SABBATH NITAK
TU KAAL SUNG SIM DING: Job 10; 15: 14 – 16; 1: 18 – 20; Isa. 53: 6; Romans 3: 10 – 20; Matt. 6: 34.
KAMNGAH: “ Upna nei i cih ciangin i muhtheih nail oh i lamette ngah takpi ding, ci-in muanna lungsim neihna ahi hi” (Hebrew 11: 1).
Algerian mi laigelh min thang Albert Camus in mihingte thuak gimnate tawh kisai dotna tampi nei hi. A gelh laibu sungah gimna, natna khempeuh limcing dingin pulnatna pulaak hi. Naupang khat in tua bangin gimin a nuntakna bei hi. Tua naupangno gim thuak a mu siampi khat in siavuan khat kiangah va pulaak hi. Mihing in tua bang gim thuaknate i tel khin zo kei hi. I telloh thute it ding hong hilhna ahi kha diam?, ci-in a gen ciangin siavuan pa a hehsuak a, “hi lo hi, Father. Itna a tuam phadiak khat nei hing. Ka sih mateng tua bangin gimna a pia-te ka it kei ding hi,” ci-in dawng kik hi. Albert Camus, The Plague (New York: First Vintage International Edition, 1991), 218.
Tua tawh kibang thu Job sungah zong kigelh hi. Leitung mite in tua gimna thute i tel zo kei hi. Siavuan pa mah bangin Job in tua gimnate tawh kisai theician lo hi. Koi bangin tua bang gimnate theitel thei ding i hiam? Hih thu tawh kisai tu kaal sungin i sin ding hi.
SUNDAY NOVEMBER 13
JOB’ LANGDO-NA
Eliphaz,
Bildad, Zophar in a gen thute uh khiatna nei vive hi. Pasian in siatna bawlte
thuhilh hi. Ahi zongin Job tungtangah, siatna a bawl manin Job in gim thuak hi
lo hi. Korah, Dathan le Abiram cihte bangin Pasian in Job mawhna hangin gimpia
hi lo hi. Job in a vawh bangin a at hi lo hi. Pasian mahmah in zong Job in
thuman hi, ci-in pulaak hi (Job 1:8). Job in a thuak dingin kilawmlo gimna
thuak kha hi. Tua hangin Job in a thuak gimna hamsa sa semsem hi.
Job 10
sim in. Pasian tungah bang thute pulaak hiam? Bang hangin a thuak gimnate
telhaksa hiam?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Gimna a thuak laitak Pasian thu-um mite in zong Job bang
mahin thudong hi lo hiam? Topa aw bang dingin hong bawl na hi hiam? Ahih kei
leh bang hangin hih bang gimna hong thuaksak na hi hiam? Ahih kei leh hih bang
gimna ka thuak sangin mihingin piang kei vet lehang hoih zaw lo hiam? cih
bangin Pasian a dong mi om hi. Ahi zongin i phawk ding khat ah, Job in gimna a
thuak hangin Pasian tungah citak veve hi. Job in Topa tungah “ Ka mawh lohna na
thei a, nang kiang panin kei hong hon ding a om lohna na theihsa mah ahi hi,”
ci-in pulaak hi (Job 10: 7).
Job lawmte in Job in a mawhna hangin gim thuak hi, ci-in
mawhsak uh hi. Job in a mawhna hangin gim a thuak hi lo hi. Job in gimna thuak
hi. Bang hang hiam cihleh amah pen thumanin citak hi (Job 1- 2). Bang in tua
bangin gimna thuaksak cih pen Job in thei lo hi. Thei hi leh a thuakna lian zaw
semsem ding hi.
Job thuakna
in midangte’ thuakna tawh kibang lo hi. Ahi zongin gim thuak mi khat in bang
hangin gim thuak cih a ngaihsut ngei-na hi. Gamtat khialhna khat hangin gim
kithuak kha thei mah ding hi, cih pen mi khempeuh in a theih ahi hi.
Thuman lopi-a gim thuak a kisa mi khat
tungah bang na pulaak diam?
MONDAY NOVEMBER 14
PAUBAANNA NEILO SISAN?
Mi hoihte in gim thuak hi. Lai Siangtho sungah amau thuak
dingin kilawm lo gim thuak mi kim khat kimu thei hi (Isa. 59: 7; Jer. 22: 17;
Joel 3: 19). Tu-in zong leitungah tua bang mi tampi om ding hi. Ahi zongin Lai
Siangtho in mihing pen siatna tawh kidim ahih manin paubaanna nei, mawh nei lo
cih kammal a khiatna in bang hi ding hiam, cih zong ngaihsut kisam hi. Mi
khempeuh mi mawh hi, mi khempeuh in thukham palsat hi leh, mawh nei lo taktak
kua om ding hiam? Mihingin mawhna sung pan a piangkhia ahi hi.
Lai Siangtho thuthuk kante le mipil tampi in mihing le
mawhna kizopna muhzia tuamtuam om mah taleh Lai Siangtho’ hong hilhna ah mawhna
in mihing susia hi. Mawhnei lo mihing om lo hi. Lai Siangtho Thak in Lai
Siangtho Lui sung thute hong genbeh hi.
1Kum. 8:
46; Late 51:5; Pau. 20:9; Isa. 53: 6; Romans 3: 10 – 20 cihte in mawhna tawh
kisai bang thu hong hilh uh hiam?
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Lai Siangtho’ hong gen banah Topa theitelin, Pasian’
hoihna le sianthona a mu khin mi khat in mawhna siatzia thei lo-in a om kei
ding hi. Mawhnei lo, paubang lo kua om ding hiam? A taktakin Job zong mawhnei
mi khat hi. A tate mah bangin amah zong mawhnei lo mi hi lo hi. Ahi zongin a
nasep hi taleh a tate gamtatna hangin gim thuak hi lo hi, cih a pulaak i hi hi.
A lawmte mawhsak bang lo-in Job in tua bangin gim thuak dingin siatna bawl lo
hi. A thuak loh ding gimna a thuak mipa hong suak hi (Job 13: 12).
Pasian i theihna, Ama sianthona in i mawhna
hong kitelsakin koi bangin Singlamteh i kitangsapzia pulaak hiam?
TUESDAY NOVEMBER 15
THUMAN LO GIMTHUAKNA
Job 15: 14 – 16 sim in. Eliphaz in Job tungah
bang thu pulaak hiam?
__________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Eliphaz in mawhna tawh kidim mihing omzia a pulaak ngeisa
mah bangin Job mawhna pulaak hi. Mawhna gimna om lohna mun omlo ding hi. Mawhna
hangin gimna i thuak hi. Pasian in i thuak gimnate lak pan thu hoih piangsak
thei hi. “ Pasian in gimna tungtawnin mihing hong puahpha thei hi. Niinbang
khempeuh mei in siangsak hi. Khristian gamtat zia le thong hoihna dingin niin
lak pan hong hahkhia thei hi.” Ellen G.White, Patriachs and Prophets, 129.
Ahi zongin gimnate nungah a zaizaw khat om hi. Tua gimna
hangin na hoih hong tun kei leh, gim thuakna hangin gamtat zia le tong
kipuahphatna om tuan kei leh, gim thuakna tawh sihlawh kha ding uh hi lo hiam?
Pasian a thei lo mite in gim a thuak uh ciangin bang piang hiam? Pasian tungah
heh, thangpai, muhdanna-in a nei uh hiam? Hih bang thute phamawhsak loh ding hi
lo hi. Job a mawhsakte bangin gim thuak mi khat i mawhsak hiam?
Gamsunga om ganhingte kaplum, bawlsiatna
tungtawnin hoihna
a om
diam? Tuiciin, huihpi hangin sihna, gal thute in bang hong hilh hiam? Tua
bangin a thuak mite in bang thu a ngaihsun uh diam? Job’tanu le tapa 10 banah a
nasem khempeuh galte in thahsak maw (Job 1: 15) ahih kei leh vantung pan
meikuangkia-in kangtum maw (Job 1: 16) ahih kei leh a nasemte khat in thatkhin
maw (Job 1: 17)?
Job a mawhsakte a kipan Job in a thuakna tungtawnin a
theih khak uh thu om ding hi. Job in Topa tungah citak ahih manin Satan kisia
ding a, Job a mawhsakte in tua thu tel zo lo ding uh hi. Tua bangin Job’
thuakna in thuman lo, dik lo, hoih lo hi. Tu hunin zong tua bangin thuman lohna
i thuak kha thei hi. Kum 6 a pha pan naupang khat in cancer natna tawh si hi.
Naupang a si ding mahin kilawm hiam? Kum 20 a pha college sangnaupang numei
khat a mawtaw tuan panin kikai khia-in buan thuak hi. Tua in thuman mah hiam?
Ta thum nei kum 35 nupi nu in mawtaw tawh tuahsia hi. Tuahsiat ding mah hiam?
Japan gam ah 2011 kumin zinlinna hangin mi 19000 val in sihlawh hi. Tua 19000
mite in tua bangin
a si
dingin siatna bawl uh hiam? A neih kei uh leh tua sihna in thuman hiam? Hihte i
tel zo kei a lamdang i sa hi.
WEDNESDAY NOVEMBER 16
TUNI AA DINGIN KICING………….
A nuai-a Lai Siangtho munte sim in. Tua hun lai-a mite’
thuakzia ngaihsun in. Tua bangin a thuak ding uh kilawm mah hiam?
Job 1: 18 –
20______________________________________________
Pian. 4: 8
__________________________________________________
Pai. 12: 29, 30
______________________________________________
2Sam.
11: 17 _____________________________________________
Jer. 38: 6 __________________________________________________
Matt.
14: 10 ______________________________________________
Heb. 11: 35 –
38____________________________________________
Nuntakna ah i thuak dingin kilawm lopi gimna kithuak kha
thei hi. Siatna le gimna bel om takpi mah hi. Hoih takin Lai Siangtho a sim
lote in leitung ah i thuak gimnate i thuak ding mahin kilawm hi, siatna a om
mah ding hi, siatna tawh nuntak pen ahi ding mah hi, ci-in ngaihsun ding uh hi.
Topa tungah a citak hi lehang gimna om lo ding hi. Topa tungah thumanna hangin
tu le tu-in zong a gah ki-at kha mah ding hi. Ahi zongin thumanna in gimna tawh
hong kipelhsak thei lo hi. Hih thu Job tungtawnin kimu thei hi.
Mualtung Thuhilhna ah Jesuh nungzuite in bang hanga
Pasian muan ding kisapzia hong hilh hi. Bang ne ding, bang silh ding lungkham
lo-in tuate hong pia dingin Topa muan ding hong hilh hi. Tua bangin a hong hilh
nadingin kimlepaam nate tungtawnin bang hangin Pasian muan a kulzia hong hilh
hi. Khrih in hih bangin hong hilh hi: “Tua ahih manin zingciang aa dingin
lunghimawh khol kei un. Banghang hiam cihleh zingciang vai ding zingciang mahin
hong lunghimawh ding hi. Tuni a lungkhamna pen tuni aa dingin kicing khin hi”
(Matt. 6: 34).
“Tuni a lungkhamna pen tuni aa dingin kicing khin hi” cih
thu ngaihsun in. Nisim nuntakna ah Jesuh in lungkhamna a nial hi lo hi.
Lungkhamna
om ahih manin lungkham kei un, a hong ci zaw ahi hi. Topa in eite theih sangin
leitung in siatna, lungkhamna a kidimzia thei zaw hi. Tua manin lungkham kei
un, hong ci hi.
Thumanlopi
thuakna, gimna a thei kha lo kua om ding hiam? Koi bangin Khrih’ hong kamciam
in gimnate lakah khamuanna, tha hong guan hiam?


THURSDAY NOVEMBER 17
A KIMU THEI LO NATE
Pau. 3:
5 sim in. Leitunga thumanlopi-in gimthuakna tawh kisai-in a thupi mahmah bang
thu hong hilh hiam?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
A lian mahmah Job thuak gimna in mihingte phutkhak
gimnate hong theitel sak hi. Leitunga i thuak gimnate i telna dingin Job thu
kisam lo hi. Tua banah Lai Siangtho in hong gen kei taleh, leitung in gimna
tawh kidim hi, cih i tuahkhak thute tungtawnin i theithei hi. “Numei sunga suak
mihing ni tawmno sung nungta-in lungkhamna tawh kidim hi. Amah pak bangin palh
a, a vulmang hi; niliim pai tawh kibanga, a kip kei hi” (Job 14: 1,2).
Koi bangin
i tel zawh loh gimna thute in mannei-in bang hangin paubaanna neilo nuntakna
bei hiam? Job kipatna lamte ah kigen mah bangin Lai Siangtho mundangte ah zong
gimna hong kipatna hong hilh uh hi. Kidona Lianpi hangin leitungah hih bangin
gimthuak hi. Khat veivei ciangin a piangthute bang hangin piang hiam cih i thei
zo kei hi. I telzawh loh gimna hi mah taleh Pasian hoihna a muang tawntung
dingin Topa in hong deih hi. Tua gimnate sung pan thuhoih i muh loh hangin Topa
Pasian mah i muan ding kisam hi.
Heb. 11: 1 ah: “Tu-in upna in i lamet
nate tungah lungmuanna le a kimunailo nate telcianna ahi hi.” Job in nate
tungtawnin muhtheihloh thute muang thei hi. Koi bangin nang le kei in
muhtheihnate tungtawnin a kimu thei lo nate muang thei ding i hiam?
FRIDAY NOVEMBER 18
NGAIHSUTBEH DING: Nung
Sabbath thusinna-ah gimna, hamsate le nuntak a khiatna cihte tawh kisai
dotna pawl khat i en khin hi. Pasian om kei a ci Albert Camus in gimnate gal ah
bang mah dang ngaihsun thei lo hi. A gen thute lak panin a kithei mahmah khat
in amau le amau a kithah mite bang hang hiam cih tel zo lo hi. Hih thu in
nuntakna in mannei le man nei lo hong khentelsak thei hi.” The Myth of Sisyphus
and Other Essays (New York: Vintage Book, 1955), 3. Gimna tawh kipelh theihna
ding lampi om lo hi. Job in zong gimna thu tawh kisai hong hilhna a om hangin i
tel zawh loh thu tampi om hi.
Ahi zongin a kilamdang khat
om hi: Pasian muanna nei-in gimna thuak mite le Pasian a thei lo gimna thuak
mite kibang lo hi. Pasian om takpi mah hi, ci-in a umte in gim a tuah uhteh
thuak hamsa uh hi. Bang hang hiam cihleh Pasian om napi-in tua bang gimna om
thei veve cih thu telhaksa uh hi. Ahi zongin lamkhat panin Camus bangin Pasian
a um lote in i thuak gimnate tel zo lo zaw kan ding uh hi. Camus a sih madeuh
in tui kiphum nuam hi. Ahi zongin a kitui phum ma deuhin mawtaw tuahsiatna
hangin si hi. Eite lamet in “Pasian in amaute mit panin a khitui khempeuh uh a
nulsak ding hi. A lui na khempeuh bei khinzo ahih manin sihna, dahna, kahna le
natna thuakna khempeuh a om nawn kei ding hi,” a ci hi (Mang. 21: 4). Hih
kamciam le a dang kamciam tuamtuam a um lo mite nangawn in tua lametna tawh
nungta hi leng, lametna nei lo nuntakna sangin nuam zaw veve, gimin tawlin a si
ding veve, lametna tawh nuntakna in mannei veve hi.
KIKUP DING DOTNATE:
1.
Siatna tawh kisai mi kim khat in hih bangin
dong uh hi.
“Leitungah siatna om mah hi. Ahi zongin thu
hoih zong om hi. Thu hoih in thusia zo hi.” Koi bangin thu hoih in thusia zo
hi, cih theitel ding i hiam? Koi bangin tuate gel tehkak thei ding i hiam?
Gimna in
Job
tungah bang phattuamna tun hiam? German mi Arthur Schopenhauer in a sia le a
pha tawh kisai hih bangin pulaak hi: “Leitunga nopsakna in gimna zo zo hi. Ahi
zongin khat veivei ciangin tua nihte kibang hi lel lo hiam? Ganhing nih, khat
in a dang khat ii sa ne hi. Koi bangin hoihna in siatna tungah gualzo cih i
pulaak thei kei hi.