MUC

Print Friendly and PDF

Tuesday, November 29, 2016

Inntuan leh Biakna tawh Kisai Hilhcianna

Inntuan le Biakinn Thawh Kisai Hilhcianna:
MMCC Huang Vai Nuam Boih le Khaw Vung Comment Piakna Thute Pan Theih Huai Zo mite Inntuan Dan Ngeinate

Reference: Thubuai

MMCC Huang ah Kalaymyo Uliante leh Kumpi Sitni Khat vahawhna vai Khenno Zomi ong post lai pan laisim mipite comment teng hoitakin ka sima thupi theikim hi. Tuate sung pan Nuam Boih  le Khaw Vung  Comment piakna thu nih ka teel hi. Amasa pen “C pianma Huna” cih le anihna “Inntuan. . . zong tawm ding” cih thu ahihi. Hihte nih in philosophy thupi nihlak aihman ahi hi. Tua kong gelh thute pen, atelnop dingin, Comment apia nihte  gelhna tawh gawmin kong gelh hi. 



Comment Kipiate

Lawmten kumpi lamte sawl in buaizel hihtuak, thungetna ah phawkni. MMCC sangpi sutnuam Dan hi.




Biakinn Vai

Comments

Nuam Boih A maan na theihnop uh le C ong piankhit a ki lamtawm koi mah ah om nailo M hun sung a ki nei teng bek mah tudong behlap om nailo hi ven a nei ten deih mahlo dia a neilo te zong a deih a hizaha buai cileng


      Thupatna:

      Nuam boih comment pen, Thukhen zum a M lamte genbulpi-a neih uh argument hi-a, thukhenmangte a pomsak uh philosophy khat ahi hi. Tua thupomzia aman ding abat hangin, ataktaka thu omzia tawh kilehbulh aihmanin, manlo hi. Amanlohna thu anuai-a bangteng ahi hi.

     Nuam Boih Comment:

      Nuam Boih  A maan na theihnop uh le C ong piankhit a ki lamtawm koi mah ah om nailo M hunsung a ki neiteng bek mah tudong behlap om nailo hi ven a nei ten deih mahlo dia a neilo te zong a deih a hi zah a buai cileng


      Hilhcianna:

      M le C buaikhit, 2006 kuma UMM/MYUM in C te disbandment a piak 2 veina khit,  March kha-in Sia Dal Tawng, USA  le Sia Mungno, USA tetawh  kithukimna zui-in, Pu Sangchia, India pan  Kawlgam ongpai hi. “MYUM paihkhiat C te hanthawn ding le naseppih ding, le a dinmun diktak uh muhtel dinga ong pai hing” ci hi.  Aciahmain, Kalemyo ah, C makai lamteng meeting neihpih hi – C te Sunday tangte tawh kipawl, upna lampial khin uh kici aihmanin, upna pial takpi hiam theih nadingin dinmun pulakna ong bawlsak hi.

     Tua ban ah, “M tamna lam biakinnte ah, M makai henla, C zong tawh kikhawmin; C tamzawkna khuatualte ah C makai-in,  M tawh kikhawm-khawm dingin” ngetna nei hi.  C lam aiawhin, makai mi 4 in thukimna letmat thuh hi. Tua lai mah puasukin MYUM makaite kuna, thuh nuamlo uh hi. Tua khita kipan M lampan biakinn teng amau bekin zang dingin, sutnuam, le tawhkalhna cihte ong kipan hi.—Chanthagyi biakinn Pr Ngo Bem in 2 vei tawhkalh hi.  Tonzang biakinn, UMM Secretary in Fax puaka kalh ding sawl aihmanin, Sia Suak Khek in tawhkalh hi. Tua akipan C tengin, biakinnpi nusia-in  Nu Lun Lam-te inn ah kituamkhop uh hi. Tuazawhin Sia Khenno-te thusiamna tawh innmun khat zangin, biakinn ding Singgial, Mualkawi gam taksing tawmkik uha, tuam neihkhin uh hi.  Mayan, Kachin State-a biakinn pen Pr Samual Thein in tawhkalh hi. Pinlon, Kalemyo biakinnpi, Pa Pum Za Lian in tawhkalhin, Myone le Khazaing Kumpi zumah laipuak hi. Amah pen, alutna kongpi pualam ah sun le zanin cinga, zatolum ankipauk bangin,  an le tui kipuak sak liang hi. Tua ciangin C te in hunkikhel-a zat theih na ding kumpi zum aha nget uh ciangin kumpi uliante in, Kale-Pinlon; Lezang, Sawbuayeshin, cihte ah hun khensak hi.  Pangpi ah, M lamsiapite in sunhunpi thugensimin ongko den uh ci uh hi. Hun kikhel ding akinget ciangin Khazain in phalna pia hi. Aih hangin Pr Ngo Bem omlai hia, UMAS sangnaupang 50 khawng thacialin,” C te onglut leh, . .  ding”  cin zanthapai pangsak uh hi. (Tua apang laka kihel sangnaupang khat, MMCC ah sang ong kah ciangin athu genkik hi.)  C-te in kikhopkhawm nuamsalo uh aihmanin amau khensatna zui-in Pa Khual Za Nangte in ah kituam khop uh hi.

     1.  M le C omna khuate ah C in biakinn atuam lei, le a lamnate pen:  Kalemyone sung ah-- Chanthagyi, Paangpi, Saihkhin; Tedim Myone sungah—Anlangh, Lezang, Ngente, Thalmual;    Tonzang Myone sung ah-- Tonzang, Zampi;  Tamu Myone sungah—Valpabung(Chaung-netgyi) le  Nanphalong,  Rakhaine State ah Kyauk-taw khuate ahi hi.

     Anlangh pen akipatcilin, Sia Khaita(ong nusiakhin) le tawmcik simloh, C vive hi. US a omte in biakinn thak pen parker building tawh Conference min tawh akilam dingin, Tatanar-gyi Vuangyi dong ah ngensak uha, tua bang mahin ngahin lam uh hi. Tua hun mahin, Anlangh ah Sia Khaita in, M te ading biakinn no khat ngenpah aihmanin, a bullam in pia uha, tu in tuam neih uh hi. Tuikhal ah zong Sia Mangbawi omlai-in M lam ading sia-inn tuamnget aihmanin, inntuam nei uha, tualai ah kikhawmtuam uh hi.  Tuikhal C biakinn le siainn pen Norway a om Pa Kham Za Khen(Khenno) le a lawmte huhna tawh alam uh ahi hi.

     2015: Tahan B biakinn, Taungphilar bawlungtual gei-a pen, akilam lai-in, pawlpimite in a 10-a-khat uh kholin, huhnatuamtuam tawh lam uh hi. M le C buai ciangin, C lam tamzaw aihmanin, M lamte kikhopkhawm utlo in, Pa Thang Suante inn ah kikhin uh hi. Tawlkhat khit ciangin M lam ading UMM pan biakinn ding khat leisaka, atuamin nei uh hi. 2015 kum, MUC EC ah High School siapi dingte ki line-up ding ciangin, a om sunteng kigeela, sehhak kisa aihmanin, mesawka seh dingin thukim uh hi. Tahan B Sangsiapi Sia Kham Zam pen Sakollam, Tdm sangsiapi dingin, mekisawk-a ngah hi. Tua pen MUC- EC in kipsak hi. Tahan B in Sia Kham Zam mundang pailoh andingin complain kahin ngenkik uh hi. MUC in a sanzawhloh ciangin, lungkimlohna ongkipana, C sung pan atamzaw dingkhat M ah taileuleu uh hi. A biakinn zong M ahtaipih leuleu uha, C tekikhoploh ding deih uh hi. C in vasawkbuai sawmloin kituam khop zaw uh hi.
    
     2. M hunsunga kilam khempeuh M a hiding, cih pen athuin akilawm tawh akibat hangin, ataktakin manlo hi. Banghang hiam cihleh, Local Mission zum in khuatual biakinn lamsak nading policy omngeilo-a, zong lamsak ngeilo hi. Khuatual biakinnte pen khuatual mite thasanna tawh alam uh hia, M in ahuh leh 30% ciang huh ding cin Upper Myanmar in 1990 kimin khat vei  thukimna nei ngei napi anung lamciangin huhzo nawnlo hi.
     
      Church Manual in, khuatual pawlpi biakinn te pen Khuatual Church board in kemdinga, deaconte in kemcing ding hi ci hi—khuatual neihsa cihna hi. Register bawl kul cih Gam kumpi thukhun a omna gam ahih leh, Local Conference/mission ah kaikhawm in kumpi tungah register ding ci hi. Kawlgam ah tua bang Kumpi thukhun omlo aihmanin, kibawllo hi. Innmun M leisakte pen M ah grant or document ap uh, cih ciang bek ahi hi. Upna lampial/theological disagreement tawh disband kipia thei a, tua bang ciangin, biakinn neihsate pen a naipen Local Conference/mission in kem ding hi cih ciang bel om sam hi.
     
      Southern Asia-Pacific Division Educational Manual Handbook, 2000 ed.,  in  SDA pawlpi sung ah sang nam 2 om hi, ci. Khat pen Organization ii hon sang hi---Eg MUAS, YAS, UMAS cihte hi. Adang khat pen Khuatual pawlpi honkhat kipawla ahon sang, or Mimal Hon sang ahi hi. Organization ii hon sangte ahih leh, a sang mun, inn le vanzat, le sia dingte,  a vekin Organization in sidinga, ownership zong Local conference/mission/Union amah hipah ding hi, ci hi.

      Mimal le khuatual kipawlte’ hon sang nam pen, a mun, a inn, leh siate zong amau mahin siding aa, ownership zong amau-a mah hi ding hi. Acreditation adeih uh leh AAA(Advetist accreditation pawl cihna) ah ngen ding uha, AAA in survey bawlin, amau dinmun zui-in pia thei/pialo thei hi, ci hi.
    
      Tu-a I buaipih MMCC sang pen, SDA upna le pilna sin nadinga mimal/khuatual pawlpi 2 le 3 kipawla  hanciamna sang nam ahihi.  UMM/MYUM tungah phalna khatpeuh le Acreditation zong angen ngei hinailo hi.  UMM/MYUM Organization in zong bangmah saipih ngeilo, huhna zong pia ngei beklo hi.  Thamlo-in MYUM in deihlo uh hi—2000 kum AIIAS Theological Forum pai, Philippines pan September 2  gualin Yangon ka tungkik hi.  MYUM President Pr Sandy Dee in Kale College (MMCC) a deihlohna khauhtakin, lai ong nakhaka, amah GC meeting na pai hi. Kalemyo-te private-a hon aihmanin Kalemy- ate tung mah ah tua alai ka forward kik hi. M huna kipan aih hangin, MMCC sang huang,  a siate M tawh kisaina omngeilo/omlo hi---No omkhoppih nalawm in ama sum tawh motor khat lei ci ni. Ih omkhawm lai huna nalei aihmanin kei ahi, vahaicih tawh kibang ding hi.

      Thukhupna:

      Tua manin M huna kilam khem peuh M neihsa hi cileng, Galkap Kumpi Hun sunga kilam inn khempeuh, galkap phalna tawh aihmanin, galkapte neihsa hi, cih tawh kibang mawk dinga, philosophy manlo ding hi---Hih philosophy hang in leitang alaksak uh tamlua a tudong NLD lotdaw in buaipi in buaipih lai hi---Ei ate in zong akumpi zui mahin hih dictatorial philosophy abuaipih ihi.



Inteek le Inntuan Thu

Khaw Vung Pawlpi pan inntuan khia cih ciang ei leh ei innlam in han ciam ding ee inn teek te neih sa teng luah to cih bg om ngei lo


Thupatna

Khaw Vung comment in philosophy khat ong dawksak aihmanin, khangnote in “inntuan” dan ingeina diktak atelkhialloh nading deihna-in  hilhcianna kong gelh ahi hi.

Zomite sunga ngeina in akizui inntuan zia atomin igen ding hi. Tua panin M le C tunga ibulh inntuan le inntek gentehna omzia diktak ding kimu thei pan ding hi.

Zomite sunga kizang inntuan cianga kipanpih dan ngeina pen “inntuan ” le “inntek/innpi” kikal kizopna  ahi hi. A etteh huai ngeina hoih(social relationship) hi-a,  Khristian nuntakzia taktak tawh kituak ngeina khat ahi hi. MYUM le C kikala zat ding thuhoih zong ahi hi. Tulaitaka MYUM in C tunga azat pen Khawvung gen dan mah hia, Zo mite inntuan dan ngeina hilo hi.

Kikup Ding Thubuai:

Khaw Vung Pawlpi pan inntuan khia cih ciang ei leh ei innlam in han ciam ding ee inn teek te neih sa teng luah to cih bg om ngei lo



Hilhcianna:   Zomite Zat Inntuan dan Ngeina:

1.   Inntuan ding ciang: Inntuan le innluah in semkhawm le hawmkhawm

Zomite ngeina ah, upenpa or naupenpa in inn luah hi. Tualo sanggam pasalte pen zi aneih khit uh hunkhat teitei ciangin, inntuan ding ahi uh hi. Tuama sung innpi ah semkhawm lai uh hi. Tawlkhat khit ciangin inntuan ding uh ahi hi. A inntuan ding ciangin, nu lepa tunga pulakin, amau mah tawh kikum, or zite kiphin-in, or hang khatpeuh paulapin, inntuan nuam cih akithei ciangin, innluahpa/inntek in tavuan lianpi nei pah hi. 

2.   Inn ding tawm khawm:

      Innpi(inntek) in inntuan nading, inn thak lam nading kisam teng zonpih hi. Inn lam nading van teng acin ciangin, upa/inntek mah in khuazang tangtha cialin, anaupa inntuan nading inn thak lampih hon uh hi.  Tuani-a tangthakuante sunsiah ding zong inntek panin vaihawmsak hi.

3.   Kipatsat nading inntek in pia: Nek-le-dawn, Uum-le beel, le logam pia

      Anaute innkuan a tuankhiat takpi ciangin, a beisa kuma khawhsa, vaimim, taang, buh, bal, cihte, inntuante’ khawhsa a tun madong akicing dingin khenkhiatsak, ahihkeh inntek ah va ngen/la den thei uh hi. Thamlo-in, um le bel, tu le hei, vok le ak, singhal, logam dongin khenkhia in, inntuante pia hi. A maikum-a kipan inntuan thakte in amaulo thak zuan tading aihmanin, kipatsat nading, khaici le a logam ding zong hawm lai hi. Lothak zuan sak nailo-a inntek tawh lo khat kho khawm zong om hi.—Hih pen upa/innluahpa/inntek hoih le thukhual-te in anau pasal khem peuh inntuan nadinga gamtatzia le asep ding a masuan a hi hi.—Social/Customary law hi.

      Mo (upipa zi)  gilo neite in ahih leh vaihawmsak cihthadah galbawl tawt bawl zawsop hi.

4.   Inntuante Masuan:

      Tua mah bangin a nau inntuansa teng in zong sa amat peuh mah alutang pen a upa puak-in, innpi ah kisuang hi. Gamsa lian ahihleh innluahpa min dingin innpi ah ai sak hi – Hih pen upipa le naute kikal mipicing suah nadinga kipattahna dinga kizang ngeina(customary law) ahi hi.

Hih pen Zomite(Tedim/Tonzang) sunga inntuan dan hi. Inntek hoih/upa hoih  innkuan in inntuan  ding a naute kiangah, cikmahin, “na utzawk uh hiven”, “kimuangta naihleh”, “pasal kisa naih leh”, “ kipilsak, kihatsak, kihausaka, upa demngamta naih uleh” cin, inntuan dingpa guak ngalkhat bangin tangtat sak ngeilo hi—MYUM mawk pen bel!

General Conference of SDA Policy ah inntuan le inntek: “GC Working Policy 2012 ed” sung ah union in anuaia units (local mission/fields) te pen amau le amau ading thei ding le conference (self-supporting) status atun nadingin geelpih-in geelna(plans) bawlpih ding hi, ci hi. Plans cihciangin koici dan tawh sem ding, kumbangzah ciang conference dinmun tun dingcih plan bawl ding, missionary territory koici khen ding, makai koici pattah sak ding, non-tithe fund huhna koici zonpih ding, cihte tampi kihel hi. Hih pen leader-te masuan dinga policy khun guideline ahi hi.—Union Mission/conference in Local Mission-te Conference/self-support status atun nadinga apattah ding policy hi. Zomite inntuan dan ngeina tawh zong apaizia kibang hi--Upa in naute pantah, huh, makaih ding cihna hi.

Akiteldeuh dingin anuai ah GC Working Policy kong guang hi.






Mizo Ram: Mizo Ram  SDA in Conference status a lak dinglai uhin, amau zong Section(local mission) mah hia, Mizoram Section kici hi. Mipil misiam tawm kisa mahmah uh hi.  Adiakin Accounting lam thanem kisa uh hi. Tua manin, UMM Treasurer Pr Sangvunga samto uh hi. 1984 kum December in Pr Sangvunga kha-in Aizawl kapai uh hi. Tua lai-in, Section President zum ka hawh leh,  Pu Hminga, Mizo Ram Section president in ong hopih-a,  “. . .Keini  Mizo zing ah account lampang khoih thei kan omlo” ci hi. Amah pen vision nei khat aihmanin, tua kawmkawmin kigingtoto uh hi.

Dr Sangchia ong gen: Siate pawlkhat nuntak haksa salua uhin ong koko zel uh hi. Conference la ni ka ci hi. Aihhang siate tampitak utlo uh hi. Ka kihilhhilh uha, ka ngen uh hi. Tualaitak in Union President in ong thukim pih hi. Division president Dr M E. Cherian zong thukim hi. Honna (innaugration) kabawl uh ciangin, Division in huhna ding sum ong pia hi. GC president (Elder Robert Folkenberg hiam, Neal C Wilson, tulaitaka GC presidentpa ii pa hiam khat hi) ong pai-a, GC in zong lungdampihin ong huh hi (Ahuhna pen $ 100,000 hiam cihdan khat hi. Mizo Ram Conference te bawl laibu no ah omin um in. Tua laibu pen Pr Kai Dal in kemlai in um ing).  US a om Mizo-te in zong ong panpih ciat uh hi, ci hi —Hih pen inntek/innluah/upa hoih namte gamtat zia hi.

Kawlgam Myanmar Union SDA Maikaite Philosophy:

UMM in 1987 in Conference ding MYUM le Division mai ah official in ngen. Sia pawlkhat utlo, aih hang ngetna lai signature thuh sam.  Division in zong lampi khunsakin, Upper Myanmar Local Conference ading Modal Bylaws and Working Policy ding zong Sia Kham Khan Lian(pu) kaikhawm sak uh hi. Tuatak ciangin, MYUM in kisin sakna cin UMM apiak ngei uh Division pan kumsim panpihna Appropriation budget alang(50%) cut off zawsop pah mawk hi. Tuadan pen koimah ah omlo hi. Tua lai-a MYUM officer pen  Pr Kyaw Balay, Pr Ba Hla Thein, Pr Thein Shwe ahi uh hi. 1993 in Conference nget lai-a lay makai mi 13( KZD, LST, PZK, KZV,KKT, KZN, KKL, PZL, and etc.)pen Upper Chindwin Liberation Movement (အထက္ ခ်င္းတြင္းလြတ္ ေျမွာက္ ေရး) hi, naingaanzi hi, cin zuau phuakin  Military Intelligent (တပ္ ေတာ္ ေထာက္ လွမ္း ေရး၊ Mandalay) ah  khia uh hi.  Tua hunlai in Military Intelligent pen M.I  kici-a akikihta mahmah thukante ahi hi.  

Tua manin 1995 pan Pr Thangpu in President a sep ciangin, Union-te cut off sa Appropriation ngetkikna vote kila kik hi. --- Inntuan dingte kipanpih loh dan, Zomite ngeina le Mizo Ram ate  tawh aki lehbulh linlian na hibang hi.—Inntek/ innluah gilote gamtat ahi hi.

2002-a kipankik pen zong, kum 100 vaal pha uzawpa/innteek in kum 10 vaal deuh anaupa akhut taklam tawh Division le kumpi zum kawi-kawma  Disbandment 2 vei bawl, Kawlgam Kumpi zum kici teng ah Tein 7,000 vaal tawi-in khia toto; tuaban ah zuauphuahna  veilam khut tawh, bangmah theilo dana om hiu-hio kawmsa-in,   anaupa meeklum dinga kipan uh hi.

Thukhupna

1.     A tunga Nuam Boih piak gentehna pen,  C le M neihsa vai tawh kibulh theilo hi. Zomite inntuan ngeina, le GC Working Policy gen tawh a kituaklo hi. Kawlgam M philosophy bek a hi hi.

2.     M pan C status  kahtoh nadingin union in geelpih hi. M sunga aneihsa teng mah  C ah zangto suak ding uh hizaw hi. Kimakaihna system pen dependency pan self- reliance in kikheel -a, upna le sepna statement cihte kilamdang tuanlo hi.

3.     MYUM hoih hileh, kikhenthang nadingin nasemlo ding uha, kipumkhat dingin ong gawm den  zaw dinga; salamkhak-in omden loding ahi hi. Neihsa le leitang teng a mawklaksak kumpi banglo ding uh hi.  Tu-a UMM neihsa inn le lo teng mahtawh, status kikhel ziau ding bek ahi hi.—USDP kumpi pan NLD kumpi akah ciangin, Nyipitaw zumteng mah azat dan ding ahi hi.

4.     Kawlgam M le C vai ah, Upa/inntek in inntuan ding a naupa tung ah atavuan ding Policy     zuilo-in lehtat hi. Tua ahihmanin, atunga thu teng isiksan ciangin, MYUM pen a gilo innluahpa, lungsim ginalo inntek in kigenteh thei hi.


Kham Khen Pau Ciamnuihna in gen leng: Room akikhen khitphetin, M lam in, "Pa hia C te room zong ko-a hi ven, va luah mai nung ei, C te ko kongtonpih uh hiven", cih kawmkawm in, "Leitung pan kong vom uh anpal kongciapsaknop man hi, . . . na Tokhom ah Zumkah napai nading, Hibrid-Motor,. . le koteng nong phawk den nading, Zonik+Deknik, . . . na puak inla, . . .. C lam in zong ong puak samna incin, aih hang, innmun le ..... man ding cing ken cin, Eh! Pa "C" lamte thei sak se kei aw." cihkhit lian leh vantungmi thunei pawlkhat cialphei in C te room ah . . . he he he--- nui lingling zel dihni ee.


To get the latest update of me and my works

>> <<