
Banghang pawlpi Buai pen C leh M buaina pen,
1.Doctrine vai hilo
2.Laisiangtho vai hilo
3.Kamsangnu vaihilo
4.Policy vai hi.
Pawlpi khat aom ciangin
workingpolicy nanei hi. Doctrine lian tawhakitang zop lianlo policy zong omhi:
gentehna in ulian kiteeldan, biakpiakdan, biakna music, kiteenna cihte amun
ahun inmun khat pan mun khat kilamdang kawi kawi hi. Policy lian in a thugui
khung napi anengatawng in hong gen nading thu omlo hi. Cihnopna ah SDA sungah
church policy aomtethukham 10 bang hilo guideline hi a, a thuguipipen unity hi,
uniformity hilo hi. Itna hi,kikhenna hilo hi. Policy zatdan aneng atawng in ih
kibatloh nahangin pawlpi panin kihawlkhia, kisannading tuiphum cihte
requirement ahihlam za nai keng.
SDA Manual leh Doctrineof the
Church doctoral level ah kasin hangin omlo hi. Upna, uppa kibanglo cih pen tui
kiphumkik ding kisam hi. Genteh lailainadingin Policy in nupa kiteenna akhun
hangin banghun, nai bangzah in lum khawm ding cih tellahlo,
ei hoih sak tekin hun kizek hi. Sabbath tan dan zonghunpi leh Sabbath school nei ding cih ciang agen
hangin bang masak zaw ding cih khuatualpawlpi tekin ihteel dingin na nusia hi
Pawlpop nadingin ki itna effort
kisam-a doctrine tawh ih kivatvat hangin atheilo hilo, doctrine ihzekkhiat nop
dan kitum kak hizaw, kilamdanna aom ciangin kipum khatnaom
zaw hi. Uniformity pel ni. Tedim ah pastor pawl khatin biakinn ah khedap suah
dinghong thatang cih mawkin thagui nasa in
inn kiciah zel hi.
Tua pastorpa aciah ciangin autten
suah autten bulh hi. Eskimote biakinn ah khedap suah sak lecin kikhop
amanciangin zato ah akhe uh attan kul ding hi, vot lua. Judah mite in Pasian
siangtho ahihnaalahna ngeina pen ei zong Pasian siangtho ahihna ei ngeina
tekah ih lahdan om tek hi. Eingeina
paai khin siksek dingin Judah ngeina pom khin ding, laisiangtho in cilo
hi.Kamsung policy kidawm un. A universal thei thei ngeina pom leng kikhial hak
zaw hi. Mikhempeuh man hi, mikhempeuh
khiallo lo hi. Jesus hileh abangci khensat tamcih zong dong zel ni. Jesus
laitak ni.
Genbehna
Pawlpi tawh akibuai denna pen pawlpi khat adin
teh abuse of power tawh hong kithuah to pahpahahihman hi. Church History sungah
hih thu hong gencian ding hi. Tua ahihmanin zong Adventistmasate in zong pawlpi
phot ding na lawp liang lo hi. Pasian' nasepna atangzai zawk nadingin,sumpi
akikaih khop theihna dingin, pawlpi in neih leh lam aminvawh theihna dingin,
cih bang thuteng tawh pawlpi min kivawh hi. Ahizong kamsangnu bang na
hangsaksak uh, azak noploh uhteh Australia ah Pasian' nasem dingin hawlkhia uh, hawlkhiat bang theileh pha ve, phalo, 1900pawlteh
ki re-organization kik. Tua buaina tengmah hong kilum letlet himai. Authority
akizat tehden-a ngimna teng bek tawh hong lungkim lo uhin beh
le phung, sung le pu kihuai
nopna, zakahnopna tawh aana kizang kop to zel, akilat luat tehkithuakzolo, buai
himai hi.
Tua ahih manin
"Institutionalism" cian kan le cin ahoihna sanginasiatna tam mu zaw
niteh. SDA lian in "pawlpi" ie dinmun (a role) pen institutional
rolelobuang bangmah thupitna omsak lo hi. Pasian' mite lakah pawlpi ie role pen
sawltak busunga ih sim theih simloh tamlo hi. Gupkhiatna view panin en lecin,
pawlpi in gupna piatheilo hi ziau. Eh! RC bangin umni cilengh pawlpi pua ah
gupna omlo hi. Father, bishoppriest te in palai semin amaute omlo in van
kikailo hi. SDA in priesthood of believers pen thuum khempeuh tan hi ci
hang.
SDA sungah siate nasep pen
thu-um sa mite adingin thu lehdoctrine ah leh kha nasepna ah hong pantah ding
hi bek uh hi. Amau ei adingin palai semlohi. Thu-um nailote adingin thu zong
ngensak thei, thum sak thei sam ve. Puahphate laite enlengh nekkhawm pia ding
bangin elderte peuh himai sak uh hi.
Tua ahihmanin pawlpi in gupna pia theilo a
hihleh pawlpi sep bang? RC te in Pawlpi pen mihingpianma in om khin hi, ci uh.
Tua ahihmanin mi in pawlpi adinga nungta. SDA in thu um mimalteahong kigawm
ciangin pawlpi hong piang cih um, pawlpi ih TO hilo, eimau mah ih hihna
honglaktel hi. Pawlpi pen tuuhuang bang hi. Condition khat hi in tua sungah
bang kisem: Pasian kiangpanin gupna hong luang suk, mimalte'n na pom uh.
Adventist te leh Evangelicalte upna ah gupnaihcihpen personal conversion,
personal decision tungtawn bek in kingah hi, cih ki um hi. SDA pawlpi in
cianlaite ahihleh asungah min akikhum khempeuh in automatic in gupna ngah ding,
cihom theilo.
Om thei hileh SDA sung suak te bang gupna
pello angah ding hizen, nak hamphat. Hilodeuk zel. Pawlpi sungah jubilee vial
sawm na bawlman zongin gumpa tawh personal relationshipna neih kei leh pawlpi
in vanhawlhliangin thu anei zongin gupna lemlawh lo ding. Hihsan ah RCleh eite'
kilamdanna hong om zel. RC sungah siampite'n (ih Pastorte, Union uliante,
Sectionuliante) thunget sak leh purgatory panin Vantung Abraham sung kidenna
ziau hisam hi. Pawlpisungah khat leh khat kihanthawn thei (gupna kipia
thei tuanlo), ki halhsak, zato dan kikem thei cihciang bek himai. Upna tawh PS
tawh kizopna thupi hi. Hih kizopna ih neihciangin vertical lehhorizontal effect
hong piang ding, tua piang khiate in midangte tungah gupna pia theilo,
PSnasepna leh a thu tangko thei bek.
Phakneite khat leh khat ann
kihopsot dan hi. Siantho ding Pasian khut sung bekah,Pawlpi khut sungah phak
teng bek mah akiom hi, cimai ni. Nihna ah Pawlpi khat sungah ih
omna tawh gupna kingah hilo, upna kibangte omna pen pawlpihizaw. Pawlpi in
gupna pia theilo. Pawlpi in Ukna bangnei? Gupna thu hopsawn ding Authority
lobuang neilo hi. Organization
sunga policy zekna ukna pen zato cina kepna dinghandbook bang himai. Pawlpimi
lah hilo, gumpa' min zong theilo, gumpa aomlam zongtheilo, gupna angah om ding,
ahihhangin pawlpi sungom, Jesu thei, thukham sawm thei,policy teng lotngah
gupna tanding omzel. A thupi ah PS' pawlpi sungah aom ih hihding, Amah tawh ahing kizopna nei ding, pha mawh
hi.
Visible church in mihingte view panaupna tawnna kibangteng omkholhna, mihoih, hoihlo
om ngeingai lel, invisible churchah PS muhna panin upna tawh nungta, Saints
vive, pawlpi khat peuhpeuh sungah omthei, omlo thei. RC sung bangah
tampi om ding hi, kamsangnu na ci zaw lai hi. RCsungah aom manin kisim kha hilo, thutaktak tawh PS kizopna aneih man
hizaw hi.Thumna: Paul leh Barnabas akituahlohna thu uh pen universal
principles thu ah hilo,John Mark tonpih ding maw, loding, policy level-sanghong
dingmaw, khak ding lelvel,taihpong silhding maw, zopuan level hizaw.
Principle ah pum khat hilai uh, PS tawhkizom tuak uh, Policy tuamtuak zangin asep uhleh gualzo tuak, Paul hong
optimistic kik, nang tatdan, nang muhdan manzaw thong ci kik, cih
himai. Paul leh Barnabas pen JohnMark vaiah abuaina tawh gal suaklo, ih
kiselsel sangin tuamsepni in, John Mark hoih,hoihlo
ahunin hong lak nave ci-a hunpia, provide opportunity to prove that John
Mark has good, cih thu hizaw. Paul in khat vei mi aet sual teh
first impression last impressionna hi.
Barnabas bel mi pantah nuam, chance pia kik kik. Policy tuamtuak zang, gal hilohi.
Akikhenna uh pen gal ahihman hilo, principle ah pum khat, kizekkhiatna ah kitumkak,
ahoih zaw zaw pahtawi ni, ahoihlo kizekkhiatna te puahpha ni, cih hilo
dia?