Pasian Pawlpi thupuak pen Jesu hong tatkhiatna thu ahi hi. Leitungmite aadingin sihna pan aa suahtakna ahihmanin Lungdamnathu zong kici pah lel hi. Hih Lungdamnathu in Ngeina thukhun nei a, tua thukhunte pen Jesu lim kilangsak vive ahi hi. Thukhun omlo-in Lungdamnathu in limna, alna leh thumanpha thulimci suak theilo ding hi. Nasepna thahaat theilo ding hi. Thukhun kibang sunga om mihonkhat pen Pawlpi kici a, khuavaak muhna tungtawnin Pawlpi kiphut ciat hi. Pawlpi nei khempeuh in amau Pawlpi ciat pen, Pasian Pawlpi hi, ci-in pom hi. Tua pen leitung mihingte muhna tungtawn aa kikhensat ahi hi.
Tua ahih ciangin, Pawlpi min ngeihnono phuak uh hi. Tua minhoihte tawh Pasian Pawlpi maanpen koihiam, ci-in kikalkhia thei lo hi. Laisiangtho tawh sittelin, laisiangtho thuman tam a pom penpen Pasian tawh kinaipen Pawlpi cimai kul ahi hi. Pawldangte sangin SDA Pawlpi in leitungbup aading thupuak limci mahmah a bucingzaw kinei hi.
" Hun-nunung tawh kituak, laikung leh awging zangaa taangko ding,thupuak limci mahmah ahi, khuavak, ei SDA tungah Topa Pasian in hong pia hi. Lungneu-in meidawi a, laupipi aa taangko ding hilo a,Pasian vangletna leh Khasiangtho thatawh laulo takin hilh ding ahi hi. " Life Sketches 329.
Thupuak lawngkhat sungah kikhumkhawm.
Upna Haangaa Midik Suahna pen thupuak khempeuh ii laigil ahi hi. Midik a suaksa Pasian tate pen thukham-sawm tawh kikalsuan pah hi. Bang hang hiam, cihleh, mawhna sila panin suakta khin a, Pasian ukna gamsung kitungkhin ahihman hi. Pawlpi Doctrine kici thukhun khempeuh pen, thukham tungpan aa hong taangkhia khuavakmal ahi hi. Hih namthumte bulphuhin SDA kalsuanin taangko hi. Hih thugilte in, Jesu hoihna, Jesu thumanna, Jesu sianthona hong lak a, Pasian kicinna leh hoihna kimu hi. Hih thupuak bangaa nungta misiangthote pen, minam tuamtuam gamtuamtuam, kipawlna tuamtuam pan ahizongin Nuntakna-laibu sungah milomkhat ahi hi. Tuapen thuman[truth] kici hi. Hih thu sungah lawngkhatin kitaangko ding hi.
" Topa aw, na thuman tawh hong siangthosak in. Na thu in thuman-thutak ahi hi." John 17:17. Jesu in, leitungmite tawh a kilamdang dingin, thuman tawh siangthosak in, ci ciatciat se hi. " Kathu bangaa gamta nuamte in, keima doctrine thei kul hi. Tua thuhilhna[doctrine] Pasian kiangpan hong pai hiam, ama utbang aa gen hiam theimasa ding hi. " John 7:17.
SDA thupuak khotakin len.
Eite thupuak taktak pen Upna hang aa midiksuahna tungtawn a kikhung Doctrine kici Pawlpi-upna hizaw hi. " Pasian thukham leh Iesu tetipanna a len misiangtho, " cin kigelh hi. Naseemte in, Jesu hoihna tungtawnin Doctrine leh thukham picinna dingin thuhilh tawntung ding hi. Thungai a za khempeuh in Pasian hong itna leh Jesu dikna teltakin muthei ding uh hi. Jesu dikna kilanglo-in Doctrine guak thuhilh pen tui omlo tuikhuk tawh kibang hi. Kha-dangtakte in noptuampih lo ding hi. Jesu hoihna tungtawnin Doctrine pulak thei hileng Lungdamnathu-bucingzo pan ding-a minam khempeuh huupzo ding hi.
Hun nunung a ih ngah khuavak pen awkhatin luangsak leeng, agin ngeih ding hi. Vangletna nei-in leitung kilokzo pan ding hi. Ih Lungdamna thupuak pen makai pawlkhat te phylosophy hoihlo tawh kisincip a, midangte in Jesu mutheilo uh hi. Ih kalsuanzia pen Legalism hong himawk hi. Tua pen Siampite leh Pharisee biakna kalsuan zia ahi hi. Thukham pen ki-itna hi. Tua ki-itna sittelna ding limlang pen Jesu bekah om hi.
Doctrine tungaa kingakluat
" Ihvekpi -in Christian khempeuh in Laisiangtho ( Pasianthu) kibulphu ciat hi.....Ei SDA te-in leitung aading thupuak ih nei hi. Pasian thukham leh Jesu Christ teti-panna pen eite upna leh thupuak bulpi ahi hi. Kipumkhat thei nangin khatleh-khat ki-itnathu pen eite kalsuanpih nasep lianpen hi. Doctrine tungaa kinakngaklua ih naseem pawlkhat a lauhuai mahmah om hi. Amau tektek pasianlim suunin hoih-gamtat ding a kisap laitakin, Kinialna apiangsakthei thutampi hilh uh hi." 15Manuscript Releases. 23.
Amaute in thukhenpa bangin thuhilh hi. Pasian hoihna khempeuh sumial hi. Pasian pen thukham palsatte danpia thei, hell sung atunthei, mawhna neite mudah a, sumaimang pahpah Ukpigilo suaksak hi. Kihtakna tawh Pasian biak pen Pasian deihna hilo hi. Pasian hong itna theisiam a, lungdamin a biate bek vantung tung ding hi. Thukham zuizo ihihmanin gupna kingah hilo hi. Jesu in hong zawhpih man hizaw hi.
Pasian Nuntakna laibu sung a kiciamteh Vantunggam luahding mite leuleu pen Pawlpi khat sihsanin kila theilo hi. Pawlpi kimah gupna ngah omtek ding hi. Khasiangtho lawnna tungtawnin ama kitheihna tawh Pasian tanu-tapa ahi Lungdamnathu za ngeilo Lawkite nangawn kihel ding hi. Ama khuavak muhna zui a, Jesu mitsuan aa gamta mikhempeuh kila ding hi.
Pawlpi a kibat hangin mikhempeuh tunna kibang tuanlo ding hi. Upna tungtawnin kila a, ama khuavak muhna zui-in gamtatna tawh kikhaih khia ding hi. Innkuan khat ahizongin, Pawlpi khatsungah i omkhawm zongin Vantung in pawlkhatin hong ciamteh tuanlo ding hi. Christian pumkhat suahna pen Upna tungah kinga hi. "An-gawi khat kila dinga khat kinusia ding hi.Lupna tungaa lum nupa khat kila-in, khat kinusia ding hi. " Mipum omkhawm khempeuh a tunna kibanglo ding hi. Vansinnuai aa om mihingte lakah Jesu tawh kizom a nungta khempeuh Pasian Pawlpimi ahi uh hi. Khasiangtho tawh kiciamteh hi.
Hunsawt tektek a, thuhilh ziate zong munpawlkhat leh mipawlkhat thupuak pen Lungdamnathu leh ama ngimna tawh kituak nawnlo hi. Lungdamna thugil teng kinelhsiahin Organization kipawlna ahi Pawlpimin leh Administration policies peuh kithupiseh zaw ta hi. Logo khawng misiangtho ciamtehna danin ngaihsun a, Jesu kua hiam thei nawnlo hun himai hi. Tua khempeuh pen leitung i omsung gupna zong mite Khawlmun hibek hi. Leitung kipawlna tawh kisai ahi hi.
Thukham guak langleek aa ihilh ciangin Jesu sepding omnawn lo hi. Hehpihna pan kikia hi. Thukham pen lamkabom aa kisuang lamlahna khuam bang hi-a, Gumpa hilo hi. Liimlang zat bang hi-a, limlang tawh mai kiphiat ngeilo hi. Sabbath pen Piangsakpa phawkna hi-a, Gumpa leh mawhmaisakpa hilo hi. Lungdamnathu tawh mi convert masa lo-in ki-ukna thukhamte sabbath thute uang gen kei in. Na thupuak maanlo ahih ciangin, pengkul aw kitel lo hi. A gin ngaih theilo hi. SDA pancilte thupuak leh ngimna tawh kituak nawnlo ding hi. Lungdamnathu lawngkhatin pai lo ding hi.
Agah aathun.
Topa hong pai ciangin agah ki-aat ta ding hi. Ihvawh bangbangin ki-aat ding hi. Tuu leh Keel kikhen ding hi. " Kapa, thupha a saang mite aw, hong paita un. Leitung piancil a kipanin note aadingaa kibawl kholsa gamnuam hong luah un."
" Bang hang hiam cihleh, kagilkial laitakin, an nongpia uh a, kadangtak laitakin, tui nongpia uh hi. Mikhual kahih laitakin zin nongdo uh a, puan neilo-in ka om laitakin puan nong guan uh a, kacinat laitakin nong veh uh a, kathongkiat laitakin nong hawh uh hi, a ci ding hi." Matt25: 34-40.
Bang hangin, "thukham nazui uh a, sabbath tang nahihman un" cilo mawk hiam? Pawlpi sungah Jesu convert te leh thukham convert mi-namnih om hi. Anih un thukham zui-in sabbath tanbg tuak uh hi. Jesu convert te pen midikin a sanggampa sihpih ngam hi, Thukham convert mite pen thukham hilhna ah khauh mahmah a, hehpihna leh itna neilo uh hi.
Tuhun aate dawngsak leeng," Topa, na Pawlpi aading singamte himawklo kahi uh hiam? Na Pawlpi kahuut manun, sumpi dangkatang million bangzah beizo cih nangman telzaw teh. Makai thumanglo a tullom a kapaihkhiatte uh, nangma minsuang aa kapaih uh hilo hiam? Kumpi kawi-in Conference ngente saben bangin kumpi zumah khia hilo kahi uh hiam? Nang nongpai ma-in tuu leh keel nakhen khinzo ung a, keelte kahawlkhiat uh pawlkhat lah tuute lakah nong hel tazen a," cinuam ngel ding uh hi.
Ute naute aw, Lungdamnathu siangtho takin taangko ni. A aw kitelsak ni. Topa hong pai nang lamsial ni. Mualniamte vukin, mualsaangte totam ni. Topa muak dingin Khasiangtho in hong bawlphakim ciat ta hen.
PASIAN TA BANGIN NE-IN DAWN.
SDA kilipkhap mahmah hi. Kineumuh hetlo hinapi protestants dangten huatsah ngiau hi. Tuapen SDA khauh simsimte kisathei uh hi. Pasian misiangtho ihihmanin leitung mihingte in hong mudah uh, cise hi. Ahihna ciang om hi. Tua ciangtawh ngamawk leeng hikhin lo hi. Ih thupuak pen limci mahmah hi. Lamet beite lametna khuavak musakin lawptakin hilh ding ahi hi. Pengkul tumte siamlo ihizaw kha tam ci-in, kalungsim buai tawntung hi.
Myaungmya Laisiangtho-Saang kava kah uh hi. Music tumtheih tuamtuam hong sinsak hi. Pawlkhat in, biakinn sungah hong keng hi. Music siamte' tumpen zaknop kisa hi. Music sangaa biltawh kilemzaw omlo hi. A kisincil ngentang kihi a, khatveivei mut'khialin teu-gega-in hong ging thei hi. A za khempeuh ki'gaihin a bil hum uh hi. A zaknop pen khat zong a zakdah huaipen suak thei hi. Tuapen a tumte hang hilel hi.
Pasian in Israel mite Egypt mitete lakpanin hong kaikhia-in hong tuamkoih khit ciangin, Cidamna tawh kipawl Lungdamnathu hilh pah hi. Pasian tate bangin nungta un, cipah hi. Si leh Sa pumpi pen Khasiangtho teenna dingin bawlpha hi. Utthu aa gamta dingin hong khahkhong lo hi. Hong ompih dingin Khasiangtho hong guan hi. Si leh sa deihna nusia-in Khasiangtho lamlahna zuih kulta hi. Ama thumanglote Khasiangtho in nusia hi. Gupna a taan hipah hi.
" Bang hang hiam nacih uleh, note pumpi in , Pasian hong piak Khasiangtho teenna biakinnpi ahi zongin, no-aa hilo Pasian-aa nahihlam theilo nahi uh hiam? Note in man tawh na kileizo uh hi. Pumpi leh kha tawh Pasian min phat un." 1Cor 6:19-20. 10:19. 1 Cor 3: 16-17.
" Ka itte aw na kha un nuamsa-a aom bangin, nang zong nuamsa-in, cidam-a na omna dingin thu kangen hi." 3 John 2. Pumpi leh kha pen cikmahin kikhen ngeilo hi. Pumpi gamtat bangbang kha in thuak tawntung hi. " Namittaklam in nang hong khialhsak leh, khelkhia inla pai in, mitkim a, hell sung natun sangin pumpi hemsa-in om lecin phazaw. Nakhut taklam in hong khialhsakleh sattanin pai in. Pumpi kimin Hell sung natun sangin khut hemin om lecin phazaw hi."Matt5:29-30.
Laisiangtho sungah Pasian mite aading, suken, lawng ken, neken,dawnken, ci-in a minmal tawh hong gelh hi. Leviticus 11:1-11. Tuiciin tunkhit aa kipan vanthak leh leithak dong zatding thupiak ahi hi. Isaiah 65:15. Si leh sa sung omlaite leh Pasian tate kikhenna hi-a, khuavak ahi hi. " En un, Topa Pasian in, tate hong cihna Pasian tate ih tang ding hi." Vantungtawh kipawl khuavaktate aading bek ahi hi.
Pumpi pen gangawh biakna hita
"Note in, na Topa na Pasianthu kiciantakin ngai-in,ama deihna bangin nagamta u-a, thukhamte leh ama geelna bangin nazuih uleh, Egypt mite neih natnate note tungah hong tunglo ding hi." Exodus15:26. Thumanna tungtawnin thupha leh damna kingah hi. Pasian a tawntungin hong dal hong keem hi. Cidamna, khansauna leh tawntung nuntakna dongin thupha hong pia hi. Isaiah 66:17.
" Ute naute aw, Pasian deihna tawh kituak ahi, a nungta, sianthona tawh kidim biaknapia ding napumpi uh pia un. Note pumpi sagawhbiakna dingin Pasian tawh a kilawm a kituak bangin napumpi uh sagawhbiakna dingin zang un." Rom 12:26. Philipian 4:13.
REFORMMOVEMENT.
Vantungmi thum taangko pen kipuahphatna ahi hi. " Pasian thukham leh Jesu tetipanna" kitaangko hi. Jesu tetipanna pen Spirit of Prophesy hi, ci-in ei SDA te in ih bullet mahmah ahi hi. Lungdamnathu pen awbek tawh kigen lo hi. Pumpi zong khuavak in kizang a, teti kipang hi. Pasian in, a um mikhempeuh cidam thahaattakin Lungdamnathu teti pang dingin hong deih hi. Tua zawh ciangin sithei dongin hong koih nuam hi. Tua ahih ciangin, SDA te in Cidamna leh Lungdamnathu khen ngeilo hi.
Munkhempeuhah Extremist kici A-uanglua omtawntung hi. Tuate kipawlna khempeuh toksia-in zawngkhal sak a, melhemin koih hi. Cidamna tawh kisai Lungdamna-thupuak zong a khengval zat mihon om hi. Mrs White thuhilhna tawh kituak nawnlo hi. Tua pen Reformmovement kici hi.
Sa nelo ding. Bawngnawi leh aaktui zong kidawm un. Sanete vantunggam tunglo ding, cilianlian uh hi. Sane khatpeuh amuh ciangin neu-et lua kisa-in kul-et ngeungau zawzen hi. Zong mudah mai uh hi.
Reform omna khua khatah Mopawi om hi. Amau zong va uap uh hi. Sa nelo ahih ciangin aaktui tang-7 apumin huansak hi. Aaktui a neekciangin a hawng khehlohin nekhawmsuk hi. " Bupa lawmlawm kheh buang ve," acihleh, " Aaktui hawng pen calcium hoih mahmah hi," cih kawmkawm leh ciakzuazua-in hai hi. Lamdangsa-in kiim-um uh hi. Kamka heuhau-in khat leh khat ki-en uh hi. Tuapa in tua mite pawlzotzo-in na um hiam?
Tua ciangin Tamu ah pawlkhat om hi. Sawtpi damlo-in cinana hi. Sisan neilo eng hiuhiau bek hi. Siavuante in, zatui kisam kei, vitamin kisam hi. Aak khat go inla, nakhamtakin ne in, a zingsang ciangin kilamdang pah niteh, ci hi. Si zaw ning, ci-in mang nuamlo hi. Sizaw takpi hi. Ellen G. White thupuak a telkim lohman ahi hi.
Mrs White muhna.
Health Reform tawh kisai thupuak pen, kidophuai mahmah hi. Gam khat leh gamkhat nuntakna, neek leh dawn background kibanglo hi. Khualumna leh khuadamna kibanglo hi. (Letter 14, 1901.) Innkuankhat leh khat dinmun kibang lo hi. (Letter 37,1901.) Mipum khat leh khat kibang lo hi. (7Test 133,134.) Pulpit tung leh Circular letter tungtawn a, thupiak mawk theih hilo hi. Eima pumpi teektawh a phual vapha a, muhna zui-in hilh kul hi.(letter76,1895.) Hih Health Reform thupuak pen, thu-um mite kidaalna kulh bang hilo ding hi.(letter102,1896.)
A tamluate kikhiam dingaa a tawmluate kivuk ding ahi hi. Tua pen Reform kici hi. US gamah thauluat natna kikihta pen hi. Ankhamlua, neekding tamlua, nezolua ahihi. Sa peuhmah neekhuai lo hi. Gah leh teh kicinglua ahihmanin, bawngnawi leh aaktui zong neekhuailo hi, ci hi. Mipum khat leh khat ii taangsapna zong kibanglo hi. Tua khempeuh zong theih huai hi, ci hi.
Mizawnggam , nisatnagam , khuavotna gam zong khat leh khat kibanglo ding hi. Mizawnggam ah Healthreform uang gen kei un, cingiau lel hi. Mihaugam ah khiam dinga, mizawnggamah a dimzawh nang hanciam ding ahi hi. Mr White tungtawnin Pasian a piak khuavak khempeuh, cidamna, sianthona, tawntung nuntakna tawh kisai hi. Sa neekloh manin vantung kitung ding hilo hi. A kisapleh ne in. Gah leh teh kicinna munah sa kisam lo hi. Limsakna bek tawh ne kei in. Cidamna dingin nezaw in.
Ei mizawnggam ( Vegetarian ) sanelote dinmun a tamzaw pen (Counsel on Diet And Food) kicingtakin thungetna tawh simhuai hi. Laigual malthu khawng lakhia a, taangko ding hilo hi. Tua lo-in sukkhak puktheihna tua tungkan omlo ding hi. SDA Health Reform thupuak pen limci mahmah a, khuavak tawh kidim hi. Pilna, ciimna, thukhualna zangin taangko thei hileng tua sangaa manpha zaw thupuak dang omlo hi.
Tuucingte khuadak un.