MUC

Print Friendly and PDF

Tuesday, September 30, 2014

MUC sangthum kilawmta




“MUC - SANG 3 TE’ KILAWM TATNA”
(NAS, TAS, ZAS)
NGENTE KHUA
PAU LAM DAL

Dear Leitung bupa om; ZomiSDA milipte,

Leitung kiu khat pan in, abeisa hun a; ka Sin’ Thu te, PASIAN’ mai leh ZomiSDA teng’ tungah, ka hong pulaak hi.

A bei sa Nov 26 – Dec 2, 2012 in, kal khat sung, Ngente Khawk sunga om;© Tual pawlpi’ Sang thum(NAS, Ngente Adventist Seminary; TAS, Talek Adventist Seminary; ZAS, Zampi Adventist Seminary)te in sia/siamah te leh, sang naupang te kilawm tatna ka nei zok uh hi.

Hih bang hong pianna thu leh ka sep zia uh hong pulak nuam ing.

Abeisa, sang hong kum June, 2012 kha bei July kha kipat ah, Ngente pan sia / siamah pawlkhat leh sangnaupang te pawlkhat Gospel, Talek leh Zampi ah hong pai uh hi. Tua hong pai’ na sung vuah ka sang nau pang te uh ki en guau guau uh in, lah kiho ngam buang/ kiho ngam buang lo khat leh kizahtak uh, ai hang kiho nuam mah mah uh, ai hang kiho ngamlo, kimai ngap lianlo uh a, kinuih san san pong uh, cih dan a aom uh ko asia te in, ka mu uh hi.

Tua bang himawk ahihman in, “Zampi na phak uh ciang, Zampi sang tawh hong kikum un la, Sia, siamah te leh sang naupang te kilawmtatna khat nei leng hoih ding hi”, ci-in, ka vaikhak hi. A mau zong ko kiang Talek ah zan khat hun kazat khop khit uh teh, Zampi ah Gospel vapai suak uh hi. Hong ciah kik uh tak ciangin, Talek ah zing an hong delh uh a, Zampi sang lam pan in, athu ngah teng uh hong pulak kik uh a, Zampi sang lam pan zong hoih sa mah mah uh, thukim uh cih hong gen uh hi.

Tua bang ahih mawk leh, tukum sungah koi khua ah, bang hun in bawl ding ka cih pah sei sai leu leu leh, “Ngente lam pan sia/siamah te in, ka upa makai te un lem asak leh ko’ khua Ngente ah, tu kum a patna ko’ kiangah pan ni, ko hong zin hong do nung, abei khem peuh, an nek tui dawn, zanpuan, um leh bel, kuang leh keu a kipan kong vaihawm ding uh hi”, ci in hong gen uh a, “no zong Zampi tawh hong kithuza un la, atam thei thei hong kihel un”, ci in, hong vaikhak khol liang uh hi. “A ni, ahun

ding ko ka upa te uh, ka pawlpi mite uh tawh hong kikum phot nung in, hong nung zak sak nung”! Ci’n hong genbeh lai uh hi. Ih geel na khempeuh Topa ap hang, I gel bangin I taang tut zawh na dingin thunget na ah phawk tangh tangh ni, ki ci in, tua bang tawh ka kikhen phot uh hi.

Tua leh asawt lo –in, hunte, nite, khate, hong cingto ha hat ziau a, nikhat, Sangthum kilawm tatna neih ding cih ka ngaihsut sut laitak kek in, ka phone lam et hetlo pi in, hong khuang a, kei zong kua hipeuh mah ding, anambat zong mungeilo, India Phone No. lah ahi sop a, ci in, ka let leh, “Hello! Hong kici masa a, eiiii….Hi! Hi mah ing ei”, kei zong cipah in, Ngente pan, ko innteek kong sem zo ding uh hi, ci – in akikup na teng uh hong gen sam sam hi. Nov 26 – Dec 2, 2012 (kalkhat) sung dingin ka na khensat, ka na kikum uh hi, ci in hong taangko khia pet pet ta uh hi. “Na silhtawm ding uh, na kilaih na ding uh, leh atuam tuam na zat ding uh akisam te bek hong pua un, tua lo, kong genkhol sa uh mah bangin, um leh bel, kuang le keu, zanpuan te bangmah hong keng kei un! Innteek te in kong sii ding uh hi”, hong cih beh lai hi. “Kimawl na hoih no no, atuam tuam, games, bawlung suih na, chinnlong lop, social games, etc…tuam tuam te zong hong kiging un”, hong cilai uh hi.

Kei zong ka lungdam lua in, phone kiho ka man khit lian uh teh, kithawi het hat in, Zampi sang ah ka taito pah ving veng a, Ngente pan Phone tawh ka kiho na teng uh, ka pulaak pah ka gen pah hi. Amau zong hivai ah ana lung himawh laitak uh tawh kituak ahihman in, na nuam mah mah pah uh hi. Ko zong siate tawh ka din dan ding uh kikum pah in, Zampi pan Talek ah zingan hong delh suk in, Talek pan ko na ngak ding in, Talek pan kalsuan khawm ding cih dan teng ka kigen pah uh hi.

Tua bangin thu leh la ka kivai khak khit uh ciangin, kei zong, Talek ah ka ciah suk pah ving veng leu leu hi. Pawlpi mite, Sang naupang te kiangah, thu leh vai teng ka gen tak ciangin, Sang naupang te bang lawp lua kisa…maw! “Ko zong sang naupang te sungpan lampai zo ding a ut teng, kipai thei hi”, ci in ka gen pah uh hi. Tan 3 tung siah pai ding ka ci uh hi. Ko sang pen tan 4 sang ahih mah bangin, sangnau pang bup 20 lak ah, tan 3 tung siah pen 10 pha hi. Numei nih leh pasal giat tawh siamah khat tawh, Ko kiangpan apai thei ding mihing 12 ka pha uh hi.

Nov 26 ni hong tung pet mah ta a, ka sang naupang te bang zan ihmu thei lo liang dan uh hih tuak hi. Ka sang naupang te numei khat bang, ka pai’ ni ding uh azan ni in, apa in sakhi khat man a, “Boih sakhi sa duh zaw lo maw nang, zingciang, na pu te tawh hul tak in ne khawm ding hi ve hang”, apa in acih aa leh, ka sang naupang numei no in, “Pa aw, sakhi sa bel duh duh mah mah veng in, ahih hang tu ka vai uh pen, ut zaw ing, Sakhi sa bel na ci hong dam nak a leh nong mat zel leh I ne kha khawm zel ding hi, hih ka vai uh pen, tua dan hilo in, aom nailo, a om cil ding ahih manin, ka lawp lua hi, ka lawm ka gual teng tawh, ka siate uh tawh ka kiciam khin uh”, na ci liang dan hih tuak hi. Ka pai ni ding uh azing sang ciangin, tua sakhi man ka sang naupang ii pa in an ne dingin, hong sam in, amau’ innkuan tawh sakhi sungkua teng ka ne khawm uh hi.

Tua leh zingsang nai 8:00am bang hong hita, ni mual ah hong suak cii ciai ta! Sang naupang te sung pan aneu lam atung zolo ding pawl bang, pai nuam lua kisa in,


kibawl bawl in, a kap kap tawh, a nuak nuak tawh, ka om ngei ngai kei uh hi. A sawtlo in, Zampi pan, sia, siamah te leh sang naupang te mi 30 val, hong husa suk pet pet ngei ngai ta uh a, Talek ah zingan hong ne uh in, ka nek khit uh teh, aman lang thei thei in, kithawi in, Thunget na Zampi siapi pa in hong nei in, Ngente lam zuan dingin kal ka suan ciat ta uh hi.

Lampi ah, ciammuih bawl in, husa ziah ziah in, ka gamlum mah mah uh hi, ka gim katawl lam uh zong kaphawk man kei liang uh hi. Sang naupang pasal aki zang dawn muan pawlkhat bang kihat sak in, muh nop asak pian uh sang naupang numei te’ van khawng dawn in, ki no no in, agim atawl lam uh zong phawk nawnlo mai ta uh in, nuam sa mah mah uh hi. Lampi dung tawntung ka gamlum mah mah uh hi. Kumpi sang te bangin, hong eng thei mah mah uh hi. A Hong eng lua kumpi sang naupang pawl khat bangin, “Pa kei, maikum teh SDA sangah kah ding aci liang” kumpi sang naupang te bang ana omliang dan cih, ka za kik hi.

Tua leh sun ni hong kaii pian tak ciangin, Tauleng ka tung uh a, Tauleng ah sun siah ka ne ngei ngai uh hi. Ka sunsiah uh pen, an akan apua tawh, aktui kan apua tawh, aktui huan apua tawh, buhman ngan huan apua tawh, atuam tuam kibang lo pian sim zizen tek hi. Lim thei mah mah hi. Tauleng ah tawlpi khat ka tawlngak khit uh ciangin, nitak lam ni hongkai to zel ahihman in, ka kithawi khia ngei ngai leu leu uh hi. Ngente te kiangah ka tot ding lampi uh vaikhak khalo ka hihmanun, amau hong dawn dan ding uh thei zolo uh hi.

Ziakai pian, nau pang tawh kithuah kahih manun, lam sau tawn leu ung pen, Ngente tung hak lua ding ka hihman un, lamdot, lamtom lam ka zui uh hi. Ngente lam pan zong hong dawn nuamlua kisa; ai hang hong dawn na ding uh theilo uh, lam tom lam zui ding uh maw? Lam sau lam zui ding uh cih hong theilo uh ahih manun, hong dawn nop mah mah uh hang, hong dawn na ding uh athei lo in, ana lung mang mah mah dan uh hih tuak hi.

Bang leh bang leh ci in, lam tom lam leh lam sau lam ah hong dawn dingin, amau zong hong kikhen in, hong kuan uh hi. Amau pen nau pang tawh uh ai teh, lam nuam lam sau, hong tawn thei kha ding uh hi, ci in atam zaw bang hong dawn dingin, lam sau lam ah, ana paidan uh hih tuak hi. Tua leh, gim lua tawllua kisa a vulniang nuang in, ka om laitak uh in, galkhat pan hong kikut ziah ziah in, hong thawn val val kei liang hi. Ko zong e hei! Hong dawn ding te hingel in ciai…ci in agim atawl te tha ka pia uh hi. A mau zong hong tha lawp uh in, amaitai zo nawnphalo te bang hong maitai, hong nui siu siau zo bek uh hi.

A sawt lo in, Ngente lampan hong dawn ding te tawh, ka kituah ta uh a, ka kilen ngei ngai masa phot uh hi, alai sai…hih lam hong tawn ding hong sa peuh mah leu ung…ka vek pi un, hong dawn thei mah ding hiveu ung..hong ci mawk uh hi. Tua pan hong dawn ding akikhen lam uh ka thei pan uh hi. Tua leh, hong puak uh tuivot te ka dawn sak khit uh ciangin ka ki thawi to leu leu uh hi. A sawtlo deuh in, Ngente ka tung uh a, pawlpi mite, sang naupang te in, hong muak ngei ngai in, ka gim,ka tawlna teng banguh hong bei liang hi.


Ka vek pi un, khut te kiban let ngei ngai in, ka lung uh anuam mah mah hi. Upa Pa Paulam te’ inn mah ah ka vek pi un, Zampi leh Talek pan a pai mihing 40 val te hong tung khawm sak uh hi. Ngente khua ka lut uh tak ciangin khua muiphial ta hi. Tua leh ka vekpi un, lungdam’ koh thungetna ka nei khawm ngei ngai uh hi. Nitak masa pen gim tek, tawl tek pian kahih man un, hun sau zangh lo in, biakpiakna hun tomno khat ka bawl khawm ngei ngai uh a, hun man ciangin, sia / siamah teng in, sang naupang te’ makaih ziading/hun leh vai teng/hun pai’ zia ding leh taavuan te ka hawm uh hi. A nitak masa pen hih bangdan in hunte ka hial bawl phot uh hi.

Kalkhat sung vil vel, sun sung teng kimawl na: Bawlung suih, Chinnlong lop, Volley Ball beng, Khedap kituh, Sialkhau kisut sak, Tai kidem sak, diang hat, sikluum lot, an huan siam, meh huan siam, limsuaih siam, social games tuam tuam, gualnopna, kidem na tuam tuam te ka bawl uh hi. Nitak sim ahih leh Biakpiak na, phatna lasak na, hunzatna, Social cih bang tawh helh in, ka bawl uh hi. LST tawh kisai theih huai thu tuam tuam dotna, Bible Quiz, Bible Pointer, Geographical, Historical, General Knowledge, etc…. cih tawh kisai Ngiansan Miikhon tuam tuam te sang naupang te tungah dotna ka nei uh a, akhua khua in kidem sak zel, a group group in kidem sak zel cih bang dan in ka helh zel to to uh hi. Kikhawm thungai, hong en mipi bel gen zawh loh in tam mah mah in, tha ngah thei mah mah uh hi. Ko’ ii hanciam theih tawp in hanciam in, (True Education : Physical, Mental, Spiritual, Social) hih teng bulphuh phadiak in leh hih thu li tawh kihual /a kituak in, akilek kim thei pen dingin, ka kilawm tatna uh ah ka bawlpih den uh a, hih thu li bulphuh in ka makaih uh hi.

Tua bangin nuam sa mah mah in, ka kikholh sung uh, a sawt lo in Friday ni hong tung to ziau a, Ngente Khawk Gospel pai ding te zong Ngente ah hong kituah un, akhua akhua pan hong tung diam diam ta uh hi. Ngente Khawk Gospel pai ding te tawh SABBATH ni SWEET DECEMBER nuamtak in ka zangh khawm thei uh hi.

Sunday ni hong hi leu leu a, hih ni pen, ahih leh special day cih dan khat in Ngente SDA upa Pa Pau Lam in, a khawi sa bawngtal, lim ci mah mah khat tawh, Khawk Gospel pai ding teng, Sang naupang, sia,siamah, zin leh leng teng, leh Pawlpi miteng an hong vaak a, akua mah peuh ka lungdam thei mah mah uh hi.

A sun hun sung teng pen, a beisa kal sung a ka kimawl na vua, kimawl na tuam tuam khempeuh pana ka sit khinkhian uh, final kah teng, top kah teng, tua ni sun hun sung tengin ka kimawl sak, ka kidem sak uh hi. Muh nop thei mah mah in, Sunday ni ahih si tawh, khua zang in inn ki om kim tek phial ahihman in, ko I bawl’ kimawl na te, khua sung nu leh pa, u leh nau, pi leh pu, khangno akua mah ciat in hong uap ngei ngai uh ahihman in, nuam sim pian pheu phau zizen hi.

A nitak biakpiak na zong alimci phadiak in special tak in ka nei uh a, ki dem na khem peuh pan, top ngah teng leh amau ii group te let song piak na ka nei uh hi. Tua leh nu leh pa, hausa, pawlpi upa, sia te’ tung pan mailam kalsuan zia ding a cian piak na leh ngetna hun khat ka hong uh a, aban ban in athangah na uh, hoih asak na uh, nuam asak na te uh, akua mah ciat in hong pulak tek uh hi. “Hih sangthum kilawm tatna pen atawpna hisak lo in, apatna nong hih sak ding uh cih”, kigen mun pen hi. Nitak biakpiak hun bawlna pen hici bang dan in leh atawpna nitak ka zat na uh ka hial bawl ta uh hi.


A khatvei na Sangthum kilawm tatna bawlna aki zo thei hong suak hi. Lungdam’ koh zawhna, gualzawhna, thungetna, Pasian’ tungah, kikhawm teng in ka nei khawm uh hi. Hun man ciangin sang nau pang te, kingai lua, ki it san in, kikhen zo mah mah lo uh a, ki en en mai kei uh hi. Ki ciah san ngam lo kei mawk uh hi. Guai te aw, zan sawt lua ta! Zing ciang lam pai ding om I hih manin, ih mu phot un…ka ci pha pha kei uh hi. Ka zol bawl kei phial mawk uh hi.

Monday ni zing sang khua hong vak ta hi. Ut kei ta leng kikhen ding ka hi ta uh hi. Innteek lam pan sang naupang te hong lol lua peuh mah uh hi. A kua mah peuh kinui zo pha nawnlo mawk ta hi. Tua teh, ken guai …. “Hong tung ding 2013, January

– kalmasa pen Sabbath ah Tonzang Circle Pawi, Talek ah hong tung ding hi. Tua tengah I vek in kimu kik in rock ding hi mai!” Ka cih leh hong nui ngei ngai kei sam tei uh hi. Tua leh ko khual lam pan a teng ka van te uh kithawi ding teng ka zawh khit uh teh, innteek sang naupang, sia, siamah te tawh Group Photo ka kila uh hi. Tua ka group maan uh ka kan san laitak hi a, ka ngah leh hong nung post ding hing.

Tua ciang zingan gilvah tak in ne kiing keeng in, an nek khit teh, thunget khopna nei khawm in, thunget man teh, Ngente Khawk Gospel te Zampi zuan a pai ding te tawh lam kal ah ka ton uh hi. Innteek lam pan sia, siamah te leh, sang naupang tampi tak in khua mual ciang/ khuanawl ciang hong kha uh a, innteek sang naupang pasal ahat zaw deuh te in agamla sim tham ciang khat hong kha uh hi.

Atawpna ah hih ciang hong kha un, na kileh kik na ding uh ngaihsun un, ka ciliang phial uh hi. Amau zong utlo pi pi mah in hong khen in, pasal pipi bang akhitui uh hong tak dat dat kei phial hi. Ko zong, cidam in kimu kik ding hi hang, thu kinget sak den ding! Cih tawh ki mangpha khak in ka masuan tek uh ka suan uh hi. Ki ot san san in, ka ki zak kik nawnloh dong uh kiki kutkut, khut kawi ka ki tumh tumh uh hi. Pasian’ hong hehpih na tawh, ka om na mun tek uh cidam in ka tung kik uh hi. A nih veina pen Zampi Khua ah kibawl ding hi.

KA KHUA NUNG THEIH THU PAWLKHAT :

Upa pa, Pa Pau Lam Thang te’ innkuan in, Hih bangin Ngente khua ah sang sia, siamah leh sang naupang te Zampi pan hi ta leh Talek pan hi ta leh mihing 40 val kal khat sung vilvel an, alim mah mah singtang buh tang tawh, hong pum vak uh na hi mawk hi. A kipiak khiat na te ka ngaihsut ciangin, thupi ka sa mah mah hi. Etteh tak cing te innkuan ahi uh hi. Neek khat ah atawm pen hai bawngnawi hai 40 kim dingin tuat leng, kalkhat a cinteh honpi mangsai khat bei tham ve ve hi. Topa in azah tampi tawh hong thuk sak kik ta hen! Meh abei khempeuh pen innteek pawlpi mite’ leh sang sia/siamah/sang naupang te hong sik uh ahi hi.



A KHUA A KHUA PAN MAKAAI SIA, SIAMAH TE : AY 2012 – 2013

Innteek Pan : Ngente Adventist Seminary-NAS(KG – VIII)

Siapi – Awi Khawm Kim(Phunom pan)


Pawlpi Kem Sia- Pau Sian Sang(Ngente pan)

Sang Naupang : 60 val

Zampi Pan : Zampi Adventist Seminary-ZAS(KG – VII)

Siapi – Pau Ngaih Lian Mang(Tonzang pan)

Sang Naupang : 40 val

Talek Pan : Talek Adventist Seminary-TAS(KG – IV)

or Tuunnu Diah Khaw Zen Memorial Adventist Seminary

Siapi – Pau Lam Dal(Tonzang pan)

Sang Naupang : 20


* Laimal khial tampi mah om kha thei ding hi. Hong na puah sak un. Lai hong sim sak milip tungah, PHAT TUAMNA om kha ding cih pen ka lam-et na leh ka thunget sak na hi. Topa in thupha hong pia kim ciat hen! Amen.

Ka Sin’ Thu,

                                                                                                                          Dal, Tawmging(Tonzang)

22 Oct 2013

To get the latest update of me and my works

>> <<