Cidamna Khawk
Zun (Urine) ih cih pen i nek i dawn khempeuh pan pumpi
ading akisamteng a kihup khit ciangin a kisam nawnlo aval tui, a khum dat,
lungno tuamtuam leh a dang dat tuamtuam (electrolytes) cihte a kihel pumpi pan
apusuak tui ahi hi.
Zunthakna in:
1.
Pumpi
a ding akisamlo ahoihlo teng hong hepkhiat sak hi.
2.
Pumpi ading Electrolytes (Potassium, Sodium,
Calcium) akisam zah a tam lo a tawmlo-in hong lep sak hi.
3.
Acid-base
homeostsis zong ahoih bekin hong lepsak hi.
4.
Sikhanna
(ahkl) sikiamna pan zong hong dal hi.
Tua
ahih manin zun a suah hun simin thak pah ding kisam hi.
Pawlkhatte in mawtaw tawh khual gamla
a zin ciangin mawtaw khawlsak ngamlo ahi zongin, TV et laitak laklawh salua ahi
zongin, zingzun
suak napi ihmu nuamlai lua ahi zongin, lokho/ huankho laitak ka ma tun phot
ning ci-in, a hang tuamtuam tawh zun ki-iip teta thei hi.
Tua
bang zun -iiptetana in pumpi cidamna tampi hong susia
thei hi.
1. Zun-iip zawhloh
natna ( Incontinence) hong ngah sak thei hi.
Zun na iip pahpah leh zun hong iip zosak zun kholna
(Urinary Bladder) satakte hong thanem thei hi. Hong nem leh zunthak ciangin
zong a vekpi-in kitha khin zolo aa zun tawmta kikhol thei hi. Tua in zun suak
pahpah sak hi. Kum tam semsem lehang zun-iip zawhna tha hong kiam semsem aa
lupna tung zunteh cihdante hong piang thei hi.
2. Zun
kholna leh zunthakna lampi tengah lungno lutsak hi. (Urinary tract infection)
Sawtpi zun-iipna in zun sung aa kihel lungno tuamtuamte,
guu a piangsak thei dat tuamtuamte a kikhol tawh kibangin zunkholna leh
zunthakna lampi tengha tua lungnote lut thei hi.
Zunthakna lampi
damlote' kihil ziate:
1. Zunsip
2. Zun sa
3. Zun suak pahpah
4. Taii na
5. Luaksuakin luakhia
6. Cisa
Mikhat leh khat zun iip zawh tan kibanglo hi. Zunkholna i
aphacia ( a golna, a neuna), tuidawn leh dawnloh, thuakzawhna hat leh hatloh
cihbangte tungah zong kinga hi. Ulian khat in zun tui keu nih bang nai 2-6 dong
iip zo hi ci hi. Pawlkhat nasep hat (gtn. van guang van suahte) in sun thapai
iip zo uh hi ci hi. Zun-iip kisek kha lecin
zunkholna leh zun lampi damlo sak thei bek thamlo-in kal sungah suang taang sak
thei hi. Adang natna tuamtuamte zong piangsak thei lailai hi.
Agelh: Sianu Vung Hau
Lun
Ref: Dr Khin Moe Moe ( Good Health Journal
586). Urinary System (Wikipedia)
Urinary Tract Infection (Wikipedia) Source:
Internet
Vol . 2 Conference Thu kizakna Jul-
Sep, 2016