-UKNA HOIH
1Pet. 2: 11 – 21; 5:
1-5 sungah Peter in kumpi hoih le pawlpi kimakiahna hoih tawh kisai-in bang
pulaak hiam? Koi bangin Khristian khat in khua sung hoih nading le pawl sung
hoih nadingin mapang ding hiam? Koi bangin gammi hoih hi ding i hiam?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
Peter in kumpite le biakna makaite in
Khristian kici peuhmah a bawlsiat hunin nungta hi. Hih thu hangin Peter le Paul
in kumpi hoih ding kisam ahihzia pulaak uh hi (1Pet. 2: 13 – 17; Rom 13: 1-7).
Gam uk makaite pen Pasian sehna bangin kikoih hi. Amaute in siatna bawl mite
gim pia-in hilh ding uh hi. Ahi zongin kumpite in tua bang hi khin lo hi. Peter
mahmah in zong tua bang thuak kha hi. Tu-in zong kumpi khut sungah bawlsiatna
thuak om hi.
Peter in a huampi-in a pulaakin kumpi hoih in
gam mite phattuam nading nasem hi. Gam mite lungmuangsak hi. Thukhun tawh gam
uk uh hi. Gam thukhunte a kizuih loh ciangin siatna tuamtuam in nungzuihpah
hi.Tua hi-in kumpi hoih, ki-ukna hoih in Pasian kiang pan hong pai thupha khat
ahi hi.
Peter in zong Paul gen bang mahin pawlpi kimakaihzia hoih
kisam hi, cih pulaak hi. “ Biakpiakna ah na khempeuh a kilawm kituakin hih ding
thupi hi”
(1Kor. 14: 40). Peter in pawlpi upa-te kiangah Pasian
tuu-te makaih ding a kisapzia pulaak hi (1Pet. 5:2). Makai khat in kiniamkhiat
ding kisam hi. Thu-um mite hoihtak makaih ding kisam hi. Pawlpi mite Pasian thu
theihsak ding kisam hi. Makaih hoih khat in muhkholhna, geelna kician nei-in,
pawlpi mite in Pasian minthangsak nadingin Kha Siangtho piak siamnate hoih tak
a zang dingin makaih ding hi.
1Pet. 5:5 in “thu-um mite khat le khat
kizopna ah kiniamkhiat un,” ci hi. Koi bangin kiniamkhiat ding hiam?
THURSDAY JUNE 22
NA
KHEMPEUHTE TUNGAH LAI SIANGTHO
A nuai-a Lai Siangtho munte
sim in. Upna le nunzia ding bang hong hilh hiam? Koi bangin tua thute nuntakpih
ding na hiam?
1Pet. 1: 10-12
________________________________________________
2Pet. 1: 16 – 20
______________________________________________
2Pet. 3: 2
___________________________________________________
2Pet. 3: 16
__________________________________________________
Peter Laikhak Nihna ah Peter
in zuau kamsang tawh kisai thugen hi. A laikhakte tungah thuman bulpi nih
pulaak hi: “Note in a siangtho kamsangte in nidang lai-inah a gensa thute ahi
zongin, note sawltakte tungah hong piak Topa le Honpa’ thukham ahi zongin, na
ngaihsut nadingun, hih lai nih sungah note lungsim siangtho uh hong phawksakin
ka hong hansuah hi” (2Pet. 3: 2). Tuhunin zong Pasian kamsangte’ pulaak thu –
Thuciam Lui kiplai hi. Tua kamsangte a om nawn loh uh hangin amau gen thute mah
Thuciam Thak in hong hilh
hi. Matthew, Mark, Luke le Johnte in Jesuh nunzia, a hong sihna, sihna pan a
thawhkikna thute hong hilh uh hi. Sawltakte Tangthu in pawlpi masate le
sawltakte’ nasepziate hong hilh hi. Sawltakte’ laigelh thute in Kha Siangtho’
makaihna tawh a gelh uh hi-in tuni dongin thuman bulpi ahi hi. Pasian kammal in
na khempeuh tungah thunei hi (2Tim. 3: 16). Tua hi-in Peter in zong thu-upna le
gamtatzia khempeuh Lai Siangtho siksan ding hong hilh hi.
Lai Siangtho in thuman bulpi hi-in Kha
Siangtho’ makaihna a om kei leh
Lai Siangtho sung thute
kikhial ding hi. Tua in siatna lianpi hong tun ding hi. Hih in Lai Siangtho
sinzia ding hong hilh hi. Thungetna le ki-apna tawh Lai Siangtho sim ding ahi
hi. I simna mun ( chapter/verse) in Lai Siangtho buppi tawh kizopzia theih kul
hi. Na simna mun a gelh kua hiam? Bang thu piang kigelh hiam? Bang hangin gelh
hiam, cihte zong kan kul hi. Gentehna-in 1 & 2 Peter in kum zalom khat hun
lai Roman Emperor uk hunin kigelh hi). Lai Siangtho i sim ciangin, i simna mun
mun in, Khrih hong sihna tawh bangci kizop hiam, hotkhiatna thu bangci pulaak
hiam, cihte bulphuha sim ding ahi hi (1Pet. 1: 10 – 12). A tawpna-ah tuhun
a’dingin bang thu hong hilh hiam? cih ngaihsun in. Pasian in thuman bang hong
hilh nuam hi ding hiam? Koi bangin na simna mun Pasian kammal nuntakpih thei
ding na hiam? Koi bangin Pasian gam a’dingin nungta ding na hiam, cihte
ngaihsun in.
FRIDAY JUNE 23
NGAIHSUTBEH DING. Peter
laikhak sungah thuthuk tampi om hi. Ahi zongin Khristian nunzia ding,
khatlekhat kizopzia ding hong hilh hi. Khrih thuman theih ding kisam mah hi.
Ahi zongin tua thuman tawh nuntak ding thupi zaw hi. Tua hi-in “Tu-in na
sanggamte uh itna takpi na neih nading uh le khat le khat na lungsim tawng ah
tawh na ki-it tek nadingun thutak thu mangin no le no kisiansuah khin zo uh hi”
( 1Pet. 1: 22).
Peter in lungsim siantho-na le thutak thu
manna kizom hi, ci-in a hong hilhzia ngaihsun in. Thuman in hong khel hi.
Thuman in khat le khat siantho-na tawh hong ki-it sak hi. Thumang, siantho-na,
itna cihte kizom hi. Tua in i nunzia ding ahi hi. Hih bangin a nungta hi lehang
bangzahin i nunna a kilamdang diam? Bang zahin i pawl sung a nuam diam? Bang in
thu-um mite hong kipumkhatsak ding hiam? “ Sanggamte aw, inn sung ah hi ta leh
biakinn hi taleh, na omna khempeuh uah Khrih lungsim nei ding hi lo na hiam? Uplohna,
mawh kizonna cihte hemkhia lo ding na hiam? Nidang sangin lungsim kihualin
nasemkhawm ding kisam hi. Kipumkhatna in thahatna hi. Kikhenna le kipumkhat
lohna in tha nemsak hi” Ellen G. White, 2SM., 373, 374.
KIKUP
DING DOTNATE.
1. “Jesuh
hong pai kik ding Ni lametna tawh nungta un. Tua Ni hong tunbaih dingin nungta
un. Tua Ni in vantungte mei-a halsiatna tun dinga, a satna sungah a bulpite a
tuisuak ding hi” (2Pet. 3: 22). “Ni hong tunbaih dingin nungta un” cih kammal a
khiatna bang hiam? Koi bangin leitungah Jesuh hong paibaihsak thei ding i hiam?
2. Piansaknate
in Pasian Lai Siangtho bu nihna hi. Ahi zongin Lai Siangtho a kitelkhialh bang
mahin piansaknate thu zong kitelkhial hi. Gentehna-in bang ngimna tawh nate
kipiangsak, bangci bangin kipiangsak, amau omzia cihte ki-um nawn lo-in, amau
thu thu-in hong piangkhia tawm hi, (Darwinism and natural selection) cih upna
hong lut hi. Nate in Pasian’ khutma hi lo hi, kici hi. Koi bangin piansaknate
tung panin Pasian phawk thei ding i hiam? Bangci bangin piansak nate’ pulaak
thu za thei ding i hiam? Piansaknate in ciangtan nei hi lo hiam? Lai Siangtho
hong hilh thute thei hi lehang piansak nate’ pulaak thute thei lo-in om ding i
hiam? A kipulaak piansaknate thu in Lai Siangtho pulaak thu tawh a kituah loh ciangin bang thu hong om hiam? Koi khial hi
ding hiam?